________________
જૈન યુગ.
તા. ૧૬-૧-૧૯૩૮.
કૉન્ફરન્સની કેળવણીની યોજનાના વિકાસમાં–
આધુનીક યુગમાં કેળવણી છવન વીકાશનું મુખ્ય અંગ અવસરોના વ્યવહારીક મોટા ખર્ચા, સંકુચીત માનસ ભરી છે. સમાજ રાષ્ટ્ર કે ધર્મની પ્રગતિમાં એનું સ્થાન અનુપમ છે. લુખી ભાવનાએ વી. આજનો યુવક કેળવણી પ્રીય હોય, તેનું જ્યાં કેળવણી નથી ત્યાં સંસ્કાર નથી, સાચી ભાવના નથી. બાલ માનસ કેળવણીના સીંચનથી ભરપુર બન્યું હોય, છતાં જીવનને સાચો રાહ નથી. વસ્તી પત્રકના બેલતા આંકડાઓએ એ સગીર વયના સાગરને એળગે તે પહેલાં અનેક આફતના તે સિદ્ધ કર્યું છે. ઈત્તર કોમેની દષ્ટિએ જેન કામમાં વાદળાઓની હારમાળા તેના પર ઝઝુમી રહી હોય છે. અનેક શીક્ષીતનું પ્રમાણુ ઠીક ઠીક છે છતાં એ વણીક બુદ્ધિને શેભે ચતાના ઉકાપાતે વચ્ચે તેને આત્મા મુંઝાઈ જાય છે અને તેવું તે નહીજ જેન કામમાં શ્રીમંતાઈ છે, વૈભવ છે, દીનતા દરીદ્રતા અને કંગાળીઅતના હડધુત ખાડામાં તેનું દાનના પ્રવાહ અને દયાના ઝરણું પણ અખુટ છે. પણુ એ અનેક આશા અને આદર્શ ભર્યું જીવન હડસેલાઈ જાય છે. બધા જેન કેમની ઉન્નતિ માટે નથી. અપવાદ બાદ કરવામાં એને નથી સમજ પડતી કે આ કેળવણી મારું શું સાર્થક આવે છે જેના કામના એ લક્ષ્મીનદનોની એ અઢળક લક્ષ્મી કરશે? રાત દીવસની કાળી મજુરી જેવા પરીશ્રમ અને વેઠના દેવ મંદિર અને ઉપાશ્રયે બાંધવામાં તેમજ ધર્મની જાહ- ડુંગરો તળે એ દબાઈ જાય છે. રીબાઈ જાય છે અને સત્યાજલાલીને નામે થતા મહેન્સ અને જમણે પાછળ વેડફાઈ નાશ, એજ એને અંતીમ માર્ગ મોકળો કરે છે. જાય છે. કોઈ વસ્તુપાલ તેજપાળના દાખલા લઈ તેમનું
તમે અત્યારની કેળવણીની જનાની કેટલીક શરતે આકરી આંધળું અનુકરણ કરવાના પ્રયત્નો કરે છે જ્યારે કોઈ શ્રાવક લાગે છે
ચાર લાગે છે. કલેશ કજીઆ અને ગમછવાડ વચ્ચે ઘેરાયેલા માનસને અને શ્રાવકા ક્ષેત્રને બાદ કરીને અન્ય ક્ષેત્રમાં કીર્તિ અને
ન માટે પણ આ યોજના ખુલી છે છતાંએ મદદ પુરતી ૨કમને પ્રતિષ્ઠાની લાલસામાં હજારોના એધાણ કરે છે. “અહિંસા અર્થે હી લાભ લેનાર સ્થળના કાર્યવાહકેએ ઉપાડવા પરમો ધમ' નું પાલન કરનારા આપણે પંચકી છા રહો. એ કાર્ય મુશ્કેલ છે. સંયુક્ત ભાવના અને ઉચ્ચ આદર્શ (પશુ પંખી વી.) ને પિષવામાં શુરા છીએ જયારે આપણે એને ભાર સરળ કરી શકે પણ અત્યારની પરિસ્થિતિમાં સાધર્મિ બંધુઓ બેકારીના ખપરમાં હોમાઈ આત્મહત્યા કરે, એમાં જોઇતી સફળતા ન પણ મળી શકે. : વિષમ બને તેની આપણને કોઈ જ પી નથી એમ આજની સમાજની પરિસ્થિતિ ઉપરથી સહેજે પ્રતિત થઈ શકે તેમ યજાના નીયામકે આ દષ્ટિબિંદુ લક્ષમાં લઈ તેનાં છે. સમાજ અને ધર્મોન્નતિનું સાચું પ્રથમ પગથીયું કેળવણી વીકાસને માર્ગ મોકળે કરશે એજ અભ્યર્થના. છે. કેળવણી-વીહાણી વ્યક્તિ, નથી સમાજનું કે દેશનું ભલુ
લેખક:-રમણીક ઘીઆ. કરી શકતી! નથી પિતાના આત્માનું કે ધર્મનું પણ ન સુધારી શકતી.
* વર્તમાન-( રાધનપુર ). છેલ્લા કેટલાક માસથી શ્રી જૈન શ્વેતાંબર કારસે ન રવીવારને દિને બેડ'ગના મકાનમાં પ્રતિમાજી પધરાવવા સમાજ સમક્ષ કેળવણીની રોજના રજી કરી છે. કોઇ કેળવણી સારૂં રથયાત્રાને વધેડે ધામધુમથી ચઢયા હતા. આચાર્યશ્રી રસીક દીલની નાદાર સખાવતને લાભ સમગ્ર જૈન જનતાને વિજયવલ્લભ સુરિ ઉપરાંત-સિદ્ધિસૂરિના સંધાડાના, આચાર્ય મળે એ હેતુથી તેની સુંદર રચના થઈ છે. સમાજનું દુઃખ
દાખ વિજયભદ્ર રિએ પણ એમાં ભાગ લીધે હતે. રથયાત્રામાં દર્દી મીટાવવાના અનેક સંસ્થાઓના પ્રયાસોમાં કોન્ફરન્સ એક
એક ગાડીઓ મેટર મેટી સંખ્યામાં હતી. રાજ્ય તરફના અશ્વારો મેટી અને હિન્દુસ્તાન આખાનું પ્રતિનિધિત્વ ધરાવતી વગવાળી સાકાઈનું ધ્યાન ખેચતા. પાલ'
સૌ કોઇનું ધ્યાન ખેચતાં. પાલખી ઉપરાંત ત્રણ રથ હતા. સંસ્થા છે. તેનું આદ્ય સુકાન વર્ષો સુધી જૈન સમાજની મંગી શ્રીફળની પ્રભાવના-લગભગ અઢી કલાકે સારાશહેરમાં કરી સેવા બજાવનાર બાહોશ સક્રીય કાર્યકરને સોંપવામાં આવ્ય રથયાત્રા બેડીંગના મકાને ઉતરી હતી. છે. અનેક સંસ્થાઓના સંચાલક તરીકે અને ઉચ્ચ કેળવણીના
અનુસંધાન પૃષ્ઠ ૫ ઉપરથી ચાલુ વિકાસમાં યશસ્વી કાળે આપી જૈન સમાજનું ગૌરવ વધારનાર વૈભારગિરિ પર્વત ઉપર અને એક ઉષ્ણ (ગરમ) પાણીના શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયના પ્રાણ સમા એ પુરૂષની પ્રતિ- કંડેના ઉપર અને “પીપલા પાષાણુ ગૃહ ” ની ઉચે જૈન ભાએ કોન્ફરન્સમાં નવજીવન રેડયું છે. અનેક વખતની સતત મદિરાના મુખ્ય ભાગમાં આવેલ છે. આ ગ્રહ છાવીશ કુટ જાહેરાત છતાં આ કેળવણી પ્રચારની યોજનાનો લાભ ગણ્યા
ઉંચાઈએ અને લંબાઈ પહેલાઈમાં સાડી એકાસી ફીટથી ગાંઠયા શહેરાએ ઉઠાવ્યો હોય એમ પ્રતિત થાય છે. ખરેખર ઉત્તર દક્ષિણ તરફ અઠોતેર ફીટ પૂર્વથી પશ્ચિમ દિશા સુધી
જે આ હકીકત સત્ય જ હોય એ જનાના સજે છે અને આવેલ છે. જેને જરાસંધની બેઠક પણ કહે છે અને તેવા વિચાર એ પુનઃ તેના કારણુ શોધવા ઘટે.
ચાર ગુખ વિપુલગિરિ પર્વત પર તથા એક રત્નગિરિ એક બાબત ચોક્કસ છે કે આજને જૈન સમાજ અનેક પર્વતની પૂર્વ દિશાએ મથાલાના ભાગમાં આવેલ છે. મુશીબતે વચ્ચે ઘેરાયેલું છે. અજ્ઞાનતા બેકારી સિવાય અનેક (કનિંગ હામ-આર્ચિલે જીકલ સર્વે ઓફ ઈન્ડીયા. સામાજીક રૂઢીઓ જેવી કે સારા નરસા અનેક પ્રસંગો અને સન ૧૯૦૫-૦૬.).
