________________
મેથુ
: ૪૧ :
આદશ વ
તે તેમાં કાઈ પણ વસ્તુ નવી આવતી નથી અને હાય છે તેને મૂળથી નાશ થતા નથી. મનુષ્ય અનાજ, ઘી, દૂધ વગેરે ખાય છે, તેથી ક્રમશઃ સાત ધાતુની વૃદ્ધિ થાય છે અને તેના પિંડ પાષાય છે. આ પિંડ ચેતનહીન થતાં તેને ખાળી મૂકવામાં આવે છે કે દાટી દેવામાં આવે છે અને કાઈ કાઇના રિવાજ મુજબ તેને પક્ષીઓની આગળ ફેંકી દેવામાં આવે છે. એ દરેક સયેાગેામાં ચેતન ચેતનરૂપે સ્વતંત્ર રહી જાય છે અને ખાકીનું પુદ્ગલ પૃથ્વી, પાણી, અગ્નિ અને વાયુરૂપે પરિણત થાય છે. વળી તે પૃથ્વી, પાણી, અગ્નિ, વાયુ વગેરે વડે અનાજની ઉત્પત્તિ થાય છે અને પાછું મનુષ્યના પેટમાં દાખલ થાય છે. તાપ કે આ જગમાં જેટલા અણુ-પરમાણુ છે તથા બીજા પણ જે કાંઈ સનાતન દ્રવ્યેા છે, તેમાં લેશમાત્ર પણ વધારા કે ઘટાડો થતા નથી. આધુનિક વિજ્ઞાનના પ્રયાગાએ આ વાતને ખરાખર પુષ્ટિ આપી છે.
'
આ પ્રકારે સૃષ્ટિનું સચાલન સ્વયં થઈ રહ્યું છે એ વાત યુક્તિ અને અનુભવથી સિદ્ધ છે, છતાં જે લેાકેાના મનમાં એવી વાત જોરથી ઠસી ગઈ છે કે ઈશ્વર ષ્ટિના સર્જનહાર છે, તેમને એ પ્રશ્ન થવાના કે ૮ દરેક વસ્તુના મનાવનાર કોઈ ને કાઈ હોય છે જ તા આ જગના મનાવનાર પણ કાઇ કેમ ન હાય ? તાત્પર્ય કે હાય જ, અને તે અનાવનારને ઇશ્વર માનવામાં વાંધા શું ? > આ પ્રશ્નના ઉત્તર એ છે કે “ જો દરેક વસ્તુના બનાવનાર કાઇ ને કોઇ હાય જ એવા · સિદ્ધાંત સ્વીકારીએ તે ઇશ્વરને મનાવનારા પણ કાઈક હાવા જ જોઇએ એ વાતને સ્વીકાર કરવા પડશે અને તેના બનાવનારના મના
.
