________________
૧૧.
•
કર્તવ્ય અને જોખમદારી એવા એમાં પ્રતિબિબિત થયેલો શબ્દ ક્રિયાત્મક થઈ શકતા નથી–સિવાચ કે ત્યહાં દેખાતા એ શબદો ચિત્તના ગર્ભસ્થાનમાં જાય અને હા વિકસિત થઈ અહંકારના બીબામાં જઈ આકાર પામે.
કર્તવ્ય અને જોખમદારી” જેવું કાઈ આજના હિંદમાં–હિંદની પ્રત્યેક કેમમા–બહુ જ અલ્પ જોવામાં આવે છે -કહે કે શૂન્ય ! અને તેથી, જે હેતુથી જૈન અને બ્રાહ્મણ ધર્મ સ્થપાયા હતા તે હેતુ ભૂલાઈ જઈ ખાં' રૂપે એ ધર્મોને લોકો વળગી રહ્યા છે અને વધુ ને વધુ “કર્તવ્યહીન તથા “જોખમદારીના ભાન વગરના” બનતા જાય છે. તેઓ નથી જતા ધર્મોના “મૂળમા કે નથી છોડી શકતા ધર્મોના મૃત દેહને ! અને તે છતા તેઓ “સ્વરાજ્ય' મેળવવાની ' કૂદાકૂદ કરી રહ્યા છે ! ધર્મને ભોગવી ચ નથી જાણતા અને છોડી ચ
નથી જાણતા! બિચારાઓ વિદેશીઓની “દયા ખાતર “મુડદા”ને -જેમતેમ વળગી રહ્યા છે !
જૈન દીક્ષા નિમિત્તે હમણાં હમણાં જાહેર પ્રજામાં લાહલ ચાલી રહ્યો છે. કેદ કહે છે: સાધુઓ સત્યાનાશ વાળવા બેઠા છે! તો કોઈ કહે છે: તેઓ બિચારા જિનવરની આજ્ઞા પ્રમાણે જગતને ઉધ્ધાર કરી રહ્યા છે પણ આજની “બગડેલી દુનિયા ધર્મ રહસ્ય નહિ જાણ વાથી ફેકટએમને સતાવી રહી છે ! અને આ ભિન્ન અભિપ્રાય ધરાવનારાઓ અભિપ્રાય ધરાવીને બેસી ન રહેતા એક બીજાપર પત્થર વર્ષાવવા લાગ્યા છે અને બાકીના લાખે જૈને અને રાત્રી દિવસ હજાર વર્ષથી જેનોની સાથે વસતા ક્રોડે હિંદુઓ આ “વગર ફીનું નાટક માણી રહ્યા છે ! આટલી નિર્માલ્યતા જાણે બસ ન થતી હાય તેમ, ખુદ જૈનોના એક ભાગની કોન્ફરન્સ ઑફિસે તે—
સ્થાનકવાસી જૈન કૅન્ફરન્સ ઑફિસે તે–પવિત્રતાનો ઢઢેરે પીટાવવાની તક મેળવી છે ! હેને સુશિક્ષિત સેક્રેટરી જાહેર પેપરમાં જાહેરખબર આપે છે કે હેની કામને આ આગથી કાઈ લેવા દેવા નથી! કેટલી સહૃદયતા ! અને પ્રમાણિક્તાનું તો પૂછવું જ શું? હજી ગઈ કાલે જ એ જ શાહુકારના ઘેરથી એક એવા છોકરાને દીક્ષા