________________
શું ? : ૧૩ .
આદર્શ દેવ યજ્ઞદત્તાએ કહ્યું: “આપની આજ્ઞા મારે શિરોધાર્ય છે, પરંતુ ત્યાં ગયા પછી મને ભૂલી જતા નહિ. પાછા જલદી આવજે અને સાચવીને જજે. ભેળાનાથ શંભુ તમારી રક્ષા કરશે.’
યજ્ઞદત્તાની રજા લીધા પછી ભૂતમતિએ દેવદત્તને બોલા અને કહ્યું કે “ઘરમાં યજ્ઞદત્તા એકલી છે, માટે તેની સારસંભાળ રાખજે અને તેને જે કાંઈ જોઈએ તે લાવી આપજે. આ ઘરને બધો ભાર તને તેંપીને જાઉં છું.” દેવદત્ત માથું નમાવીને એ સૂચનાને સ્વીકાર કર્યો.
ભૂતમતિ તેડવા આવેલા માણસો સાથે મથુરા ગયે અને ત્યાં જતાં જ યજ્ઞના કામમાં ઓતપ્રોત બની ગયા. અહીં યજ્ઞદત્તા એકલી પડી એટલે તેણે દેવદત્તને કહ્યું કે “ તું નિઃશંક થઈને મારી સાથે ક્રીડા કર, કારણ કે યુવાનીનું ફળ ભેગવિલાસ છે.”
દેવદત્ત આ અનુચિત માગણને ઇનકાર કર્યો, તેથી યજ્ઞદત્તાએ કહ્યું કે “અરે દેવદત્ત! જ્યારે હું સામી આવીને તારી આગળ પ્રેમની માગણી કરું છું, ત્યારે તેને ઈનકાર શા માટે કરે છે? અથવા સાચું જ કહ્યું છે કે –
ભાગ્યહીનને ના મળે, ભલી વસ્તુને ભેગ;
ખાતાં પાકી દ્રાક્ષને, હેત કાગમુખ રેગ. દેવદત્તે કહ્યું: “પંડિતને તમારા પર અથાગ પ્રેમ છે. એનાથી તમારું હૃદય નથી ભરાતું કે તમે મારા પ્રેમની માગણી કરી રહ્યા છો?”
