________________
૧૯૧૨)
પ્રેમથી.
(૩૯૩
નમસ્કાર કરી તેના કરૂણુજનક ઉપકારને મરણમાં રાખી સદ્ગુરૂશ્રીજીની પ્રેમલક્ષણા ભકિત માટે હવે આપણે ઉજમાલ થઈએ. પાદપૂજન ભકિતથી પ્રેમલક્ષણા ભકિત સુધીની વાત વ્યાસ ભગવાને વિરતારથી કહી છે, તેમાં અજીવ મૂર્તિનું પણ પ્રતિપાદન કર્યું છે અને તેના અનેક મંદિરે શ્રીરામ, શ્રી કૃષ્ણભગવાન આદિ મૂર્તિઓથી સુશોભિત છે, અને ત્યાં તે આલંબનને આરાધવા તેના સેવકે જાય છે. તેમ જિન ભગવાનના ભકત પણ જિન મંદિરે તેવાજ હેતુએ જાય છે. આથી અવમૂર્તિ આલંબનમાં બંને મહાત્માઓની શૈલી એકજ સરખી કહેવાય છે ફકત સજીવનમૂર્તિની શૈલી વ્યાસ ભગવાનની વિસ્તારવાળી હોવાથી અને વરપ્રભુની ગાણપણે ગંભિરતામાં રહેનારી હોવાથી હવે સજીવન મૂર્તિની ભકિત ઉપર વિચાર આગળ કરીએ.
આપણે શાસ્ત્રથી સિદ્ધ થયું છે કે યોગ્ય માણસની યોગ્યતા પિપાવાને સત્સંગ અને સપુરૂષની અનિવાર્ય જરૂર છે. તે એવા યોગ્ય પુરૂષે અંતઃકરણ વિષે દઢ કર્યું છે કે સય. રૂષને શોધવે તો તે ચોગ્ય આત્મા તેવા પુરૂષની શોધમાં સર્વ માયિક વ્યવસાયને મળીને ગામ, નગર, પુર, પાટણ, તીર્થ તટ, ગુફા એમ અનેક સ્થલે તેની પ્રાપ્તિની શોધમાં હા કરતે કરે છે. તે ઈહામહિ તે મુર્તિની છેલ્લી ભકિત પ્રેમલક્ષણ સુધી જઈ શકે એવી પણની સામગ્રી તેવી યોગ્યતારૂપે પ્રાપ્ત થયે તેને તેવા પુરૂષને તથારૂપ યોગ પ્રાપ્ત થાય છે. અને તેને ચરણે તન, મન, અને ધન અર્પણ કરી દઈ એની સ્વાર્પણું ભકિત આરાધવાની વ્રતપ્રતિજ્ઞા લઈ મરણ સુધી દુઃખ આવે તો પણ સહન કરી જે ભકિતમાં ઉજમાલ થાય છે. તે સંપૂરૂષના એક આલંબન ધ્યાનને પ્રકટ કરવારૂપ સ્વાર્પણ ભકિત આરાધે છે. આપણાલી તે થઈ શકે તેમ છે ? આ પ્રસંગે મન, દેવ, અમા થરથર કંપી તે વાતને આરા. ધવામાં પાછી પિની ભરે છે, એવું લનપુરૂષાર્થ અનંતકાલના અનંતકમેં નિવૃત કરનાર એક આલંબન ધ્યાનમાં કયાંથી આરૂઢ થાય ? જ્યારે તેમ આરાધવામાં ન થાય ત્યારે આપણે પ. કલમ હમીમાં જે મુમુક્ષુપણામાં નપુંસકના વર્ગમાં નંબર નોંધાવેલ છે તે વાતનું અત્રે પોષણ આપવાનું હોવાથી તે વર્ગના નંબર આપણે સ્વીકારીએ એમ સિદ્ધ થાય છે. કદાચ માનના દેષની ખાતરે ન સ્વીકારીએ તે પણ તેને સ્વીકાર થઈ જાય છે. જે વાતની રીઝ પ્રાપ્તિમાં મુકવી છે તે રીઝ અનંતકાલ થયાં નથી પ્રાપ્ત થઇ, તે પછી વર્તમાન દેહમાં નપુંસકના નંબરના માનખાતર બુલ ન કરીએ તો પરિણામ અનંતકાલ થયાં નપુંસકની ગણત્રીમાં છીએ એમ વગર વિવાદે સિદ્ધ થાય છે. આ વાતથી આપણે આઘે નીકળી જઈએ છીએ. અત્યારે આપણે ઉત્તમ પ્ય એવા સ્વાર્પણ ભક્તિવાનની વાત કરવાની છે, તે ઉપર આવીએ.
સર્વ જેણે અપી દીધું છે, સર્વભય નિવારવા અર્થે તેનું નામ સ્વાશિ ભકિત છે સર્વ અધ્યું એટલે દઈ દીધું એમ નથી, કારણકે જ્ઞાની નિસ્પૃહી દશાના ધારક છે તેને માયાના પ્રદેશનું એકપણ અણુ લેવું નથી, લેવાની તેને પ્રતિજ્ઞા છે ત્યારે-ત્યારે જ નિસ્પૃહી દશા આવે તેમ છે, પણ મુમુક્ષુને તેમ કરવાની અગત્ય છે શા માટે ? પૂર્વે ત્યાગ
