________________
ધોધ-ગ્રંથમાળા
ઃ ૧૬ :
: પુષ્પ
ગયા ? તું મારા સુખ-દુઃખના વિસામે હતેા, વાત કરવાનુ ઠેકાણું હતા, હવે હું મારા હૈયાની વરાળ કોની આગળ ખાલી કરીશ ? તારા જેવા બ્રહ્મચારી અને કર્ત્તવ્યપરાયણુના જીવ હરી લેતાં એ કાળમુખા અગ્નિ પાતે જ કાં ન ખળી મૂઆ !'
આ રીતે જ્યારે તે ભયંકર રુદન કરવા લાગ્યા ત્યારે યજ્ઞદત્તા અને દેવદત્તના આડા વ્યવહારની ગંધ પામી ચૂકેલા એક સ્નેહી બ્રાહ્મણે કહ્યું કે · અરે પડિતજી! તમારા જેવા ભણેલાગણેલા અને જ્ઞાની પુરુષાને આવી રીતે કરુણુ રુદન કરવુ" ઉચિત નથી કારણ કે ‘૫'ડિત પુરુષા કાઇપણ વાતના શાક કરતા નથી. ’ વળી સ્ત્રીજાતિ ઘણા ભાગે કપટબુદ્ધિવાળી, લેાભી અને નિર્દય હાય છે તેના પર આટલા બધા મેહ રાખવા ઉચિત નથી, માટે હવે તા રામનામની માળા જપા અને આત્માનું કલ્યાણ કરે.
ܕ
આ શબ્દો સર્વાંશે સાચા હતા—ખાસ કરીને ભૂતમતિના સંબંધમાં-છતાં તેને જરાયે ન ગમ્યાં, કારણ કે માહથી વિકલ થયેલી બુદ્ધિને સત્ય સમજાતું નથી, પરંતુ વાત એટલેથી જ અટકી નહિ. આ શબ્દોએ ભૂતમતિના તમ હૃદયને વધારે તપાવ્યું અને તેના મુખમાંથી નીચેના શબ્દો સરી પડ્યાઃ ૮ મારા જેવા સમર્થ પંડિતને શિખામણ આપનારી તુ કોણ ? અને મારી સ્ત્રી કેવી હતી ને કેવી નહિ, એની તને ખબર પણ શું ? એ સ્ત્રી સરલતાની એક સુરમ્ય મૂર્તિ હતી, સતાષની એક પવિત્ર પ્રતિમા હતી અને દયાની તે જાણે સાક્ષાત્ દેવી જ હતી. એનાં કામળ હૃદયમાંથી પરમ પ્રેમનાં પુનિત ઝરણાંઓ નિરંતર વહેતાં હતાં. એના જેવી સુશીલ, સુરૂપા અને સાધ્વી શ્રી આ ભૂમંડળમાં જડવી મુશ્કેલ છે. આવી સ્ત્રી
