________________
ચોથું: : ૬પ :
આદશ વરુ ક્ષત્રિયપુત્રોને સન્માનવા તથા પૂજવા લાગ્યા એટલે પુરાણકારોએ ક્ષત્રિયપુત્ર એવા શ્રી રામ અને શ્રીકૃષ્ણને વધારે મહત્વ આપ્યું અને તેમને મહિમા જોરશોરથી ગાયે. ઈતિહાસ અને પુરાતત્વ એ વાતની સાક્ષી પૂરે છે કે ભારતવર્ષમાં બુદ્ધ અને મહાવીરની પૂજા શરૂ થયા પછી તથા તેમનાં ભવ્ય ચૈત્ય નિમણુ થયા પછી ઘણા વખતે રામ અને કૃષ્ણનાં મંદિરે બંધાયાં છે. હવે કલકીનું તે થાય તે ખરૂં? એ જ્યારે જન્મ લેશે ત્યારે ખબર પડશે કે તેનાં માતાપિતા કેણ થાય છે અને તે શું કામ કરે છે! તાત્પર્ય કે દશાવતારમાં ઈશ્વરી અવતારનું સ્વરૂપ જે રીતે રજૂ કરવામાં આવ્યું છે, તે તત્વથી કે સ્વરૂપથી ભાગ્યે જ કોઈ સુજ્ઞજનને ગ્રાહા થાય તેવું છે.
તે જ સ્થિતિ ઇશ્વરના મુખ્ય ત્રણ રૂપે બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને મહેશ સંબંધમાં છે. તેમના વિષે એવી એવી વાત રજૂ કરવામાં આવી છે કે જે વાંચીને કે સાંભળીને આપણા મનમાં નિતાંત ખેદ જ થાય. તેને એક નમૂને પાઠકેની જાણ ખાતર અહીં રજૂ કરવામાં આવે છે. ૨૭. પુરાણેએ રજૂ કરેલી બ્રહ્માજીની વાત.
બ્રહ્માજી ગંગાના કિનારા પર રહીને હમેશાં ઘણે તપ-જય કરે છે. વળી ગળામાં જનઈ છે અને હાથમાં જપમાળા છે. તે મૂએલા હેરનું ચામડું ઓઢે છે તથા પાથરે છે અને ઈદ્રિયેનું દમન કરે છે. વળી ક્રોધ, કપટ, લેભ વગેરેને ત્યાગ કરી હમેશાં ધ્યાન ધરીને બેસે છે. એ રીતે તપ કરતાં જ્યારે
- ૫
