________________
૩૨૦)
જૈન કેન્ફરન્સ હેરલ્ડ.
(સપ્ટેમ્બર
હું અહી એટલે બધે આનંદમાં રહું છું કે તેનું પ્રમાણ માપવું મારી અત્યારની શકિતની બહાર છે. અહીને દરેક પર્વત-દરેક પુલ-દરેક ઝરણું કંઈક પવિત્રતામાં–પ્રભુમયતામાં હદયને ડુબાવી દે છે. લાંબા લાંબા અલંકાર અને વિશેષણે લગાડેલા અતિશકિતભર્યા વાલખવા કે, વર્ણન કરવા એ એક પ્રકારનું જુઠાણું છે અને તેવું લખવાને મહને તિરસ્કાર છે પરતુ હું અહીંઆ જે પ્રત્યક્ષ અનુભવું છું તે લખું છું, જે કે ડારૂં લખાણ અને અહીં આ જે આનંદ અનુભવાય છે તેને હજાર અંશ પણ બતાવી શકવાનો સંતોષ આપી શકતું નથી.
- હું અહીંઆ શું અનુભવું છું? કેવળ પ્રભુમયતા-કેવળ પ્રેમ-પવિત્રતા–આનંદ આ પવિત્રતા અને આ આનંદ મહારી તરફ કંઈક એટલા બધા પ્રમાણમાં વરસતો દેખાય છે કે એનું સર્વસ્વ હું પણ પામી શકતા નથી, અર્થાત કંઈ ભાન રહેતું નથી. આ આનંદમાં હું ડુબી જાઉં છું-હારી જાત વીસરી જાઉં છું-અને હું નથી નથીજ એમ કંઇક થઈ આવતું જણાય છે. કોઈક અત્યંત જુની ઓળખાણવાળી વસ્તુ કિવા પૂર્વજન્મનો કોઈ અત્યંત નિકટને સ્નેહી કે સંબંધી આ જન્મમાં બને મળતાં વાર જ જેમ બીજાને કઇક અદશ્ય રીતે આકર્ષે છે ખેંચે છે અને એમ ખેંચાઈ જતા ખેંચનાર મનુષ્ય જેમ આશ્ચર્યમાં બે છે (કે આ માણસ કિંવા આ વસ્તુ તરફ હું એકદમ આટલે બધે વિચિત્ર રીતે કેમ ખેંચાઈ જાઉં છું) તેમ અંહીને દરેક પથ્થર-દરેક ઝરણ–દરેક બરફથી ઢંકાયેલું શિખર–અને કેવી પ્રભુતા-ઈશ્વરમયતા-પવિત્રતા–પ્રેમને અનુભવ કરાવે છે તે વિષે હું જ વિચારમાં પડી જાઉ છું. અને પ્રભુની અનંતતાના વિચારમાં નમ્ર બની જઈ ગળી જાઉં છું. આ ક્ષુદ્ર અહં-મમત્વ કોઈક અંધારા ખુણામાં છુપાવાની જગ્યા શોધવા મંડી જઈ તેમાં નિરાશ થવાથી આખરે . પાણીના પરપોટાની પેઠે ફુટી જઇ આ અનંતતામાં ભળી જાય છે.
કલાપિના સંવાદમાં ૧લા સંવાદમાં વાંચજે. તળલ કહે છે કે ખોવાઈ ગયેલા એક મેદાને પિતાનું આખુ ટોળુ છોડી દઈને જેમ ભરવાડ શોધે છે તેમ અજ્ઞાનમાં ડૂબી જઈ “અહં' ના કુવાના દેડકા જેટલા કુવામાં આત્માની (એટલે પરમાત્માની) અનંતતા ભૂદ્ધી ગયેલા અજ્ઞાનીઓને–પાપીઓને પ્રભુને પ્રેમ-પ્રભુની કૃપા શેધે છે. આ કૃપા નિમિત્ત તરીકે ગમે તે સાધનઠારા ઈશ્વર હમારા પર ઢોળે! હિમાલય દેવભૂમિ–કિંવા પુણ્યભૂમિ એટલાજ માટે કહેવાય છે કે અંહી પ્રભુના એ પ્રેમનું જ સામ્રાજ્ય પ્રત્યેક સ્થળે–સર્વત્ર વ્યાપી રહ્યું છે. અંહીનું એક પણ ઝાડ એવું નહિ હોય કે જે પિતાના પાંદડા દ્વારા પ્રભુની અગાધતા પ્રત્યક્ષ કરાવી હમને કંઈક દેવી વાતો ન શીખવે. અંહી આવીને હું સર્વ “સત્ય” ખોઈ બેઠે છું, મલીનતા-સ્વાર્થકલહ-નીચતા-હલકાઈ અને એ સર્વને પરિણામે પવિત્ર સંસ્કારવાળા કિંવા પવિત્રતાને પાશ લાગેલા આત્માને ઉત્પન્ન થતી ભયંકર અસ્વસ્થતા એમાંના કશાની આ શાંતિ અને પવિત્રતાના પ્રદેશ ઉપર પગલું ભરવાની હિમ્મત નથી. બહુ દિવસથી ખાઈ ગયેલા પુત્રને જોઈને માતા આનંદના અશ્રુ વર્ષાવે, હેતા ઘરડા હાથ એના શરીર ઉપર ફેરવે અને માથું સુધી બચ્ચીઓ કરે તે વખતે પેલા પુત્રનું હૃદય તપાસનાર એમાં ઉભ
