________________
: યુપ
ધર્મધ-માળા : ૩૪ : વિશેષમાં શ્રીમાન હરિભદ્રસૂરિજી જણાવે છે કે – " श्रोतव्ये च कृतौ कौँ, वाग्बुद्धिश्च विचारणे ।
: શ્રત ન વિચારેત, ન જાથે વિતે થયું?”
સાંભળવા માટે કાન છે અને વિચારવા માટે વાણી તથા બુદ્ધિ છે. તેથી જે મનુષ્ય સાંભળીને વિચાર કરતો નથી તે તત્વને જાણી શકતા નથી.”
આ કહેવાની મતલબ એ છે કે-કાન વડે તમે ગમે તે પ્રકારના વિચારો, ગમે તે પ્રકારનાં વિવેચને કે ગમે તે પ્રકારનાં વ્યાખ્યાને સાંભળે તેમાં હરકત નથી, પણ એ વિચાર, વિવે. ચન કે વ્યાખ્યાને પર બુદ્ધિપૂર્વક વિચાર કરો કે એમાં કઈ બાબત વ્યાજબી છે અને કઈ બાબત ગેરવ્યાજબી છે?” અથવા “કઈ બાબત સંગત છે અને કઈ બાબત અસંગત છે?” અથવા “કઈ બાબત હિતકર છે અને કઈ બાબત અહિતકર છે? જે તેમ કરશે તે જ તમે સાચા તત્વને પામી શકશે. અને તે મહાપુરુષે એ પણ સ્પષ્ટ જણાવી દીધું છે કે – “ नेत्रनिरीक्ष्य विषकण्टकसर्प कीटान् , सम्यग् यथा व्रजति तान् परिहृत्य सर्वान् । कुज्ञानकुश्रुतिकुदृष्टिकुमार्गदोषान्,
સંધ્યા વિવારથ જોડત્ર ઘરાવાર ? ” જે કઈ માણસ પોતાના માર્ગમાં ઝેરી કાંટાઓ, સાપ કે કીડાઓને પડેલા જોઈને તે બધાને ત્યાગ કરવાપૂર્વક વધારે
