________________
ચોથું:
: ૩૯ :
આદશ દેવ
(૨) સુગુરુને સુગુરુ માનવા અને કુગુરુને કુગુરુ માનવા એ સમ્યક્ત્વ છે અને સુગુરુને કુગુરુ માનવા કે કુગુરુને સુગુરુ માનવા એ મિથ્યાત્વ છે.
(૩) સુધર્મને સુધર્મ માન અને કુધને કુધર્મ માનવે એ સમ્યક્ત્વ છે અને સુધર્મને કુધર્મ માને કે કુધર્મને સુધર્મ માને એ મિથ્યાત્વ છે. - મિથ્યાત્વને પરિહાર અને સભ્યત્વને સ્વીકાર એ આધ્યાત્મિક દીક્ષા છે, તેથી જે મુમુક્ષુ સમ્યક્ત્વને સ્વીકાર કરવા ઈચ્છે છે, તેણે દેવ, ગુરુ અને ધર્મનું સ્વરૂપ યથાર્થ રીતે જાણું લેવું જ જોઈએ. તે પૈકી દેવનું સ્વરૂપ પ્રસ્તુત નિબંધમાં અને ગુરુ તથા ધર્મનું સ્વરૂપ ત્યાર પછીના નિબંધોમાં કમશઃ આપવામાં આવ્યું છે.
૧૩. દેવના પર્યાય શબ્દો વ્યવહારમાં જેને ઈશ, ઈશ્વર, પરમેશ, પરમેશ્વર, પરબ્રહ્મ, પરમાત્મા, પરમેષ્ટી, પ્રભુ કે ભગવાન કહેવામાં આવે છે, તેને નિદેશ અહીં “દેવ” તરીકે કરવામાં આવ્યું છે. તેના સ્વરૂ૫ સંબંધી વિચારણા કરવી એટલે કે ઈશ્વર કે હોય તેને પરામર્શ કરે એ પ્રસ્તુત પંક્તિઓનું પ્રયજન છે. ૧૪. દેવ અથવા ઇશ્વર સર્વ પ્રવૃત્તિઓને
સંચાલક હોઈ શકે નહિ. કેટલાક એમ કહે છે કે “ઈશની આજ્ઞા વિના, નહીં પાંદડું હાલી શકે.” અર્થાત્ “ઈશ્વરની મરજી વિના પાંદડું