________________
-
આ છે ;
સંભારુ રે
જ વિચિત્રતાનો વરસાદ કુ.
૧૦
क्वचित् प्राज्यं राज्यं, क्वचन धनलेशोऽप्यसुलभः,
क्वचिजातिस्फातिः, क्वचिदपि च नीचत्वकुयशः। क्वचिल्लावण्यश्री-रतिशयवती क्वापि न वपुः
સ્વરૂપ વૈષમ્ય, તિમિદં સ્થ નું મવે? | ??.. ક્યાંક વિશાળ સામ્રાજ્ય, ક્યાંક બે પૈસાના ય સાંસાં, ક્યાંક ઉચ્ચ જાતિ, ક્યાંક નીચ તરીકેની બદનામી, ક્યાંક અદ્ભુત રૂપ – શોભા ને ક્યાંક શરીર સુદ્ધાના ઠેકાણા નહીં. આ છે સંસાર. વિચિત્રતાનો વરસાદ. કોઈને કંઈક ગમે એવું અહીં છે જ શું ? || ૧૧||
પ્રમુખની સીટ પર બેસી બેસીને ટેવાઈ ગયેલાને પૂછો તો ખરા, કે જ્યારે નીચે ઓડિયન્સમાં બેસવાનું આવે, ત્યારે મન પર શું વીતે છે ? વખાણો સાંભળી સાંભળીને ફુલાઈ ગયેલાને પૂછો તો ખરા, કે જ્યારે એકાદ ગાળ સાંભળવી પડે, ત્યારે કેવી હવા નીકળી જાય છે ? મલબારહીલથી ભાયંદર સ્થળાંતર કરવાનો વારો આવ્યો હોય, ત્યારે આપઘાતનો રસ્તો પસંદ કરી લેનારાના દાખલા શું સૂચવે છે ? એક જન્મની થોડી ઉથલ-પાથલ પણ જો જીવન પ્રત્યે અણગમો જન્માવી શકતી હોય, જીવતે જીવતાં જ મોત જેવી વેદના આપી શકતી હોય, અને આપઘાત કરવા સુધી ઉતારી શકતી હોય, તો માત્ર ને માત્ર ઉથલ-પાથલોથી જ ભરેલા આ સંસારની અનંત ભવોની યાત્રા વિશે શું કહેવું ?
શાસ્ત્રની આંખે માત્ર આપણા જ ભૂતકાળ પર એક નજર નાંખીએ તો આ સંસાર માટે નફરત છૂટી જાય. ક્યારેક આપણે મોટા રાજા-મહારાજા થયા, લાખો-કરોડો લોકો આપણને પ્રણામ કરતાં, સોના-ચાંદી ને હીરા-મોતીથી આપણો ખજાનો છલકાતો ને ક્યારેક આપણે ભિખારી થયા. કેટલાંય દિવસના ભૂખ્યા. રસ્તે ચાલતા લોકોને બે પૈસા આપવા માટેની કાકલૂદીઓ કરતાં... એમને હાથ
આ છે સંસાર
૩૩