________________
અમાધચંથમાળા
: ૪૬ :
વનાર પણ કઈક હે જ જોઈએ તે વાતને પણ સ્વીકાર કરવું જ પડશે. વળી તેને બનાવનાર પણ કઈક મા જ પડે એમ તે પરંપરા અનંત બનશે. એટલે બધી વસ્તુને સર્જનહાર ઈશ્વર છે, એ વાત તે ઊભી રહેશે જ નહિ. જ્યાં ઈશ્વરની પહેલાં તેને બનાવનારા અસંખ-અનંત પેદા થયા હોય ત્યાં ઈશ્વરનું સર્જનહારપણું ક્યાં રહ્યું?
૧૮. ઈશ્વર જગતને સંહારક હોઈ શકે નહિ.
હવે વિચારવાનું એ છે કે જે ઈશ્વર સર્જન કે સંચાલન કરી શક્તા નથી તે તેને નાશ કરી શકે કે કેમ? વળી આ જગતમાં કઈ પણ વસ્તુને આત્યંતિક નાશ તે થતો જ નથી. જે કંઈ થાય છે, તે તેનું પરમ સ્વરૂપ-પરિવર્તન જ થાય છે, તેથી ઈશ્વરને જગતને સંહાર કરનાર માને એ પણ થડ વિનાની શાખા જેવું પ્રમાણહીન જ છે.
આ રીતે ઇશ, ઈશ્વર, પરમેશ્વર, ભગવાન, પ્રભુ કે દેવ સૃષ્ટિને સર્જનહાર અથવા કર્તા, પાલનહાર અથવા ભર્તા અને સંહરનાર અથવા સંહર્તા હોય એમ માનવાને કઈ જ કારણું નથી, તેથી તેને સૃષ્ટિને કર્તા, ભર્તા ને હર્તા માનવે એ મિથ્યા છે, મિથ્યાત્વોષક માન્યતા છે. ૧૯ આપણું સુખ-દુઃખને આધાર
આપણું કર્મો ઉપર છે. કેટલાક મનુષ્ય એમ માને છે કે આપણે સુખ-દુઃખને જે કાંઈ અનુભવ કરીએ છીએ, તે ઈશ્વરને લીધે કરીએ છીએ.