________________
-
આ છે !
સસાર
3
નર્યું પાગલખાનું #
૨૦
हसन्ति क्रीडन्ति क्षणमथ च खिद्यन्ति बहुधा,
रुदन्ति क्रन्दन्ति क्षणमथ विवादं विदधते । पलायन्ते मोदं दधति परिनृत्यन्ति विवशा,
भवे मोहोन्मादं कमपि तनुभाजः परिगताः ॥२०॥ ક્ષણમાં હસે છે... રમે છે... ને ક્ષણમાં તો નર્વસ થઈ જાય છે. રડે છે... આક્રંદ કરે છે... ને ક્ષણમાં ઝગડવા લાગે છે... વળી ભાગી જાય છે... ખુશ થાય છે... ને નાચવા લાગે છે. કેવી છે વિવશતા જીવોની ! આ. છે સંસાર ! નર્યું પાગલખાનું. જ્યાં મોહના ઉન્માદે માઝા મુકી છે. || ૨૦ ||
એક હતું પાગલખાનું. દિવાળીના દિવસોમાં આજુ-બાજુની આતશબાજી જોઈને પાગલોએ મેનેજમેન્ટ પાસે માંગણી કરી, આ વખતે અમને પણ આતશબાજી કરવા જોઈએ. મેનેજમેન્ટ તો પાગલ ન'તું થઈ ગયું. એટલે પાગલોના હાથમાં કાંઈ જ આપ્યું નહીં. છેવટે જાત-મહેનત જિંદાબાદ કરીને પાગલો પોતે જ કામે લાગ્યા. આખા પાગલખાનામાં ખાખા-ખોળા કરતાં કરતાં એક પાગલના હાથમાં ક્યાંકથી માચીસ આવી ગઈ. એણે બધાં પાગલોને એક હોલમાં ભેગા કર્યા. પોતાની આ અદ્ભુત સિદ્ધિ બતાડી. બધાં ખુશીથી ઓર પાગલ થઈ ગયા. બધાં બારીબારણા કર્યા બંધ. પેલાએ એક સળી સળગાવી. બધાં “દિવાળી.... દિવાળી..” કરીને નાચવા લાગ્યા. એ સળી પૂરી થઈ ગઈ. બધાં નિરાશ થઈ ગયા. કેટલાંક તો રીતસર રડવા લાગ્યા. કેટલાંક તો છાતી જ કુટવા લાગ્યા. ત્યાં તો એ પાગલે ઘટસ્ફોટ કર્યો. “ચિંતા નહીં કરો. હજી અંદર ઘણી દિવાળી છે.” એણે તરત બીજી સળી સળગાવી. બધાં રીતસર કૂદવા લાગ્યા.. “દિવાળી... દિવાળી.. દિવાળી...' એક મોટા પાગલે પોતાની બુદ્ધિને કામે લગાડી. દિવાળીમાં વચ્ચે બ્રેક ન પડે એ માટે એણે એક ઝાડુમાંથી મોટી સળી ખેંચી કાઢી, એને પેલી નર્યું પાગલખાનું
