________________
ધમધ-ગ્રંથમાળા : ૫૪ :
* પુષ્પ જહાંપનાહ! મેં આખી જિંદગી આપની તાબેદારી ઉઠાવી છે, તે આપની પાસેથી હું એટલું માગી લઉં છું કે આપને મારે દંડ કરવો હોય તે ખુશીથી કરે, પણ હું કહું તેની આગળ કરા.” તે સાંભળીને બાદશાહે કહ્યું કે “વારુ, તેમ કરવામાં આવશે.” એટલે બીરબલે કહ્યું કે “મારો દંડ ઢેડના પંચની પાસે કરાવે.”
' વચનથી બંધાયેલા બાદશાહે ઢેડના પંચને લાવ્યું અને કહ્યું કે “બીરબલે એક મોટે ગુને કર્યો છે, માટે તેને ભારેમાં ભારે દંડ કર છે એ દંડ કરવાનું કામ તમને સેપું છું, માટે વિચાર કરીને જણાવો કે તેને કેટલો દંડ કરે?” હેડનું પંચ વિચાર કરવા બેઠું.
એકે કહ્યું: “લવાને સાત વીસું દંડ કરે કે જેથી તે યાદ કરી જાય.”
બીજાએ કહ્યું: “અધધ ! સાત વીસું. એટલે દંડ ભરતાં તે લવાના ખેરડાં પર નળિયું યે નહિ રહે, માટે કાંઈક વિચાર કરીને દંડ કરે.”
ત્રીજાએ કહ્યું: “તે પાંચ વિસું દંડ કરે.”
ચેથાએ કહ્યું: “એ દંડ પણ ઘણે ભારે કહેવાય. એટલે દંડ કરશે તે બિચારાનાં બાયડી છોકરાં રઝળી પડશે, માટે કાંઈક રહેમ રાખે. બાદશાહે આપણને ભારે દંડ કરવાનું કહ્યું છે, તેને અર્થ એ નથી તે તેને સાવ રઝળતે કરી મૂકવે.”
પાંચમાએ કહ્યું: “ત્યારે એમ કરે તે તેને ત્રણ વીસું ને
