Abhidhana Sangraha Part 02

Author(s): Sivdatta Pandit, Kashinath Pandurang
Publisher: Nirnaysagar Press

Page 172

३२
अभिधान संग्रह: - ६ अभिधानचिन्तामणिः |
७७०
७७२
७७३
बाहुवा बाहुलं स्याज्जालिका वङ्गरक्षणी । जालप्रायायसी स्यादायुधीयः शत्रजीविनि ॥ ७६९ काण्डष्टष्टायुधिकौ च तुल्यौ प्रासिक कौन्तिकौ । पारश्वधिकस्तु पारश्वधः परश्वधायुधः || स्युनैस्त्रिंशिक शाक्तीकयाष्ट्रीकारत त्तदायुधाः । तूणी धेनुर्भृद्धानुष्कः स्यात्काण्डीरस्तु काण्डवान् ||७७१, कृतहस्तः कृतपुङ्खः सुप्रयुक्तशरो हि यः । शीघ्रवेधी लघुहस्तोऽपराद्धेषुस्तु लक्ष्यतः ॥ च्युतेपुर्दृवेधी तु दुरापाल्यायुधं पुनः । हेतिः प्रहरणं शस्त्रमस्त्रं तच्च चतुर्विधम् || मुक्तं द्विधा पाणियत्रमुक्तं शक्तिशरादिकम् | अमुक्तं शस्त्रिकादि स्याद्यष्ट्याद्यं तु द्वयात्मकम् || ७७४ धनुश्चापोऽस्त्रमिष्वासः कोदण्डं धन्व कार्मुकम् । द्रुणासौ लस्तकोऽस्यान्तरयं त्वर्तिरटन्यपि ॥ ७७६ मात्र जीवा गुणो गन्या शिक्षा वाणासनं गुणा । शिञ्जिनी ज्या च गोधा तु तलं ज्याघातवारणम् ॥७७६ स्थानान्यालीढवैशाखप्रत्यालीढानि मण्डलम् । समपादं च वेध्यं तु लक्ष्यं लक्षं शरव्यकम् ॥ ७७७ वाणे guafaraौ खगगार्धपक्षौ काण्डाशुगप्रदरसायकपत्रवाहाः । पत्रीवजिह्मगशिलीमुखकङ्कपत्ररोपाः कलम्बशरमार्गणचित्रपुङ्खाः ॥
प्रक्ष्वेडनः सर्वलोहो नाराच एषणश्च सः । निरस्तः प्रहिते बाणे विषाक्ते दिग्धलिप्तकौ ॥ बाणमुक्तिर्व्यवच्छेदो दीप्तिर्वेगस्य तीव्रता | क्षुरप्रतलार्धेन्दुतीरामुख्यास्तु तद्भिदः || पक्षी वाजः पत्रणा तन्यासः पुङ्खस्तु कर्तरी । तूणो निषङ्गस्तूणीर उपासङ्गः शराश्रयः ॥ शरधिः कलापोऽप्यथ चन्द्रहासः करवालनिस्त्रिंशकृपाणखङ्गाः । तरवारिकौक्षेयक मण्डलामा असिॠष्टिरिष्टी त्सरुरस्य मुष्टिः ||
प्राणः स्थाम तरः पराक्रमबलद्युन्नानि शौर्यौजसी
शुष्मं शुष्म च शक्तिरूर्जसहसी युद्धं तु संख्यं कलिः |
७८२
७८३
७८४
७८६ ७८७
प्रत्याकारः परीवारः कोशः खङ्गपिधानकम् । अड्डनं फलकं चर्म खेटकावरणस्राः || अस्य मुष्टिस्तु संग्राहः क्षुरी छुरी कृपाणिका । शरूयसेर्धेनुपुत्र्यौ च पत्रपालस्तु सायता ॥ दण्डो यष्टिश्च लगुडः स्यादीली करवालिका । भिन्दिपाले सृगः कुन्ते प्रासोऽथ द्रुघणो वनः ७८५ मुद्रः स्यात्कुठारस्तु परशुः पशुपर्श्वधौ । परश्वधः स्वधितिश्च परिघः परिघातनः ॥ सर्वला तोमरे शल्यं शङ्को शुलेविशीर्षकम् । शक्ति पट्टिशदुः स्फोटचक्राद्याः शस्त्रजातयः ॥ खुरली तु श्रमो योग्याभ्यासस्तद्भूः खलूरिका | सर्वाभिसारः सर्वोचः सर्वसंहननं समाः || ७८८ लोहाभिसारो दशम्यां विधिर्नोराजनात्परः । प्रस्थानं गमनं व्रज्याभिनिर्याणं प्रयाणकम् ॥ यात्राभिषेणनं तु स्यात्सेनयाभिगमो रिपौ । स्यात्सुहद्बलमासारः प्रचक्रं चलितं बलम् ॥ प्रसारस्तु प्रसरणं तृणकाष्टादिहेतवे । अभिक्रमो रणे यानमभीतस्य रिपून्प्रति ॥ अभ्यमित्रयोऽभ्यमित्रीयोऽभ्यमित्रीणोऽभ्यरि व्रजन् । स्यादुस्वानुरसिल उर्जरूयुर्जस्वलौ समौ ॥७९२ सांगीनों रणे साधुजेता जिष्णुश्च जित्वरः । जय्यो यः शक्यते जेतुं जेयो जेतव्यमात्रके ॥ ७९३ वैतालिका बोध करा अधिकाः सौखसुप्तिकाः । घाण्टिकाश्चाक्रिकाः सूतो बन्दी मङ्गलपाठकः ॥ ७९४ मग मगधः संशप्तका युद्धानिवर्तिनः । नग्नः स्तुतित्रतस्तस्य ग्रन्थो भोगावली भवेत् ॥ ७९६
७८९
७९०
७९१
७७८
७७९
७८०
७८१
१. निपङ्गीत्यपि. २. यौगिकत्वात् धनुर्धरः, धन्वी, धनुष्मानित्यादयः ३. धनूरपि. ४. स्फरकोऽपि. ५. असिधेनुः, असिपुत्री ६. तरवालिकेत्यन्ये ७, पलिघोऽपि ८. सौखशायनिक-सौखसुप्तिका पि.
९. ऊर्गपि.