________________
* પુષ્પ
ધમધ-ચંથમાળા : ૫૦ : પ્રવૃત્તિમાં કઈ પણ પ્રકારની ડખલગીરી કરે જ નહિ કે જે રીતે આજને કઈ પણ સુજ્ઞ બંધારણીય રાજકર્તા પિતાના કાયદેસરના તંત્રમાં ડખલગીરી કરતું નથી. તાત્પર્ય કે-જે મનુષ્યોએ-જે પ્રાણીઓએ જેવા કર્મો કર્યા હોય છે, તેમને તેવાં પ્રકારનું ફળ ભેગવવું પડે છે અને ઈશ્વર તેમાં વચ્ચે આવી શક્તા નથી. વળી તે અંતરજામી હોવાથી જાણતા હોય છે કે આ દુનિયાના માણસે વાંકમાં કે ગુનામાં આવે ત્યારે ગરીબડી ગાય જેવા બની જાય છે પણ તેમના માથે તોળાતી શિક્ષાને ડર ઓછો થઈ ગયે કે ફરી તે સાવજની માફક ઘરકવા લાગે છે અને પિતાની પુરાણ આદત મુજબ ફરીને પા૫પ્રવૃત્તિમાં લીન થાય છે. એટલે તે આજીજીભર્યા વચને કે આંસુથી ભેળવાઈ જાય તેવો સંભવ નથી, અને માને કે કદાચ તે મનુષ્યોનાં દંભભરેલાં વચનેથી ભેળવાઈ ગયે તે તેને માનવામાં આવે છે તે અંતરજામી તે ક્યાં રહ્યો ? તાત્પર્ય કે-પાપની માફી આપવાનું કામ ઈશ્વરનું નથી.
૨૧. ચિત્ર-વિચિત્ર પ્રાર્થનાઓ.. ઈશ્વર સૃષ્ટિને કર્તા-હર્તા છે અને પ્રાણીઓનાં સુખદુઃખને સ્વામી છે, એ મંતવ્યના આધારે તેની આગળ કેટલી ચિત્ર-વિચિત્ર માગણીઓ કરવામાં આવે છે ? એક ખેડૂત
ધોળા ધમરાની જેડ કે અષાડાં વાવણ, ઘેર પાતલડી નાર કે પુતર ધાવણ ભગરી ભેંશનું દૂધ કે ચડવાને ઘેડલાં, એટલું દે કૃપાનાથ ! ફરી ના બેલણું.