Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ It namo nama: zrIgurupremasUye . dvAmRta cetodUtam jaMbUdvIpa samAsa -: prakAzaka:zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa dukAna naM. 5, bakrikezvara sosAyaTI, 82, netAjI subhASa roDa, marIna DrAiva, 'i' roDa, muMbai - 400 002.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ te namo namaH zrIgurupremasUraye tatvAmRta mULa racayitA : muni zrI jayoti vijyajI ma. -: prakAzaka:zrI jinazAsana ArAdhana TrasTa dukAna naM. 5, badrikezvara sosAyaTI, 82, netAjI subhASa roDa, marIna DrAiva, I roDa, muMbai - 400002. ( vikrama saMvata 2054 vIra saMvata 2055 hA mUlya rU. 35/- & ?
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ B A paNa vaya AcArya vijaya siMhasUri ma. nA ziSya ho kriyodvAraka paMnyAsajI zrI padmavijayajI mahArAjanA ziSya munizrI jyotivijayajIe saMskRta padabaMdha 'tasvAmRta' nAmanA graMthane saMvata 1845 mAM racela che. sAthe avazuri paNa racAyela che. ArAdhaka AtmAone preraNA maLe tema hoI A graMthano anuvAda zrI jaina dharma prasAraka sabhA taraphathI saMvata 1976 mAM prakAzita thayela che. AvA graMtho nirmaLa nAza na thAya, karyA ane anuvAdakartAnI mahenata niSphaLa na jAya te mATe A graMthane punaH prakAzita ame karIe chIe A prasaMge pUrva prakAzaka zrI jaina dharma prasAraka sabhA-bhAvanagarane ane kRtajJatA pUrvaka yAda karIe chIe. sahu koI mokSArthI jIvo A graMthanuM vAMcana karIne sva pariNAma nirmaLa kare e ja zubhecchA. zrutabhaktino vizeSa lAbha maLato rahe tevI eka mAtra zrutAdhiSThAyikA devI sarasvatIne bhAvabharI prArthanA. zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa vatI TrasTIo caMdrakumAra bAbubhAI jarIvAlA lalitakumAra ratanacaMda koThArI navinacaMdra bhagavAnadAsa zAha puMDarikabhAI aMbAlAla zAha I cchA
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastuta tasvAmRta anuvAdanA prakAzakanamAM nIce mujaba lAbha levAyela che. 750/- sAdhvIjI zrI yazodhanAzrIjInA UpadezathI rAmajI bhAI velajIbhAI (kaccha bidaDA). 750/- zrI jhIMjhuvADA jaina saMgha. 1,265/- upAdhyAyajI zrI yazobhadra vijaya ma. nI nizrAmAM pannArUpA dharmazALA pAlItANA khAte upajela jJAnanidhi. 500/- rUkamaNIbena kezavalAla. 1,501/- zrI Adizvara che. mU. jaina saMgha. lAbha lenAra sarvenI bhUri bhUri anumodanA zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa vatI TrasTIo caMdrakumAra bAbubhAI jarIvAlA. lalitakumAra ratanacaMda koThArI navinacaMdra bhagavAnadAsa zAha puMDarikabhAI aMbAlAla zAha
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAptisthAna dareka prakAzaka - muMbaI mULIbena aMbAlAla ratanacaMda jaina dharmazALA, sTezana roDa, viramagAma. . dara zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa C/o. caMdrakAMta esa. saMghavI bI-6, azokA kompalekSa, pahelA garanALA pAse, pATaNa (u. gu.) pIna 384265. baMsIlAla aMbAlAla zAha jaina yAtrika bhuvana, mANeka coka, khaMbhAta.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ / namo namaH zrIgurupremasUraye / 100% -: divya kRpA :siddhAMtamahodadhi sva. AcArya devazrImad vijaya premasUrIzvarajI mahArAjA. -: zubhAzISa : vardhamAna taponidhi gacchAdhipati sva. AcArya deva zrImad vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjA. -: puNyaprabhAva : parama pUjya samatAsAgara sva. paMnyAsajIzrI padmavijayajIgaNivaryazrI. -: preraNA-mArgadarzana : pa. pU. vairAgyadezanAdakSa AcArya deva zrImad vijaya hemacaMdrasUrimahArAja -: prakAzaka: zrI jinazAsana ArAdhanATrasTa dukAna naM. 5, badrikezvara sosAyaTI, 82, netAjI subhASa roDa, marIna DrAiva, 'i' roDa, muMbai - 400 002. 5
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrutasamuddhAraka bhANabAI nAnajI gaDA, muMbaI. (pa.pU.gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijaya bhuvanabhAnusUri ma.sA. nA upadezathI) zeTha ANaMdajI kalyANajI, amadAvAda. zrI zAMtinagara zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda. (pa.pU. tapasamrATa AcAryadeva zrImadvijaya himAMzusUri ma.sA.nI preraNAthI) zrI zrIpALanagara jaina upAzraya TrasTa, vAlakezvara, muMbaI. (pa.pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijya rAmacaMdrasUri ma.sA.nI divyakRpA tathA pU. AcAryadeva zrImadvijaya mitrAnaMda sU. ma.sA.nI preraNAthI) zrI lAvaNya sosAyaTI zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda. (pa. pU. paMnyAsajI zrI kulacaMdravijayajI gaNivaryanI preraNAthI) nayanabALA bAbubhAI sI. jarIvALA hA. caMdrakumAra, manISa, kalpaneza (pa.pU. munirAjazrI kalyANabodhi vi.ma.sA. nI preraNAthI)
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Yi - --- 2 -- che. kezarabena ratanacaMda koThArI hA. lalitabhAI (pa.pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImad vijaya jayaghoSasUrIzvarajI mahArAjAnI preraNAthI) zrI zvetAMbara mUrtipUjaka tapagacchIya jaina pauSadhazALA TrasTa, dAdara, muMbaI. zrI muluMDa zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, muluMDa, muMbaI. ( pUjyapAda AcAryadeva zrI hemacaMdrasUri ma.sA. nI preraNAthI zrI zAMtAkrujha zvetAMbara mUrtipUjaka tapAgaccha saMgha, zAMtAkrujha, muMbaI. (pUjyapAda AcAryadeva zrI hemacaMdrasUri ma.sA. nI preraNAthI) zrI devakaraNa mULajIbhAI jaina derAsara peDhI, malADa (vesTa), muMbaI. (pa. pU. munirAjazrI saMyamabodhi vi. ma.sA.nI preraNAthI) saMghavI aMbAlAla ratanacaMda jaina dhArmika TrasTa, khaMbhAta. ( pU. sA. zrI vasaMtaprabhAzrIjI ma. tathA pU. sA. zrI svayaMprabhAzrIjI ma. tathA pU. sA. zrI divyayazAzrIjI ma. . nI preraNAthI mULIbenanI ArAdhanAnI anumodanArthe.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ RDano bAbu amIcaMda panAlAla AdIzvara jaina Tempala cerITeca TrasTa, vAlakezvara, muMbaI-6. (pU. munirAjazrI akSayabodhi vi. ma. tathA pU. munirAjazrI mahAbodhi vi. ma. tathA pU. munirAjazrI hiraNyabodhi vi. ma. nI preraNAthI) zrI zreyaskara aMdherI gujarAtI jaina saMgha, muMbaI. (pU. munizrI hemadarzana vi. ma. tathA pU. munizrI ramyaghoSa vi. ma.nI preraNAthI) zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, maMgaLapArekhano khAMco, zAhapura, amadAvAda. (pa. pU. AcAryadeva zrI rucakacaMdrasUri ma. nI preraNAthI) zrI pArzvanAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, saMghANI esTeTa, ghATakopara, (vesTa) muMbaI. (pU. munizrI kalyANabodhi vi. ma. nI preraNAthI) zrI navajIvana sosAyaTI jaina saMgha, bombe senTrala, muMbaI. (pU. zrI akSayabodhi vi. ma. nI preraNAthI) ke
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ XXX zrI kalyANajI sobhAgacaMda jaina peDhI, pIMDavADA. (siddhAMtamahodadhi sva. A. zrImad vijaya premasUrIzvarajI ma.sA.nA saMyamanI anumodanArthe) zrI ghATakopara jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, ghATakopara. (vesTa), muMbaI. (vairAgyadezanAdakSa pU. A. zrI hemacaMdrasUri ma.sA.nI preraNAthI) zrI AMbAvADI zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMgha amadAvAda. (pU.muni zrI kalyANabodhi vijayajI ma.sA.nI preraNAthI) zrI jaina zvetAmbara mUrtipUjaka saMgha vAsaNA amadAvAda. (pU. A. zrI nararatnasUri ma. nA saMyamajIvananI anumodanArthe pU. tapasvI ratna A. zrI himAMzusUrIzvarajI ma.sA. nI preraNAthI) zrI premavardhaka ArAdhaka samiti, dharaNidhara derAsara pAlaDI, amadAvAda. (pU. gaNivarya zrI akSayabodhi vijayajI ma. nI preraNAthI) zrI mahAvIra jaina zve. mUrtipUjaka saMgha, pAlaDI, amadAvAda. zeTha kezavalAla mULacaMda jaina upAzraya. (pa.pU. A. zrI rAjendrasUri ma.sA.nI preraNAthI 9
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. zrI mATuMgA jaina zvetA. mUrtipUjaka tapagaccha saMgha enDa) ceriTIjha, mATuMgA, muMbaI. zrI jIvIta mahAvIra svAmI jaina saMgha, nAdiyA (rAjasthAna) (pU. gaNi zrI akSayabodhi vi. ma. sA. tathA munizrI mahAbodhivijayajI ma.sA.nI preraNAthI) zrI vizA ozavALa tapagaccha jaina saMgha, khaMbhAta. (vairAgyadezanAda pU. A. zrI hemacaMdrasUri ma.sA.nI preraNAthI). zrI vimala sosAyaTI ArAdhaka jaina saMgha bANagaMgA vAlakezvara muMbaI-6. zrI pAlitANA cAturmAsa ArAdhanA samiti --(pU. A. hemacaMdrasUri ma. nA saM 2053nA cAturmAsa prasaMge) zrI sImaMdhara jina ArAdhaka TrasTa, emaralDa epArTamenTa, aMdherI (I) (munizrI netrAnaMda vijayajI ma. sA. nI preraNAthI) zrI dharmanAtha popaTalAla hemacaMda jaina zvetAMbara mUrtipUjali saMgha - jaina nagara, amadAvAda (pa. pU. munizrI saMyamabodhi vijayajI ma.sA. nI preraNAthI).
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kRSNanagara jaina zvetAmbara mUrtipUjaka saMgha - saijapura, amadAvAda. (pa. pU. AcArya vijaya hemacaMdrasurIzvarajI ma. sA. nA kRSNanagara madhye saMvata 2052 nA cAturmAsa nimItte pa.pU. munirAjazrI kalyANabodhi vijaya ma. sA.nI preraNAthI) zrI bAbubhAi sI. jarIvALA TrasTa, nijhAmapurA, vaDodarA - 390002. zrRtoddhAraka > zrI lakSmIvardhaka jaina saMgha, pAlaDI, amadAvAda (pa.pU. munirAjazrI nipuNacaMdra vijaya ma.sA.nI preraNAthI ). > -- zrI naDIyAda zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, naDIyAda. (pa.pU. munizrI varabodhi vijayajI ma.sA.nI preraNAthI). > zrI sAyana zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, sAyana, muMbaI. zrI pArzvanAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, saMghANI esTeTa, ghATakopara (vesTa), muMbaI. 11
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ (r) che zrI bAbubhAI sI. jarIvAlA TrasTa, nijhAmapurA, vaDodarA. zrI bApunagara zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda, (pU. gaNivaryazrI akSayabodhivijayajI ma.sA. tathA munirAjazrI mahAbodhi vijayajI ma.sA.nI preraNAthI). zrI sumatinAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, memanagara, amadAvAda. (pU. munirAjazrI dharmarakSita vi. ma. tathA pU. munirAjazrI hemadarzana vi. ma. nI preraNAthI) sva. zrI suMdaralAla dalapatabhAI jhaverI. hA. jAsudabena, punamacaMdabhAI, jasavaMtabhAI vagere. zrI munisuvrata svAmi jaina zvetAMbara mUrtipUjaka maMdira TrasTa, kolhApura. zrI araviMdakumAra kezavalAla jhaverI jaina rilijIyasa TrasTa, khaMbhAta. che (r)
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ munirAja zrI jyotirvijayajI viracita * ---(' 5* ? -- - zrI taravAmRta graMthanuM bhASAMtara devanA paNa deva ane saMsArane viSe janmAdikano nAza kara nA2 zrIjinene namaskAra karIne huM buddhihina chata para bhakitane lIdhe kaMika hitopadeza kahu chuM. 1 ceArAzI lAkha jIvonie karIne vyApta A saMsAramAM paryaTana karatAM prA zArIrika ane mAnasika bhayaMkara dukhane pAme che. te mUTha purUSa AsthAnamAM rakta thavAthI AtmAnuM hita karI zakato nathI, tethI te A bhava ane parabhavamAM atyaMta kalezane pAme che. 3 vinayAtrA karI. ne cukata ane viSayothI parAmukha thayela prANI jJAnanI bhAvanA vaDe AtmAnA hitane meLave che. 4 jJAna ane vinaya vaDe karIne niraMtara AtmaciMtana karavuM joIe, tema karavAthI tene mRtyu vakhate pazcAttApa thato nathI. 5 jJAnanI rASTrabhAvanAthI yukata thayelA jIvoe tevA prakAranuM zreSTha tapa karavuM joie, ke jethI atyaMta durlala cittarUpI ratana nirmaLatAne pAme. huM manuSya janmanuM zreTa phaLa eja che ke jJAnanuM sevana karavuM, ane mana, vacana tathA DAyA nuM vIrya pavyA vinA saMyamane dhAraNa karavuM. 7 gAna thA:
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) ane upavAsa tharDa tathA pariSaDhunA jayavarDasaDuna karavAvaDe temaja zIla ane sayamanA ceAgavaDe nira'tara peAtAnA AtmAne bhAvita-vAsita karavA. 8 jo manuSya peAtAnA AtmAnuM hita - chatA heAya teA teNe niraMtara zubha dhyAna ane adhyayana. vaDe jJAnanA abhyAsa karavA ane tapanuM AcaraNa karavuM ha jJAnanI uttamatA. je purUSanA aMta:karaNamAM nira'tara prakAza karanAra jJAnasUrya ugyeA che, tenA pAMca iMdriyArUpI dizAonAM mukha nimaLatAne pAme che. 10 jJAnanuM phaLa eja che ke jethI pApa rahita ane sAdhunI sevAmAM tatpara thayelA purUSA hamezAM cAritranA udyama kare. 11 sa` rAga dveSAdika DhaDhanA tyAga karIne nizcaLa aMtarAtmAe nira'tara cittane AhlAda karanAra zreSTha jJAnAmRtanuM pAna karavu. 12 jJAna e mahA ratna che, ke je vividha du:kha utpanna karanAra A bhUyaMkara saMsAramAM bhramaNa karatAM jIve kadApi prApta karyuM' nathI, 13, jIva ! te jJAna hamaNAM te samyakazana ( samakti ) sahita prApta karyuM che, tA have pharIthI viSayAnA AvAdamAM lapaDha thaine pramAda karIza nahIM. 14. jJAna,dhyAna ane tapanA baLavaDe AtmAMtu niraMtara rakSaNa karavAnI jarUra che; kemake A jIva je temAM pramAda re che te tenuM zILarUpI ratna nAza pAme che. 15. mAhurUpI aMdhakAramAM ksela je purUSanu zILarUpI ratna haraNa karAya che, tema avazya vividha prakAranA sekaDA kheAthI vyApta evA narakamAM paDavuM paDe che. 16. . tapa-cAritra. jyAM sudhI zarIranI svasthatA che, ane jyAM IMdriyonI sa Mpatti paripUrNa prApti) yathAya che, tyAM sudhI sudhI
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) tapa karave egya che; kemake vRddhAvasthAmAM tA kevaLa samaja che. e Tale ke te vakhata tapa thai zakatA nathI, 17. je puchyanuM sIya zuddha tapane viSe upayegI thAya che, jJAna kamanA kSaya karavAmAM upa cegI thAya che ane jenuM dhana ( sat ), pAtrane viSe upacAgI thAya che. teja purUSa pati che ema jANavu. 18 jenA janma gurUnI sevAmAM upayAgI thAya che, * jenu citta uttama dhyAnanA ci'tavanamAM upayogI thAya che, ane jenu' zrutajJAna sayama ane samatAmAM upayegI thAya che te purUSane puNyazALI jANavA. 19 zUravIra purUSA snehamaya pAsane chedIne ane meAharUpI mATI agalA (sAMkaLa)ne bhedIne uttama cAritravaDe cukta thai mAthya mAga mAMja pravarte che. 20 mAMhanIya kramanA udayathI samagra jagata mAhu pAmelu' che, temAM je mahA buddhimAn meAhunA tyAga karIne tapasyA kareche-cAritra grahaNa kare che teoja dhanya che. 21. mahAdi zatruo. ahA ! manu mahAtmya-tenA prabhAva prabhAva:tA juo ke jethI vidvAn manuSyA paNa A sasAramAM kAma ane arthanI prAptimAM tatpara thaine meAhu pAmeche-paDe che. 22. kAma (IcchA), krodha, lAbha, rAga, dveSa, matsara, ma, mAyA, meha, kaMdarpI (kAmadeva) ane 6 (ahaMkAra) A agyAra (doSa) dharmarUpI sasvanuM haraNa karanArA bhayakara zatruo che, ane tenA vazavartI paNAvaDe karIneja A jIva atyaMta du:khane ApanArA A saMsAramAM paribhramaNa karyA kare che 23-24. rAga dveSa maya banelA, kAma krodhane vA thayelA tathA leAsa, meAhu ane maTThathI vyApta thayelA A jIva saMsAramAM paribhramaNa kare che.25 je prANI samyapha prakAranA jJAna karIne sahita haiAya,jitadhamanI bhaktimAM tatpara hAya, iMdriAnA jaya karanAra hAya, tathA lAbha, mAhu ane mavaDaeN rahita DhAya te mekSanuM bhAna
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ mokSane pAmanAra thAya che temAM koI paNa saMzaya nathI. ra6 kAma, krodha: ane meha e traNe A prANunA moTA zatruo che. tyAM sudhI e zatruo chatAyA nathI, tyAM sudhI manuSyane sukha duyAMthI maLe ? 1ra7 kAma samAna bIjo koI vyAdhi nathI, mAha samAna bIjo koI zatru nathI, keodha samAna bIjo koi agni nathI ane, jJAna samAna bIjuM kaMI sukha nathI. 28 * viSaya-kaSAya. kaSAya ane viSayathI pIDAto prANIone jarA paNa sukha nathI tethI, je te kaSAya ane viSayanI virati tyAga) thAya to atyaMta adbhuta sukha prApta thAya.29 kaSaya ane viSayarUpI vaDe pIDAtA AtmA enI niraMtara yatnapUrvaka jinezvaranI vArUpI uttama auSadhavaDe cikitsA karavI joIe.30 viSayarUpI sapathI DasAyelA anekaSAyarUkha viSathI mUccha pAmelA prANuonuM saMyamarUpI mahA maMtra sarvatra rakSaNa kare che. 31 je jIva kaSA vaDe malina thayela hoya, ane jenuM mana rAga vaDe raMgAyeluM hoya te jIva jenuM vahANu bhAMgI gayuM haka evA purUSanI jema A cAra gativALA saMsArarUpI samudrane viSe sIdAya che. 32 kapAya vaza thayelo jIva bhayaMkara kamane bAMdhe che, ane tethI te kaTI bho-janmone viSe apAra kalezane pAme che. 33 kaSAya, viSaya ane mithyAtvavaDe saMyukata evuM citta saMsAranA rAjapaNAne pAme che, paNa mekSanA bIjapaNane kadI pAmatuM nathI, 34 kaSAyane vijaya karavAthI ane iMdriyone nigraha karavAthI jIvane rasArano nAza karanArU atyaMta utkRSTa sukha prApta thAya che. 35 paMDite kahe che ke-kaSAyone zatrunI jevA jevA jANavA,viSayane viSa jevA jANavA ane mehane mahAvyAdhi je jANa.36. kaSAya ane viSayo rUpI cAre dharmarUpI ratnane luMTI le che, tenuM zUravIre vairAgyarUpI :khanI dhArA vaDe rakSaNa kare che. 37. he mA ! kapAyonuM kahyuM
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ eTale nAza ane viSAnuM sevana ( na sevavuviratapaNuM. eja kharekhara patharUpa uttama samyagdazana che ema jANe 39 akitva, kaSAyarUpI tAva tapelA viSarUpI re govaDe pIDAyelA tathA saMyoga ane vigatavaDe kheda pAmelA jIvone eka samyakatva (te rUpa ) ja utkRSTa hitarUpa che. 39. samyakatva sahita narakama vasa paNa sAruM che, paraMtu samyakatva rahita svargamAM vasavuM robhItuM nathIsArUM nathI. 4. je jIva samyakatva sahita hoya che te jIvane Avazya mokSanI prApti thAya che, paraMtu je jIva mithyASTi hoya che tene te niraMtara saMsAramAM bhramaNa karavAnuM ja che. 41. jenI pAse zaMkAdika (doSa) rahita zreSTha samakita rUpI ratna hoya che, te Avaraya saMsAranAM du:kharUpI dAridrane nAza karI zake che. kara. je sadA cAra vaDe yukata che ane jenuM mana samakritamAM daDha che, te ja paMDitva che, teja vinayavaMta che, teja dharma che ane tenuM ja dazana lokene priya (lAge che. 43. je samyakatva ane jJAnarUpI auSadhavaDe janma, jarA, maraNAdi roganI zAMti kare che, te ja (sAcA) kahevAya che. 44. samyakatva, jJAna ane saMyame karIne janmAMtarama upArjana karelAM karmone nAza karavo egya che, ane navAM baMdhAtAM karmone nirodha karavo egya che. 5. AtmAne viSe zIdhrapaNe zAna sahita samyakatvanI bhAvanA karavI tathA sArA AcAravALA cAritranI bhAvanA karavI, kAraNake A mahAkaTathI prApta thayela manupa janma te vinA nirarthaka cAlo jAya che, tethI manuSyapaNAne samakitAdi vinAniphaLa javA devuM nahi. 46. he jIva! anaMtA atIta (gayelA) kALe karIne paNa te je kadApi prApta karyuM nathI te uttama samakita tane Aja prApta thayuM che. 47. tuM uttama kuLamAM janma pAme che, te nathI caritra aMgIkAra kara, utama dhamamAM aMtyata bhakita dhAraNa kara, ane upa
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ mane viSe prIti ghAraNa kara 48 mithyA kehathI vIMTAyelA ane kaSAyane vara thayelA A jIve anAdi kALathI vAraMvAra du:kha. ja prApta karyuM che. 40. udaya kALanI prApti vigere sAmagrI najIka Ave che tyAre AsannabhavI jIvonuM samakitarUpI sUrya deluM. kurmarUpI aMdhArUM nAza pAme che. 50. je jIva samakitanA sadubhAvathI rApta thayo hoya, viSayane viSe Asakita rahita thaye hAya, tathA mAMyane jeNe nAza karyo hoya, teja A saMsAranAM du:khene hara. zake che pa1 jeo saMsArano nAza karanArU samakita pAmIne pAche. tene samakitano nAza kare che-tethI bhraSTa thAya che, te mUTha purUSo sarva vyAdhine nAza karanAra amRtanuM pAna karIne pAchuM tene vamI nAMkhe che ema jAgavuM. para. - mithyAtva, dara svarUpavALA saMsAranuM mULa bIjA mithyAtvaja che, tethI mokSasukha prApta karavAne icchanAra purUSe te mithyAtvane ja tyAga kare jeIe. 53. khoTA mehe karIne meha pAmelA ane tethI karIne ja abhimAnane pAmelA manuSya Atmatattava jANu zakatA nathI; kAraNa ke teo phazAstrane mAnanArA mithyAdraSTievaDe ThagAyA che. 54 du:khathI bhaya vAgyA chatAM paNa ghaNA loke mohanIya karmavaDe meha pAmelA. havAthI saddharma karI zakatA nathI. papa du:khathI bIkaNa chatAM paNa ghaNA nuM citta aneka sukha ApanArA dharmamAM koI paNa prakAje AnaMda pAmatuM nathI; kAraNa ke teo ye mithyAdraSTi hoya che. 56. pUrvanA karmo thI upArjana kareluM du:kha manu sahana karI zakatA nathI; tethI he bhavya ! tame saddharmanuM sevana kare, ke jethI te du:khadAcI karmane nAza thAya. 57 je purUSa sukRta karyuM hoya che, tenA te. sukatavaDe :khane utpanna karanAra duSkarmo taraphathI kSaya pAme che. 18 dharma.. ke anya vyakSiArane choDIne niraMtara dharma ja karavo joie. je rUva dharmane seve che, tene mokSanI prApti paryata :utkRSTha sukha prApta
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) thAya che. pa9 jo eka kSaNa paNa saddha karyA vinA vyatIta thAya tAM kaSAya ane diyApI cAre Asiddhine cArI jAya ema huM mAnu chu. 60 he va ! jyAMsudhI tArUM' AyuSya che, tyAMsudhI tane dharmakAryamAM ati tha zakaro, paraMtu jyAre AyuSya kamA kSaya thaze tyAre tuM zu' karI zakIza ? kAMi paNa karI zakIza nahIM; mATe prathamathIja dharmamAM mati rAkha. 61 he va ! tu yatnavaDe dharmanu AcaraNa kara. muDadAla-phAyara na thA; kAraNa ke : jenu citta sahu mAM tapara hAya teja purUSonu vitathya saphaLa che. 62. je manuSye dharma kare che.-seve che, te A jagatamAM maraNa pAsyA heAya teA paNa temane marelA na jANavA, jIvatAja aNuvA ane je manuSya. pApakarmane karanArA che, teone jIvatA chatAM marelA jevA jANavA,63 du:kha ane vyAdhinA nAza karanAra dhama rUpI amRtanu niratarapAna karavu joe, tenuM pAna karavAthI jIvone nira'tara utkRSTa sukha prApta thAya che. 64. je dharma dayAvarDa yukta hAya tathA je sava prANIone hitakara heya teja dhama kahevAya che, ane te ja dha dustara sasArasamudrane tAravA zaktimAna che. 65. jyAre A jIva ( karuM prANa ) maravAnI taiyArImAM hoya che, tyAre eka jinezvare kahelA dharma vinA bIju kAi tenuM rakSaNa karI zakatuM nathI. 66, alpa AyuSyavALA ane dhaka ne nahi jANanAra manudhdha peAtAnu' maNa kayAre Avaro e jANI zakateA nathI, temAM kAMi paNa sazaya nathI. ra7. kadAca jAtaka graMthane anusAre devajJAe kArdanu ASya jANyu hAya, teA tenuM AyuSya paNa bIjA bhayAdiSTanA nimittathI sava dhAme che. 68. jinezvarAe sava sukhanA moTA nidhAna samAna dhama kahele che te dharmane jema aMgIkAra karatA nathI, temane janma niraka che. 69. je prANI hitakAraka dharmanA tyAga karI pApakAmAM Asakata thAya che, tevuM citta te pApakA vaDe oLe che, ane tethI te zAsta thAya che. 7, je tamane du:kha apriya lAgatu hAya ane sukha priya lAgatu' heAya, te janma jarAne jItanArA jinezvara
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 8 ) revanA upadizelA samane Adara.71. aho! A moTuM Azcarya che ke purUSa alpa prayAsa vaDeja vizuddha bhAvanAthI dharma upArjana kare che. 7ra. jIne niraMtara du:khanA saMkaTathI rakSaNa karanAra eka dharma ja che, tethI he bhavya prANuo ! anaMta sukha ApanArA te dharmane vija yatna kare.73. te prathama niraMtara mokSanA sukhane vahana karanAra dharma prasanna citta karyo nahIM,tethIja tuM A janmamAM duHkhI che 7% viSaya sukha, viSayamAM aMdha thayele tuM je dArUNa (bhayaMkara) karma kare che, tene vipAka uthamAM Avaze tyAre tAruM rakSaNa karanAra koNa thaze ? 75, svagamAM A pramANe anaMtavAra bheje bhegagyA chatAM paNa je jIva tRta pAme na,ite A tuccha manuSyabhavamAM zI rIte tRpti pAmaze ? 76 ekaja bhavamAM nAza karanAruM hAlAhala viSa khAvuM sAruM che, paraMtu anaMta bhavane viSe du:kha ApanAra bhogarUpI viSa khAvuM sAruM nathI. 77 iMdriyathI utpanna thatuM sukha e sukhanA AbhAsarUpaja che, paNa parika sukha nathI. vaLI te sukha kamaranA baMdhanane mATe che, ane du:kha devAmAM te mahA kuzaLa che78 he jIva! viSayarUpI ubhAge janArA drirUpI ane vairAgyarUpI lagAma vaDe kheMcIne nizciLa kara, ane sanmAge pravartAva. 79. kapAyane vaza thayelA prANIne viSayamAM pravatelI potAnI iMdriya ja dukhadAyI zatruo che. 8. jyAre A jIva meha pAmIne iMdinI IcchA pramANe varte che, idrine chuTI muke che tyAre pitAne AtmAja pitAnA du:khanuM baMdhana karanAra zatrurUpa thAya che. 81. ikiye niraMtara vivemAM pravartelI ja hoya che, paraMtu jeo AtmAnuM hita karavAmAM tatpara hoya che, teo ja satya jJAnanI bhAvanAmAM sakata thaI te kriyAne viSathakI nivartAve che. 82. mUrkha mANasa IdriyanI chArUpa vyAdhine apakama kare che, ( tene aTakAva
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ (+) karatA nathI ) ane te apakramaneja sukha rUpa mAne che, ethI vadhAre kruSTa bIju zu che ? 83. AtmajJAna. pati| AtmAnI ( AtmajJAnanI ) abhilASAnA rAgane viSe je kAMI zrama kare che, te ja utkRSTa tattva che, ema. brahmajJAnIo kahe che. 84 iMdriyAnA atyaMta upazama karI ne tathA rAga dveSanA ya karIne AtmAne sasAranA nAza karavAmAM kAraNa rUpa evA jJAnAdika pratye sAro rIte joDavA joIe. 85. jene iMdriyA vazava che, jenu mana duSTa dAyavALuM nathI ane jenA AtmA dharmamAM tasara magna che, tenu vita saphaLa che. 86. jee paranI niMdA karavAmAM muMgA che ane pAtAnI prarAsA karavAthI parADa*mukha-vimukha che, tathA jeo AvA ( upara kahelA ) khuNAthI cukata che, teo satra traNa jagatamAM pUjAya che. 87. satpurUSe prANanA nArA prApta thAya teA paNa palAthI virUddha evAM kAryo avazya vavAM joie, ke jethI AtmA mukhane pAme. 88 je purUSa sarvadA vinayavaDe cukta thaine sa prANIonu sanmAna-pAlana kare che. te saralAne priya thAya che, ane kadApi apamAna pAmatA nathI. 89. kAma [ viSaya, ] buddhimAna purUSe kuMdAca kripAkanu'( viSa ) phaLa khAvu ( ) paDe teA khuzIthI khAdhuM; paraMtu viSayA jo ke teo maneAhara-suMdara lAgatA hoya teA paNa kadApi sevayA nahIM. 90. ajJAnI mANase| zrIonA spAthI sukha thAya che ema varNave che, paraMtu tenA barAbara vicAra karyA hoya tA te sukha sa OM pradhAna khIja che-kAraNa che ema nizcaya thai zake che.1 du:kha
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ je manuSyo kAmAgnithI. baLelAM potAnA zarIrane samatArUpa jaLavaDe siMcana nahIM kare, to teo kadApi zAnti sukha pAmavAnA nathI. dura A jagatamAM agnithI baLelA ghara vigerenuM zamana thaI rAke che, paraMtu kAmarUpI agnithI baLelA nu zamana aneka bhave-janma thatAM sudhI thaI zakatuM nathI. 93 saMsArane atyaMta vRddhi pamADanAra ane du:kha ApavAmAMja tatpara evo kamaja mahA. vyAdhi che ke jenI paDito paNa cikitsA karI zakatA nathI. 94 jyAM sudhI jenA hadayamAM kAmarUpI agni atya ta prajavalita che, tyAM sudhI niraMtara kameM teno Azraya kare che-kamane baMdha thayA kare che. hapa kAmarUpI sapaivaDe kai rIte haselA jIvane eTalI badhI tIvra vedanA thAya che, ke je vedanAthI atyaMta mUccha pAmele jIva vAraMvAra saMsAramAM paribhramaNa karyA kare che. 96 je sarva du:khonI khANa rU5 che, ane je saMsAranI vRddhi karanAra che te A manunI smRtine nAza karanAra eka kAmadevaja che, bIje kaI nathI. 97 mananA saMka9pa vikalparUpI IMDAmAMthI utpanna thayelA, rAga dveSa : rUpI be jI hA vALo ati bhayaMkara kAma rUpI saMpa vazavartI kara azakaya che. 98 A kAmadevanI IcchA ati duSTa che, te saMsArane vadhAranArI che, du:kha utpanna kasthAmAM zakitamAna che, ane dhanane nAza karavAmAM samartha che. 99 ahe! jeo kAmadevane AdhIna thayelA che, te buddhirahitaja che-bhUja che, kemake teo pApakarma karIne potAnA AtmAne saMsArasamudramAM nAMkhe che. 100 aDo ! narakarUpI khADAmAM nAMkhanArA ati krUra kAmadeve dharmarUpI amRtathI parADa mukha thayelA lokone tuccha-helake karI nAkhe che. 101. devanA nivegathI kAmadeva mAtra smaraNa karavAthI ja prANIonA hRdayamAM saMtApa karanAruM vararUpI za sthApana kare che. tethI he bho ! tame niraMtara jenamArgamAM Asakta thaine sadAcAranuM sevana kare, ke jethI du:khe karIne dUra karI zakAya evuM te kAmarUpI zilya se kaDe kakaDA thai nAza pAme. 102 103 kAma cittane
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ vita kare che, saddagatino nAza kare che, sadAcArano lopa kare che, tathA anarthanI paraMparAne vadhAre che. 104. kAma sarva nI khANa che, gune vinAza karanAra che, pApane baMdhu che, ane Apatine mitra che. 15. kAmadevarUpI pizAceja A samagra jagata thayuM che, tethI (kAmIjane)parAdhInapaNe niraMtara saMsAra samudramAM bhramaNa karyA kare che106 mahAbaLavAna te kAmarUpI pizAcane vairAgyanI bhAvanArUpa maMtra vaDe vinAza karIne svataMtra vRttivALA dhIra purU siddhi sukhane pAmyA che107 kAmI purUSa sadAcArane,gurUnA upadezane, lajajAne, guNanA samUhane ane cittanI svasthatAne tajI de che tethI mokSane sukhane prApta karavA irachanAra ane saMsArano tyAga karavA icchanAra zreSTha munioe niraMtara kAmano tyAga kare. 108-10 kAma ane artha rUpI mahA sUra zatruo niraMtara vizuddha yAnane rUMdhanA che, tene tyAga karanAra manune ja sukha prApta thAya che. 11. kAmarUpI. javarane dAha sahana karavuM sAro che; paraMtu zILanuM khaMDana karavuM sAruM nathI; kAraNa ke zILanuM khaMDana karanAra prANIo avazya narakamAM paDe che. 111 sva-5 kAmabheganI sevAthI kAmadArano kAhu zAMta thataja nathI, ulaTuM tene sevAthI narakanA AvartamAM pADanArUM mahA pApa prApta thAya che.112. kAmanI pIDA tIvra hoya to paNa tenI vedanA alpa kALa sudhI ja rahe che, paraMtu zILanuM khaMDana karavAthI to keTI bhava paryata vedanAo bhegavavI paDe che. 13. jema maMtranA akSarothI viSane nAza thAya che, tema jJAnanA upaganA prabhAvathI ane tyaMta bhayaMkara paNa kAma javarane dAha avazya zAMta thAya che. 114. kAmanuM sevana na karavuM eja tenuM utkRSTa zamana kaheluM che; kemake tenuM sevana karavAthI ulaTI tenI atyaMta vRddhi thAya che, paNa kadApi zAMti thatI nathI. 115. upavAsa, unedarI, ghata vigere rasane tyAga, snAnane tyAga, tAMbulanuM abhakSaNa-asevana, IcchAne nirodha ane jJAnanuM smaraNa ATalA kAmarUpI mahAzatrune kSaya karavAnA upAya che. 116. 117. chAno nirodha karavAthI kAma
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ chatAya che, kSamAvaDe krodhane ja thAya che, mRdutAvaDe mAnane jAya thAya che ane samyaga jJAna karIne mehane jaya thAya che (jaya karI zae kAya che.) 118 kAma upazAMta thAya tyAre viSamizrita jananI jema tRSNane dUrathI tyAga karIne sadAcArayukta cAritra grahaNa karavuM cogya che 119 zreSTha brahmacaryanuM sArI rIte rakSaNa karyuM hoya. te te karmano nAza karanAra, cAritranA sArabhUta ane devone paNa pUjavA egya thAya che. 120 je A jI lAvaNyarUpI jaLanI nadI samAna bhAse che, teja vAstavika rIte du:kharUpI seka taragothI vyAta evI mahA ghora vitaraNa nadI rUpa che. 121. saMsAranA bIja rUpa, duHkhonA meTA samUharUpa ane pApanA nidhAna rUpa strIone koNe nipajAvI haze ? 1re A strIrUpI kAmavALA kharekhara agnithIja utpanna thayelI che, ke jemAM parUnI yuvAvasthA ane dravya homAya chebhasmasAt thaI jAya che. 123. narakarUpI AvartamAM pADanArI,svarganA mAgane rUMdhavA mATe dara aga lA samAna ane anarthane u5tra karanArI strIo koNe nIpajAvI haze ? 124 seMkaDo kRminA sahuthI vyAsa, durgadha ane maLavaDe paripUrNa ane mAtra tvacAthI-cAmaDIthI maTelA strIonA zarIrane viSe zuM ramaNIyapaNuM ( suMdaratA ) che? 125 je purU kAmarUpI maLe karIne hita che te ja sukhane pA myA che, ane te ja vidhipUrvaka uttama cAritrane pALIne mokSa padane pAmaze. 126 mehane pAmelo je muDha prANu bhegane mATe niyANuM kare che, te sutaranA tAMtaNa mATe amUlya ratanane gumAve che. 127 vairAgya. karmarUpI zatrune jItavAnI IcachAvALA paDitAe niraMtara tIkSNa buddhiva saMsAra, viSa ane zarIrane viSe vairAgyanI bhAvanA bhAvavI.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13 128 jyAM sudhI mRtyarUpI vaja A zarIrarUpI parvata pADI nAkhyo nathI, tyAM sudhI karmarUpI zatrune kSaya karavA mananI jenA karavI. tuM A durlabha manuSyajanmane pAmyo che, tethI kAma ane arthane saMga choDI de, niraMtara dharmadhyAnanuM sevana kara ane snehamaya pAlAene chedI nAMkha. 130. purUSe sadAcArathI athavA cAritrathI bhraSTa thaine zAmATe viSayone sevA haze ? kAraNake tema karavAthI teone maraNanA AMtarAvALI narakanI tIvra vedanA bhogavavI paDaze, eTale ke narakamAMthI udvarIne eka bhava tiya ke manuSyane karI pAchA pharI narakamAM utpanna thavuM paDaze. 13. jemanuM citta sadAcArI bhraSTa thayuM che, evA viSayonI AsaktivALA te manuSyone A bhavamAM ja duo bhegavavAM paDe che. 12. viSayanA AsvAdamAM yuddha thayelA ane rAga dveSane vaza thayelA te purUSe potAnA AtmAne ja Thare che, ke jeNe samatAnuM leza paNa sevana karyuM nathI. 133. prANIoe pate.je karma karyuM che, tenuM phaLa aneka prakAre tene bhegavavuM paDa ,ema jANI he AtmA ! tuM karmanA Azrava dvArone rUMdhIne potAnI indriyone kabaje kara. 134. tuM iMdrinA pracArane rUMdhIne potAnA AtmAne vazaratI kara ke jethI tuM nivaNa-makSasukhanA sthAnane prApta karI zake. 135 bhege prApta thayAM chatAM paNa mahAna purUne temAM Asakita hatI nathI, ane bIjA manuSyone bhege nahIM maLyA chatAM paNa temAM niraMtara Asakti ja rahe che, paNa kadApi upazama bhAva prApta thatA nathI. 136 cha khaMDa pRthvIne svAmI cakravatI pRthvIne tathA bhAgane tRNanI jema tajI daine jinezvara saMbaMdhI dIkSAne aMgIkAra kare che to ghararUpI paMkamAM kaniyAnI jema rahelA amAre kaI suMdara vastu choDavAnI che ke jethI te paMkamAM ame nirarthaka kheMcI rahIe chIe ? 137 138 he jIva! je kamarUpI zatrue tane A saMsArarUpI samudramAM atyaMta durastara duHkha utpanna karyuM che, te ugra karmarUpI zatrune jItavA mATe tuM kema IchA kara nathI? 136. je mane sevanArA che ane jeo niraMtara. mAMsabhakSaNa karavAmAM tatpara rahe che, teo paNa
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ potAne pavitra-yuddha mAne che, ahe!AnAthI bIjuM Azcarya che ? 140. mokSanA sukhanI abhilASA rAkhanAra AtmajJAnIe tevuM ja kArya karavuM joie, ke je karavAthI karelAM kamIne kSaya thAya ane navane saMcaya baMdha-vadhAre na thAya. 141. ' cAre gatimAM paribhramaNa | he jIva! apsarAonA samUhathI bharapUra ane dezavaDe suzobhita svargane viSe te aneka vAra vividha prakAranA bhegonI saMpatti prApta karI che. 14ra. ane karmanA vAthI vividha du:khavA sahavALA, atyaMta bhaya ApanAra ane mahA bhayaMkara evA zarava nAmanA narakamAM paNa tuM cirakALa rahyo che. (arthAta narakanA du:kho paNa te bhegavyA che.) 143 te narakamAM tapAvelA telanI kaDAhImAM pakAvAtAM te je utkRSTa du:kha anubhavyuM che, te kahevAne paNa samartha thavAya tema nathI. 144 tyAM pUrva karmanA nigathI-vazathI bhayaMkara vividha yaMtrothI anivaDe pacAvAtAM te du:saha vedanA anubhavI che. 14pa vaLI he jIva! viSTA ane mUtrathI bharelA, bhayaMkara, azuci, lema ane vasA (carabI)thI khyAta evA mAtAnA garbharUpI gharane viSe tuM vAraMvAra karmane yoge sthitine yA che. 146. temaja tiryaMcanI gatimAM paNa chedana ane bhedanathI utpanna thayelA je du:khane jIva pAmyo che, te du:kha keTI chAe karIne paNa kahevAne manuSya zaktimAna nathI. 147 vaLI A saMsAramAM evuM koI paNa sukha nathI, ke je deva, manuSya ane tiryaMcagatimAM niraMtara bhramaNa karatAM jIve aneka prakAre prApta karyuM na hoya 148 atyaMta bhaya ApanAra A cAra gatirUpa saMsAramAM bhramaNa karatAM jIve karmanA cogathI sarva prakArane sukha du:kha prApta karyo che. 14. he jIva! A pramANe cirakALa sudhI AtmAne atyaMta nAza karanAra du:khane jANyA chatAM paNa tuM kema verAgya pAmatA nathI?
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAza jIvitane dhikkAra che! 15 he jIva! A jIvita vIjaLInI jevuM capaLa che, strI putrAdinA saMge svapnanI jevA asatya che, sneha saMdhyA samayanA raMga jevo apa kALa rahenAra che, ane zarIra tRNanA agrabhAgapara rahelA jaLanA biMdunI jevuM asthira che. kAmabhege indradhanuSyanI jevA che, saMpattio vAdaLAM jevI che, ane yuvAvasthA jaLanI rekhA samAna che. A sarve anitya padArtho che. 15-15ra potAnI samAna vayavALA manuSyane mRtyu pitAne AdhIna kare che, te joIne paNa koI e purUSa dekhAto nathI ke je potAnA AtmahitamAM leze paNa pravartate heya. 153. zarIra, je purUSane zrutajJAnane samAgamaheya te ka vidvAna purUSa sarva azucinAM sthAna rUpa, nAzavaMta ane vyAdhivaDe pIDAyelA A zarIra upare rati prItine pAme. ? 154 A zarIra ke jenuM bhajana, vastra vigerevaDe cirakALa sudhI poSaNa karavAmAM Ave che, to paNa chevaTavRddhAvasthAmAM vikArane pAme che, te AvI padagaLika bAhya vastuo upara zI zraddhA-ze vizvAsa rAkhave ? 155 he jIva! tuM badhu enI sAthe parabhavamAMthI ahIM Aryo nathI, ane te baMdhuonI sAthe javAne nathI, to pachI maDha cittavALA purUSone svajananI sAthe je sneha baMdhAya che te vRthA che. 156 he paMDita prANene dhAraNa karanAra prANu je je janma dhAraNa kare che, te te avazya maraNa paNu pAmeja che, tethI karIne kaI badhujana mRtyu pAme to temAM tame koI paNa zoka kare nahIM. 157 je purUSa jJAnAdika AtmAnA kAryane chADIne anya zarIrAdika padugalika kAryamAM Asakata thAya che, tenuM citta sI putrAdikane viSe mamatA karavAmAM Asakta hoya che, tethI te AtmAnA hitathI bhraSTa thAya che-cUka che.158 Atmahita. sarvajJa bhagavAna kahe che ke jJAna, darzana, cAritra ane tapanuM AcaraNuM e sarva AtmAnuM hita kahevAya che. 15
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 11 ) zrI, putra, mitra vigerenA vividha prakAranA viyAgane tathA draSyanA nAzane joyA chatAM paNa huM jIva ! tArU nirdaya citta sukhanA AsvAdamAM lubdha ja rahe che, te Azcarya che. 160 sukha bhogavavAmAM mAha pAmelA ane viSayAnA AsvAdamAM lapaTa thayelA prANIo AtmahitathI ( cAritrathI) bhraSTa thaine gRhavAsa seve che. 161. je prakAre sArI rIte atyaMta nirmaLa citta zuddhi thAya, te prakAre jJAnI purUSe ghaNA prayatnathI zubha kArya karavu. 162. je purUSatu citta rAgAdika maLe karIne rahita ane vizuddha hoya te purUSane samagra sasAranu mukhya phaLa ( mesasukha ) prApta thayu" che ema jAgutru". 163. annanya prANI sasAraneA nArA karavAmAM harSane pAmI zakatA nathI, iMdriyAnA nigraha karavAmAM dhRti-satASane dhAraNa karI zakatA nathI ane kyAyano vijaya karavAmAM yatna karI zakatA nathI. teyA prakAranI icchA paNa tene thatI nathI. 164. je A rAga dveSAdika rahita cittanuM nirmAMLapaNa, teja brA-meAkSa kahevAya che. te vAta mevALA prANIe jANatA ja nathI. 165 je pramANe meTI ApattimAM paNa mana vikAra na pAme, te prakAre Atmatine IcchanAra paMDita purUSa kArya karavu joie. 166, jagatamAM te purUSA ja dhanya che, ke jeo bIjI bIjI Apattikhe! pAmyA chatAM paNa vikArane pAmatA nathI, kAraNake tenuM citta vizuddha hAya che. 167, . leza. he prANI ! ApattimAM paNa kaleza karaveza nahIM; kAraNake kaleza e kama dhananuM kAraNa che.kalezanA pariNAma (adhyakSasAya) thIja jIva duHkhatuM bhAjana-sthAna thAya che.168 klezanA piraNAmathI jIva aneka pra kAre kaiTI bhavAmAM du:kha ApanArA ati yATA karma baMdhano kare che.169 leza rahita citta thavu e ratna samAnasthira ane ujjavaLa AtmakukArA bApanArU che, teja mahApurUSAnuM uttama dhana che, ane te vaDe ja teA jarA ane maraNa rahita uttama sthAna (kSa) ne pAme che. 170
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ (17) saMpattimAM harSa (garva) pAme nahi, ane vipattimAM du:khita (dIna) thavuM nahIM, eja mahApuruSanuM lakSaNa che; paraMtu dravyanI prApti thavAthI kAMI mahApurUSa thaI zakAtuM nathI. 191. pUrva kamenA saMbaM, dhane lIdhe Apattio AvI paDe tyAre prANIone rakSaNa karanAra eka vairya (sahanazIlatA-saMyama) ja samartha che, paraMtu te vakhate zoka kara gya nathI. 172. cittanA zuddha pariNAmathI ja jIvana sarvatra zAMti prApta thAya che, paraMtu cittamAM kalezanA adhyavasa.' hoya to aneka bhavane viSe paNa zAMti thatI nathI. 73. puranA cittamAM saMkalezanA pariNAma vartatA hoya to temane saMsAra vRddhi pAme che, ane cittanI zuddhatA vartatI hoya to te saMpatti tathA AjIvikAne ApanAra thAya che. 34. jyAre tatvajJAnI punuM citta vizuddha hoya, tyAre temanI sarva Apattio paNuM saMni. sapaja thAya che, kemake mahApurUSane sarva mahAna ja hoya che. 175. - zuddha upadeza anya prANI paNa unmArge jato hoya to tene tethI aTakAva cogya che; to viSayarUpI umAgamAM janArA potAnA manane avazya AgrahathI aTakAvavuM joIe, temAM to zuM kahevuM? 176 ajJAnathI athavA mohathI je kAMI kutsita kArya karAyuM hoya, to te akAyapI manane pAchuM vALavuM joIe ane pharIthI tevA kAryamAM pravartavA ravuM na joIe. 177. he duSTa buddhivALA jIva! te pUrva janmamAM je azubha karma karyuM haze, te ati kaTa karmanA udayakALe tenuM tevuM ja phaLa tuM thoDA kALamAja pAmIza. 178. sasalo jema potAnA be kAna vaDe pitAnA zarIrane gopavIne mane koI akhatuM nathI ema mAne che, paraMtu tarata ja te vadha baMdhanAdikane pAme che, temaja jIva paNa pote karelA kamane jarAka gopavavA jAya che, paraMtu thoDA kALamAM ja tenuM phaLa tene jogavavuM paDe che. 17. je purUSa ajJAnatAne lIdhe vRddhi pAmatA
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 12 ) azubhanI zuddhi-prAyazcitta karatA nathI, te pAchaLathI meATA dukhane prApta thaI atyaMta pazcAtApa pAme che, 18. sukhanI prAptimAM lAlacu thayelA maDha manuSyA zuM zuM kArya te karatA nathI ? sa kAya kare che,ane tethI karIne sekaDA koTIjanma paryaMta te satApane pAme che. 181 huM bIjAne guMTuM ema dhArIne jee mAyA-kapaTa kareche,teo AAlAka tathA paralAkamAM pAtAnA AtmAneja ge che. ema jANavu 182. he jIva ! uttama manuSyapakSu' prApta thayAM. chatAM paNa te... kAMi sukRta " nahIM ane maraNa samIpe AvyuM. karyuM tA khedanI vAta che ke tArA samagra janma niSphaLa gayA. 183 je prANI rUpI pAzamAMthI mukta thavA mATe kAMi paNa yatna karatA nathI, te saMsArarUpI kArAne viSe nira'tara adhAyelAja rahe che. 184. viSayarUpI mAMsamAM lubdha thayelA manuSyarUpI si'hA` mAMdhavarUpI dhanathI badhAne A thararUpI kedakhAnAmAM paDyA paDyA sIdAya che. 185. he svAtmA ! A janmamAMja gavAsanu je du:kha tu pAmyA che, te paNa hamaNAM zuM tuM bhUlI gayA ? ke jethI tArA AtmAne paNa tuM jANatA nathI. 186, cArAzI lAkha jIvAyeAniene viSe bhramaNa karatAM te mADhune lIdhe nAnA prakAranAM du:kharUpI zalyA prApta karyA che--anubhavyAM che, te! mUDha ! A sasArathI utpanna (prApta) thayelA du:khathI tuM kema udvega-vairAgya pAmatA nathI ke jethI ta viSayAne viSe Asakta thai lAbhane vaza puchyo che ! 187-189 kunA kSaya. he jIva ! je te pUrve kADhI janmAne viSe puSkaLa kema upArjana karyuM" che, tene cheDavA mATe tu' leza paNa rAktimAna na thayA, tethI tArA janma kevaLa niSphaLa gaye. 189. ajJAnI jIva je karmane se kaDA kerI janmAnaTe khapAve kSINa kare che. te kane traNa guptine dhAraNa karanAra jJAnI purUSa eka aMtarmuhUta mAM khapAvI zake che. 190. evI jIMdagIthI zu phaLa ke je "gImAM saMsArane
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 12 ) niSphaLa karanArAM karmonI nirA ke sa'vara kAMI paNa karI zakAya nahIM ! 191. A jagatamAM teja prANI janmelA kahevAya ke je janma dharIne vipatti kALe bhayaMkara phaLa ApanArAM karmo ke jene udaya thayelA ta hoya temane udayamAM lAvI khapAvI de. AvA purUSa ja mahAtmA ane paDita kahevAya che. 192. huM AtmA ! krodha upara ja ( bane dUra karavA) zeAdha karavA,mAnanI sAtheja (mAnane TALavA) mAna abhi mAna rAkhavu, ane saMganA-sIputrAdinAja saMganA tyAga karavo. L pramANe karIne tuM svarga mAkSanA sukhane svAdhIna kara-svAdhIna karI le. 193. pariSaha upara ja mahA dveSa karavA, mukti uparaja uttama prIti rAkhavI, zubha dhyAnamAM ja cittanI ekAgratA rAkhavI, paNa Atta raudradhyAnamAM citta javA devu" nahIM. 194. dhana upArjana karavAmAM ane karmanA kSaya karavAmAM yatna karavA, tathA pApane nArI karanArA sAdhu purUSAnA AcaraNamAM ja sadA cittane sthApana karavuM. 195. zubha dhyAnamAM lIna thayelA ghaNA mahAtmAe mAnarUpI dRDha staMbhane bhAMgIne, leAbharUpI patanuM vidAraNa karIne, mAyArUpI latAnu' unmUlana karIne, ane krodharUpI zatrunA nAza karIne, AtmAne hitakara evA yathAkhyAta cAritrane svIkAra karI chevaTa samagra karmanA kSaya karI meAkSapadane pAmyA che. 196, 197. jeo sa saMga rahita hoya, rAgAdika maLathI dUra rahelA DhAya, zAMta, dAMta ane taparUpI alakArathI bhUSita heAya, tathA meAkSanI abhijJASAvALA hAya tee ja dhIra kahevAya che. 198. supAtra lakSaNuM. jeA mana, vacana ane kAyAnA yAgane viSe uttama dhyAna karavAmAM tapara hAya, sadAcAranu tapara haiAya, sadAcAranuM AcaraNa * karanAra hAya, jJAnanI saMpadAthI yukta heAya, tathA sarva prANI upara karUNAvALA * hAya, te supAtra kahevAya che. 199 vahI jee ya ..
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 20 ) bhAvanAvaDe yukta hoya, satva (parAkrama ) bhAvanA sahita hoya, tathA tatvajJAnamAM ja cite sthApana karanArA hoya, teja uttama purUje dAtAne supAtrarU5 che. 200, A supAtrarUpa mahApurU zreya bhAvanAvaDe du:khane nAza kare che, taravabhAvanAvaDe saMsArane nAza kare che ane jJAna bhAvanAvaDe karmane nAza kare che. 21. jeo samatane viSeja AgrahI che, karmarUpI zatruonI sAthe ja jeo zuddha kare che. ane jeo viyenI icchA paNa rAkhatA nathI, teja uttama yatio supAtra che. 202, jeo sarva saMga rahita chatAM paNa sadAcAranAM saMgavALa che, jeo evI vastu upara sneharahita chatAM paNa zA upara havALA che, ane jeo AbhUSaNa rahita chatAM paNa paraMpI AbhUSaNathI bhUSita che evA yogIjaneja dA supAtrarUpa che. 23 je udAra cittavALAoe hamezAM potAnA zarIra, uparathI paNa mamatAno tyAga karyo che, tevA sarva prANuonA hita karavAmAM rakata saMyamI (munioja supAtra che. 204, munie kevA hoya ? munie parIsaho jItavAmAM rAhuna karavAmAM samartha hoya che, karmano kSaya karavAmAM zaktimAna heya che, jJAna, dhyAna ane parUpI alaMkArathI alaMkRta hoya che, zuddha AcAramAM tatpara hoya che, temanuM mana zAnta hoya che, temanI draSTi sAma-rAve prANuo para samAna hoya che, temanI iti zAMta hoya che, teo sarva jagatanA prANuonuM zubha Icche che, temane meharUpI mahA zatru zAMta thayela hoya che, teoe kAma ane keyane sarvathA nAza karela hoya che, temanI ke niMdA kare ke ke prazaMsA kare te te ane upara teo samadaSTivALA hoya che, teo mera parvatanI jevA dhIra hoya che, potAnA zarIra upara paNa spRhA rahita hoya che, teoe iMdriyo, kALa, lAbha, ane bhayarUpI zatruono parAbhava
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( za ) karela hoya che, teo rAgadveSathI rahita hoya che, siddhirUpI strInA saMgamanI ja lAlasAvALA hoya che, niraMtara jAtane abhyAsa karathAmAM ja tatpara hoya che ane teo niraMtara prazamarasamAMja manTa cayelA hoya che. AvA munijanene pitAne ghera AvelA joIne je purUSa ajJAnatAne lIdhe temanA para mAtsarya IrSyA kare che, temanI bhakti karatA nathI ) tenI sarva dharmakriyAo niSphaLa thAya che. 25-209. tevA munio mAyAne nAza karIne, tRSNA tyAga karIne tathA rAga dveSanuM unmUlana karIne akSaya evA ekSapadane pAme che. 210. sarva dhIra purUSamAM munioja vAstavika dhIra gaNavAyegya che; kAraNake teonuM citta kadApi ( rAga dveSAdikathI ) AkuLavyAkuLa thatuM nathI, ane teo potAnA ja tabaLathI kamarUpI rAtrunA meTA sainyano parAjya kare che. 211. jeo parISahane jItavAmAM zUravIra hoya, iMdriyono nigraha karavAmAM zuravIra hoya, ane kaSAene vijya karavAmAM zUravIra hoya teo ja. vAstavika zUrA che ema paMDita kahe che. 21ra. uttama. cAritranuM pAlana karavAmAM ja cittane sthApana karanAra hovAthI muni nA kamIne bAMdhatA nathI, ane vizuddha dhyAnamAM ja tatpara hevAthI pUrve bAMdhelA kamanI nirjarA kare che. 213. kharA paMDita. jee saMsAranA vAsathI virakata hoya che ane mekSanuM sukha meLavavAmAM ja usuka hoya che, teoneja satparUe vAstavika prANA (paMDita ) kahyA che, te sivAyanA paMDitanAmadhArIo to paMDita zabdanA arthane vavanArAja che. zubha manavALe je khurUSa sarva prANuo upara samAna kariAkhe che, ane jeNe sarvathA prakAre mamatAne tyAga karela che te ja mApurImAM jAya che. 14-215.
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 12 ) kharA zuravIra. je purUSa prakriyAnAM jaya karavAmAM zUravIra hoya ane kada adha karavAmAM phAyara hAya, jeNe tattvArthanI vicAraNAmAM manane sthApana karyuM. hAya, je peAtAnA zarIra upara paNa ni:spRha hAya je parIsaha rUpI mahA rAtrunA sainyanuM dalana karavAmAM samartha hAya, tathA je kaSAyAnA vijaya karavAmAM zUravIr heAya teja tattvathI zara kahevAya che. :216-17. e. sasAranA nAza karanAra cAritranuM sadA pAlana kare che, te purUSAja rAga dveSanA kSaya karIne meAkSapadane pAme che. 218. jeo zarIra upara parasevAnA maLathI vyApta chatAM mithyAtvAdika atyaMtara maLa hita hoya che ane niratara brahmacarya nu pAlana karavAmAM tatpara hAya che te khIra purUSAja jJAnane abhyAsa karavAmAM tatpara hoya che te kare che. 29. jJAnanI bhAvanAthI rAktimAna thayelA dhIra purUSA nizcaLa AtmAvarDa apramatta nAmanA guNane ( guNasthAnane ) pAmIne AtmAnuM hita sAdhe che. 220. je saMsAranA vAsathI bhIrU hAya che, teeeja mA ane abhyaMtara saMganA tyAga karelA hAya che ane jee viSacaiAthI nivRtti ( virAma) pAmyA hoya che, tenuM ja vita pra sApAtra che. 221 manuSya janmane hArI janAra. rAMtru ane mitra viSe, mAna ane apamAnane viSe, lAbha ane alAbhane viSe tathA mATInA DhephA ane suvarNata viSe jenI samAna draSTi hoya che, samyakatvanI bhAvanAvaDe jenA zuddha pariNAma hAya che, je jJAnanI sevAmAM (jJAnAbhyAsamAM ) ja niraMtara tatpara hAya. OM, je cAritranu AcaraNa karavAmAM Asakta hAya che ane jene abhilASA mAtra eka sAkSanA sukhanI ja hoya che, evA munine
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ '( 20 ) joIne je duSya buddhivALo purUSa tene mahAtmA gurU tarIke mAnato nathI, te purUSa potAnA manuSya janmanA uttama phaLane sarvathA prakAre hArI jAya che. 22-224. jIvita saphaLa rAgAdikathI rahita, daDha vratavALA, nirmaLa cittavALA ane zreSTha buddhivALA dhIra purUSe sarva saMgane tyAga karI tapasyA kare che. rara. jeonuM cita saMsArathI udvega pAmyuM hoya, je e mokSanA sukhanI ja IcchA rAkhatA hoya, ane jeo sarva saMgathI nivRtta thayA haya, teonuM jIvitaja dhanya-prazasya che. ra26, jeo sAta bhayanA sthAnothI hita hoya jeo (bhAva)nidrAM rahitapaNe (vivekapUrvaka) zayana karanAra heya, ane je trikALa (sarvakALe) saMyamayege karIne yukata heya (saMghamayukata heya) temanuM jIvitaja saphaLa che. 227. jIva A ene rodra sthAnane tyAga karavAthI tathA dharma ane zukaladhyAnano Azraya karavAthI anaMta sukhane ApanAra asaya mekSane pAme che. 228. buddhimAna yati AtmAne niyamamAM rAkhI-nizcala rAkhI, viSayothI parA mukha thaI, tathA jJAnanA abhyAsamAM tatpara thaI zidhrapaNe Atmahitane-mokSane sAdhe che. rara- sAdhuo jema jema saMga (rAga-meha, mamatA-parigraha) ne tyAga karatA jAya che, tema tema tenAM karmo kSINa thatAM jAya. che; ane jema jema karmanI kSINatA thatI jAya che, tema tema mokSapara temanI samipe AvatuM jAya che. 23, upadezAmRtaA zarIra, dhana, sI, putrAdika ke jene ahIM tajIne ja paralokamAM javAnuM che, tene potAnAM kema kahI zakAya ? A pramANe vIcArIne vidvAna purUSa zarIraparanI mUrchAne paNa
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 4 ). tyAga kare che. 231. jeo saMge (parigraha) no saMcaya karavAmAM Asakata thayelAM che, teone kharekhara pitAne AbhAja priya-vahAle nathI; kemake je AtmA priya hoya te AtmAne ja apakAra karanAra tuccha vastuno svIkAra te naja karI zake. 23ra. kevaLa zarIranA saMgathIja AraMbhanI pravRtti thAya che, ane te zarIra ja anitya che, AtmAnuM rakSaNa karavA zakitamAna nathI, tethI vidvAna mANase tevA zarIra para prIti na rAkhavI joIe. 233.saMgathI viSa paranI lolupatA utpanna thAya che, viSayanI lolupatAthI dhanAdikano. sacaya karavAnI IcchA thAya che, tenA saMcayathI labha vadhe che, ane lobha vadhavAthI saMsAranI vRddhi thAya che. 234. nimamatva - mamatAthI lobha utpanna thAya che, tethI rAga utpanna thAya che, ane rAgathISa utpanna thAya che ane heDa utpanna thavAthI dukhanI paraMparA prApta thAya che; tethI nimamatA ja utkRSTa tatva che, nirbha matA ja utkRSTa sukha che ane nirmamatAne ja paMDitAe mokSanuM utkRSTa bIja kahyuM che. niraMtara AtmAne viSe nimamatAnI nizcaLa sthiti thaI hoya to saMsAranI sthitine nAza karanAruM parama utkRSTa sukha prApta thAya che. 235-37. dravya sarva prakAranA anarthonuM mULa che, dravya mokSasukhane nAza karanAra che, dravya kaSAyane utpanna karanAra che ane dravya ja dukhone prApta karAvanAra che. 238. he prANu ! teM A saMsAramAM bhramaNa karatAM aneka vAra dravya prApta karIne tene tajela paNa che, to pharIthI temAM prIti karavI te bhajana karelA annane vamana karIne pAchuM tene grahaNa karavAnI jema atyaMta agya che.ra39. A jagatamAM kaye purUSa dhanane sAthe laIne paralokamAM gayo che? koIja nahIM; tyAre zA mATe tRSNArUpI agnithI tApa pAmelA prANI dANa. karmane bAMdhe che? ra40
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 25 ) satA tRSNAvaDe aMdha thayelA manukhyA hita ke hita joi zakatA nathI, paraMtu buddhimAna manuSyA. sataiyarUpI ajanane pAmIne-ane spaSTa rIte peAtAnA hitAhitane eka rAke che. 241. vicakSaN purUSo sAyarUpI zreSTha ane pAsIne merUpa sabhAmAM gamana karI sukhI thAya che. ra4ra. tRSNArUpI agnithI tApa pAmelA manuSyane sukha kayAMthI hoya? jee dhananA sacayAmAM Asakta hoya che,teone sadA du:khaja prApta thAya che. 243. sa'tethI manuSyeAja sadA sukhI che ane asatASI jate sadA du:khI che. A pramANe te bannenuM aMtara-taphAvata jANIne sateSamAM ja prIti karavI cepa che. 244. he sadabudhimAn ! dravyanI AzAne dUrathI ane tuM satApaja rAkha tema karavAthI tAre pharI A dIrgha sasAramAM bhramaNa karavAnu rahero nahIM. 245. satASI manuSyA ja tattvathI dhanADhya che, kAraNake te bIjAnI pAse yAcanA karatA nathI. mahApurUSane bIjAnI pAse prAthanA karavI, e utkRSTa dAdrinuM (laghutA--hulakAI) kAraNa che. 24. tRNArUpI agnithI tApa pAmelu' hRdaya atyaMta baLe che, tene zAMta karavA mATe satASarUpI jaLa vinA bIjI kAi samartha nathI. 247. jeoe nibhatA vaDe vAsita thayela. sahateSarUpI jaLanu pAna karyuM... hAya che, teo jema duna mANasa maitrInA tyAga kare che, tema mAnasika du:khanA tyAga kare che; arthAt temane mAnasika du:kha hetu" nathI. 248. jeoe tRSNA-lAbha rUpIyAne nAza karanArU sAyarUpa amRtanuM pAna karyuM hAya che teoe mekSa prApta karavAnuM prabaLa kAraNa upArjana karyuM che ema jANavu, 24, munIzvare lebhane nAza karavA sASane dhAraNa kare che,khAnI zAMtine mATe dhRtidhairya "samatAne dhAraNa kare che, ane tapanI vRddhine mATe jJAnane dhAraNa kare che. 250. .
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 6 ) saMcAgaja duHkhadAyI che. jJAna ane darzanathI cudgata eka mArA AtmA ja dhruva-zAta che, ane sayeAga lakSaNavALA bIjA sarva padArtho bAhya che eTale anitya temaja kSaNavinAzI che. 251. A jIva sayAganA kAraNathI ja du:khanI paraMparAne pAmyA che; tethI sayAga'sabaMdhane triviSemana, vacana ane kAyAe karI tyAga karavA joie. 25ra. pUrve jinezvarae je jIvAdika padArtho kahelA che, teonI vartanA(svarUpa) anyathA che, eTale ke te padArtho tevA prakAranA nathI ema je ci*tavavu te niraka che-niSphaLa che. 253. viparIta buddhivALA jatu jema jema bhamatA kare che, tema tema tene cAtaraphathI kramanA badha thAya che. 254. jemanAM citta ajJAnathI AcchAdita thayAM hAya, jemane AtmA rAgadveSane vaza thayelA hAya ane jee Arbhama pravartatA hoya, teone bhaya pAmelAnI jema hitanI prApti thatI nathI--tenAthI dUra rahe che. 255, parigrahanA samadhathI jIvane rAma dveSa utpanna thAya che, ane te rAgadveSa ja karmInA naviDa baMdhanuM kANu che..256, kharA yajJa. sa sagAne pazurUpa karI tathA karmAne samidha (kASTa) rUpa karI, dhyAnarUpI agnimAM Ahuti ApavI-hAma karavA, e bhA- yajJa (kharA-pAramArthika yajJa) mahA phaLane (mAkSane) ApanAre che. 257. hajArA rAjasUya yajJa ane sekaDo amedha yajJA karyAM DAya tApaNa te A bhAyajJanA anaMtamA bhAganI tulya paNa thatA nathI. 258. kharI prA. te ja prajJA (buddhi) kahevAya che, ke je AtmAne hitakAraka ane zubha kAryanA ArbhamAM tatpara karI zamarsane pamADe te
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ (17) sivAyanI anya prajJA te niraya ane azubha karmane upArjana karAvanArI ja che. 259. je prajJArUpI sI sarva zubha kAryamAM prItivALI hoya che, je heya ane upAdeya tatvane jANe che, ane je niraMtara sukha ApanArI che, te prajJArUpI sIne ja purU sevavI joIe. ra60. dayA, sarva manavAMchita rUpane ApanArI dayArUpI aMganAne niraMtara sevavI, ke jene sevavAthI te tatkALa manane karUNAmaya karI de che. 26. hRdayane AnaMda ApanArI maitrIrUpI aganAnuM niraMtara sevana karavuM joie, ke jenI sevA cittane teSa rahita kare che. 29udAra cittavALe je purUSa sarva prANuo upara dayA ane maMtrIbhAva rAkhe che, te purUSa bAhya ane atyaMtara sarva zatruone parAbhaja kare che. 263, - zama-kSamA. dravya kSetre kALa bhAvAdi bhedavALI babdhiovALo je purUSa. dhama dezanA devAnI zakti vaDe dharmazana ApIne prANuone upazama pamADe che, tene hamezAM karmanI nirja thAya che. 264. jeone samatArasa prApta thayo na hoya, te purUSe pazune tulya ja che; kAraNa ke teo zreSTha zAstranA jJAnarUpI samRddhivALA hovA chatAM kAma ane arthamAM ja magna thayelA hoya che. ra6pa. je purUSa sAmAjika guNahIna hovAne lIdhe ayogya hAya, te karmane nAza karavAmAM tatpara evA cittane prApta karI zakato nathI, meharUpI zatrune nAza karavAmAM raga ( prIti ) karI zakato nathI, ane kayAyanA samUha upara he (abhAva ) dhAraNa karI zakto nathI. ra66. he prANu! naraka ane tiryaMca gatimAM niraMtara bhAmaNa karatAM chatAM paNa tArA citta * 1 tyAjya, 2 AdaraNaya.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ (28) pApane nAza karanAra amarasa leza paNa prApta thayA nahIM; paraMtu he bhadra ! cittane AnaMda ApanArI ane niraMtara sukha karanArI kSamA nAmanI kuLavadhune tAre paraNavI ane sevavI egya che. 267-68. pUrve saMcaya kareluM du:khadAyaka kama kSamAvaDeja kSINatAne pAme che, ane citta Sa tathA bhayathI rahita thaI zuddhatAne pAme che. 269. prajJA, anISya (IrSyA rahitapaNuM ), maitrI, samatA, karUNA ane kSamA A nAmanI che. strIonuM niraMtara samyakatva sahita sevana karavuM, kAraNa ke teo siddhirUpI prAsAdamAM nivAsa karavAnuM sukha prApta karI Ape tevI zakitamAna che. 270. he prANu ! je tuM pitAnA AtmAnuM hita ichato hoya te A bhayaMkara saMsArathI bhaya pAma, jinadharma upara prIti kara, ane pUrve karelA pApakarmane zeka kare. ra71. satsaMga (kusaMga tyAga. ) . ke jIva ! sarva dAne utpanna karanAra kusaMgane sarvadA tyAga kara yogya che; kAraNa ke kusaMgathI guNajana paNa tatkALa laghutAne pAme che. ra72. vaLI paMDitoe niraMtara sukha ApanAra satsaMga kara gya che; kAraNa ke guNahIna manuSya paNa satsaMgathI ja gurUtAne pAme che. ra73. durjananA saMgathI sajajanenuM caritra paNa malina thAya che; kemake rAhunA saMgathI dedIpyamAna sUryanA kiraNe paNa kSINa thAya che. ra74. satparUpe kadApi apurUSano saMga karavo nahIM. kalAlanI strInA hAthamAM raheluM dudha paNa madirArUpa lekhAya che. ra75. paMDitoe rAgAdika mahA deSone ja durjanarUpa kahyA che, tethI tattvajJAnI jAe sarvadA temane saMga tajavA lAyaka che. ra76. leke guNenIja pUjA kare che, ane guNeja AtmAnuM kalyANa karanAra che,mahA -purUSa paNa guNarahita hoya to te malina che. ra77, kuLahIna manu: 5 paNa sadaguNe karIne geravatAne pAme che, ane uttama kuLamAM
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ utpanna thaye purUSa paNa guNa rahita hoya te te tatkALa laghutAne pAme che. ra78. sadAcAravALA purUSane iMdra sahita sarva deva pUje che, ane dAcArI manuSya A lokamAM putrevaDe paNa niMdAya che. 29. jeo cAritra grahaNa karIne pachI tene tyAga kare che, teoe cakavatI paNAno tyAga karI dAsapaNuM svIkAryuM che ema jANavuM. 280. zILa, - niraMtara zILane dhAraNa karanArA purUSone AtmA A lokamAM tathA paralokamAM manuSyane viSe ane devone viSe geravatAne pAme che. 281tattva sAdhavAmAM taiyAra thayelA, zILanuM rakSaNa karavAmAM tatpara ane mahA udyamane dhAraNa karanAra purUSe mahA ghora Apattine tarI jAya che. 282. zILavratane dhAraNa karanArA manuoNnuM takALa mRtyu thAya te sAruM che, paraMtu zILa rahita purUSa kahapAMta kALa-pralaya kALa paryata (lAMbe kALa) jIve te sArUM nathI. 283. zILI dhAraNa karIne para gharane viSe bhikSA mAgavI sArI che-bhikSA mAga jIvavuM sAruM che, paNa zILane bhaMga karIne sAmrAjya sahita jIvavuM sAruM nathI. 284. zILavratadhArI purUSa dhanahIna chatAM paNa sarva jagatamAM pUjAya che, paraMtu zILa rahita dhanADhya heya chatAM te svajanemAM paNa pUjavA yogya gaNAtuM nathI. 285. zILarUpI azvameMthI yukata evuM dAridraya paNa zreSTha che; paraMtu zILa vinA cakravartInA vaibhava paNa sAre nathI. 28. sadAcArI (zILavaMta) purUSa dhanTa 2hita hoya to paNa te muktinagarIne svAmI thAya che ane sadAcAra rahita purUSa cakravatI hoya paNa te du:khanI paraMparAne pAme che. 287. jemAM nirmaLa zILane dhAraNa kare che, temane rAtri paNa sukhakAraka thAya che, paraMtu zIla rahita purUSone divasa paNa sukhakAraka thatA nathI. 288.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 20 ) ke . pradIpta thayela kapAgni teja samaye prathama to dehane ja bALe che, ane pachI vRddhi pAme te cirakALathI upArjana karelA sarva zama (cAtri) ne bhasmasAta kare che. 289. kodhathI saMsArane vadhAranArUM dArUNa karma vRddhi pAme che, kodhathI gurUnI ApelI zikSA nAza pAme che ane kepathI cirakALathI sa cele tapa paNa tatkALa nAza pAme che. ra90. duSTa manavaDe karIne ( krodha karavAvaDe karIne ) je karma pUrve upArjana karyuM hoya, tenA udaya vakhate tenuM phaLa mahA ujha prApta thAya che, tethI keNu paMDita bIjA upara phedha kare? kaI karmaRNa - je purUSa Atma sukha (vaiSayika sukha), ne tyAga karI AtApanAdika kachavaDe pApano nAza kare che, tene karmarUpI traNanI zuddhi thavAthI kema zreSTha sukha prApta na thAya? thAya ja. 29ra. jema dravyanuM traNa dUra karavAthI cittanI svasthatA thAya che, tema kamaMtraNa dUra karavAthI muktisukha prApta thAya che. ra93. je purUva zatrupaNane pAmelA kapAyAdikane buddhi prayoganA sAmarthyathI vaza kare che, te ja kharo zara ane teja kharo paMDita kahevAya che. ra94. vivAda. vivAda eTale kalaha e manuSyanA dharma, artha ane kAmane nAza kare che kAraNake vairAgyarUpI aMjanavaDe AMjyA chatAM paNa tevA manuSya niraMtara ahitakArI karmamAMja tatpara hoya che; tethI uttama janoe vivAda (vitaMDAvAda) kadApi na karo. ra95. jeo niraMtara kSamAvaDe yukta hoya che, te manuSyo ja dhana che
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 31 ) kemake te zarTa ane leAbhI purUSAthI gAya tA paNa temanI sAthe vivAda-kalaha karatA nathI. nurAAnI sahana kare che. dardI jema dravyanA madathI utkaTa (dravyanI samRddhivALA ) hatA, temAM sama durjana sAthenA vivAdathI naSTa thayA che--nina thayA che; tethI dravyanA tyAga karavo paDe te sAruM, paraMtu khaLa purUSAnI sAthe vivA" karavA te sArA nahIM. 297. te mada-mAna. ahaMkAra ( mAna ) e jIvanA nArAne mATe che, vRddhine mATe nathI kemake mujhavAne vakhate nIvAnI zikhA paNa ujvaLa-vadhAre tejasvI thAya che; paraMtu pachI tatkALa te dIvA bujhAi jAya che. 298. jIva cirakALa sudhI aneka prakAranI nIca ceAnione viSe vAraMvAra bhramaNa karIne ekAda vakhata ucca gAtrane kadAya pAmyA, te! tethI karIne kANu buddhimAna ahaMkAra dhAraNa kare ? 299. rAgadveyarUpI je mahArAnue che, te meAkSanA madhya bhAgamAM cAra tarIke rahelA che, teo ghaNA kALe mahA kreTavarka A jIve upArjana karelA jJAna, dhyAna ane tapa rUpI ratnane luTI le che. 300. Adhi-sasahita. he bhavya prANI ! aneka ceAniethI vyApta evA A sasAramAM te cirakALa paribhramaNa karyuM, tyAre tane mahA re A jinadharmanI aidhi . ( saMmati ) ke je atyaMta durlabha che te prApta thayela che. 301. sasAranA uccheda karanArI te edhine pAmIne have buddhimAna purUSe eka nimeSa mAtra paNa pramAda karavA yAga nathI. 32. tema chatAM je mUDha purUSe viSayamAM lAlacu pramAda kare che, teo cirakALa sudhI pAchA narka ane ni te ya
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 1 ) gatimAM vAraMvAra utpanna thAya che. 303. je manuSyane pAtA AtmAja varAvartI nathI te purUSane bIjo prANI zI rIte vaza cAya ? jeNe peAtAnA AtmA vaza karelA che, evA rAMta purUSane traNa lekanA jIve vAvI thAya che. 304. kharU sukha.. je sukha AtmAne AdhIna che teja tattvathI sukha che, paraMtu je sukha zrI, dhana,vigere anya padArthane AdhIna che, te vAstavika sukha nathI, paNa du:khaja che ema paDate kahyuM che. 305. he prANI ! moTA tejasvI rAjAene paNa anya vastune AdhIna je sukha che, te kaSTaja che. ema vicArIne tuM AtmAne AdhIna je sukha che, tenA svikAra kara. 306, A lekamAM je AtmAne AdhIna che te ja sukha che, ane je parane AdhIna che. te sukhaja nathI. mA pramANe sArI rIte jANanArA manuScA saMsArasukhamAM kema mAhe pAme ? na ja pAme, 307. ni:sa'gapaNAthI mAkSane siddha karanAra uttama sukha prApta thAya che ane khAdya padArthanA saMgathI sa`sAranI vRddhi karenArU dukha prApta thAya che. 308. pUrva karmanA vipAka udayamAM Ave tyAre tenI bAdhA sahana karavAvaDe je nirjarA-kramanu zAdhana karAya che--thAya che te dhAne karaDelA mANasane tenA kSata upara amuDhDha vastuvaDe tADana karI tenI pIDAne-tenA mAThA pariNAmane nivAraNa karavA tuSTa che, te kAraNa mATe dhairyavAna purUSe karmanA viSAka bhAgavIne paNa tenI nirA karavI. mahAvIra svAmInI jema, 209 sAMsarika du:kha ajJa jateneja bAdha kare che, vicakSaNa manavA vAne khAdha karatA nathI; kAraNa ke ajJa janeAja ajJAnavarDa navAM navAM ka upArjana kare che-madhe che, draSTAMta-patranathI AkAzanu" tala uDe che, krAMDuM merU parvatanuM zikhara caLAyamAna thatuM nathI. 310,
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ (23) jJAnanuM phaLa-virati, zAna prApta thayAnuM mukhya phaLa eja che ke zreSTha cAritranI prApti thAya, paraMtu maTI zamRddhi prApta thAya kAMI jJAnanuM phaLa nathI. kAraNa ke rAkRddhi prApta thavAthI to ulaTI kama nI vRddhi thAya che, ane cAritra prApta thavAthI karmano kSaya thAya che. 312 paMDitAe zrutajJAnanuM mukhya kArya-phaLa e ja kahyA che; tethI karIne je te jJAnathI dhananI prAptine iche che, teo amRtamAMthI vipene che ema jANavuM. Ta12. atyaMta durlabha evuM zrutajJAna, cAritra ane yama (niyama ) rUpa dhana jeonI pAse hoya, te purUne ja dhanADhya kahalA che, te sivAyanA bIjAo:niphatara nidhana ja che. 313. azubha karmane baMdha karanArA bhegAvaDe karIne kaye deva, indra, cakravartI ke. rAjA tRtine pAmyo che ? koI paNa bhegathI tRpta thatuM ja nathI. ke. zarIranI aMdara rahelA cittanA ropa tImAM khAna karavAthI dUra thatA nathI. prAMta-apavitra madirAnuM pAtra eka vakhata jaLathI dhoIe topaNa te pavitra thatuM nathI. 31pa. kharUM snAna je AtmA prazama rasamAM lIna thayele heya to te AtmA ja mahAtIrtha che, ane je te AtmA prazama rasamAM rahela ne hAtha to gaMgAdika tIrtho karavA te niSphaLa che. 316. zILavratarUpI ja LamAM snAna karavAthI ja A jIvanI zuddhi thAya che. pRthvI paranA sarva tIrthomAM snAna karavAthI jIvanI zuddhi thatI nathI. 317. jeo dayA dharmanuM pAlana karavAmAM tatpara thaine rAgAdikanA tyAgarUpI snAna kare che, teonA mana, vacana ane kAyAnA ye atyaMta nirmaLa thAya che. paraMtu jaLanA pAnathI nirmaLa thatA nathI. 338
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 34 ) kAyA jJAnarUpI jaLavaDeja nitara AtmAne snAna karAvavu joIe, ke jethI A jIva bIjA janmamAM paNa nirmaLatAne pAme. 319 pitAnAvI ane mAtAnA rUdhiramAM utpanna thayelI A sarva prakAre azucija che, tenI zudhine jeo Icche che, te jaDa cittavALA purUSA nAza pAme che adhAgiti pAme che. 320, A AdArika zarIra sAta dhAtunuM baneluM heAvAthI kevaLa azucimaya ja che, tene viSe je zucipaNAnI mAnyatA kare che te manuSya nathI, paraMtu pazuo ja che. 321. satya bhASA eTalavAthI vANI zuddha thAya che, jJAnavarDa mana zuddha thAya che, ane gurUnI sevAvaDe kAyA zuddha thAya che. A prakAranI zuddhi sAdhatI che. 322. A manuSyabhava svarga ane meAkSane meLavavAnI ceAgyatA dharAve che, tene viSayamAM lapaTa thayelA mUDha prANIe alpa sukhane mATe tiyaca ane naraka gatinuM pAtra manAvI de che. 323. je prANI anuSya bhatra vigere sa sAmagrIne pAmyA chatAM paNa viSArUpI zatrunA meATA sainyane jItavAnA udyama karatA nathI, tenA janma nirka che. 3ra4. - 4 kevI vANI elavI ? manuSye DhASa rahita, madhura, hitakAraka, sACka, prANIonA cittane AhalAda karanArU ane asatya rahita, evu' vacana khelavu yeAgya. che. 325. jyAre priyavacananA dAnathI sarve jaMtuo prasanna thAya che, teA tevuM ja dAna karavu yogya che. zA mATe vacanamAM paNa daridratA rAkhavI joie. ? 3ra6, mAkSamAga vrata, zILa, tapa, dAna, sayama, du:khane chedanArAM che, temAM phrAMi paNa jinapUjA e sarva avazya saMzaya nathI. 37. para
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 35 ) dravyane tRNa samAna gaNatA, pachavanA zarIrane pAtAnA zarIra samAna gaNatA ane pasrIta mAtA samAna gaNatA purUSa meAkSapadane pAme che. 328. samati, sarva prANIo upara samAna draSTipa, ni:sagapaNu, kSamA, ane yAya tathA viSayanA tyAga A sarve kamanI utkRSTa nirjarA karanArA che. 329. aSTa mahA prAtihAryAdika saMpattivA yukta, adbhuta mahimAvALA, sAdharmAdri dave ca sUryAdika asa`khya TrA jemanI padAmAM sthira thaIne beThelA hAya che tevA ane jene peAtAnI meLeja sa` vaibhava prApta thayA che evA sarvajJa paramezvaranA varUpanu uttama janAe dhyAna karavuM. 330 pArzvanAtha stuti ane je pArzvanAtha prabhu sa atizayeAvarDa sapUrNa che, eka hajArane A zubha lakSaNAthI yukta che, sava prANIonA hitakara che, zILa rUpI merU parvatanA zikhara para rahelA che, cAra ghAti karmathI rahita che, jenA para meAkSalakSmIe premanA kaTAkSa nAMkhelA che, je anaMta mahimAvALA che, je teramA guNasthAnake rahelA che, jenu ritra aciMtya che, je maneAhara cAritranu sevana kare che, sarva prakAranA nace| jenA nirNaya kare che,je satya deva tarIke pratipAdana rAya che, je sarva jagatavAnA vatsala che, jeNe indriyAnA samUhane rUpyA che, jeNe viSayarUpI zatrunA tiraskAra karyA che, jeNe rAgAdikanI paraparAnA nArA karyA che, je sa'sArarUpI dAvAnaLane yujhavavAmAM megha samAna che, jenu rUpa anuttara vimAnanA deva karatAM paNa anaMta guNa manAhara che, je merU parvatanI jevA dhIra che, jene kevaLajJAna ane kevaLadarAnarUpI nirmaLa e lAcana che, jenA vaibhava veDhA ane cArgIdrAnI kalpanAmAM paNa AvI zakatA nathI, jeNe syAdvAda rUpI vajranA prahAravaDe anya kumatarUpI pava tAne bhedI nAMkhyA che, jeNe jJAnAmRtarUpI jaLanA pravAhavaDe traNa jagatane pavitra karyo che,
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ je devanA paNa deva che, ane je sarva arthanI siddhione ApanAza che, tyAdika asaMkhya guNarUpI rananA mahAsAgararUpa pArzvanAtha jinezvarane huM vaMdanA karuM chuM. 33-33ra prazasti, zrImAna sudharmAsvAmInI ekasamI pATe zItapagacchane adhipati jJAnarUpI amRtanA nidhi samAna zrI vijayasiMha nAmanA sUrIzvara thayA. temanA ziSya jJAna ane kriyAmAM tatpara, suMdara cAritravaDe pavitra ane vipakSarUpI AkAzamAM sUrya samAna zrIsatyavijaya nAmanA thayA. temanA ziSya kapUra jevI ujavaLa kItivALA ane ghaNI kIrti vaDe AkAzane viciva varNavA karanAra zrIravijaya nAme thayA. temanI pATe sarva suniomAM ziromaNi, pavitra AtmAvALA ane putrInAra vikhyAta evA zrI kSamAvijaya nAme thayA. temanA ziSya sajananA mugaTa samAna, paMDitanA AbhUSaNarUpa ane pRthvI para prakhyAta evA zrI jinavijaya nAme thayA. temanA ziSya pavitra zarivALA zrIutamavijaya nAmanA thayA. teo jena sidhAMtarUpI samudranuM mathana karavAmAM maMdarAcaLa parvata sajAna hatA. temanI pATarUpI udayAcaLa parvata upara sUrya samAne zrI padmaviye nAme thayA. teo bhavya prANIene bodha pamADI pRthvI para prasidhdha thayA hatA. temanA ziSya tivijaye gurU mahArAjanA upadezathI A zrI karavAmRta nAmane graMtha abhyAsanI zarUAtamAM race che. vikrama saMvata 1845 nA mAgha zukala aSTamIne divase aNahilapura pATaNamAM A graMtha samApta karyo che. // iti zrItattvAmRtAbhidhaM zAstraM samAtam //
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam / tacca yodhapuravAstavyena dAdhIca (dAdhimatha, kAsalyopAkhya-mAdhavakavIndranandanena Azukavi nityAnandazAstriNA saMzodhitam / -: :zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa hu.naM. 5.gadizvara sosAyaTI, 82, netA sumApazeDa, bharIna , '' roDa, muMbaI - 2.
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ WEET cetadUtama" nAmanA A kAvyanuM mAdhavakavIndranA naMdana Azukavi nityAnaMda zAstrI pAse saMzodhana karAvIne AtmAnaMda jaina sabhA bhAvanagare saM. 1970 mAM prakAzita karela che. zrutabhaktithI prerAine tenuM ame puna: prakAzana karyuM che. uparokta saMzodhana ane prakAzako pratye ame kRtajJatA bhAvane pradarzita karIe chIe. prastuta pustakanA svAdhyAyathI aneka puNyAtmA suMdara karma nirjarA sApe e ja zubhecchA. zrutabhaktino vizeSa lAbha maLato rahe e ja eka mAtra zratAdhiSThAyikA sarasvatI devIne bhAvabharI prArthanA. zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa vatI TrasTIo caMdrakumAra bAbubhAI jarIvAlA lalitakumAra ratanacaMda koThArI navinacaMdra bhagavAnadAsa zAha puMDarikabhAI aMbAlAla zAha
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ prANa ( dravya sahAyaka S - - - - - - - - - "cetodUtama" nAmanA A kAvyanA prakAzanano saMpUrNa lAbha pa.pU. AcAryadeva zrImad vijaya hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjanA ziSyaratna tapasvIratna paMnyAsajI zrI nipuNacaMdravijyajIgaNivaryanA upadezathI zrI haripura jaina saMgha, susta taraphathI jJAnanidhimAMthI levAmAM Avela che. saMghanA TrasTIono jJAnanidhinA sucAru upayoga mATe khUba khUba AbhAra mAnIe chIe. - zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa vatI TrasTIo caMdrakumAra bAbubhAI jarIvAlA lalitakumAra ratanacaMda koThArI navinacaMdra bhagavAnadAsa zAha puMDarikabhAI aMbAlAla zAha
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ // ahaMm // // zrImadvijayakamalamUrIzvarapAdapadmabhyo namaH / cetodUtam / ( mandAkrAntAvRttam ) te' jIyAsurjagati guravaH prauDhapuNyaprabhAvA bhAsvadrUpe pratapati bhRzaM yatpratApe prataptAH / dInA vAdIzvarasamudayAH kurvate tApazAntyai snigdhacchAyAtaruSu vasatiM. rAmagiryAzrameSu // 1 // saMyogArthI gurupadabhuvI vallabhAyAH prasatteH ziSyaH kazcit samadamiha duraNaM svairacAram / cintAyogAt suciramacalasvAtmaniSThaM manaH svaM vapraikrIDApariNatagajaprekSaNIyaM dadarza // 2 // tasyAH sAkSAdiva hutavahAdussahAdvipralambhAt / prAptotkarSAt sa bhRzamabhavadbharisaMtApataptaH / , * sarvAbhyudayamUlatayA zrIgurUneva paramadaivataM manyamAnAsteSAM sarvotkarSeNa vartamAnatAmAzIrvAdaparva pUrvamAha' ityavataraNakA Adarzapustaka TippaNIkRtA'sti / 2. bhAsvad dedIpyamAnaM rUpaM yasya pakSe mAsvataH sUryasya rUpaM yasyeti tatra / 3 Atmano giritvAropaNAttaniSThaM ceto gajatvAropaNena pare giritaTe kIDayA tiyaMgdantaprahAriMgajavara prekSaNIyaM darzanAyam //
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 cetodUtam . durlakSaM tvAM kathamapi samAlambya tattvArthasiddhayai prauDhiM prAptA api nirupamA yogino'pyutsahante / svAbhISTArthAdhigamaviSaye kaH pratIkSeta dhImAn na syAdanyo'pyahamiva jano yaH parAdhInadRttiH // 8 // pUrva kAvyadvayena cittasya pralobhanAya bhAvipriyAlAbha- darzanapUrvakaM svakAryamuddizatisaMyogenAnaNuguNamahAmbhonidhInAM gurUNAM prAptaunatyaM jagati bahudhAnyopakArakaniSTham / vijJAnazrIprabhRtilalanAstatra yatpayodaM seviSyante nayanasubhagaM khe bhavantaM balAkAH // 9 // bhrAtaH ! svAnta ! braja nijagurun samyagArAdhaya tvaM . tAM ca prItyA'nunaya dayitAmAzayA jIvato me / AzAbandhaH kila dhRtikaraH prAyazo duHkhitAnAM ____sadyaHpAti praNayi hRdayaM viprayoge ruNaddhi // 10 // atha sahAyalAbhena cittamutsAhayatiete gaGgAsalilavimalaiH kIrtipUraivivekAt sarvotkRSTAdapi ca gurubhiryajjitA vizvapUjyaiH / 1 adhigamaH prAptiH / 2 yadvad balAkAH khe AkAze meghaM sevante tathA jJAnazrIprabhRtistriyaratatra puyA bahudhA anyopakArarataM bhavantaM tvAM sevi. 'Syante / ambhodhinA ca megha unnati prApnoti, tathA bahudhAnyAnAM upakAra ekaniSTho bhavatItyatastena sAmyam / 3 AzAbandho viyoge duHkhitAnAM sadyaH patanazIlaM praNAya snehayukta hRdayaM rakSatItyarthayojanA //
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 cetodUtam, tanmanye'haM nanu jigamiSoH sevanArtha prayAntaH saMpatsyante nabhasi bhavato rAjahaMsAH sahAyAH // 11 // atha trayoviMzatyA kAvyazcittasya samutsAhanAya zrIgururAjAn varNayatidoSAvAptau dadhadanudinaM zokamastokamuccaiH saccakraH syAtkathamiva na hi zlAghanIyaH sa yasya / 'yoge jAte bhavati mahatAM bhAsvatAmatra yeSAM snehavyaktizciravirahajaM muzcato bASpamuSNam // 12 // gaGgAtIre trinayanajaTAjUTadeze zazAGka: ___ zaGke sthitvA'nvahamapi tapastapyate vRddhihetoH / bhUyo bhUyo yadasamayazaHsparddhanodbhUtapApAt . kSINaH kSINaH parilaghu payaH zrotasAM copabhujya // 13 // sadvattazrIjipaMtirivAmAtrapAvitryazAlI trailokye'pi prasaratitarAM yadguNAnAM samUhaH / mAtaGgA mAmiha nijakarairmA spRzantvityamISAM diGnAgAnAM pathi pariharan sthuulhstaavlepaan||14|| 1 yataH kIrtivivekAbhyAM rAjahaMsAH zrIgurubhirjitAH, tato'haM manye se zrIgurUNAM sevanAtha prayAnto rAjahaMsA bhavatastava jigamiSAH sahAyAH saMpatsyante / 2 doSANAM dUSaNAnAM pale doSAyA rAtrevAptau / 3 satAM cakraH samahaH pakSe saMcAsau cakra: cakravAka: / 4 candra : atikaSTaM yathAsyAdevaM zivajaTAjUTadeze sthitvA zrotasAM pari samantAllAghavopetaM payo jalaM upabhujya ca pItvA tapastapyate iti saMbandhaH / 5 dvijapatizcandro brAhmaNazca / 6 mAtamA hastinacANDAlAzca / 7 pIvarakaragrahAn //
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. vAdekSiptAkhilaparaharihuryazo rAzibhAjA raktaMzvetaprasRmaramahaH kIrttipUreNa yeSAm / AkAzasya prasaratitamAM zyAmavarNasya zobhA barheNeva sphuritarucinA gopaveSasya viSNoH // 15 // kAruNyArdrA abhidadhati ye vatsalA bhavyalokaM cetpApasyoparamamacirAdIha se duHkhabhIruH / yasmAdbhAvAtkRtamidamanenaiva zuddhena tadbhoH ! kiJcitpazcAdvaja laghugatirbhUya evottareNa // 16 // zrI bhAsvanto jagadupakRtAmudyatA smeraeNpa zlAghyaM labdhvodayamanudinaM prINayanti prapannam / saccakraM ye prathitamahasaH ko'tha vA'nyo'pi kAle prApte mitre bhavati trimukhaH kiM punaryastathoccaiH // 17 // dakSAH ziSyA nibhRtamanaso ye vivekapratrekAH bhakti stokAmapi vidadhate zuddhabhAvena yuktAH / 1 vAde kSiptAnAM parAjitAnAM akhilAnAM pareSAM vAdinAM yo harita ( harimalizyAmAnAmaikyAt) zyAmo duryazorAziH taM bhajati sma tena, tatsaM gateneti bhAvaH / 2 nIlaratazvetaparadurdazo yanmahaH kIrtipurasya barhasya ca mayUrapicchasya'sAdRzyaM / 3 AkAzasya viSNozca sAmyena / 4 tat tasmAt kAraNAd bho bhavya loka ! yasmAd bhAvAdidaM pApaM kRtaM anenaiva zuddhena uttareNa pradhAnena bhAvena pazcAd vraja nivartasva pratikramaM kuruSveti yojyam / 5 smerA padmA zrIrjJAnAdisaMpat pakSe padmAni kamalAni! yatra taM udayaM madhyeti yojanA |
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. tAn duSpApAmapi sapadi ye prApayanti pratiSThAM .. sadbhAvAH phalati na cireNopakAro mahatsu // 18 // lokamAntAsphalanavalanAtpiNDitaH pANDuradyut kIrtistomaH paramasubhagaH pronnato bhAti yeSAm / sphUrjatyUcaM jaladamaline vAdiduSkIrtipuJje madhye zyAmaH stana iva bhuvaH zeSavistArapANDuH // 19 // sarvAkAze hariti luThitAM ketakIzvetapatrai rdI|nnidairivaM sughaTitAM kIrtipani yadIyAm / atyAzcaryApahatamanasaH ke na pazyanti zazvada bhakticchedairiva viracitAM bhUtimaGge gajasya // 20 // saMkhyAtItairatigurutarairyadguNairgADhapUrNA ---_nissAmAnyaM dadhati bhuvane gauravaM ye yatIndrAH / tadrAhityAdiha ca laghutAM yatpare tena yuktaM riktaH sarvo bhavati hi laghuH pUrNatA gauravAya // 21 // stutyA sAkSAtkRtibhiriti ye kainaye zrIghanaM tvAM saMsevante vyapagatazucaH saMvareNApatRSNAH / 1 yeSAM pANDuraH kIrtipuJjaH kRSNe vAdiduSkIrtipuJja upari sphUrjati sati bhuvaH strIrUpAyAH zeSavistArapANDuH madhye zyAmaH stana iva bhAtIti saMbandhaH / 2 ivetyutprekSyate-gajasyAne bhakticchedairnAgabandhAdicitravizeSai racanAkhaNDaiviracitAM bhUtimiva rakSAmiva / 3 ye guravaH kaiH kRtibhiH paNDitairiti sAkSAna stutyA api tu sarvairapi; iti katham ? tadAha-ye ziSyAH sAraGgAH cAtakAzca tvAM zriyA dhanaM zrIghanaM medhaM ca saMsevante, te
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. snigdhArAvaM paramakRpayA sAdhu vistArya zuddhaM sAraGgAste jalalavamucaH sUcayiSyanti mArgam // 22 // cAritra zrIrnirupamaguNA sarva saukhyaikahetustasyAM lInaM kathamapi tathA cittametadyadIyam / naivAyAnti kacidapi yathA svamamadhye'pi kiJcit sotkaNThAni priyasahacarIsaMbhramAliGgitAni // 23 // etatsatyaM yadiha ripavo rAgaroSAdikAste pApA naivocchrasitumapi he bhadra ! kiJcidante / laGghitvA tAMstadapi vizade dharmamArge guNodhaiH . pratyudyAtaH kathamapi bhavAn gantumAzu vyavasyet // 24 // antardRSTyA vimRzasi na kiM dehino ye taDAgAH puNye'mbhode prabhavati bhavadvai bhavAmbhaH prapUrNAH / pApe grISme'bhyudayini punaste'pyaho ! kSIyamANAH saMpatsyante katipayadinasthAhiMsA dazArNAH // 25 // GR ziSyAH kRpayA bASpajalalavamucaH snigdhArAvaM yathAsyAdevaM gA vAco vistArya Avartya te tava sAraM zuddhaM mArga sUcayiSyanti / meghapakSe te sAraGgAH cAtakAH snigdhArAvaM vistArya te tava jalalavamuco jaladharasya mArga sUcayiSyanti // 1 ' dada dAne ? iti bhauvAdikasya rUpam / 2 ( guNaughaiH ) pratyudyAtaH kRtaabhyutthaanH| 3 vyavasyed udyamaM kuryAt 4 haMsA jIvA marAlAzca katipayadinasthAyino haMsA yeSu te / 5 dazArNA dazAmavasthAM arNAH prAptAH / ( taDAgarUpA dehinaH ) iti yojyam //
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ ceto dUtam yadvA-rakto deheSvapi ca vividhairbhojanasnAnabhUSAsaMskArAdyairgamayasi dinAn kiM mudhaiva pramattaH / no jAnISe kimiti yadamI grISmatoyAzayAbhAH saMpatsyante katipayadinasthAhiMsA dazArNAH || 26 // yeSAmevaM ruciravacanairjJAtatatraH prazAnta svAntaH sAmyAmRtamanupamaM nirvRterekahetum / bhavyo lokaH pibati muditaH svAdu yadvattRSArttaH sabhrUbhaGgaM mukhamiva payo vetravetyAzvalomiM // 27 // tribhirvizeSakam // sAkSAtprakhyApayati paramaizvarya lIlA vizeSo yeSAM bhAgyAnyanupamatamairvaibhavairadbhutAni / krIDAbhUmIghara iva ratavyaJjakairnAgarANA - muddAmAni prathayati zilAvezmabhiryauvanAni // 28 // tApavyApatprazamanaratAH kurvate nirvRtiM ye sarveSAmapyavinayavatAmAzritAnAM na citram / puSpAdAneSvapi hi sukhadaH kiM na mandAravRkSazchAyAdAnAtkSaNaparicitaH puSpalAvImukhAnAm // 29 // strINAM saGgo bhavati mahate doSapoSAya yeSAM samyak tattvAdhigatamanasAmeSa evopadezaH / 1 vetravatI nadI strI ca / cetravatyAH striyaH saMbhrUbhaGgaM mukhamiva vetravatyA nadyAJcalormipayaH pibti|| 2 suratasUcakaiH (vaibhavasthAnIyaiH zilAvezmabhiH) //
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. anyeSAM tu pratihatadhiyAmeSa yatkAminInAM lolApAGryadi na ramase locanairvaJcito'si // 30 // dhIratvAdhAkRtasuragirIn yAn vinA naiva kazcit zaktaH soDuM yuvamRgadRzAM duHsahAn dRgvilAsAn / yasmAdvizvAdbhutasubhagatAzAlinInAmamoghaM strINAmAdyaH praNayavacanaM vibhramo hi priyeSu // 31 // yeSAM sAkSAdiva jalamuMcAM saMvarApUritAnAM ... vijJAH ke ke na khalu racayantyatra vijJaptimittham / sphItApyeSA guNatatisarittvadviyogAttaniSThA kArya yena tyajati vidhinA sa tvayaivopapAdyaH // 32 // . sAndrAnandaivibudhanivahaiH sevyamAnA samantA nAnAbhedaiH pratidinabhavairutsavairujjvalazrIH / . yeSAmeSA zubhati subhagAsthAnabhUrbhUtalasyA zeSaiH puNyairhatamiva divaH kAntimat khaNDamekam // 33 // asyastApaM asamararasaH prINayan saGgamena snigdho'tyantaM vazayati nRNAM cittavRttIH sukAntAH / yeSAM preDadvacanavisaraH zItalatvA~stasAmbha: simAvAtaH priyatama iva prArthanAcATukAraH // 34 // 1 jalamucAmiva yeSAM saMrAvapUritAnAmiti saMbandhaH / saMvaro hi munInAM prasiddhaH, megha pakSe tu saMvaraM jalam / 2 zubhati rAjate / taudAdikasya zubhe rupamidam / 3 zItalatvena astaH tiraskRtaH sAmbhaH jalasaMpRktaH siprA (nadI) vAto yena tathokto yeSAM vacanavisaro rasavattvena, kAntArUpANAM cittattInAM vazIkaraNena ca priyatama iveti bhAvaH //
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. sArodArAnaNuguNamaNizreNikoTIranantAH saMkhyAtItAn punaranupamAn vRttamuktAphalaughAn / dRSTvA yeSu prasRmaramahaHzlAghanIyavAlAn saMlakSyante salilanidhayastoyamAtrAvazeSAH // 35 // atha saptabhiH kAvyairnagaravarNanagamanayuktidarzanapurassaraM svAbhISTalAbhAdinA cittaM pralobhayatiete zItadyutisitayazaH pUrNasaMpUrNavizvAH zrIsUrIndrAH sakalajagatAM vandyapAdAravindAH / anye caite guNajaladhayastahineyAH samantA dityAgantUn ramayati jano yatra bandhanabhijJaH // 36 // yatrAmAtraH sphurati mahimA ko'pyaho ! zrIgurUNAM .. samyagdharma viSayavimukhA yena te'pi shrynte| . krIDanti smAnudinamapi ye mandireSu smarotthaM nItvA khedaM lalitavanitApAdarAgAGkiteSu // 37 / / yasmin pathyaiH suguruvacanaiH zAntakAmajvarANAM teSAM puMsAM tadapi nikhilaM duHkhamevAvabhAti / ye'manyanta prasabhasuratazrAntimantaH sukhaM ya ttoyakrIDAniratayuvatisnAnatiktamarudbhiH // 38 // cetastasmin vraja puravare pAvane zrIgurUNAM sthityA teSAmamRtamadhurAn dezanAyA ninAdAn / 1 aparimitaH //
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam . samyak zRNvan zrutisukhakarAn janmanastvaM samAnAnAmandrANAM phalamavikalaM lapsyase garjitAnAm ||39|| zrImatsUrIzvaraparicayAtsiddhacUrNAdivAptAt kontatvaM te sapadi bhavitA svAnta ! tadyena pazcAt / gADhotkaNThA varaguNaramApakSmalAkSyaH salIlA 11 nAmokSyante tvayi madhukarazreNidIrghAn kaTAkSAn // 40 // tatra bhrAtastadanu vijayAnandadAyAH priyAyA buddheH satyAH ziva~ iva bhavAn lapsyate nirvilambam / gADhA zleSaM samahimaguNe zrIgurau gauravArDe zAntodvegastimitanayanaM dRSTabhaktirbhavAnyAH // 41 // yathA ca zrIsUrIndrAn vinayavidhibhiH sevamAnaH prazastaijJatotsAhaH sphuTamapi dhiyA lapsyase'bhISTasiddhim / arcan laGkezvara iva zivaM navyalUnaiH zirobhiH zAntodvegastimitanayanaM dRSTabhaktirbhavAnyAH // 42 // vijJAnazrIprabhRtilalanA lobhanIyAH prasannai - revodArairvinayaruciraiH sAmavAcAM prapaJcaH / 1 ( AptAt labdhAt ) siddhasya siddhavidyasya cUrNAdiva / 2 kA - ntatvaM cArutvaM patibhAvaM ca / 3 yathA zivaH satyAH bhavAnyA AliGganaM labhate tathA bhavAnapi buddheH AliGganaM lapsyate iti saMbandhaH / manaso hi buddhayA ( guNena ) yogo nyAyasiddhaH //
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. cetastasmAnavasamuditAmbhodavatsarvathA tvaM toyotsargastanitamukharo mA sma bhUrviklavAstAH // 43 // atha zrIgurustutiprastAvanAya svakAryopakramAya ca cittaM prArthayamAna Aha- . gAI pUrNA jaladhaya ivAmeyamAhAtmyaratnaiH stotavyAH zrIparamaguravaH svAnta ! nirNiktabhaktyA / avyAkSepaM tadanu kRpayA matkRte tvaM yatethA mandAyante na khalu suhRdAmabhyupetArthakRtyAH // 44 // catuSpaJcAzatA kAvyaiH stutiprakArameva pUrva cittaM prati zikSayatisarvatrApi prasmaramahA yaH pareSAM hi teja... stejobhAjAmapi na sahate'tIvatIvrapratApaH / sUraH so'pi tribhuvanagurI kiM mahadbhirmahAbhiH pratyAvRttastvayi kararudhi syAdanalpAbhyasUyaH // 45 // mohAmbhodhau viSamaviSayamocchalanmatsyajAle zRGgArAmbhAprabhavamadanottuGgaragattaraGge / .. dhIratvena prabhavati janastvAM vinA naiva kazci nmoghIkartuM caTulazapharodvartanapekSitAni // 46 // svAmin ! dhanyo bhavasi na kathaM vizvamAnyo yatastvaM .. tattvAtattvAvagativazato'tyantanissaGgacetAH / - duHkhatyAjyAnikhilaviSayAMstyaktavAn pUrvameva jJAtAsvAdo vipulajaghanA ko vihAtuM samarthaH // 47 //
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. vizvAbhISTe vibhavanivahe strISu. rUpAdbhutAsu zrI saudhe kacidapi vibho ! rajyasi tvaM na kiJcit / anye zUnye'pi hi nanu bane tatra muhyanti yasmin / ___ zIto vAyuH pariNamayittA kAnanodumbarANAm // 48 // saumyaH ka tvaM nanu munipate ! zuddhavaMzAptajanmA nissaMbandhaM tribhuvanajanatrANanirmANaniSThaH / krUraH skanda ka sa zazibhRtA rakSaNArtha surANA matyAdityaM hutavahamukhe. saMbhRtaM taddhi tejaH // 49 // tvallInAnAM bhuvi janamanaH kekinAM kA gatiH syA no cetmApyonnatimanupamA pUrvamAnandayestAn / no vA navyAmbuda iva yadi snigdhazikSoktinAdaiH pazcAdadrigrahaNagurubhirjitanatayethAH // 50 // netaH ! pUtA jinaguNamayI raktabhAvamamuktA varNazlAghyA na vihitamahAmanyuhiMsApravRtiH / tvadvAksindhuhasati na kathaM tAM viparyastarUpAM zrotomUrtyA bhuvi pariNatAM rantidevasya kiirtim||51|| muktApatipavarasubhagaM kIrtipuraM tvadIyaM . zyAme'ntasthe sati kuyazasi tvajitAnAM pareSAm / Alokante kutukavazataH ke na vistArya dRSTI rekaM muktAguNamiva bhuvaH sthUlamadhyendranIlam / / 52 / / . zobhApUrNe / 2 mamyuryajJaH //
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ .14 cetodUtam, tvadvat kaH syAdupakRtiparo yatpareSAM hitArtha nAnAdezAn viharAsa vibho ! puNyakAruNyasindhuH / kIrtistomaiH sphuTamiha dizo dyotayan dharmaRddhiM pAtrIkurvan dazapuravadhUnetrakautUhalAnAm / / 53 / / prApto'laM kApuruSavibhutAM paGkakRtika dazAsyaH pAthomugvA paramamahataH paGkahartuH samaste / yadyapyagre pazupativacAMsIva zasyazriye'sau dhArApAtaistvamiva kamalAnyabhyavarSanmukhAni // 54 // antaH sAmyAmRtarasamahAvIcibhinirmale te naiva sthAnaM hRdi guNabhRte ke'pi doSA labhante / tAkiM kiJcit kacidapi bahistadvikRtyA abhAvA.. dantaH zuddhastvamapi bhavitA varNamAtreNa kRSNaH // 55 // ugro bhImo viSamanayanazcarmabhRdbhakSavRttiH paNDaH kasmAdiha saha mayA sparddhate'sAvitIva / roSAtkIrtistava suradhunIcchadmanAruhya zIrSa zambhoH kezagrahaNamakarodindulagnormihastA // 56 // hIrakSIrasmararipuzaraccandravacchubhravarNA ___ yuktA snindhAJjanaghananibhairvAdiduSkIrtipUraiH / kIrtiH sphItA taba yatipate ! pAvanI svadhunIva syAdasthAnopagatayamunAsaGgamenAbhirAmA // 57 / / 1 laGkApuruSeSu rAkSaseSu vibhutAM svAmitAm / alaM atyartha kApuruSeSu vibhatAM zreSThatAM ca //
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. piNDIbhUtaH parimitatayA bhUtalasyApramANaH zuklo yuSmadguNasamudayo vyApya vizvaM sthito yH| . meghaH zyAmastadupari yadA syAttadAnIM sa dhatte zobhAM zubhratrinayanavRSotkhAtapaGkopameyAm // 58 // tvaM zrIbhAsvAn bhavasi bhuvane dustamaistattamabhiH saMchannAzAH sapadi zaraNaM tvAmupetAH samantAn / kuryA varyAbhyuditavibhavaH saprakAzAstadAzA ApannArtiprazamanaphalAH saMpado chuttamAnAm // 59 // samyaktattvAvagamarahitA ye kumArgopadezaiH __ spaSTaM naSTAH svayamatha parAnAzayanti pramugdhAn / vaiduSyeNa kSipasi sahasA tAn kSaNenApyazeSAn ke vA na syuH paribhavapadaM nissphlaarmbhytnaaH||6|| jJAtaM svAminnatizayamahAneka evAsi vizve / sAkSAt sarvAdhikaguNatayA nAparaH kazcidasti / yattvAM zritvA'dhigataparamaizvaryasaMpavilAsAH saMkalpante sthiragaNapadaprAptaye zraddadhAnAH // 61 // gAyantyuccaihimagirigatAstvadyazaH kinnarINAM __vargAH kecit katicana punarvAdayante suvaMzAn / cenmeghasya sphurati murajasyeva nAdastadAyaM saGgItArtho nanu pazupatestatra bhAvI samagraH // 62 / / mAdyavidyAvagamanamadonmAdino vAdino ye / te nizzeSAH sapadi bhavatA nirjitA lIlayaiva /
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. vizve teSAmasitakuzayo vistRtaM tiryaguccaiH zyAmaH pAdo baliniyamanA'bhyudyatasyeva vissnnoH||63|| bAhulyenAkhilabhuvi gataH pUrNamekArNavatvaM ___svacchAtucchasphaTikavizadastvadyazorAziridaH / sAndrIbhUtaH prathayati mahAzcaryalakSmI na keSAM ___ rAzIbhUtaH pratidizamiva tryambakasyATTahAsaH // 64 // kailAzAbhyunatasitabhavatkIrtirAzeH prasava svenokSipte sati kumatinAM duryazazcakravAle / zrIsUrIza ! sphurati suSamA kA'pyapUrvA pRthivyA___ maMsanyaste sati halabhRto mecake vAsasIva / / 65 / / nistulyArthAvalimANamayaiH zAstrasAnupratAnai___ vizvagvyApto jinamatamahArohaNAdrizvakAsti / tasminnavyAnaghamaNigaNAnicchatAM vAprabandhaiH sopAnatvaM kuru maNitaTArohaNAyAgrayAyI // 66 // hA! gacchantu ka zaraNamimAH ziSyasAraGgamAlAH prINAsyuccairjalada iva cennaiva puNyAmRtena / ' vANIrUpaistvamapi yadi vA'bhISTalAbhAzayoktAH ___ krIDAlolAH zravaNaparuSairjitairbhApayestAH // 67 / / zrImAn zreyaHpratatisubhagaH satphalaprAptihetu-' 1 jagAta / jagadvAcakasya hi vizvazabdasya sarvavAci-sarvazabdasAhacaryA. na sarvanAmatvam tena na sminnaadesh| 2 iddhaH diiptH| 3 suSamA paramA shobhaa| 4 zreyAMsi puNyAni teSAM pratatayaH payastAbhiH subhagaH, anyatra zreyasya: zreSThA yA: pratatayo latAH tAbhiH subhagaH //
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetAdUtam. sphArodArAgaMmaparigato jainadharmaH kSamAbhRt / tvatsvAyattA niyatamakhilA tasya saMpattatastvaM nAnAceSTairjaladalalitairnirvizestaM nagendram // 68 // kRtvA yAtrAM vijayini samAjagmuSi prAptavizvazvarye yuSmadyazasi nRpatau vallabhe sAnurAgA / varSAlakSmI rasarabhasataH prakSaradvAri dhatte muktAjAlagrathitamalakaM kAminIvAbhravRndam // 69 // atyaunnatyazriyamadhigataM tuGgabhRGgAgrabhAgAH sphUrjajjyotsnAdhavala yazasaM zvetavarNAH sudhAbhiH / citrollAsipravaravibhavaM citrato darzanIyAH prAsAdAstvAM tulayitumalaM yatra taistairvizeSaiH // 70 // bhaktivyaktirhRdayaphalake kundamAlA vizAlA vAcaH puNyAH zravaNayugale majjulAmbhojabhUSAH / samyagdharmAdhigamasajuSAM zAsanaM jainacandraM sImante ca tvadupagamajaM yatra nIpaM vadhUnAm // 71 // tasyAM tasyAM puri parahitastvaM vitanvan vihAraM krUrAtmAnaM tamapi sahasA mohamalaM nihaMsi | jetuM zaktAH kathamapi na yaM zaurya bhAjo'pi yodhAH yd 1 AgamAH siddhAntAH, anyatra agamA vRkSAH / 2 kSamAbhRt parvataH / 3 kAminIva varSAvijayalakSmIH muktAjAlagrathitaM alakaM iva prakSaravAri abhravRndaM dhatte iti saMbandhaH / 4 jainazAsanarUpasya nIpasya kadambapuSpasya sImanta ( ziro ) dhAryatvaM sughaTitam //
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 cetodUtam. pratyAdiSTAbharaNarucayazcandre hAsavraNAH // 72 // tribhirvizeSam / cetoraGge dRDhatamaguNe sanmatirna rtta kI yaM tvacchiSyANAM paramanipuNA nRtyati sphurtiyuktA / iSTAnarthAn samabhilaSatAM zAstratattvopadeze tvadgambhIradhvaniSu zanakaiH puSkareSvAhateSu // 73 // vizvasvAminnanupamaguNaistIrthakutulyatA te prajJonmeSe sati tanumatAM vyajyate vyaktameva / yadvattaistairgatirabhasataH srastapuSpAdibhAvai zo mArgaH saviturudaye sUcyate kAminInAm // 74 // ( yadvA mAdyadvAdivrajamadatamaHstomanirnAzakasyatyantaM muktAstamanavipadaH sarvadAptodayasya / cihna rAtrAvapi hi viditaistvattApasya satkenaizo mArgaH saviturudaye sUcyate kAminInAm // 75 // 1 candrahAsaH khaDgaH / 2 tvadgambhIradhvanirUpeSu puSkareSu vAdyabhANDeSu vAdyamAneSu ziSyahRdayarUpAyAM nATyazAlAyAM subuddhirUpA nartakI nRtyatItyAzayaH / 3 nizAyAM gamanaviSayIkRta: kAminInAM abhisArikANAM mArgo yathA sUcyate tatheti pUrvArdhana saMbandha: / 4 tvatpratApasya rAtrindivaM tathAtvenaiva vartamAnasya cihnaH sUryodaye'pi kAminInAM rAtrisaMbandhI eva mArga: sUcyate iti saMbandhaH //
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtama. taistai nAzayavilasitailiGgayuktimayoga marmasthAnAkramaNavazatazcAkulAnAM pareSAm / patyau tvayi caladRzAM vAkyarUpo'balAnAM ___ hImUDhAnAM bhavati viphalaH preritacUrNamuSTiH / / 76 // pUrva sphUrjattaramadabharAdAgatAnAM kSaNena - tvakSiptAnAM kSubhitamanasAM vAdivRndArakANAm / antaHsarpatparibhavabhavAH zvAsadaNDAH kavoSNA dhUmodgArAnukRtinipuNA jarjarA niSpatanti // 77 // sarvAbhISTAH satatamamRtasyandaramyA janAnA mantardAhaM sapadi zamayantyeva vAcastvadIyAH / klezaM gharmodbhavamiva zaraccandrapAda praNunnA ___ vyAlumpanti sphuTajalalavasyandinazcandrakAntAH // 78 / / teSvatyantaM na kimu nikhilAH saprakAzAH sadAzAH kiM vA naiva pramadakumudollAsalakSmIranalpA / ye rAjante prasRmarabhavadvakapUrNenduvANI nityajyotsnApratihatatamovRttiramyAH pradoSAH // 79 // kaivalyAkhyaM padamasulabha labhyate tvatprasAdA dAstAmanyattadiha viditaM devalokAdi ramyam / zazvadvizvatrayajanamanohArirUpAH salIlaM saMkrIDante maNibhiramaramArthitA yatra kanyAH / / 80 // 1 anvayavyanireki kevalAnvAye kevalavyatireka ceti liGgatrayaM nyAyazAstraprasiddham / liGgaM puruSacihnamapi / 2 pareSAM prativAdirUpANAM caladRzAM caJcalalocanAnAM abalAnAM strINAmiti yojanA //
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 cetodUtam. kAruNyenopadizati hitaM nirvizeSa sameSAM tattvajJe'pi tvayi sati jagattAraNakapravINe / . dhig vyAmohaM katicana pare bhrAntacittA vadhUbhi baMddhApAnaM bahirupavanaM kAmino nirvizanti // 81 // cintAtItAkhilasukhakarIM tvatprasatiM durApAM prApya svarga parimitasukhaM kaH samIhata vidvAn / yadyapyatra tridazataruNIkAmitaM sarvadaivA 'pyekaH sUte sakalamabalAmaNDanaM kalpavRkSaH // 82 // . ye mohAndhA ghanadhanamadAvezanazyadvivekA mandAyante tava padayugopAsane bhAgyalabhye / duHkhaM prApsyantyupanatajarAdyAmadaste nRNAM kiM vittezAnAM na khalu ca vayo yauvnaadnydsti||83|| eSA yoSA jagati kugatidvAramevaM viditvA yena tyaktA raja iva parabrahmalakSmIratena jetuM taM tvAM prabhavati kathaM cittabhUhanta ! yasmA___tasyArambhazcaturavanitAvibhramaireva siddhaH // 84 // snigdhacchAyaH suparikaritaH sAdhupAtrairamAtrai maGgalyazrIrabhimataphala zlAghanIyastvameva / vizrAmArtha jagati vidhinA nirmitaH zarmahetu hastapApyastabakanamito bAlamandAravRkSaH // 85 // 1 sarveSAm //
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ catodUtam. citraM jADyamesara rahitaH saMvaraiH pUritastvaM kAsAratvaM zrayasi subhagaH smerapadmAvalIbhiH / tajjAne'haM jaDeparicitaM mAnasAIM sarasta 21 nna dhyAsyanti vyapagatazucastvAmapi prekSya haMsAH // 86 // yaH santApaM zamayati bhuvaH puSkarAvarttamegho yo vA'tyantaM jagati bahudhA'nyopakAraM vidhatte / vidyuddIpaprasRmara mahobhAsvaratvena sAkSAt prekSyopAntasphuritataDitaM tvAM tameva smarAmi // 87 // rAgAkrAntaM trijagadakhilaM vizvavandyaM vinA tvA mAstAmanyaH suratanirato hanta vRkSo'pi kazcit / ambhojAkSyAH kucayugadRDhAliGganasyAbhilASI kAGkSatyanyo vadanamadirAM dohadachadmanA'syAH // 88 // svAmin ! ziSyAvalivaravanIM puNyasaMpallavADhyAM zikSAtoyairnayasi nitamAmunnatiM zrIghanastvam / cetohArI kaliyugarajanyudgamAt sadguNaugho yAmadhyAste divasavigame nIlakaNThaH suhRdvaH // 89 // vizvArAdhye guNavati gurau tvayyapi prANino ye sAkSAdIrSyAkaluSitahRdaH prAtikUlyaM prapannAH / 1 jADyaM ajJatvaM zItatvaM ca; zItatvarahitatvaM ca kAsArasya sarasa AzcaryApadikam / 2 jaDai: / DalayorakyAt, jalaiH, ajJaizca paricitaM saMgatam / 3 saMpadAM lavAH, samyak prakArANi pallavAni ca tairADhyAM ziSyamaNDalIrUpAM banIM zraughanaH lakSmIpurNe bheghazca tvaM nitamAM anavara taM unnatiM nayasItyarthayojanA //
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. manye meghastadupari ruSevAtra varSAsu dhatte khadyotAlIvilasitanibhAM vidhudunmeSadRSTim / / 90 // nityaM sphArIkRtaguNagaNaH sarvadoSAntakastvaM . vRddhiM kizcinna khalu sahase kApi doSAkarasya / bhUyo bhUyaH kSayamayadidaM tena kiM bimbamuccai-:. rindordainyaM tvadanusaraNakliSTakAnterbibharti // 91 // vAdizreNI vipinamagamattvanjitA tatra yAva- . dgAtuM lagnA sakaruNamasau duHkhavismAraNArtham / muhyatyeSA ghanatamazucA tAvatA zUnyabhAvA dbhUyo bhUyaH svayamapi kRtAM mUrcchanAM vismarantI // 12 // kIrtiH kAntA bhramati bhavataH sarvatastyaktazaGkA . dUre'pyekA jagati vigatavIDamAkrIDate ca / brUhi svAmin ! kimu samucitAH saMbhaveyuH satInAM prAyeNaite ramaNaviraheSvaGganAnAM vinodAH // 93 // zrutvA nAmA'pi hi tava bhiyA vyAkulA vAdino'mI jAtotkampAstaralanayanAH kAkanAzaM pranaSTAH / teSAM yoSAH suciramabhavan duHkhitAH sArayantyo gaNDAbhogAtkaThinaviSamAmekaveNIM kareNa // 94 // dInA mInA iva jagati ye prANinastrANahInA stAniHzeSAnikhila vanoddhArabaddhAvadhAnaH / tvaM kAruNyAdhigatahRdayastrAyase dhIvaro'pi prAyaH sarvo bhavati karuNAttirAdrontarAtmA // 95 //
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetAdRtam . tvatto gADhaM paribhavabhayAdvAdivRnde pranaSTe gacchantInAmanupatipathaM yoSitAM duHkhitAnAm / adhvazrAnte ratimRdutayA kampabhAvAcca kAmaM yAsyatyUruH sarasakadalIstambhagaurazcalatvam // 96 // nAnAyuktipraharaNagaNairdurjayAn vAdirAjAn jitvA kAntA vijayakamalA'tyantaraktA tvayeza ! | jAtotkaNThaM kathamapi tathA''liGgitA, no yathA syAt sadyaH kaNThacyutabhujalatAgranthigADhopagUDham // 97 // stotuM zakyAH kimiva guravo'nantatattadguNAnAM yasmAtteSAM jayati caritaM vizvavizvAbhizAyi / yAsi svAnta ! svayamapi yadi tvaM tadA bhAvi tAvat pratyakSaM te nikhilamacirAdbhrAtaruktaM mayA yat // 98 // atha zrIgurustutimupasaMharan dazabhiH kAvyaiH zrIgurupAdAnAmAtmasvarUpajJApanAya cittaM prati prerayatievaM stutvA paramaguravo jJApanIyA madIyaM tattAdRkSaM svayamavagataM yAdRgasti svarUpam / yogye sthAne bhavati saphalA prArthanA prANabhAjAM sUryApAye na khalu kamalaM puSpati svAmabhikhyAm // 99 // nissAmAnyAbhyudayakamalAprApaNapratyalAyAM raktaH so'yaM kathamapi tathA tvatsattau priyAyAm / -- ttarArdhena saMbandhaH // 23 1 tvatprasattiH bhavadanuraktiH tadrUpAyAM priyAyAM tathA rakto yathetyu
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 cetodUtam. tasyAvazyaM harati na yathA mAnasaM kAminI sA . __yA tatra syAyuvativiSaye sRSTirAdyeva dhAtuH // 10 // yA jJAnazrIH sakRpa ! bhavatA suprasannena tasmai dattA duHkhavyapagamakarI cittavizrAmadhAma / pramlAnAM tAmapi nijasakhIviprayogAdidAnI ____ jAtAM manye tuhinamathitAM padminI vAnyarUpAm // 10 // so'yaM tasyA guruvirahato bhrAntacetAH samantA ttAmevAlokayati paritaH kalpanAlaptarUpAm / raSTayA pRcchatyapi hRdayajasnehato he priye ! tvaM . kaccidbhartuH smarasi rasike ! tvaM hi tasya priyeti||102|| vAtsalyaM te jagati paramaM tanna tasminnupekSA ... yuktA bhakte ! praguNaya na kiM tAM yatastvadvaze saa| udvignA yA kimanunayate mAninI nAliMvarga staamunnidraamvnishynaasnnvaataaynsthH|| 103 // tiSThan gacchan svayamupavizan vApi jAgratsvapannA ___ gADhaM duHkhI savivazamanA dhyAyati tvatprasattim / .' yA svAbhISTA smarati na kathaM vAsarAn pAntharAjI tAmevoSNairvirahajanitairazrubhiryApayantI // 104 // duHkhodrekAtsatatagalitaiH plAvitA bASpapUraiH zaktA naivollasitumalasA kAtarA tasya dRSTiH / 1 so'yaM madrUpo janaH / tasyAH jnyaanshriyaaH| 2 sakhojanaH / / saghivazaM bhariSTadUSitaM mano yasya tthaabhuutH||
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. rohanmohAdviracitatanodezanaM vatpasatta rAkAGkSantI nynslilotpiiddruddhaavkaashm||105|| gADhodvegaprabhavajaDatAyogato mudritatvaM tatmAptyAzAjanitaparamAnandataH smerabhAvam / AbibhrANA sphurati niyataM sAMprataM tasya buddhiH sAbhre'nIya sthalakamalinI'na prabuddhA na suptA / / 106 / / AzAbaddhI gamayati dinAn dainyavAneSa sAkSA ttasya svAmin ! yadi na bhavitA snggmstvtprsttH| . sa stokAmbha:sthitazapharikevAtiduHkhAtirakA nmInakSobhAccalakuvalayazrItulAmeSyatIti // 107 // . ko'pyetasmAdiha puravarAdAgataH syAdakasmAda dRSTvA'tyantaM sapadi mudito'tyntsmbhraantvRttiH| sollAsaM te kuzalamanizaM pRcchati svacchabhAvaH pUvAbhASyaM sulabhavipadAM prANinAmetadeva // 108 // atha pUrvoktamapasaMharan paJcadazabhiH kAvyazcittaM prati zrIgururAjaprasattipriyAviSayaM sandezasarvasvamupadizatievaM dIvyadguNajalanidhIna varyagAmbhIryabhAjaH pAThInauvaizciraparicitAn zrIgurUn jJApayitvA / 1 pAThinAM adhyayanazIlAnAM ziSyANAM inAH pravarAsteSAM, pAThInAnAM sahasradaMyAgAM matsyavizeSAgAM ca oSaiH samUhaiH //
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. 26 sAkSAlakSmImitra vara sakhe ! tAM prasattiM prasannai vaktuM dhIrastanitavacanairbhAminI prakramethAH // 109 // prANAdhArastvamasi dayite ! tadvinA saGgamaM te / pratyarthIva vyathayati bhRzaM meghapUraH kRzaM mAm / pAthodaH kiM glapayatitamAM no kulAnyadhvagAnAM mandrasnigdhairdhvanibhirabalAveNimokSotsukAni // 110 // nissaMbandhaM hitakaratayA vibhratA mitrabhAvaM ___ kenApyeSA'khilasukhakarI DhaukitA bhAgyayogAt / tvadvArtA'pi prathayati mamAmandasaMmodalakSmI ____ kAntodantaH suhRdupanataH saGgamAt kiJcidUnaH // 111 // rAtrau yadvadbhavati virahAccakravAko'tizokA krAntasvAnto'hakamapi tathA sarvathA'pyasmi duHkhI / kAnte ! tanme na khalu hRdaye saukhyalezaH kadAcit saGkalpaistairvizati vidhinA vairiNA ruddhamArgaH // 112 // tvadyogAyA'bhimataphaladAM zrIgurUNAM saparyA yo nirmAtuM vinayavidhinA spaSTamicchetprahRSTaH / 1 varasakhe' iti vyastaM padadvayam; samastatvena hi manyamAne'smin samAsAntaTapratyaya Apadyeta / 2 me mama aghapUra :, pApasamUhaH; prasattezca dayitAtvena sUcitAyAH saMgama vinA meghakRtaM vyathanaM yuktameva / 3 aham / ahakamiti akajantaM rUpam //
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 ceto dUtam. nissAre'smin prakRtivira se bhUriduHkhe'lpasaukhye , saMsAre kiM bhavati bahunA phalgunA zocanena / yasmAjjanmAntaraviracitaiH karmabhirdehabhAjAM nIcairgacchatyupari ca dazA cakranemikrameNa // 119 // kurve kiMvA guNavati ! bhavadvimalambhotthaduHkhAt prAptotkarSAt prasaratitarAM durdharo vASpapUraH / kiM no zokAtpathi virahiNAM zrastareSu sthitAnAM muktAsthUlAstarukizalayeSvaleSAH patanti // 120 // tanme bhAgyaM ka nu yadudayAttoSitazrIgurubhyaH saMyogaM te bhRzamasulabhaM prApya pInapramodau / AvAM tattatsukhamabhimataM saGgatau dampatI vA nirvekSyAvaH pariNatazaracandrikAsu kSapAsu // 121 // nAnyA kAcit kacidapi satI tvatsamA tanna te mAMtyaktuM yuktaM tvayi kRtaratiM yattadutprekSya mithyA / anyastrIbhiH patirapaguNastyajyate yaduktvA hai dRSTaH svame kitava ! ramayan kAmapi tvaM mayeti // 122 // ekAntena tvarayatitarAM vallabhe vipralambho vyAmUDhaM mAM tava navaghanAzleSasaukhyotsavAya | vAcchAH prAyo nanu tanumatAM pratyahaM pratyabhAvAdiSTe vastunyupacitarasA : premarAzIbhavanti // 123 // asAreNa / 2 mokSyAde //
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. atha cittasya zakticAturyadarzanapUrva sarva svakRtyaM vyaktyA pratipAdayatitvayyeveyaM nanu nirupamA cAturI zaktiyuktA bhrAtazcetaH ! kathitamakhilaM kRtyametanmayA tat / datse puMsAM niyatamavadanneva sarvArthasiddhiM pratyuktaM hi praNayiSu satAmIpsitArthakriyaiva // 124 // matsandezaiH stutisahacaraiH zrIgurUMstoSayitvA nItvA prItyA'nunayapadavIM vallabhAM ca prasattim / vyAvRttaH san punarapi sakhe ! tadvacobhirmamedaM prAtaH kundaprasavazithilaM jIvitaM dhArayethAH // 125 // atha svakRtyaM sarvamupasaMharan svArthasiddhisambhAvanAprItaH sakaladuHkhocchedAvandhya hetubhUtahitopadezapUrva madahassa ho'yaM priyAviyogastavamA bhUdityAzIvAdena cittaM pramo. dayatietatkRtvA parahitarata ! svAnta ! nityaM gurUNAM sevAsaukhyAnubhavaparamAnandalIno bhava tvam / saccillakSmyA jalamuca ivAtyantamaunatyabhAjo mA bhUdevaM kSaNamapi ca te vidyutA viprayogaH // 136 // , sat-cidrUpayA saMpadA viprayogo viraho mA bhUt na bhavatu yathA jalamuco meghasya vidyutA saha viyogo na bhavati / jalamuca iti sAkUtaM pdm| tenaitad vyakaM yajalamocanazIlasya hi bheghasya vidhutA saha viyogo na bhavatIti //
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetodUtam. ___ atha svakAryasiddhiM darzayatikAntaM svAntaM drutamavahitaM nirmame tattathaivA' bhUvan zrImatparamaguravo vizvapUjyAH prsnnaaH| sollAsA'bhUtsapadi hRdayasvAminIva pasattiH keSAM na syAdabhimataphalA prArthanA hyuttameSu // 127 // jJAtvA samyag vyatikaramimaM jAtakAruNyapUraiH zrIsUrIndraH zritahitakaraistUrNameva praNunA / sA saMzliSya pramRtaparamAnandamedakhalaMtaM __bhogAniSTAnabhimatasukhAn bhojayAmAsa shshvt||128|| santi zrImatparamaguravaH sarvadA'pi prasannA steSAM ziSyaH punaranupamA'tyantabhaktipraNunaH / tanmAhAtmyAdapi jaDamatirmeghadUtAntyapAdai zvetodUtAbhidhamabhinavaM kAvyametadvayadhatta // 129 / / // iti zrIcetodUtAbhidhakAvyaM samAptam / /
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo namaH zrIgurumasUrA umAsvAti vAcaka kRta jaMbudvIpa samAsa (jabUdvIpa samAsa-pUjA-prakaraNa-yatizikSA paMcAzikA cAritramanorathamALA sAnuvAda) -: prakAzaka:zrI jinazAsana ArAdhanAkrasTa dukAna naM. 5, badrikezvara sosAyaTI, 82, netAjI subhASa roDa, marIna DrAiva, "i" roDa, muMbaI - 400002. vikrama saMvata 2054 vIra saMvata 2055 mUlya rU. 35/
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( prakAzakIya ). zrI jaMbUdvIpa samAsa nAmanA A pustakmAM sAnuvAdabUdIpa samAsa prakaraNa uparAMta pUjA prakaraNa yatizikSA tathA cAritra manoratha mALAnA zloko paNa anuvAda saha Apela che. A zloko khUba ja mArmika ane uttama bhAvone utpanna karanArA che tathA pramALe ? karavAnI preraNA ApanArA che. prastuta pustaka saMvata 1995 mAM zrI jaina dharma pracAraka sabhA (bhAvanagara) taraphathI prakAzita thayela che. sAITha varSa pachI prastuta prakAzana vakhate pUrva prakAzaka pratye ametajJatAnA bhAvane pradarzita karIe chIe. - caturvidha saMgha A graMthanA padma pAThana dvArA Atmazudhdhine sAdhe eja zubhAbhilASA......... - zruta bhaktino vizeSa lAbha maLato rahe eja eka mAtrazrutAdhiSThAyikA sarasvatIdevIne prArthanA li zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa vatI TrasTIo caMdrakumAra bAbubhAI jarIvAlA lalitakumAra ratanacaMdakoThArI navinacaMdra bhagavAnadAsa zAha puMDarikabhAI aMbAlAla zAha
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvabharI anumodanA anuvAda saha uparokta jaMbudvIpa samAsavagere graMthanA prakAzanano saMpUrNa lAbha parama pUjya pravartinI zrI raMjanazrIjI ma. nA ziSyA viSI sAdhvIjI zrI vasaMtaprabhAthIjI ma. nA ziSyA-praziSyAo sAdhvIjI zrI suvarNaprabhAzrIjI ma., sAdhvIjI zrI jyamaMgalAzrIjI ma., sAdhvIjI zrI jItendrazrIjI ma. tathA sAdhvIjI zrI sumaMgalAzrIjI ma. nA upadezathI sAbaramatI (amadAvAda) rAmanagaramAM Avela zrI maNilAla ghelAbhAIjaina upAyanA jJAna nidhimAMthI levAmAM Avela che. AnI bhUri bhUri anumodanA karIe chIe. li. zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa vatI TrasTIo caMdrakumAra bAbubhAI jarIvAlA lalitakumAra ratanacaMda koThArI navinacaMdra bhagavAnadAsa zAha puMDarikabhAI aMbAlAla zAha
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAptisthAna prakAzaka - muMbaI mULIbena aMbAlAla ratanacaMda jaina dharmazALA, sTezana roDa, viramagAma. zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa C/o. caMdrakAMta esa. saMghavI bI-6, azokA kompalekSa, pahelA garanALA pAse, pATaNa (u. gu.) pIna 384265. baMsIlAla aMbAlAla zAha jaina yAtrika bhuvana, mANeka coka, khaMbhAta.
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ / namo namaH zrIgurupremasUraye / -: divya kRpA:siddhAMtamahodadhi sva. AcArya devazrImad vijaya premasUrIzvarajI mahArAjA. -: zubhAzISa : vardhamAna taponidhi gacchAdhipati sva. AcArya deva zrImad vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjA. -: puNyaprabhAva: parama pUjya samatAsAgara sva. paMnyAsajI zrI padmavijayajIgaNivaryazrI . -: preraNA-mArgadarzana :pa. pU. vairAgyadezanAdakSa AcArya deva zrImad vijaya hemacaMdrasUrimahArAja -: prakAzaka:zrIjinazAsana AyanATrasTa dukAna naM. 5, badrikezvara sosAyaTI, 82, netAjI subhASa roDa, marIna DrAiva, 'i' roDa, muMbai - 400 002.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrutasamuddhAraka ) bhANabAI nAnajI gaDA, muMbaI. (pa.pU.gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijaya bhuvanabhAnusUri ma.sA. nA upadezathI) zeTha ANaMdajI kalyANajI, amadAvAda. zrI zAMtinagara zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda. (pa.pU. tapasamrATa AcAryadeva zrImadvijaya himAMzusUri ma.sA.nI preraNAthI) zrI zrIpALanagara jaina upAzraya TrasTa, vAlakezvara, muMbaI. (5.pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijaya rAmacaMdrasUri ma.sA.nI divyakRpA tathA pU. AcAryadeva zrImadvijaya mitrAnaMdasU. ma.sA.nI preraNAthI) zrI lAvaNya sosAyaTI zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda. (pa. pU. paMnyAsajI zrI kulacaMdravijayajI gaNivaryanI preraNAthI) nayanabALA bAbubhAI sI. jarIvALA hA. caMdrakumAra, manISa, kalpaneza (5.pU. munirAjazrI kalyANabodhi vi.ma.sA. nI preraNAthI)
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ kezarabena ratanacaMda koThArI hA. lalitabhAI (pa.pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImad vijaya jayaghoSasUrIzvarajI mahArAjAnI preraNAthI) zrI zvetAMbara mUrtipUjaka tapagacchIya jaina pauSadhazALA TrasTa, dAdara, muMbaI. zrI muluMDa zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, muluMDa, muMbaI. (pUjyapAda AcAryadeva zrI hemacaMdrasUri ma.sA. nI preraNAthI) zrI zAMtAkrujha zvetAMbara mUrtipUjaka tapAgaccha saMgha, zAMtAkrujha, muMbaI. (pUjyapAda AcAryadeva zrI hemacaMdrasUri ma.sA. nI preraNAthI) zrI devakaraNa mULajIbhAI jaina derAsara peDhI, malADa (vesTa), muMbaI. (pa.pU. munirAjazrI saMyamabodhi vi. ma.sA.nI preraNAthI) saMghavI aMbAlAla ratanacaMda jaina dhArmika TrasTa, khaMbhAta. (pU. sA. zrI vasaMtaprabhAzrIjI ma. tathA pU. sA. zrI svayaMprabhAzrIjI ma. tathA pU. sA. zrI divyayazAzrIjI ma. nI preraNAthI mULIbenanI ArAdhanAnI anumodanArthe.) zuM
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAbu amIcaMda panAlAla AdIzvara jaina Tempala cerITebala TrasTa, vAlakezvara, muMbaI-6. (pU. munirAjazrI akSayabodhi vi. ma. tathA pU. munirAjazrI mahAbodhi vi. ma. tathA pU. munirAjazrI hiraNyabodhi vi. ma. nI preraNAthI) zrI zreyaskara aMdherI gujarAtI jaina saMgha, muMbaI. (pU. munizrI hemadarzana vi. ma. tathA pU. munizrI ramyaghoSa vi. ma.nI preraNAthI) zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, maMgaLapArekhano khAMco, zAhapura, amadAvAda. (pa. pU. AcAryadeva zrI rucakacaMdra sUri ma. nI preraNAthI) zrI pArzvanAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, saMghANI esTeTa, ghATakopara, (vesTa) muMbaI. (pU. munizrI kalyANabodhi vi. ma. nI preraNAthI) zrI navajIvana sosAyaTI jaina saMgha, bombe senTrala, muMbaI (pU. zrI akSayabodhi vi. ma. nI preraNAthI) zrI kalyANajI sobhAgacaMda jaina peDhI, pIMDavADA. (siddhAMtamahodadhi sva.A. zrImad vijaya premasUrIzvarajI ma.sA.nA saMyamanI anumodanArthe)
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI ghATakopara jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, ghATakopara. (vesTa), muMbaI. (vairAgyadezanAdakSa pU.A. zrI hemacaMdrasUri ma.sA.nI preraNAthI) zrI AMbAvADI zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMgha amadAvAda. (pU.muni zrI kalyANabodhi vijayajI ma.sA.nI preraNAthI) zrI jaina zvetAmbara mUrtipUjaka saMgha vAsaNA amadAvAda." ... (pU. A. zrI nararatnasUri ma. nA saMyamajIvananI anumodanArthe pU. tapasvI ratna A. zrI himAMzusUrIzvarajI ma.sA. nI preraNAthI) zrI premavardhaka ArAdhaka samiti, dharaNidhara derAsara pAlaDI, amadAvAda. (pU. gaNivarya zrI akSayabodhi vijayajI ma. nI preraNAthI) zrI mahAvIra jaina zve. mUrtipUjaka saMgha, pAlaDI, amadAvAda. zeTha kezavalAla mULacaMda jaina upAzraya. (5.pU. A. zrI rAjendrasUri ma.sA.nI preraNAthI ) zrI mATuMgA jaina zvetA. mUrtipUjaka tapagaccha saMgha enDa ceriTIjha, mATuMgA, muMbaI.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - zrI jIvIta mahAvIra svAmI jaina saMgha, nAdiyA (rAjasthAna) (pU. gaNi zrI akSayabodhi vi. ma. sA. tathA munizrI mahAbodhivijayajI ma.sA.nI preraNAthI) zrI vizA ozavALa tapagaccha jaina saMgha, khaMbhAta. (vairAgyadezanAda pU. A. zrI hemacaMdrasUri ma.sA.nI preraNAthI) zrI vimala sosAyaTI ArAdhaka jaina saMgha * bANagaMgA, vAlakezvara, muMbaI-6. zrI pAlitANA cAturmAsa ArAdhanA samiti (pU. A. hemacaMdrasUri ma. nA saM 2053 nA cAturmAsa prasaMge) zrI sImaMdhara jina ArAdhaka TrasTa, emarAlDa epArTamenTa, aMdherI (I) (munizrI netrAnaMda vijayajI ma. sA. nI preraNAthI) zrI dharmanAtha popaTalAla hemacaMda jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha - jaina nagara, amadAvAda (pa. pU. munizrI saMyamabodhi vijayajI ma.sA. nI preraNAthI) che.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kRSaganagara jaina zvetAmbara mUrtipUjaka saMgha - saijapura, amadAvAda. (pa. pU. AcArya vijaya hemacaMdrasurIzvarajI ma.sA. nA kRSNanagara madhye saMvata 2052 nA cAturmAsa nimItte pa.pU. munirAjazrI kalyANabodhi vijaya ma. sA.nI preraNAthI) zrI bAbubhAI sI. jarIvALA TrasTa, nijhAmapurA, vaDodarA - 390002. - zrI lakSmIvardhaka jaina saMgha, pAlaDI, amadAvAda (pa.pU. munirAjazrI nipuNacaMdra vijaya ma.sA.nI preraNAthI). - zrI naDIyAda zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, naDIyAda. (pa.pU. munizrI varabodhi vijayajI ma.sA.nI preraNAthI). - - zrI sAyana zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, sAyana, muMbaI. ke zrI pArzvanAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, , saMghANI esTeTa, ghATakopara (vesTa), muMbaI.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 600 Ate bhakatta che zrI bAbubhAI sI. jarIvAlA TrasTa, nijhAmapurA, vaDodarA. zrI bApunagara zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda. (pU. gaNivaryazrI akSayabodhivijayajI ma.sA. tathA munirAjazrI mahAbodhi vijayajI ma.sA.nI preraNAthI). zrI sumatinAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, memanagara, amadAvAda. (pU. munirAjazrI dharmarakSita vi. ma. tathA pU. munirAjazrI hemadarzana vi. ma. nI preraNAthI) che sva. zrI suMdaralAla dalapatabhAI jhaverI. hA. jAsudabena, punamacaMdabhAI, jasavaMtabhAI vagere. 2 zrI munisuvrata svAmi jaina zvetAMbara mUrtipUjaka maMdira TrasTa, kolhApura. zrI araviMdakumAra kezavalAla jhaverI jaina rilijIyasa TrasTa, khaMbhAta.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI buddhivRddhikapUra graMthamALA maNake 31 mi. pUrvadhara zrI umAsvAti vAcakaviracita zrI jaMbudviIpa samAsa pUjA prakaraNa vagere artha sahita yatizikSApaMcAzikA ane cAritramane rathamALA artha sahita tathA -: prakAzaka :zrI zinazAsana mArAdhanA TrasTa dukAna naM 5, badrikezvara sosAyaTI, 82, netAjI subhASa roDa, 'I' roDa, " marInaDrAIva, muMbaI - 400 002.
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI ja mUThThIpa samAsa graMthanA ja kartA zrI umAsvAti vAcakanI anya prasAdI yadvat kazcit kSIraM, madhuzarkarayA susaMskRtaM hRdyam / pittArditendriyatvA - dvitathamatirmanyate kaTukam tadvanizcayamadhura - manukampayA sadbhirabhihitaM pathyam / tathyamavamanyamAnA, rAgadveSodayodvRttAH jAtikularUpabalalAbha - buddhivAllabhyakazrutamadAndhAH / klIbAH paratra ceha ca hitamadhyarthaM na pazyanti || 78 | || 71 // || 80 || bhAvAtha--jema keAI pittaprakaiApathI viparIta mativALe madha ane sAkathI sArI rIte sauMskArela maneAhara kSIrabhAjanane kaDavu lekhe che, tema rAgadveSanA udayathI uddhata-unmatta banelA jAti, kuLa, rUpa, khaLa, lAbha, buddhi, valrabhatA ane zrutamadathI aMdha thayelA nAmo nizcaye karIne madhura tathA anukaMpAe karIne uttama puruSAe upadezelA hitakArI satya vacanAne nahi AdaratA A leAka tathA paraleAkamAM hitakArI mAne paNa joI zakatA nathI. 78-79-80 ( prazamati )
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivedana - - A jaMbadvIpa samAsa prakaraNa pUrvadhara zrI umAsvAti vAcakanuM kareluM che. tenuM bhASAMtara karIne pragaTa karavAnI eka munirAja taraphathI preraNa thatAM te kAma hAtha dharyuM. te prakaraNanI chapAyela buka jatAM temAM tenA TIkAkArane karele prAraMbha ne aMtano bhAga jaNAye, paraMtu TIkA saMbaMdhI kAMI paNa ullekha jaNAye nahIM, tethI te apUrva prakaraNa upara TIkA hovI ja joIe ema niradhAra thavAthI tenI 3-4. prate judA judA AcAryo taraphathI meLavI. te TIkA AcArya zrI vijayasiMhasUri athavA zrI vijayasUrinI karelI che, lekasaMkhyA sumAre 4000 che. koI vidvAna kare te bhASAMtara karavA lAyaka che. ame te TIkAne upaga kAMIkaryo nathI, mAtra vAMcavAno lAbha lIdho che. te TIkAnA prAraMbhanA ne aMtanA bhAgane lekenA artha A bukamAM ApelA che. te vAMcavAthI tenuM mahatva samajI zakAya tema che. A graMtha athavA prakaraNa bahu saMkSipta hovAthI teno artha lakhatAM muzkelI paDe tevuM hatuM, paraMtu kSetralokaprakAzamAM tema ja bRhat kSetrasamAsa vagere graMthamAM A viSaya vAMcavAmAM Avela hovAthI yathAmati bhASAMtara karavAno prayAsa karyo che, chatAM chadmasthapaNAnA kAraNathI temAM khalana thavAne saMbhava che tethI munimahArAjAonA athavA zrAvakabaMdhunA samajavAmAM kAMI kSati Ave to te amane lakhI jaNAvavAnI prArthanA che.
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ jabUdvIpasamAsa evuM graMthanuM nAma chatAM temAM naMdIzvaradvapa parvatanI hakIkata samAyelI che, te A sAthe ApelI anukamaNikAthI jANuM zakAya tema che. graMthakartAe cAra Alika athavA vibhAga pADyA che, te paNa anukramaNikAmAM batAvelA che. A graMtha pUrNa thayA bAda e ja kartAnuM kareluM pUjA prakaraNa (19 zvekapramANe che tenuM artha sAthe Apela che. tyArapachI temanA karelA kahevAtAM dAnanA ATha prakAro saMbaMdhI lokonA artha paNa te saMbaMdhI vivecanakAre karelA vivecana sAthe ApyA che. tyArapachI yatizikSA paMcAzikA ke je mAgadhI 50 gAthA pramANa pUrvAcArya kRta che te artha sAthe Apela che ane tyArapachI cAritramane rasthamALA ke je mAgadhI 30 gAthA pramANa che te artha sAthe Apela che. A baMne prakaraNe eTalA badhA upayogI che ke te vAMcavAthI savizeSapaNe munirAjane tema ja cAritrachu zrAvakane atyaMta hita kare tema che. baMne prakaraNe aprasiddha che ane te navA abhyAsI paNa vAMcIne samajI zake teTalA mATe artha sAthe ApelA che. A baMne vastu navI navI zodha karanArA bhejaka giradharalAla hemacaMde mokalela che, tethI temane AbhAra mAnavAmAM Ave che. te baMneno temaja pUjA prakaraNadine artha sabhAnA anubhavI zAstrI jeThAlAla haribhAI pAse lakhAvelo che ane temAM kAMI jena zelI viruddha na Ave teTalA mATe meM yathAmati rodhela che. jabUdvIpasamAsa graMthanuM bhASAMtara meM karyuM che, temAM mULa karatAM kAMIka arthamAM vistAra karyo che, kAraNa ke tema karyA vinA
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 vastu kharAkhara samajAvI zakAya tema naheAtuM. e kRtimAM je zUlanA thai hoya tene mATe javAmadAra huM chuM. bukanI prAMta upAdhyAyajI zrI yazeAvijayakRta eka pada ApI buka samApta karI che. A ja khUdvIpa samAsa graMthanA kartA zrI umAsvAtivAcake pAMcasA graMthA karelA che evI ukti che, paraMtu hAlamAM temAMthI labhya ahu thADA che. labhya graMthAmAM mukhya zrI tattvArthAdhigama sUtra svApara bhASya yukta che, tenA para mATI TIkAo thayelI che. te sivAya zrI prazamarati, zrAvakaprajJapti. vagere graMthA jANavAmAM AvyA che. zeAdhaka vyaktienA jANuvAmAM vadhAre AvI zakavA saMbhava che, te temaNe te prasiddhimAM mUkavA. A buka jo ke mAtra 80 pRSThanI ja heAvAthI nAnI kahevAya tema che, paraMtu te taiyAra karavAmAM keTale prayAsa paDyo te vAMcanArA e samajI zake tema che. A bukanA lAbha jaina munie tema ja zrAvakabhAie savizeSapaNe leze teA lIdhelA zrama ame saphaLa thayA mAna. akSaya tRtIyA sa. 1995 kuMvarajI ANaMdajI bhAvanagara
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 TIkAkAranuM prAthamika nivedana 2. zrI jakhaddIpa samAsa graMtha prAraMbha 3 bharatakSetra samAsa 4 himavAna pata 5 haimavata kSetra mahAhimavAna pata 7 hariva kSetra 8 niSadha paryaMta 9 nIliMgara parvata 102myak kSetra 11 ruphanI parvata 12 hairaNyavata kSetra 13 zikharI parvata 14 aravata kSetra iti prathamAhnikam 15 mahAvideha kSetra ( meru paryaMta vana ) { } ( vakSaskAra-gajada ta va na ) 17 18 19 "" ,, anukramaNikA '' "" ( uttarakuru kSetra vana ) ( devakurukSetra saMkSepa ) ( vijaya, vakSaskArAdi varNana ) iti dvitIyAjJikam kRti jabuddhIpavicAra 1 ( 7 7 11 kara 13 14 15 16 16 17 2 2 2 17 17 12 21 23 26
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 lavaNu saMmudra samAsa 21 dhAtakI kheDa samAsa 22 kALeAdhi samAsa 23 puSkaravarAdvIpa samAsa 24 mAnuSAttara pata vagere 25 naMdIzvara dvIpa vana iti tRtIyamAhnikam 26 ATha prakAranAM gaNita vagere aneka vicAra Iti caturthAhnikam zrI jamUdrIpa samAsa graMthanI samApti 27 TIkAkAranuM aMtya nivedana 28 TIkAkAranA prAMta ullekha 29 TIkAkAranI prazasti viziSTa artha yukta a & as a 10 20 33 33 zrI cAritramaneirathamALA ( pUrvAcA' kRta ) 35 nA a 36 upAdhyAya zrI yazovijayajIkRta pada 3. 33 35 35 37 38 40 43 44 44 zrI jamUdrIpa samAsanA TIkAkAranI samApti 30 zrI umAsvAtivAcaka viracita pUjA prakaraNa asahita 31 dAnanA ATha prakAra vagere upara temanA ja karelA zlokAnA artha 55 32 zrI yatizikSA paMcAzikA ( pUrvAcAya kRta ) nA artha 66 ThThuM <=< 63. 8.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cidAnaMdajIkRta pada laghutA mere mana mAnI, lahI gurugamajJAnanizAnI. eTeka mada ATha jInone dhAre, te durgati gaye bicAre, dekho jagatameM bAnI, du laDuta adhika abhimAnI. laghu 1 zazI sUraja baDe kahAve, te - rAhuke baza Ave; tArAgaNa laghutA dhArI, svarbhAnu bhIti nivArI. laghutra 2 cheTI ati joyaNagaMdhI, lahe khaTarasa svAda sugaMdhI, karaTI meTAI dhAre, te chAra zira para DAre. laghutra 3 jaba bALacaMda hoI Ave, tava saba jana dekhana jAve; punamadina baDA kahAve, taba kSINa kaLA hAI jAve. laghu 4 gurUvAi manameM vede, nRpa zravaNa nAsikA chede aMgamAMhe laghu kahAve, te kAraNa caraNa pUjAve. ladhutra 5 zizu rAjadhAmameM Ave, sakhI hIlamIla gada khIlAve, hoya baDA jANa navi pAve, jAve te ziza kaTAve. laghu 6 aMtara madabhAva vahAve, taba tribhuvananAtha kahAve, Ima cidAnaMda e gAve, raheNadeg viralA keu pAve. laghu 7 1 rAhunI bIka. 2 kIDI. 3 hAthI. 4 dhULa, 5 bIjano caMdramA. 6 moTAI. 7 bALaka. 8 khoLAmAM. 9 aMtaramAMthI mane bhAva kADhI nAkhe tyAre. 10 kahyA pramANe karavuM te.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ | zrI umAsvAtivAcaka viracita zrI jaMbudvIpa samAsa ? bhASAMtara TIkAkAra-AcArya zrIvijayasiMhasUrinuM prAthamika nivedana zrIsaapArzvaprabhupAdapadma-mAnamya vAcAmadhidevatAM ca / dvIpodadhikSetrasamAsamasmi, zrIvAcakIyaM vivRNomi kiMcit / / jJAnarUpa lakSamInA ghararUpa zrI pArzvanAtha prabhunA caraNakamaLane tathA sarasvatI devIne namaskAra karIne zrI umAsvAti vAcake racelA dvIpa ane samudrarUpa kSetranA samAsa (saMkSepa)nuM huM kAMIka vivaraNa karuM chuM. 1. | zrI umAsvAti vAcakanuM kaheluM vacana kyAM? ane mAre AvA prakArane vANIne ka5 kayAM? kharI vAta che ke huM mohane lIdhe mahAsAgarane culakavaDe mApavA IcchuM chuM. 2. 1 eka hAthanA caLavaDe.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 2 ] athavA to A ciMtA karavAthI paNa mAre zuM ? kemake - jemaNe kaeNzikarUpI uttama muninAyakane harSa pamADyo che ane jeo kuvalayane ( jagatanA prANIone ane caMdravikAsI kamaLane) pratibadha karanArA che te mArA ajJAnarUpa aMdhakArane nAza karanAra zrI jinacaMdramA vaktAone ghaNe udyota Ape che. 3. keI ThekANe jIvAbhigamanA vacanane anusarIne, ke ThekANe tenI TIkAnA vacanane anusarIne tathA kaI ThekANe jaMbadvIpa prajJaptine ane kaI ThekANe karaNIne anusarIne tathA keI ThekANe zrI jinabhadramaNikSamAzramaNanA tulyaarthavALA vivuMtinA padasahita zAstrane joIne tema ja anya graMthane joIne mugdhabuddhivALo huM A TIkA karuM chuM. 4 * vaLI bIjuM- kutsita TIkAne karanArA keTalAka prAye karIne je (graMtha-vAya-pada vigere) atyaMta durbodha hoya tene pragaTa arthavALA che ema kahIne tyAga kare che ane je pragaTa arthavALe bhAga hoya tenuM ghaNe prakAre rUpanI siddhi vigere vaDe vivaraNa kare che, tathA vaLI neyArtha(doSa)vALA ane ati tuccha vacanevaDe ziSyone bhrAMti utpanna kare che, tethI teo zAstrane viplava (uthalapAthala) karanArA che. pa. vistArane tyAga karIne tathA ALajALane dUra karIne ane bodhane anusare arthane atyaMta samajIne mArA karatAM ajJAnI (a5 jJAnI) jInA pratibaMdhane mATe huM A umAsvAtivAcakanA vacananI vivRti (TIkA) karuM chuM. 6.
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ [3] A graMthanA prAraMbhamAM Arya (vidvAna) janenA AcA-.. 2nuM AcaraNa karavAthI moTI caturAIne dhAraNa karanAra, nirvighapaNe viznonA samUhane ghAta karavAmAM manahara tathA maMgaLakriyA karanAra evA namaskArane zrImAna umAsvAti vAcake karyo che. 7. . (A TIkA labhya na thavAthI tenuM bhASAMtara karyuM nathI.) pUrvadhara zrI umAsvAtivAcakaviracita zrI jaMbUdvIpa samAsa prAraMbha sarvajananayanakAntaM nakhalekhAvisRtadIdhitivitAnam / pAdayugacandramaMDala-mabhirakSatu naH sadA jainam // artha -sarva jananA netrane manohara ane zreNInI vistAra pAmatI kAMtinA samUhavALuM zrI jinezvaranA caraNayugarUpI caMdramaMDaLa amArI rakSA kare. " saMvRddhI sarva dvIpasamudranA madhyamAM rahelo eka lAkha jana laMbAI pahoLAIvALo ane traNa lAkha soLa hajAra baso ne sattAvIza ejana, traNa gAu, 128 dhanuSya ane 13 aMguLa jhAjherI paridhivALe, potAnA (dvAranA) nAmathI adhiSita cAra jana paheLA, cAra ejana pravezavALA ane ATha jana UMcA vijayAdi cAra dvAravALI jamaya jagatIthI viTAcele, tema ja ATha jana UMcI. ane mULamAM bAra ejana,
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara cAra jana paheLI jagatIvALo tema ja ardhajana paheLA ane jagatInA AThamA bhAge (eka jana) laMbAIvALA bALakaTakavALI jagatIvALe tathA je jagatInI upara kaTaka pramANe pharatI vicitra ratnamaya staMbha, phalaka, saMghATaka, zucivaMza, vaMzaka ane vellakavaDe nirmANa karelI pavaravedikA che evo A jaMbadvIpa che. te vedikAnI upara gavAkSo, hemakiMkiNa(suvarNanI ghugharIo)vALI ghaMTAo tathA rajata ane maNimuktAphaLamaya padvatAlakanI racanA che. te vAyunA saMpAtanA saMghaTTathI zabdavALI che. nAnAprakAranI latAvALI che. te saMghATakanI aMdara tema ja staMbhanI aMdara utpaLAdinI racanA che. te vedikA baMne bAju vanakhaMDavALI che. te vane zubha rUpa, rasa, gaMdha, sparza ane zabdavALA maNimaya tRNa yukta che. ratnamaya traNa sopAna, sthagana, teraNa, aSTamaMgaLa, dhvajA, nAnI TekarIo, AMdolana(hIMcakA)nA gRha, maMDapa, Asana ane vedikAvALA tathA vicitra dekhAvanA jaLavALI vApikAe vaDe vibhUSita che. bharatakSetra te jaMbudvIpanA dakSiNabhAge prAMte bhAratanAmanuM kSetra che, te himavaMta parvata paryata para jana ne cha kaLAnA vistAravALuM che. te kSetrane vijayAlya (vaitADhya) parvata ane gaMgAsiMdhu nadIoe cha bhAgavALuM kareluM che. mAgadha, varadAma ane prabhAsa nAmanA te te nAmavALA devanA svAmIvALA traNa tIrtha dvAravALuM che. te kSetranA dakSiNa vibhAganA madhyabhAgamAM adhyA nAme nagarI che ane kSetranA madhyabhAgamAM pUrva 1 te vedikA be gAu UMcI ne 500 dhanuSya pahoLI che.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ . [5] - pazcima lAbe, pacavIza jananI UMcAIvALo ane tenA thA bhAge (savA cha jana) jamInamAM UMDe, pacAsa jana pahALe, rucakanA AkAravALe, sarva rajatamaya vijayAlya. nAme parvata che. teNe pitAne vistAra bAda karatAM bAkI rahelA bharatakSetranA pramANanA ardhabhAgavALA uttara dakSiNa evA be vibhAga (238 jana ne traNa kaLA pramANe) karelA che. te parvata baMne bAjue vedikA ane vanakhaMDavALe che. te parvatamAM pazcima bAjue tamisyA nAme guphA girinA vistAra jeTalI (50 jana) lAMbI ane bAra jana vistAravALI (pahoLI) tathA ATha jana UMcI che. tenI baMne bAju vijayadvAranA pramANuvALA be dvAra che. vajamaya bAraNAthI baMdha karelI che. kRtamAla nAmanA devane tyAM nivAsa che. te guphAnA madhyamAM be ejananA AMtarAvALI ane traNa traNa jananI pahoLAIvALI umegnajalA ne nimagnajalA nAmanI be nadIo che. te tamistrA guphA pramANe ja e parvatanI pUrvabAjue khaMDaprapAtA nAmanI guphA che. tyAM mRttamAla nAmanA devane nivAsa che. (te tene svAmI che.) vijyAdya parvata upara daza jana caDIe tyAre bane bAjue daza daza ejananA vistAravALI (pahoLI) vidyAdharonI be zreNIo che. te parvatapramANu lAMbI che ne vedikAvanakhaMDa yukta che. tenI dakSiNa bAjunI zreNuM janapada sahita rathanapuracakravAla pramukha pacAsa nagaravALI che ane vicitramaNi, puSkariNa, udyAna ane krIDAsthAnethI vibhUSita che. uttara bAjunI zreNImAM gaganavallabha vigere sATha nagara che. te baMne zreNImAM vidyAnA prasAdathI prApta thayelA vAMcchita mA che zreNIo zreNI bAjunI zreNuM vicitra
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 6 ] bhAgane bhAgavanArA vidyAdharA vase che. tenI upara daza yAjana caDIe tyAre upara pramANenI ja daza ceAjana paheALAIvALI e zreNIo che. te ati ramaNika bhUmibhAgavALI che ane IMdranA leAkapALanA AbhiyAgya devAnA suMdara AzrayasthAnAthI alaMkRta che. tenI upara pAMca ceAjana caDIe tyAre uparItaLa Ave che. te daza ceAjana paheALuM che. vedikA ane vanakhaDavaDe ati 'maneAhara che. devAne krIDA karavAnuM sthAna che. tyAM nava phUTA (zikharA ) AvelA che. tenA nAmeA A pramANe1 siddhAyatana, 2 dakSiNabharatA, 3 khaDaprapAta, 4 mANibhadra, 5 vijayAjya, 6 pUrNa bhadra, 7 tamistrA, 8 uttarabharatA ane 9 vaizravaNu. A pramANe pUrva dizAnA krame rahelA che. te kUTA UMcA parvatanA cAthA bhAge (savA cha ceAjana ) che. mULamAM vistAra paNa eTale ja che. upara tenAthI avistAravALA che. saratnamaya che, temAM madhyanAM traNa kanakamaya che. pahelA kUTa' upara siddhAyatana che te eka keza lAMbu, a kAza paheALu ane akAzathI kAMika nyUna UMcuM che. vividha prakA ranA ratnAvarDa jovA lAyaka evA pAMcazeM dhanuSya UMcA, tada ( aDhIsA dhanuSya ) paheALA ane pravezavALA traNa dizAe traNa dvAra che. ( pAchaLa dvAra nathI!) te dvArA ane mAjIe kamaLamAM rahelA pUrNa kaLaza, nAgadatA, zAlabhaMjikA, jALakaTaka, ghaTA ane vanamALAnI kramasara racanAvALA che. te siddhAyatananA madhyamAM pAMcasA dhanuSya lAMbI paheALI ane tethI a jADI maNipIThikA che. tenI upara devadaka che te pAMcase dhanuSya baMne bAjue lAMkhe paheALA che ne tethI adhika UMcA che. te devachaMdI upara 108 jinapratimA jinezvaranA zarIranA pramANavALI che.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ [7] tyArapachI bIjo dakSiNAI bharatakUTa che te paNa pahelA phUTa jeTale ja UMce ne pahoLo che. tenI upara prAsAda pUrve batAvelA pramANavALe che. tenI madhyamAM maNipIThikA che. tenI upara tenA adhipati devanuM siMhAsana che, te tenA parivAranA devonA siMhAsanethI parivRta che. tene adhipati bharata nAmane deva eka pApamanA AyuSyavALe che. tenI rAjadhAnI asaMkhya dvIpa pachI AvelA bIjA jaMbudvIpamAM che. tyAM bharatadevane nivAsa che. bAkInA pAMca phUTa upara te te nAmavALA devonA prAsAda che. ane be-tamisA ne khaMDaprapAta phUTa upara nRtamALa ne kRtamALa nAmanA dene nivAsa che. A bharatakSetramAM himavaMta parvatanA dakSiNa nitaMba pAse madhyamAM ratnamaya vRSabhakUTa che. te AMTha jana UMce, nIce bAra jana vistAravALo che ne upara cAra ejana vistAravALe che. tenI upara vRSabha nAmanA devane nivAsa che. Iti bharatakSetra saMkSepa himAvAna parvata bharatakSetranI uttara pUrva pazcima lavaNasamudrane avabaddha (maLela) bharatakSetrathI bamaNA vistAravALo (105ra jana 12 kaLI), se jana UMce, hemamaya ane aneka prakAranA maNievaDe vicitra himavAnuM nAme parvata che. tenI upara bahumadhyabhAge panAmane kahe che. te pUrva pazcima hajAra yojana lAMbo ane uttara dakSiNa pAMcaso jana pahoLo che. cekha che.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ [8]. daza jana UMDe che. rajatamaya kAMThAvALo che. vajamaya pASANanA tapanIya taLIyAvALe che. suvarNanA, madhyamAM rajatavALA ne maNiratnanI pALavALA cAra dizAe cAra sopAna (pagathiyA) che, tethI sArI rIte aMdara UtarI caDI zakAya te che. tenA dvAre teraNa dhvaja chatrAdivaDe bhUSita che ane nIlempala, piDaraka, zatapatra, sogaMdhikAdi puSpothI vyApta che. vicitra prakAranA pakSIo ane maryo jemAM pharI rahyA che e ane bhramarane bhAgya che. te drahanA madhyamAM eka ejana lAMbuM, ardha jana paheLuM, daza jana UMDuM ane pANI upara be koza - UMcuM, vAmaya mULavALuM, ariSTharatnamaya kAMDavALuM ane vairyaratnamaya nALavALuM, vairyaratnanA bAhya parovALuM ne jAMbUnadaratnanA aMdaranA patravA, kanakamaya kaNikAvALuM, tapanIyamaya kesarAvALuM, nAnAmaNimaya puSkara(pAMkhaDIo)vALuM eka pa (kamaLa) che. tenI kaNikA ardha jana lAMbI ane tethI ardha pahoLI che. tenI upara vijayAI uparanA kUTamAM che tevuM bhavana che. te bhavananI madhyamAM AvelI maNipIThikA upara zrIdevInI zayyA che. A mukhya kamaLa tenAthI ardhA pramANanI laMbAI pahoLAIvALA se kamaLathI vIMTAyeluM che. tenI pharatA bIjA valayamAM vAyavya, uttara ne IzAna e traNa dizAmAM tenA sAmAnika cAra hajAra devanA cAra hajAra kamaLa che. tyAra pachI judI judI traNa dizAmAM-agni, dakSiNa ne maityamAM 1. kSetrasamAsAdikamAM 108 kahyA che. temAM zrIdevInA AbharaNe rahe che. te
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ ATha hajAra, daza hajAra ne bAra hajAra atyaMtara, madhya na bAhya parSadAnA devanA teTalI saMkhyAmAM kamaLe che. AvA dizAmAM cAra mahattArikA devInA cAra kamaLe che. pazvina dizAmAM sAta anikAdhipatinA sAta kamaLe che. ( A pramANe bIjuM valaya jANavuM.) tyAra pachI trIjA valayamAM cA mAM tenA AtmarakSaka devAnA cAra cAra hajAra maLI kula che hajAra kamaLe che. tyArapachInA cothA, pAMcamAM ne daI va. _yamAM batrIsa lAkha, cALIza lAkha ne aDatALIza lAkha kaLe tenA abhigika denA che. A pramANenA cha valathA vIMTAyeluM zrIdevInuM mukhya kamaLa che. te padmadrahanA pUrva taraphanA tAraNathI nIkaLelI gaMgA nadI prathama te dizAe parvata upara pAMcaso jana cAlIne gaMgAvartana phUTa AvatAM dakSiNa tarapha para3 yeAjana jherI parvata para cAlIne parvatanI nIce gaMgAprapAta phaDamAM paDe che. ne tyAMthI dakSiNa dvAre naLIne samudra tarapha gamana kare che. te gaMgAnadI nIkaLe che tyAre AvA che je kananA pravAhavALI hoya che te prAMte samudramAM maLe che tyAM darA jana pahoLI thAya che. tenI baMne bAju muparyata vedikA sarvatra che tenA parvata parathI prapAta mATenI jilaMkA padhe jana lAMbI, savA cha jana pahoLI ane ardhaza jADI, pahoLA karelA makaranA mukhanI AkRtivALI che. tyAMthI nIce paDavA mATe gaMgAprapAta nAmane kuMDa vajImaya taLavALe che. sATha yeAjana lAMbo pahoLo che. nIce 50 ejana pahoLo che. daza ejana UMDe che. traNa pAna ane teraNavALo che. te kuMDanA madhyamAM
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ [10] - gaMgA nAmano dvipa che te ATha ja lAMbe pahoLo che. tenA madhyamAM gaMgAdevInuM bhavana che tenI madhyamAM maNipIThikA upara gaMgAdevInI zayyA che. gaMgAnadI gaMgAprapAta kuMDanA dakSiNa toraNathI nIkaLIne uttara bharatArdhamAM thaI khaMDaprapAtA guphA tathA vaitAlyane bhedIne bharatakSetranA dakSiNArdhanA bahumadhyabhAge cAlIne, uttara bhAgamAM ne dakSiNa bhAgamAM sAta sAta hajAra nadIothI parivarIne prAraMbhamAM ardha koza UMDI ne prAMte pAMca koza UMDI thaIne janUdvIpanI jagatIne bhedIne lavaNasamudramAM maLe che. padmadrahanA pazcima bAjunA teraNathI nIkaLIne siMdhu nadI pitAne prapAtakuMDamAM paDI tamila guphA tathA vijayAlya parvatane bhedIne gaMgAnadI pramANe prAraMbhamAM ne prAMte pravAhamAM pahoLI ne UMDI thaIne bharatakSetranA uttara ne dakSiNArdhamAM maLIne ceda hajAra nadIothI parivarI jagatane bhedI pazcima bAjue lavaNasamudrane maLe che. e padmadrahamAMthI uttara dizAnA tAraNe nIkaLIne trIjI hitAMzA nadI 276 jana ne 3 kaLA parvata para rahIne gaMgA nadIthI bamaNa pravAha vigerenA parimANuvALI pitAnA nAmanA 120 yojana pramANa lAMbA paheLA ane 16 yAjananA dvIpavALA prapAtakuMDamAM paDI, temAMthI nIkaLI zabdApAti nAmanA vRttavetArcathI ardha jana cheTI rahIne hemavata kSetramAM pazcima bAjue vahI lavaNasamudrane maLe che. himavAna parvata upara 1 siddhAyatana, 2 kSullahimavata, 3 bharata, 4 ilAdevI 5 gaMgAvartana 6 zrIdevI, 7 rohitAzA, 8 sidhu Avartana, 9 surAdevI, 10 haimavata ane 11 vaizramaNa nAmanA 11 phUTa che. te sarvaranamaya che.
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 11 ] peAtAnA nAmavALA devAnA sthAnabhUta che. pAMcaze' yeAjana UMcA che, mULamAM pAMcaze' yeAjana ane upara ahIsA yeAjana vistAravALA che. temAMnA pahelA phUTa upara siddhAyatana che. te pacAsa ceAjana lAMbu, pacIza ceAjana paheALu te 36 yAjana UMcu che. te siddhAyatanane ATha yAjana UMcA ne cAra yeAjana paheALA tathA pravezavALA traNu dvAra che. tenA madhyamAM ATha ceAjana lAMbI paheALI maNipIThikA cAkhaDI che. tenI upara teTalA ja pramANavALA devachaMdaka che te AyAma ne UMcAimAM sAdhika che. pratimAdi sa tenA pramANamAM che. mAkInA kUTA upara prAsAdo che te darA yeAjana UMcA ane tethI ardho vistAravALA che ane madhyamAM siMhAsanavALA che. iti himavat saMgrahaH hemavata kSetra himavat paryaMtanI uttare tenAthI bamaNA vistAravALu (2101 yA. 5 4.) haimavata nAme kSetra che. te kSetramAM kAyama yugaLika manuSyA ja hAya che. tenuM zarIra eka gAu UMcuM ane eka palyApamanuM AyuSya hoya che. te catu bhaktabheAjI eTale eka divasane AMtare bhAjana lenArA ane 79 divasa apatyanuM pAlana karanArA hAya che. tenI pRSTakara'Daka 64 hAya che. te kSetranI madhyamAM vRtta (geALa ), vicitra ratnamaya ane nIcethI upara sudhI eka sarakhA hAra yeAjana lAMkhe paheALA tema ja UMcA 'zabdApAtI nAme pata che. tenI
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ [12] upara te parvatanA svAmI svAti devanuM bhavana che te himavata parvatanA kUTa upara che tevuM che. iti haimavata samAhAraH (saMgraha) mahAhimavana parvata te kSetranI uttare ana( suvarNa)maya mahAhima vAna nAmano parvata haimavata kSetrathI bamaNa vistAravALo (4210 ye. 10 kaLA) ane baso yojana UMce che. te parvatanI upara madhya bhAgamAM be hajAra yojana lAMbe ne eka hajAra jana pahoLo mahApadma nAme draha che. temAM padmadrahanI pramANe ja po che. te kahamAM hodevIne nivAsa che. te kahamAMthI dakSiNa bAjunA dvArathI rahitA nAme nadI nIkaLe che. tene prapAtakuMDa rahitA nAmane 120 ejana lAMbe pahoLe che. te kuMDamAM dvIpa 16 jana pramANa che. temAMthI nIkaLIne te nadI pUrvabAjue lavaNasamudramAM jaIne maLe che. tenuM pramANa rohitAzAnI pramANe che. te nadI parvatanA vistAramAMthI drahane vistAra bAda karatAM bAkI rahe tenA ardhabhAga jeTalI (1605 . 5 ka.) parvata para cAle che ane haimavata kSetramAM ekaMdara aThThAvIza hajAra nadIo sAthe parivRtta thaIne lavaNasamudrane maLe che. 1 mahApadmadrahamAMthI uttara dvAre nIkaLIne harikAMtA nadI prAraMbhamAM 25 pejananA pravAhavALI, teTalA pramANavALI hUvAvaDe pitAnA nAmanA 240 jana lAMbA pahelA ane 32
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ . [13] jananA dvIpavALA prapAtakuMDamAM paDIne temAMthI nIkaLI gaMdhApAti nAmanA vRttavaitADhyathI eka jana dUra rahIne pazcima tarapha vaLI jaI, chappana hajAra nadIethI parivarI satI lavaNa samudramAM jaIne maLe che. te parvata upara 1 siddhAyatana, 2 mahAhimavata, 3 haimavata, 4 hitA, 5 mahI, 6 harikAMtA, 7 harivarSa ane 8 virya nAmanA ATha phUTa che. temAM prathama phUTa upara siddhAyatana che ane bAkInA sAta phUTa upara potapitAnA nAmanA devI devene nivAsa che. iti mahAhimavata samAsa: harivarSa kSetra mahAhimavAna parvatathI uttare tenA karatAM bamaNA (84ra1 ye. 1 ka.) vistAravALuM harivarSa nAmanuM kSetra che. temAM kAyama yugaLika manuSya ja hoya che. tenI apatyapAlanA 64 divasanI, pRSTha kaDaka 128 che ane zarIra be gAu UMcuM tathA AyuSya be palyopamanuM che. te be divasane aMtare AhAra le che. te kSetranA madhyamAM gaMdhApAtI nAmane vRttavaitA zabdApAtI jevaDA ja pramANavALo che. tenI upara arUNadevane nivAsa che. te kSetramAM harikAMtA ne harisalilA nAmanI be nadIo 56000 nadIonA parivAravALI che. iti harivarSa kSetra saMkSepa
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ | [14] niSadha parvata harivarSa kSetranI uttare tapanIyamaya niSadha nAmanA parvata harivarSa kSetrathI bamaNA pramANavALe (1984ra jana ne be kaLAno) che. te cAraso yejana UMce che. te parvata para madhya bhAge tigi7i nAmane kaha cAra hajAra jana pUrva pazcima lAMbo ane be hajAra yojana uttara dakSiNa pALe che. temAM dhRtidevIne nivAsa che. te kahamAM kamaLe padmadraha pramANe che. te drahamAMthI dakSiNabAjunA dvArathI nIkaLIne harisalilA nAmanI nadI pitAnA kuMDamAM paDI temAMthI nIkaLIne harikAMtA nadInI jema pa6000 nadIthI parivarelI thaI pUrvasamudrane maLe che. tenI jihuvA, kuMDanuM pramANa, dvIpanuM pramANa, pravAhanuM pramANu badhuM harikAMtA nadI pramANe jANavuM. te parvata paranA kahanA uttara dvArathI nIkaLIne sItAdA nAmanI nadI prAraMbhamAM pacAsa ejananA pravAhavALI, teTalA ja pramANavALI jiliMkAvaDe harisalilA nadIthI bamaNuM (480 jana) pramANavALA lAMbA pahelA ane bamaNuM pramANunA (64 co. nA) dvIpavALA pitAnA nAmavALA prapAtakuMDamAM paDI temAMthI nIkaLIne devakurukSetramAM rahelA 1 niSadha, 2 devakuru, 3 sUrya, 4 sulasa ane pa vidyutaprabha nAmanA pAMca kahene bhedIne tenA madhyamAMthI nIkaLI 84000 nadIothI parivarI satI dakSiNabAjunA bhadrazALavanamAM thaIne meruparvatathI be yejana dUra rahI vidyutaprabha gajadaMtAne bhedIne pazcima mahAvidehanA be bhAga karatI ekeka vijayamAMthI aThThAvIza aThThAvIza hajAra nadIthI parivRta thaIne. kula pa3ra000 nadIthI
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ [15 parivarIne jayaMtadvAranI nIcethI jaMbudvIpanI jagatane bhedIne pazcimasamudramAM maLe che. te parvata upara 1 siddhayatana, 2 niSadha, 3. harivarSa, 4 prAvideha, pa hI, 6 dhRti, 7 sItAdA, 8 apara videha ane 9 hacaka nAmanA nava phUTe che. tenuM pramANa hemavata parvatanA kUTa pramANe jANavuM. temAM prathama phUTa upara siddhAyatana che ane bIjA ATha phUTa upara pinapitAnA nAmavALA devane nivAsa che. Iti niSaddhAra nIlagiri parvata mahAvideha kSetranI uttare vairthamaya kIrtidevInA AzrayavALA kesarIdrahavALo nIla(vaMta) nAme parvata che. te parvatanI upara 1 siddhAyatana, 2 nIla, 3 prAgU videha, 4 sItA, 5 kIrti, 6 nArI, 7 aparavideha, 8 ramyapha ane 9 upadarzana nAme nava phUTa niSadha parvata pramANe che. A parvatanuM pramANa pahoLAI ne UMcAInuM niSadhapramANe che. te parvata parathI dakSiNa dvAre nIkaLelI dakSiNadizAmAM cAlanArI sItA nadI parvata parathI tenA nAmavALA prapAtakuMDamAM paDI, temAMthI nIkaLIne uttarakurukSetramAM AvelA 1 nIla, 2 uttarakura, 3 caMdra, 4 eravata ane 5 mAlyavata nAmanA pAMca kahone bhedIne pUrva mahAvidehanA be bhAga karatI vijayadvAranI nIce thaIne pUrvasamudrane maLe che. tene pravAha, nadI parivAra vigere sItAdA pramANe jANavuM. te parvata paranA drahamAMthI uttaradvAre nIkaLIne
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ [16] nArIkAntA nadI pitAnA prapAtakuMDamAM paDI ramyapha kSetranA madhyamAM thaIne pazcimasamudrane maLe che. tenuM pravAha pramANe, nadIparivAra vigere harisalilA nadI pramANe jANavuM. Iti nIlagiri samAsaH ramyaka kSetra nIlavaMta parvatanI uttare harivarSanI jevuM ramyaka nAme yugaLika kSetra che. tenA madhyamAM mAlyavAna nAme vRttavijayArdha parvata che. tenA para padma nAmanA devane nivAsa che. bIjI badhI hakIkata harivarSa kSetra pramANe jANavI. iti ramyam samI parvata ramya kSetranI uttare rajatamaya samI nAme parvata che. tenA madhyamAM mahApuMDarIka nAme draha che. temAM buddhidevIne nivAsa che. te parvatanI upara 1 sidvAyatana, 2 ruphamI, 3 rayaka, 4 narakAMta, 5 buddhi, 6 re, 7 heraNyavata ane maNikAMcana nAme ATha phUTa che. A parvatanuM paheLAI, UMcAI vigerenuM pramANa mahAhimAvAna parvata pramANe jANavuM. te parvata paranA hRhamAMthI dakSiNadvArethI nIkaLIne narakAMtA nadI ramyaka kSetranA pUrva bAjunA madhyabhAgamAM thaIne pUrvasamudrane maLe
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ | [ 17 ] che ane uttaradvAramAMthI nIkaLI rUkULa nadI heraNyavata kSetranA madhyamAM thaIne pazcimasamudrane maLe che. hairaNyavata kSetra rumi parvatanI uttare hairaNyavata kSetra che. te hemavata kSetra pramANe samajavuM. te kSetranA madhyamAM vikaTApAtI nAmane vRttavaitADhya che ane tenI upara prabhAsadevano nivAsa che. zikharI parvata hairaNyavata kSetranI uttare zikharI nAmane parvata haimavata parvatanA pramANavALe che. te tapanIyamaya che ane te parvata uparanA piDarIka nAmanA drahamAM lahamIdevIno nivAsa che. te parvata upara 1 siddhAyatana, 2 zikharI, 3 haraNyavata, 4 surAdevI, pa raktA, 6 lakSamI, 7 suvarNa, 8 raktadA, 9 gaMdhApAti, 18 airAvata ane 11 tigichi nAmanA 11 phUTa che. te badhA haimavata parvata uparanA phUTa jevA che. prathama phUTa upara siddhAyatana che ane bIjA kUTa upara te te nAmanA devadevIne nivAsa che. te parvata paranA drahamAMthI dakSiNa bAjunA dvArathI nIkaLelI suvarNakUlA nadI pUrvagAminI rehitAMzA jevI che ane pUrva pazcima dvArathI nIkaLelI raktA ne raktavatI nadI uttara tarapha potapotAnA prapAta, kuMDamAM paDIne eravata kSetramAM jAya che. te gaMgA siMdhu jevI che. - airAvata kSetra sarvathI uttare bharatakSetra jevuM aizvata kSetra che. tenI madhyamAM vijayArdha parvata che. tenI uparanA nagaramAM dizAne saMkhyAne bharatakSetrathI viparyaya jANa. tenI abhigika devanI zreNImAM IzAneMdranA kapALanA abhigika devone nivAsa che. : ' . Iti prathama mAhikamAM "
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha dvitIya mAhikama ' mahAvideha kSetra niSadha ane nIlavaMta parvatanA madhyamAM mahAvideha nAmanuM kSetra niSadha parvatathI bamaNA (33684 .ne 4 kaLA) vistAravALuM ane madhyamAM pUrva pazcima eka lAkha jana lAMbuM che. tenA madhyamAM eka hajAra yojana jamInamAM uDe ane 9000 jana uMce, jamIna para daza hajAra jana ane upara eka hajAra jana lAMbe pahoLa, (goLa), traNa kAMDavALa, traNa lokamAM vaheMcAyelI mUrtivALo, sarva ratnamaya merU nAme parvata che. pRthvI, upaLa, vaja ane zarkarA (kAMkarA) vALo tene prathama kAMDa eka hajAra yojana pramANa che. bIjuM kAMDa aMka, phaTika, rajata ane rUyimaya che ane trIje uparane kAMDa jAbanadaranamaya che. chelA bemAMne pahele 63000 ejana pramANa che ne bIje 36000 ejana pramANa che. te parvatane anusaratA bhadrazALa, naMdana, sAmanasa ane paMDaka nAmanA cAra vano che. jamIna upara bhadrazALa vana che. te cAra vakSaskAra (gajadaMtAkRti) parvatathI cAra bhAgavALuM thayeluM che. te vana pUrva ane pazcime 22000 ejana paheluM che ane uttara dakSiNe aDhIso yeAjana paheluM che. . methI 50 ejana dUra cAre dizAe bhadrazALa vanamAM cAra siddhAyatane che te himavata parvata paranA siddhAyatana jevA che. tathA teTalI ja cheTI cAra vidizAe cAra cAra puSkariNIo
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 18 ] che te pacIza yojana pahoLI, pacAsa vaijana lAMbI ane daza jana uMDI che. tenA nAma-padmA, padmaprabhA, kumudA ne kumudaprabhA utpaLaguhmA, nalinI, utpalA ne utpalejavalA, bhaMgA; bhaMganibhA, aMjanA ane kalaprabhA tathA zrIkAMtA, zrImahitA, zrI caMdrA ne zrInilayA che. te nAme izAnadizAnA kamathI. jANavA. te puSkariNIonA ne siddhAyatananA AMtaraDAmAM ekeka prAsAda che. te pAMcaze jana uMcA ne aDhIso jana vistAravALA che. siMhAsanavALA che. temAM dakSiNa taraphanA be zakeMdranA che ne uttara taraphanA be izAnaidranA che. sItA ane satedAnA baMne kinAre e bhadrazALavanamAM be be phUTa che. tenA nAma paDvottara, nIla, suhasti, aMjana, kumuda, palAza, vAMsa ne rocanagiri che. kula ATha che. te sItAnI uttara bAjunA kramathI jANavA. te himavata parvata paranA phUTa jevA che ane potapotAnA nAmavALA devanA nivAsavALA che. merU parvata upara jamInathI. pAMcaso jana jaIe eTale naMdana nAmanuM vana che. te pharatuM pAMcaso ejananA vistAravALuM che. temAM bhadrazALavananI jema cAra dizAe siddhAyatana ane cAra vidizAe prAsAdo che. tenA madhyamAM cAra cAra puSkariNIo che. tene nAma-naMdettarA, naMdA, sunaMdA, naMdivardhanA nadiSeNA, ameghA, gestUpa, sudarzanA; bhadrA, vizALA, kumudA, puMDarIkiNa, vijayA, vijayaMtI, jayaMtI ne aparAjitA che. te vanamAM siddhAyatana ne prAsAdanA AMtarAmAM ekeka ema kula ATha phUTa che. tenA nAma-naMdana, maMdara, niSadha, hamavata, rajata, rUcaka, sAgaracitra ane vA che. te ATha dizAkumA
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 6 ] rikAnA sthAnabhUta che. te dikumArikAnA nAma-meghaMkarA, meghavata, sumeghA, meghamAlinI, suvacchA, vacchamitrA, vAriNA ane balAhakA che. (A phUTa pAMca ejana. uMcA hovAthI ekaMdara jamInathI hajAra jana uccapaNuM thavAthI te kUTa para - rahenArI dikmArikA UrbakavAsI kahevAya che.) e ATha kUTa uparAMta navame balakUTa IzAnakUNamAM che. te hajAra ejana uce che, mULamAM hajAra jana vistAre che ne upara pAMca jana vistAravALe che. tenI upara bela nAmanA devane nivAsa che. te sarvanI rAjadhAnIo asaMkhya dvIpa pachInA bIjA jaMbudvIpamAM potapotAnI dizAmAM che. tyAM temane nivAsa che. naMdana vanathI dara hajAra jana upara jaIe tyAre saimanasa nAmanuM vana Ave che. te naMdanavananI jevuM ja pAMca jana pharatuM paheLAImAM che. temAM naMdanavana pramANe ATha phUTe nathI. siddhAyatane 4 ne prAsAdo 4 che. puSkariNue 16 che tenA nAma-sumanA, saimanasA, saumanAMzA ne manaramA uttarakurU, devakurU, virasenA ne sarasvatI vizALA, mAghabhadrA, abhayasenA ne rohiNI, bhadrattarA, bhadrA, subhadrA ne bhadrAvatI che. tenuM pramANa vigere bhadrazALavana pramANe jANavuM. saimanasa vanathI 36000 ejana upara jaIe tyAre paMDaka nAmanuM vana Ave che. te pharatuM geLa 494 ejana pahoLuM che. te vananA madhyamAM 40 ejana uMcI, mULamAM 12 jana lAMbI pahoLI ne upara cAra jana pahoLI goLa cUlikA che. te vairyaratnamaya che. paMDakavanamAM cAra siddhAyatana che, cUlikA upara eka siddhAyatana che te vijayArdha parva
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 21 ] tanA phUTa upara che tevA pramANavALu' che. paDakavanamAM kUTA nathI; 16 puSkaraNIe che tenA nAmeA: puMDrA, puMDrAbhA, suraktA ne raktavatI; kSIrarasA, ikSurasA, amRtarasA ne vArUNI; zakhAttarA, za khA, zaMkhAvarto ne alAhakA; puSpAttarA, puSpavatI, supuSpA ne puSpamAlinI. che. e pAMDukavanamAM cAra jinAbhiSeka zilA che. tenA pAMDukhalA, atikhAMDumalA, raktabalA ne atiraktakhalA nAma che. te cAra yeAjana jADI pAMcase yAjana lAMbo, aDhosA yeAjana paheALI ane ardhacaMdrAkAravALI che. arjuna kanakamaya che. cAre dizAe traNa traNa seApAnavALI che. vedikA, vanakhaMDa, teAraNu, dhvaja, chatrAdi yukta che. te zilApaikI pUrva pazcima dizAnI e zilA upara be be siMhAsanA che ane uttara dakSiNunI e zilA upara ekeka siMhAsana che. te siMhAsane pAMcase dhanuSya lAMkhA paheALA ne aDhIsA dhanuSya pRthu ( jADA ) che. pUrva pazcima dizAnA siMhAsana upara mahAvideDu kSetramAM eka sAthe janmatA cAra tItha 'karAnA janmA bhiSeka thAya che ane uttara dakSiNanA siddhAsanA upara bharata aravatamAM janmatA ekeka tIrthaMkarAnA janmAbhiSeka thAya che. iti merUvaNa na [ merUparvatanI cAre dizAe gajajjatAnI AkRtivALA cAra vakSaskAra pa te che. tenA sAmanasa, vidyutprabha, gandhamADhana ne mAlyavanta nAma che. te pUrve, dakSiNe, pazcime ne uttare samajavA. te anukrame rajata, tapanIya, kanaka ane vaiDyuM. maya che. te cArenI upara sAta, nava, sAta ane nava e anu
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ [22] me phUTa che. A gajadaMtAo bahAra niSadha ne nIlavaMta pAse cAra ejana uMcA ane pAMcaso jana pahoLA che. te uMcAImAM mAtrAe vadhatA vadhatA merUpAse pAMcase jana uMcA che ane vistAramAM ghaTatA merUpAse aMguLanA asaMkhyAtamA bhAga jeTalA che. azvaskaMdhanI AkRtivALA che. 30209 jana ne cha kaLA lAMbA che. (tene bamaNuM karavAthI te kSetranuM dhanupRSTha thAya che) te cAre vakSaskAra upara prathama siddhAyatanakUTa himavata parvata samAna che ane prathama semasa vakSasakAra upara bIjA cha manasa, maMgaLAvatI, devakura, vimaLa, kAMcana ne viziSTa nAmanA kaTo che. vimaLa ne kAMcana nAmanA be kUTa upara be yadhArA ne vicitrA nAmanI dikakumArIne nivAsa che. bIjA vidyutaprabha gajadatA upara vizu...bha, devakurU, pava, kanaka, svastika, sItAdA, sadAjaLa ne hari nAmanA siddhAyatana phUTa pachI ATha phUTa che. temAM kanaka ne svastika phUTa upara puSpamALA ne aninditA nAmanI be dikakumArIone nivAsa che. trIjA gandhamAdana gajadaMtA upara siddhAyatana phUTa pachI gandhamAdana, gadheilAvatI, uttarakurU, phATika, lehita ne AnaMda nAmanA cha phUTa che. temAM sphaTika ne lehita phUTa upara bhegakarA ne bhagavatI nAmanI be dizAkumArikAne nivAsa che. cethA mAlyavaMta gajadatA upara siddhAyatana phUTa pachI bIjA mAlyavaMta, uttarakura, kaccha, sAgara, rajata, sItA, pUrNabhadra ane harissaha nAmanA ATha phUTa che. temAM pAMcamA ne chaThThA sAgara ne rajatakUTa upara subhegA ne mAlinI nAme be dikumArIono nivAsa che. te kuTemAM hari ne harisaha nAmanA be phUTo che te balakUTanI jevA hajAra
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ ra3 ] jana uMcA ne mULamAM hajAra yojana pahoLA, upara 500 yojana pahALA che. (A cAra gajadaMtA uparanA ATha phUTa upara je ATha dikumArIonA nivAsa che tenuM mULasthAna te te phuTa nIce eka hajAra yojana che. tethI te adholekavAsI kahevAya che.) iti vakSaskAra (gAjadUta) varNana parvatanI uttara ane uttarakALa che. sama, merU parvatanI uttare ane nIlavaMta parvatanI dakSiNe gadhamAdana ne mAlyavata gajadaMtAnI madhye uttarakura nAme kSetra che. te uttara dakSiNa 1184ra jana ne be kaLA pahoLuM che. sama, ramya ane maNimaya tRNayukta bhUmivALuM che. vApI, puSkariNI, kIDAparvatA, gRhamaMDapa tathA sukhapRzya ne dastha zilApakethI maMDita che. vividha prakAranA gulma ane puSpanA vanethI alaMkRta ane citravicitra vRkSa ane latAevaDe zobhita che. nAnA prakAranI vanarAjIvALuM che. tyAM rahelA daza prakAranA kalpavRkSemAM 1 madhaMgA che te maghanA aMgabhUta madhu, prasannA ane zreSTha AsavAdine jharanArAM che, 2 bhaMgA che te karkarI, sthALa, maNibhAjanAdivaDe yukta che, 3 sUryagA-visasApariNAme pariNamelA vicitra prakAranA vAjItranA zabdavALA che, 4 dIpazikhAdIpavizeSane prakAza ApanArA che, 5 jajotiSa-sarvarasadaza prakAzita che, 6 citrAMgA-prekSAmaMDapanA AkAravALA vicitra kalpita mAlyavALA che, 7 citrarasAsvAdu bhejana tathA khAdya padArthothI saMpanna che, 8 mayaMgA-jevA joIe tevA bhUSaNavALA che, 9 gehAkArA-eka khaMDevigere vALA gRhanA 1 sukhasparzavALA ne jevAthI AnaMda upaje tevA.
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 24 ] vinyAsavALA che ane 10 anAyA-vastronI saMpattivALA che. tyAM strIe zubha lakSaNuvALI, parama rUpazALI, zRMgArAdinI kaLAne jANanArI, jarA, vyAdhi, dArbhAgya ane ze!kAdi aniSTathI rahita che. purUSaSa sugadhI zvAseAcchavAsavALA, prasveda, maLa ne rajathI rahita ane sArI kAMtivALA tema ja vaRSabhanArAca saMghacaNavALA, samacaturarsa saMsthAnavALA tathA traNa gAu uMcA zarIravALA che. strIe te karatAM kAMika nyUna zarIravALI che. 256 pRSTakara'DakavALA tyAMnA yugaLikA che. bhadraprakRtivALA, sateASI, yathArUci ( manapasaMda ) sthAnavALA ane mithunadharma vALA che. traNa patyeApamanA AyuSyavALA che ane aThThamabhate-traNa divasane AMtare AhAra lenArA che. AhAramAM pRthvI ( mATI ), puSpa ne phaLa khAnArA che. zreSTha che, mAdhA ( pIDA) rahita che. vivAhAdi kriyA vinAnA che. 49 divasa apatyayugalanuM pAlana karanArA che. sukhapUrvaka mRtyu pAmanArA ane devagatimAM nArA che. te uttarakurU kSetramAM sItAnadInA pUrva ne pazcima kinArA pAse rahelA, nIlavaMtapa tathI 834 ceAjana ne 4 ne AMtare e camaka parvatA che. te hajAra ceAjana uMcA ane mULamAM teTalA ja vistAravALA, upara tethI ardha vistAravALA che. kanakamaya che. te enI upara e camakadevanA e prAsAda che. te himavat pataparanA prAsAda jeTalA pramANavALA che. nIlavaMtaparyaMtanA ne camakanA AMtarA jeTalA ja aMtare atare AvelA dakSiNa tarapha pUrve nadInA vanamAM batAvelA nAmavALA pAMca drahe che. te traNa seApAna ane tArAdi zAbhAvALA che. te krUDA pAtapeAtAnA nAmavALA devAnA nivAsabhUta che. te druhAnI bane bAjue
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ [25] pUrve ne pazcime daza daza kaMcanagiri che. te so yojana uMcA, mULamAM teTalA ane upara ardhA vistAravALA che. tenI upara kAMcanadevane nivAsa che. te kaMcanagiri kahethI daza ejana abAdha sthAnavALA che eTale kahethI teTalA dUra che. te uttarakurU kSetranA pUrvArdhamAM jAMbUnadamaya vRkSanuM pITha che. te pAMcaze jana lAMbuM pahoLuM che. madhyamAM bAra jana jADuM che. prAMte be keza jADuM che. te pIThane cAra dizAe cAra dvAra che. te pITha upara vairyamaNi ne tapanIya vRtavALe, jAMbUnadamaya, sukumAra ane rakta pallava, pravALa, tathA aMkurane dhAraNa karanAra che. vicitraratnamaya surabhi puSpavALo che. tenA amRtarasa sadA phaLe che. te vRkSanI pUrva dizAnI zAkhA upara bhavana che ane bIjI traNa dizAnI traNa zAkhA upara prAsAda che. madhyanI viDimA upara siddhAyatana che. e sarva vijayAdha parvata paranA siddhAyatanAdinA pramANavALA che. te mULavRkSanI pharatA parivArabhUta 18 jaMbavRkSe che. te mULavRkSa karatAM ardhapramANuvALA che. e ja pramANe kula cha kaTaka (valaya) jaMbUvRkSanI pharatA adha ardha pramANuvALA che ane te vedikAvALA che. te mULavRkSapara jaMbadvIpanA svAmI anAdUta devane nivAsa che. tenA parivArabhUta devenI saMkhyA ane vRkSonI saMkhyA padmadrahamAM rahelA kamaLanI saMkhyA pramANe che. te vRkSo ahArathI vRttAkAravALA che. mULavRkSa se se yAjananA pramANavALA traNa vanakhaMDathI parivRta che. prathama vanakhaMDamAM pacAsa jana jaIe tyAre cAre dizAmAM bhavana che ane vidizAmAM cAra cAra puSkariNuMonA madhyamAM ekeka prAsAda che. puSkari. NIo eka keza lAMbI, ardhakeza pahoLI ne pAMcaso dhanuSya
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 26 ] uMDI che. te naMdApuSkaraNI jevI che. bhavana ne prAsAdanA madhyamAM eTale AMtarAmAM ATha phUTa che te jAbanadamaya che. ATha yAjana uMcA che. teTalA ja mULamAM vistAravALA ne upara tethI adha eTale cAra yAjana vistAravALA che. te AThe kUTo upara siddhAyatane che. zAkhA upara ane vanamAM pUrvottara eTale izAnakAjInA prAsAdamAM siMhAsaneA che. iti uttarakurU sakSepa i merUparvatanI dakSiNe uttarakurUno jevu devakura kSetra che. te kSetramAM niSadhaparvatane lagatA tenI uttare citravicitra phUTa che te camaka pata jevA ja che. pAMca #hA niSadhAdi nAmavALA che. te kSetranA pazcimAI mAM zAmalI nAmanu vRkSa che. tenI upara garUDadevane nivAsa che. tenI pITha phUTa vigere ja vRkSa pramANe che. paraMtu A rajatamaya che. ( jammU ne zAmalI ane vRkSeA pRthvIkAyamaya che. ) iti devakurU sakSepa mahAvideha kSetramAM 32 vijayA che. temAM uttara bAjInI 16 vijayA vijayA paryaMta ane raktA raktavatIthI vibhakta thayelI eTale cha kha'DavALI thayelI che. ane dakSiNanI 16 vijayA vijayA parvata ne ga MgA siMdhuthI vibhakta thayelI bharatakSetra pramANe cha khaDavALI che. te vijayA uttara dakSiNu lAMkhI 16592 ceAjana ne e kaLA che ane pUrva pazcima 2213 ce!janamAM kAMika nyUna vistAravALI eTale paheALI che. vijayanA vistAra jeTalA lAMkhA dareka vijayamAM vijayA parvata che. tenI upara daza
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 17 ] jana jatAM baMne bAju daza daza jana pahoLI vidyAdharanI zreNIo che. temAM paMcAvana paMcAvana nagaro che. tenI upara daza yeAjane baMne bAju Abhigika devanI zreNIo che. temAM dakSiNa bAjunI vijayamAM zakeMdranA kapALanA sevakonI ane uttara bAjunI vijamAM IzAnaMdanA lepALanA sevakanI che. dareka vaitADhya parvata upara nava nava phUTa che. temAM bIjA ne AThamA kuTa potapotAnI vijayanA nAmanA dakSiNAI ne uttarArdhayukta saMjJAvALA che. niSadha ne nIlavaMtanA nitaMba pAse batrIze vijayamAM ekeka kaSabhakUTa che ane te parvatanA nitaMba pAse rahelA 64 kuMDAmAMthI gaMgA siMdhu, raktA ne ktavatI nadIo nIkaLelI che. rASabha te te vijayamAM thatA cakravatIonA nAmavALA che. mAgadha, varadAma ne prabhAsa nAmanA traNa traNa tIrtho dareka vijayamAM sItA-sItedAne kInAre che. pUrvavidehamAM uttara bAjue kaccha, sukaccha, mahAkaccha, kacchAvatI, kachAvarta, maMgalAvarta, puSkara ne puSkaravata (puSkabAvatI) nAmanI 8 vijaye che. pUrva videhamAM dakSiNa bAjue vatsa, suvatsa, mahAvatsa, vatsavatI, ramya, ramyaka, ramaNIya ne maMgaLavaMta (magaLAvatI) nAmanI 8 vijaya che. pazcimamahAvidehamAM dakSiNa bAjue pakva, supa, mahApa, pavatI, zaMkha, kumuda, nalina ne nalinavanta (nalInAvatI) nAmanI 8 vijayo che. pazcimamahAvidehamAM uttarabAjue vama, suvapra, mahAvapra, vAvatI, valsa, suvaragu, gaMdhila ne gaMdhilavaMta (gaMdhilAvatI) nAmanI 8 vijaye che. ' mAlyavaMta gajadaMtAnI pAsethI pradakSiNAnA anukrame e
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ [28] batrIza vijaye jANavI, te vijaye vakSaskAra giri ane aMtara nadIothI judI paDatI eTale etarAmAM rahelA giri ane nadIovALI che. ATha ATha vijayanA sAta sAta AMtarAmAM cAra cAra vakSaskAra girie ne traNa traNa aMtara nadIo che. mahAvidehakSetramAM pUrva pazcimAI ne temAM dakSiNAIne uttarArdhamAM vakSaskAraparvata vijaya pramANa lAMbA ane niSadha nIlavaMta pAse cAraso jana ane sItA-sIdApAse pAMcase jana uMcA che. pahoLAImAM pAMcaso jana uparanIce sarakhA che. vakSaskAranI AkRtivALA che. sarva ratnamaya che. te dareka vakSaskAra upara prathama siddhAyatana nAmane pachI vakSaskAranA nAmane ane pachI baMne bAjunI be vijayanA nAmanA-ema cAra cAra phUTa che. temAM nadIne lagatA siddhAyatana phUTa che. te vakSaskAra kula soLa che. tenA nAma A pramANe che-citra, padma (brahma), nalina ne ekazaila; trikaTa, vaizravaNa, sudarzana ne aMjana, aMka, padmavaMta, AzIviSa ne sukhAvaha; tathA caMdra, sUrya, nAga ane deva. te dareka vijayamAM eka eka mukhya rAjadhAnI bAra jana lAMbI ane nava jana pahoLI che. tenA nAme A pramANe che: kSemA, mapurA, riTA, ripurA, khaDyA, maMjUSA, oSadhi ne puMDa rIkiNI; susImA, kuMDaLa, aparAjitA, prabhAkarA, aMkavatI, padmAvatI, zubhA ane ratnasaMcayA azvapurI, mahApurI, siddhapurI, vijayapurI, rAjyA, virAjyA, azokA ne vItazekA vijaya., vijayaMtA, jayaMtA ne aparAjitA, cakrapurA, khaggapurA, adhyA ne adhyA. aMtara nadIo je vijonA AMtarAmAM che tenA nIkaLa1 kSetra mAsamAM nAmamAM pheraphAra che.
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 29 ] vAnA kuMDe rehitAnadInA prapAtakuMDa jevaDA, temAM dvIpa paNa te ja pramANavALA ane svadevInA nAmanA AvAsavALA che. te nadIone darekane 28000 nadIone parivAra che ane te nIkaLe tyAMthI sItA-sItAdAmAM maLe tyAMsudhI eka sarakhA : savAso ejananA pravAhavALI che ane aDhI yojana UMDI che. tenA nAma: grAhatI, hadavatI ne pakavatI, tasajaLA, mattajaLA ne unmattajaLA kSIradA, siMhotA ne aMtavohinI tathA umimAlinI, phenamAlinI ne gaMbhIramAlinI che. mahAvidehakSetranI pUrvote ne pazcimAMte sItA ne satedAmukhavanA che. te baMne udyAna nadInI dakSiNa ne uttara bAju rahelA che. te udyAne parvatasamIpe eka kaLAnA vistAravALA ne bIjI bAjue eTale nadI pAse 222 jana paheLA che. ekaMdara cAra vano che. A ja budvIpanA mahAvidehamAM jaghanyakALe cAra tIrthakare, cakravatIo ane vAsudeva tathA baLade hoya che ane utkRSTakALe covIza tIrthakaro ane cakravatIo vigere hoya che. iti mahAvideha saMkSepa iti dvitIyAddhikam iti jabUdvIpa vicAra 1 gaMgA siMdhu tathA raktA raktAvaLIne parivAra te ja tene parivAra jaNAya che. kAraNake bIje parivAra hoya te tenuM sthAna zuM ane parivAra maLe te pravAhamAM vRddhi thavI joIe te thayela nathI.
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha tRtIyamAnTikam jaMbudvIpathI bamaNA bamaNA vistAravALA dvIpasamudra pUrva pUrva dvipasamudranI pharatA valayAkRtivALA che. te sarva zubhavarNAdi nAmavALA che. saMkhyAe aDhI uddhArasAgaropamanA samaya pramANa che. te vedikAvALA, devane kIDA karavA gya, vicitra ramya bhUmibhAgavALA che. ane aDhIdvIpa ne be samudra sivAya mAnuSataraparvatathI bAhya bhAge rahelA che. lavaNa samuda prathama jaMbadrIpa pharato lavaNasamudra che. te gatIne AkAre che. uMDAImAM mAtrAmAtrAe uDe thato 95000 jana jaIe tyAre eka hajAra yeAjana uMDo thAya che. e ja pramANe sAmI bAjuthI paNa 5000 ejana AvatAM hajAra ejana 6. thAya che. madhyanA daza hajAra ejanamAM ekasarakhe eka hajAra rojana uMDe che. je bUdvIpanI jagatIthI ucAImAM mAtrAmAtrAe vadhatAM pa000 ejana jaIe tyAre tenuM jaLa vAta ja uMcuM thAya che. e ja pramANe sAmI bAjuthI zuM samaja. madhyanA daza hajAra ejanamAM 16000 ejana 6cI eka sarakhI killA jevI zikhA che. tenI upara divasamAM be vAra DAMka jUna ardhajananI vRddhi thAya che. te samudranA madhyabhAgamAM cha lAkha jana uMDA cAra dizAe cAra pAtALakaLazA vaDavA mukha, ke pUva, yupane Izvara nAmanA che. tenI ekahajAra yajana jADI samaya ThIMkarI che. mukhe ne taLe daza hajAra ejana
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 31 ] pahelA che. te kaLazamAM kALa, mahAkALa, vela ane prabhaMjana devano nivAsa che. (te tenA adhiSThAtA che.) madhyamAM eka lAkha jana (peTALe) che. uMDAinA lAkha jananA traNa bhAga karatAM nIcenA trIjA bhAgamAM mAtra vAyu, madhyanA trIjA bhAgamAM vAyu ne jaLa -mizra) ane uparanA trIjA bhAgamAM mAtra jaLa che. moTA alijara (khADA) nI AkRtivALA che. bIjA kSullaka (nAnA) pAtALakaLazAo che. te hajAra jana uMDA tathA vacce pahoLA, mukhe ne taLe so yojana pahoLA ne daza ejananI ThIkarIvALA che. te paNa mukhyakaLazanI jevA traNa bhAgavALA che. A nAnA kaLazanI moTA kaLazanA AMtarAmAM nava nava paMktio che. navapaktimAM maLIne ekeka dizAe 1971 hovAthI cAre dizAnA maLIne 7884 nAnA pAtALakaLazAo che. enI zikhA upara thatI vRddhine aTakAvavA mATe aMdaranI bAju 4ra000, upara 60000 ne dhAtakIkhaMDa tarapha 72000 nAgakumAra jAtinA devo kAyama rahelA che. ekaMdara 174000 de che. te velaMdhara deva kahevAya che. tenA stUpa, ukAbhAsa, zaMkha ne udakasIma nAmanA cAra velaMdhara parvata lavaNasamudramAM che. te kanaka, aMka, rajata ne sphaTikamaya che. tenA svAmI gotpa, zivaka, zaMkha ne mane hada nAmanA de che. jaMbudvIpanI jagatIthI 42000 ejana jaIe tyAM lavaNasamudramAM te parvate AvelA che. te 1721 yeAjana uMcA che. nIce 1022 yojana pahoLA che, upara 424 yojana pahoLA che. (madhyamAM 723 yojanA pahelA che.) tenI upara himavAnuM parvata upara che tevA prAsAde che. bIjA anusaMdhara devanA karkoTaka, kArramaka, kailAsa ne
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 32 ] arUNaprabha nAmanA cAra parvata che. te sarvaratnamaya che. jaMbadvIpanI jagItathI pUrva dizAe bAra hajAra jana jaie tyAre teTalA ja pramANavALA pUrvadizAe be caMdranA dvIpa che ne pazcimadizAe be sUryanA dvIpa che. te ja pramANe tenI sAthe lavaNasamudranA jaMbudvipa taraphanA be be caMdranA ne be be sUryanA dvIpa che. sAmI bAjue lavaNasamudranA bIjA be caMdra ne be sUryanA dvIpa che. be sUryadvIpanA madhyamAM lavaNasamudranA svAmI susthita devano maitama nAme dvIpa che. tema ja samasta dvIpanA sUryacaMdronI te te nAmanA bIjA dvIpamAM rAjadhAnIe che. parvataparanA prAsAdo himavata jevA che ane bIjA jaMbadvIpamAM pAMca rAjadhAnIe (susthitadeva sudhAMnI) che. te pUrve ne pazcimanA krama pramANe samajavI. lavaNasamudra sivAyanA bIjA badhA samudro azruti jaLavALA che ane ekasarakhA dvIpanI gatIthI ja hajAra yojana UMDAIvALA che. himavAnaparvatanI pUrve ne pazcima dizAe, vidizAmAM, lavaNasamudramAM be be DADhAo che. tenI upara traNaseM yejanathI so so jana vadhatA anukrame sAta sAta aMtaradvIpa, che. eTale jaMbadvIpanI jagatIthI traNaseM ceAjana dADhA upara jaIe tyAre jagatIthI traNaze yojana dUra, traNa jananA pramANavALA, cAre dizAe ekeka dvIpa che. tyArapachI cAra jana jagatIthI dUra, cAra ejanane aMtare, cAra yeAjana lAMbA pahelA cAra dvIpa che. e pramANe traNe bAbatamAM se se yajana vadhatA cAra cAra dvIpo che. tenA nAma anukrame pUrvotaranA krame A pramANe che: ekeka, AbhASika, lAMgalika ne vaiSANika hayakarNa, gajakarNa, gokarNa ne zaSphaLIkarNa Ada
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 33 ] zamukha, meSamukha, huyamukha ne gajamukha; azvamukha, hastimukha, siMhamukha ne vyAghramukha, azvaka, siMhaka, hastika ne karNa prAvaraNa, ulkAmukha, vidyujijaa, meghamukha ne vidyutA; ghanadaMta, gUDhadata, viziSTadaMta ne zuddhadata. temAM hemavata kSetrapramANe yugaLika manuSya, te te dvIpanA nAmavALA, AThesA dhanuSa UMcA zarIravALA ane payeApamanA asaMkhyAtamA bhAganA (asaMkhyAta varSanA ) AyuSyavALA che. e ja pramANe zikharIparvatane paNa cAra dADhA che ane tenI upara uparanA ja nAmavALA ne pramANavALA 28 AMtaradvIpA che. temAM upara jaNAvyA pramAgrenA ja yugaLikA vase che. kula 56 aMtaradvIpA che. iti lavaNeAdhi samAsa dhAtakI khaDa dhAtakIkhaMDamAM dakSiNe ne uttare e IzvAkAra parvatA che. te eka hajAra ceAjana paheALA che. pAMcaso ceAjana UMcA che ane cAra lAkha ceAjana lAMbA che. puSkarA mAM paNa tevA ja e parvatA teTalA paheALA ne uMcA paraMtu ATha lAkha yeAjana lAMbA che. svaparidhithI dviguNa vistAravALA gajajjatAkRti vakSaskAro che. te e mekhaLAvALA che. varSadhara parvatA jaMbudrIpathI amaNA vistAravALA che. puSkarAmAM cAgaNA vistAravALA che. pahoLAimAM sarvatra sarakhA che. lAMbA dvIpapramANa che. hA, nadI, 1 A hakIkata samajANI nathI.
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ [34] kuMDa, dvIpa, kAMcanagiri, yamaka, citravicitra, rASabhakUTa, vRttavaitADhya jabUdvIpa pramANe ja AyAmavALA che. dIrghazela ane mukhavana AyAma kSetra pramANe samaje. nadIne avagAha pitapitAnA vistArAnusAra jANavo. dhAtakIkhaMDamAM 356227 jana lAMbA vidyu<
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 35 ] ane 28000 pejane paMDakavana jANavA. temAM mahAvidehamAM vijaye kacchAdi, vakSAra citrAdi ane vidyuprabhAdi, nadIo gaMgAdi, kurukSetramAM AvelA kahe ane kAMcanaparvatAdi dhAtakIkhaMDanA baMne vibhAgamAM pUrvAdha ne pazcimamAM budvIpanA nAma pramANe nAmavALA ane kAMIka namatA cheDAvALA jANavA. iti ghAtakIkhaMDa samAsa kALadadhi dhAtakIkhaMDanI pharato kALeda (kALadadhi) mATha lAkha jananA vistAravALo, eka hunara jana sarakhe UMDe, ogaNatrIza lAkha jananI zucivALe ane vijayAdi cAra dvAravALe che. eka lAkha jana jaMbudvIpa, baMne bAju vaLIne cAra lAkha yejana lavaNasamudra, baMne bAju maLI ATha lAkha jana dhAtakIkhaMDa ne be bAju maLIne 16 lAkha jana kALedadhi e pramANe 29 lAkha yarjana zuci jANavI. iti kALadadhi puSkarAI dvIpa mAnuSettara parvate jenA be vibhAga karelA che e puSkarArdha dvIpa dhAtakIkhaMDa pramANe ja kSetra ane parvatAdivALe che.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 36 ] paraMtu temAM varSadhara parvate dhAtakIkhaMDathI bamaNuM vistAravALA (pahelA) che, jaMbadvIpathI gaNuM vistAravALA che ne ATha lAkha ceAjana lAMbA che. svaparidhithI dviguNa vistAravALA gajadaMtAkRti :vakSArA che. te be mekhaLAvALA che. parvate paheLAImAM sarvatra sarakhA che. braha, nadI, kuMDa, dvIpa, kAMcana, yamaka, citravicitra, aSabhakUTa ne vRttavaitADhya jaMbadvIpa jeTalA ja pramANavALA che. dIrghatAlya ane mukhavanane AyAma kSetrAnusAra jANa. nadIne avagAha potAnA vistAra anusAra jANa. varSadhara parvate ane ISakAranA pramANunA yejane bAda karatAM bAkI rahe te Adi, madhya ne aMtyanI paridhinA 212 bhAga dhAtakIkhaMDa pramANe karavA ane tenA dhAtakIkhaMDamAM pADyA che te pramANe 212 bhAga pADI bharatAdi 14 kSetranuM pramANa samajavuM ane kSetrAe rokelA pejane ane ISpAkAra parvatanA be hajAra yeAjana bAda karatAM bAkI rahe teTalA jananA 84 bhAga karavA ane tenA dhAtakIkhaMDamAM pADyA che te pramANenA bhAganI pahoLAIvALA 12 varSadhara parvate samajavA. A khaMDamAM be meruparvata 84000 ejana UMcA che ane te mULamAM 9400 ejana ne upara eka hajAra yojana pahoLA che. tenI upara pa0055500 ne 28000 yejane naMdana, somanasa ne paDaka vana che. iti puSkarAI dvIpa 1. be be gajadaMtAnI maLIne eka paridhi ane cAra gajadatAnI maLIne bamaNa vistAravALI paridhi thAya ane be mekhaLA zabda be vibhAga thAya Ama samajAya che.
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 37 ] mAnuSattara parvata vigere mAnuSAra parvata velaMdhara parvata pramANe pramANavALo eTale 1721 jana UMce, (430 ejana ne eka kesa UMDe) ne nIce 1022, madhyamAM 723 ane upara 424 jana pahoLo che, paraMtu ardha javanA AkAravALe che, eTale ke A bAjunA puSkarArdha tarapha sarakhe che ne bIjA puSkarAI tarapha evadhato pahoLo che. suvarNamaya che. vedikA vanakhaMDa yukta che. tenI aMdaranA bhAgamAM manuSya che ane upara suvarNakumAra devane nivAsa che. tenI bahAra manuSya nathI. enI bahAra de ane vidyAdhara manuSya jaI zake che, sAmAnya manuSya jaI zakatA nathI. tenI bahAra bAdarAgni, megha, vidhuta, nadIo ane kALapariveSa nathI. mAnuSattara parvata pramANe ja kuMDaLa ne rucaka parvate te te nAmanA dvIpanA madhyamAM cakrAkAre che. koleda, puSkaravara samudra ne svayaMbhUramaNa samudra udakanA rasavALA (mIThA pANIvALA) che. lavaNasamudra khArA pANuvALa che. vAruNedadhi vicitra prakAranI madirA jevA pANIvALo che. sAkara vigere vicitra miNa vastunA cothA bhAgavALA gAyanA dUdha jevA pANIvALo kSIrasamudra che. sArI rIte kahelA ane tatkALanA TharI gayelA ghI jevA pANIvALo dhRtavarasamudra che. bAkInA samudra catutakasaMyukta kaDhIne trIjA bhAgane ghaTADelA IzunA rasa jevA pANIvALA che. 1. jAyaphaLa, jAvaMtrI elacI ne lavaMga e cAra jAtaka kahevAya che.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ [38] lavaNasamudra, kALodadhi ne svayaMbhUramaNa samudra bahu maste.. vALA che, bIjA samudro bahu masyavALA nathI. vAruNa, kSIra, dhRta ne IkSurasavALA cAra tema ja prathamanA 3 maLI sAta samudro pachI AThamo naMdIzvara nAmane dvIpa che. te vividha prakAranA udyAnevALo che. devalokanI spardhA kare te che. jiteMdranI pUjA bhakti mATe AvatA devothI ghaNe manahara che. chAvaDe vividha prakAranA bhoga bhegavatA dethI ramya che. temAM kSetranA 25 bhAga karatAM madhyanA 13mA vibhAgamAM cAra dizAe cAra aMjanagiri che. te bahAranA 4 meru jeTalA (84000 jana) UMcA che. mULamAM daza hajAra jana jhAjherA pahoLA che, upara eka hajAra jana pahelA che. te cAre parvato upara jinAyatane che. te sau jana lAMbA che, pacAsa ejana pahoLA che ane 72 jana UMcA che. te siddhAyatanane saLayejanA UMcA, ATha yeAjana paheLA ne pravezavALA, deva, asura, nAga ne suvarNa jAtinA devanA AvAsavALA cAra dizAe cAra dvAra te ja nAmanA che. te prAsAdanA madhyamAM maNipIThikA seLa jana lAMbI pahoLI ne ATha jana jADI che. tenI upara devacchedaka maNipIThikA karatAM kAMIka adhika AyAma ne UMcAIvALe che. sarvaratnamaya che. te dareka siddhAyatanamAM devajIMdA upara 108 pratimAo jinezvaranA mAnavALI che. te pitA potAnA parivAravALI che. te siddhAyatana puSadAma, ghaMTA, laMbUSa, ghaMTikA, aSTamaMgaLa, toraNa ane dhvajAvALA che. tapanIyamaya raja ane vAlukAnA prasAravALA che. soLa pUrNakaLazAdithI bhUSita che ane AyatananA * . 1. upalakSaNathI sAta dvIpanI paNa pachI.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ [39] mAnavALA mukhyamaMDapa, prekSAmaMDapa, akSapATaka, maNipIThikA, stUpa, pratimA, caityavRkSa, iMdradhvaja, puSkariNI vigerenI kramasara racanAvALA che. nAnAmaNimaya che. te aMjanagirionI cAre dizAe lAkha ejananA pramANuvALI cAra cAra puSkariNue che. tenA nAme-naMdiSeNa, amoghA, gestUpA ane sudarzanA; nandorA, nandA, sunandA ne nandivardhanA bhadrA, vizALA, kumudA ne puMDarIkiNI, vijayA, vaijayaMtI, jayaMtI ne aparAjitA che. te pUrvadizAnA kramathI jANavI. te soLe vApikAomAM ekeka dadhimukha parvata che. te uparanA bhAgamAM vedikA ne udAnavALA che. te 64000 jana UMcA che ne nIce tathA upara ekasarakhA daza hajAra jana pahoLA che. sphaTikamaya che. te parvata upara aMjanagiri jevA ja siddhAyatane che. A naMdIzvara dvIpamAM vidizAmAM cAra ratika daza hajAra yojana lAMbA paheLA ane eka hajAra yojana UMcA (jADA) sarvaratnamaya ne jhAlaranA AkAravALA (capaTA) che. (anyatra 3ra kahyA che) te dvIpamAM dakSiNe dharmanI idrANIonI ane uttare IzAnaMdanI iMdrANIonI baMne bAju ATha ATha hevAthI kula 32 rAjadhAnI lAkha lAkha eMjananA pramANuvALI che. tenA nAma-sujAtA, manasA, aciMmAlI, prabhaMkarA, padmA, zivA, zuci, aMjanA bhUtA, bhUtAtaMsA, gotpA, sudarzana amalA, apsarA, rohiNI, navamI, ratnA, ratnazcayA, sarvaratnA, ratnasaMcayA su, vasumitrA, vasubhAgA, vasuMdharA nandattarA, nandA, uttarakuru, devaku, kRSNa, kRSNarAjI, rAmA ne rAmaraNitA che. A pramANe pUrvadizAnA kramathI jANavI. A dviIpamAM AvIne deve sarva prakAranI saMpattivALA svaparivAra
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ [40] sahita, pitapotAnA parikarathI parivarelA, parvatithie surAsura ne vidyAdharAdikee pUjita jinAyatamAM harSita manathI aSAlhakI pUjA (aNAlikA mahatsava) kare che. iti naMdIzvaradvIpa samAsa iti tRtIyAtrim atha caturthamAhUikama gaNita vigere aneka bAbate vidhvaMbhane varga, karI tene dazaguNa karI tenuM vargamULa kADhavAthI vRttakSetranI paridhi Ave che. te paridhine viSkabhanA cothA bhAge guNavAthI gaNitapada Ave che. je badvIpanA viSkabhane jenI jIvA kADhavI hoya tenA avagAhathI UNa karI, tene taddaguNa karI pachI cAragaNuM karI vargamULa kADhavuM tenuM nAma kyA kahevAya che. ISane varga karI tene chaguNa karI jayAnA vargamAM nAkhI tenuM vargamULa kADhavAthI dhana pRSTa Ave che. iSane cAraguNA karI vargayukta karI bhAMgelA jayAnA vargane viSkabha kahe che. dhana pUchanA vargamAMthI jayAnA vargane bAda karI tenA cha bhAga karI tenuM vargamULa kADhavAthI iSa Ave che. moTA dhanupRSTamAMthI nAnA dhanupRSThane bAda karatAM je Ave tenuM ardha te bAhA kahevAya che. 1 A zati samajANI nathI.
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 41 ] sarva girinI zreNInA zikharataLa, kuTa, kuMDa, vana, nadI, mukhavana, nadI nIkaLavAnA draha, zilA, vApI vigere vedikA vanakhaMDathI AvRta jANavA. vAva, kuMDa ne draha daza ejana UMDA jANavA. kamaLa ne samudramAM AvelA giri ne dvIpa pANIthI be kesa UMcA jANavA. meru, aMjanagiri, dadhimukha, kuMDaLa ne rUcaka parvate eka hajAra yojana jamInamAM UMDA jANavA, bIjA parvate UMcAInA cothA bhAge jamInamAM jANavA. ekeka dvIpathI samudra ane samudrathI dvIpa bamaNuM bamaNa vistAravALA jANavA. jaMbUdvIpamAM tenA viSkabhanA 10 bhAga karI tevA eka, be, cAra, ATha, soLa, trIza tathA cosaTha guNo tathA pAchA batrIza, seLa, ATha, cAra, be ne eka guNe bharatAdi kSetre ne parvatene vikhuMbha eTale pahoLAI jANavI. dareka nadIo nIkaLe tyAM jeTaluM pravAha hoya tethI dazaguNe prAMte (mukhe) jANo. pahoLAInA pacAsame bhAge tenI UMDAI jANavI. drahanA vistArathI eMzImA bhAgane vistAra (pahoLAI) dakSiNa bAjunI nadIonI jANavI. uttaradizAnI nadIonI cALIzame bhAge pahoLAI jANavI. merunI uttarabAjunI nadIomAM tethI viparyaya jANo. pravAha ne mukhanA vistArane vileSa karI tenA ardhabhAgane sADIyumALIza hajAre bhAMgatA je Ave teTalI nadInI baMne bAjue pravAhamAM vRddhi samajavI. 178842 yojanamAMthI ISakArane be hajAra bAda karI tenA corAzI bhAga karI potAnA guNAkAre guNatAM je Ave te dhAtakIkhaMDanA parvane vyAsa jANo. te karatAM bamaNuM puSkarArthanA parvane vyAsa jANo:
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ [42] parvatanA vyAsanA ardhamAMthI drahane vyAsa bAda karatAM je Ave eTalI nadIonI parvatapara gati samajavI. dhAtakIkhaMDamAM 1703 ejana girinA mastaka upara pUrvagaMgAnI ane pazcime sidhunI gati jANavI. eTalI ja raktA ne raktavatInI jANavI. tethI bamaNI puSkarArthanA parva. para te nadIonI gati jANavI. badhI nadIo pUrva pUrva karatAM bamaNI bamaNuM nadIonA parivAravALI jANavI. mukhavana, vakhArA parvata, aMtaranadI ne merUno vyAsa tathA bhadrazALavananI pahoLAI bAda karatAM je rahe tenA seLamA bhAge ekeka vijayanI pahoLAI jANavI. te sivAya bIjAne vyAsa pUrva kahyA pramANe jANa. | iti karaNAdhikAra jabudvIpa, lavaNasamudra, dhAtakIkhaMDa, kALodadhi, puSkaravAra, varUNa, kSIra, vRta, Izurasa ne naMdIzvara, arUNa, arUNavara, arUNuvarAbhAsa, kuMDaLa, rUcaka, arUNa, tyArapachI vastra, gaMdha, utpala, tilaka, pRthivI, nidhAna, ratna, varSadhara, hada, nadI, vijaya, vakSAra, kalpa, 1 A pramANe nAma, vara sahitanAmane varAbhAsa sahita nAma Ama tripratyayAvatAra yAvata sUryavarAbhAsa sudhI samajavA. kuMDaLa, rUcaka ne arUNamAM te pramANe na karavAnuM paNa keTaleka sthaLe kahela che. e pramANe gaNatAM AThamA naMdIzvara dvIpathI brame arUNa ne dazame kuMDaLa tathA 11 me rUcaka Ave che. bIjI rIte kuMDaLa 11 me ne rUcaka 13 me Ave che. AvA matAMtara laghukSetra mAsanI vRttimAM batAvela che. chellA deva, nAga, yakSa, bhUta ane svayaMbhUramaNa e pAMca nAmanA dvIpamAM tripratyayAvatAra nathI, ema badhA graMthamAM kahela che.
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 43 ] iMdra, pura, mandara, AvAsa, phUTa, nakSatra ane caMdranA nAmavALA asaMkhya dvIpasamudrA pachI chevaTe sUrya, sUrya vara, sUrya varAbhAsa, deva, nAga, yakSa, bhUta, ane svayaMbhUramaNu paryaMta dvIpe| ane samudra che. hita jamUdrIpa samA ' " vrutiH ' eTale ja khUdvIpanA prastAva hAvAthI ja khUddIpasamAsa nAmanA prakaraNarUpa A kriyA zvetAMbarAcArya eTale zvetAMaranA guru, mahAkavi eTale tattvArtha, prazamarati vigere aneka pravacananA sagrahane karanArA zrI umAsvAti vAcakanI che. te viSe vidvAneAnA samUhavaDe jemanA caraNakamaLa sArI rIte pUjAcelA che tathA zrI cAlukaya (kumArapALa rAjA)nA mugaTarUpI caMdravarDa jemanA caraNa pUjAyA che tathA cAlukayavaMzarUpa mukuTa viSe candrasamAna zrI kumArapAla rAjAe jeenA caraNeAnI arcanA karI che evA kaLikALasarvajJa zrI hemacaMdrasUri mahArAje zrI siddhahemacaMdra nAmanA svApanna zabdAnuzAsanane viSe " 3mA svAti saMgrahItAraH ( 11-2-39 ) " AnA saMgrahu karanAra umAsvAti vAcaka che. '' saMgraha karanAra maharSiomAM sathI prathama umAsvAti che. '" ema kahyu che. tethI moTA vaiyAkaraNI umAsvAti vAcaka ke je anna ( sAka ) evA peAtAnA pU vaMzajo-arthAt mAtA tathA pitA sahita sArI rIte grahaNu karavA lAyaka nAmavALA che. kAraNake A saMgrahakartAnI mAtA umA ane pitA svAti hatA tethI te saMbaMdhane laIne mAsvAti kahevAya che. teo vAcaka eTale pUrvadhara hatA. yata: prajJApanAnI 6 TIkAmAM vAcaka-pAThaka eTale pUrvane jANanAra " ema lakhyuM che. ""
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ ja ] TIkAkArane prAMta ullekha koI ThekANe zrI jaMbudvIpaprajJaptine, keI ThekANe karaNane, ke ThekANe jIvAbhigamane, keI ThekANe bIjA zAstrArthane, kaI ThekANe vANInI vRttine ane keI ThekANe zreSTha vidvAnonA vacanane Azraya laIne meM A mahA (gaMbhIra) arthavALA paNa graMthanI vyAkhyA karI che. 1. - A sUtranI mane maLelI lakhelI prati barAbara spaSTa nathI (jIrNa che) ane mArI mati paNa aspaSTa che, paraMtu pitAne gAmaDI vAsa hoya chatAM paNa ahe! mAre ahIM zI rIte rahevuM ? ema vicAra na karAya. mAre te kriyAnI siddhimAM namra janone kalpalatA samAna zrI pArzvanAtha prabhunA caraNanI maTI stuti ja eka kAraNa che. 2 zrI vikrama rAjAthI anukrame bArase ne paMdara (1215) varSa vyatIta thayA tyAre pallipurImAM zaradaRtumAM sAhAragRha ( upAzraya)ne viSe A manahara vRtti meM karI che. 3. A vRttimAM anAgane lIdhe tathA matinI maMdatAne lIdhe je kAMI anyathA lakhAyuM hoya te popakAramAM ja tatpara sanavALA sajajane sudhAravuM. 4. TIkAkAranI prazasti kSamAbhUtanI jevA udaya pAmelA adbhUta moTA satvavALo, acitya rucivALI pavitra zIlanI sthitine dhAraNa karanAre, moTA tejanA mahimAvALe ane pRthvIpara (sarva lekane) vaMdanIya
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ pa ] pAdavALe A unnata zrI caMdragaccha udayAdri parvatanI je prazasta che. 1. A caMdragachamAM kAmadevano nAza karanAra, ajJAnarUpI aMdhakArano nAza karavAmAM heturUpa tathA anya jIvone tAravAnI rUcivALA sUryasamAna zrI abhayadeva prabhu udaya pAmyA che. 2. A jagatamAM dakSiNa dizAmAM nivAsa karatAM chatAM paNa uttaradizAmAM udaya pAmIne vAdarUpI moTA samudrane utarIne temaNe A vizva atyaMta prakAzita karyuM che. 3. temanA (abhayadeva sUrinA) ziSya dhanezvara prabhu thayA che. teo asaMkhya guNanA samUharUpa sUryanA udayavaDe ullAsa pAmelA, kavionA harSane mATe nirmala sat svarUpane atyaMta vistAratA ane dezAgamanA dveSa karanAra hatA. tathA A lekane viSe nayanA rAganA saMgavaDe subhaga evA padumanA sarakhuM AcaraNa karatA chatAM paNa bhavyarUpI bhramarAo vaDe sevAtA hatA. 4. A cAra zlekane artha vizeSa spaSTatA sAthe paM. zrI dharmavijayajIe lakhI mokalela che te nIce pramANe tu mA [ guNenI apekSAe ] unnata, kSamAne dhAraNa karanAra muniovaDe je (ga7)nI adbhuta ane ane atizaya prazaMsA karavAmAM AvI che, parvatanA jevI nizcala acitya prabhAvAlI ane pavitra maryAdAne je dhAraNa karanAra che, dedIpyamAna tejanA mahimAthI je saMpanna che. je (gacchamAM vartatA munio) nA caraNakamale jagatamAM vaMdanIya che e prazaMsanIya zrIcaMdragacha udayAcalanI mAphaka zobhe che.
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ [46] je atizaya uce che, pRthvIne dhAraNa karanAra che, adbhuta parAkramavALA sUrya) ne jenA upara udaya thaye che, [ sarva parvatemAM ] acitya kAnti ane pavitra evI parvatanI sthitine dhAraNa karanAra che, (arthAt sarva parvatemAM je zreSTha ane pavitra che.) jenuM teja ane mahimA ghaNo moTo che, jenI talATI jagatamAM vaMdanIya che e prazaMsanIya udayAcala parvata zobhe che. chatra kAmadevane jemaNe dabAvI dIdho che, ajJAnanA nAzamAM jeo hetubhUta che, jeone uttarottara udaya vate che, (jagatano) nistAra karavAnI jeonI IcchA che evA zrI abhayadevasUri mAhArAja sUrya sarakhA zobhe che. . (pitAnA udayathI pAradArika purUSanI) kAmaceSTAone jeNe dabAvela che, udaya thaye chate aMdhakAranA nAzanuM je kAraNa che, tArA (upalakSaNathI nakSatrAdi) nI kAnti jeNe naSTa karI che evA sUrya zobhe che. torzA - A jagatamAM dakSiNadizAmAM rahyA chatAM jeNe moTA evI lavaNasamudrano pAra pAmIne uttara dizAmAM udaya-prakAza karyo che ane vizvane jeNe pragaTa karyuM che evo sUrya zobhe che.) (bharatanA) dakSiNa bhAgamAM rahyA chatAM uttara dizAmAM jemano udaya vadhu pramANamAM che ane zAstronA vAdarUpI mahAna
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 47 ] samudranu ulluMdhana karI (jJAnavarDa) jaganuM svarUpa pragaTa karyu che evA abhayadevasUri mahArAja.... .) saMkhyAtIta0 - asaMkhya guNanA samUhavaDe dedIpyamAna udayathI ullAsa. vALA, vidvAn purUSAnA AnaMdane mATe peAtAnA AtmasvarUpane nirmala ane suMdara anAvavAvALA, DhASAnA AgamananA dveSa karanArA, bhavyAtmAonI 5ktithI sevAyalA, nItinA rAga tema ja saMgathI sAbhAgyanAmaka nA udayavALA ane abhayadevasUrinA ziSya evA dhanezvarasUri mahArAja A leAkamAM padmanA sarakhA zAle che. asaMkhya guNAnA samUhathI yukta evA je sUrya tenA udayathI AnaMda pAmanAra, kavienA AnaMda mATe peAtAnA svarUpane nimmULa tema ja pAMkhaDIevALu karanAra, sUrya nA udayathI pAMkhaDIe vikasvara thAya che te apekSAe ) rAtrinA AgamananA dveSa karanAra (kAraNake sUryanA asta thAya eTale padma khIDAi jAya che mATe) suMdara bhramarAenI paMktithI sevAela ane maryAdita raMganA sagathI subhaga evuM padma. A (dhanezvarasUri )nI vANI tarapha rAjAnI jema vAdIenA samUheAe prathama avajJA karI, pachI hAsya karavA lAgyA, pachI huMkAra zabda karIne temanI pAchaLa javA lAgyA, pachI kAMika dhyAna ApavA lAgyA, pachI huMkAra ane dhyAna ApavA pUrvaka vAcALapaNuM dhAraNa karavA lAgyA, pachI zaMkArUpI khIlAthI khIlAI javA lAgyA, pachI vismaya pAmIne netrAne vikAsa
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 48] karavA lAgyA ane chevaTe temanI vANIne IcchavA lAgyA ane zikhavavA lAgyA. pa. tyArapachI devanA samUhothI stuti karAtA ajitasiMha nAmanA sUri temanA (dhanezvarasUrinA) ziSya thayA. te temanA AhAra karyA pachI AhArane karanArA ane temanA gulapha jeTalA zarIranA pramANavALA hatA. 6.1 tyArapachI zrIvardhamAna nAmanA munIzvara thayA, tyArapachI caMdraprabha nAmanA prabhu (sUri) ane tyArapachI zrIbhadrasUri bRhaspatinI jevA anaMta zreSTha guNavAna thayA. 7. temaNe mArgamAM (vihAramAM) paNa ekAMtara upavAsavarDa vihAra karI dIpotsavanI vRddhi karanArI zrIvaDedarA nagaramAM prasiddha razazira cUDAmaNinI yAtrA karI, tathA zrImAna jinezvaranI AjJA pramANe ujayaMta tIrthane uddhAra karyo. A pramANe karavAthI sarva dizAmAM temano yaza haju sudhI vechAe vilAsa kare che. 8. zrIvardhamAnasUrinA ziSya paMDita jinacaMdragaNimizra thayA, teo kAmadevathI parAbhava na pAme tevA, gurUne mAnya ane jJAnI hatA. 9. teo graMtha racavAmAM dakSa hatA tethI niraMtara gurUnA " sucaritrarUpI pupane svecchAthI cuMTIne, ghaNA (pAMca) varNavALI, sarvadA sugaMdha (AnaMda)vaDe paripUrNa, meTA guNenI guMtha. NIvALI, vizuddha ane navIna namaskAramALA temaNe racI hatI. 10 1. A cha lekanA prathama be pAdano artha barAbara samajANa nathI.
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ ] zrImadevasUri, pradyumnavibhu (sUri) ane yazadevaprabhu (sUri) e traNa munIzvare temanuM ziSyapaNuM vahana karatA hatA ( ziSyo hatA). 11. zrIbhadrezvarasUrinA ziSya haribhadrAcArya nAmanA saddaguruthakI jJAnalakSmIne. pAmelA jinacaMdrapUjyanA caraNanA aMtevAsI ziSya)paNAne Azrita thayela sUri zrIvijaye A vRtti racI che ane kalyANamALAne sevanArA temanA ziSya meTI dakSatAvALA abhayacaMdra ke jeNe sauthI prathama tenI prata lakhI che. iti jambudvIpa samAsa TIkA samApta. pUrvadhara zrIumAsvAti vAcakaviracita pUja prakaraNa (artha sahita) snAnaM pUrvAmukhIbhUya, pratIcyAM dantadhAvanam / udIcyAM zvetavastrANi, pUjA pUrvottarAmukhI // 1 // gRhe pravizatAM vAma-bhAge zalyavivarjite / devatAvasaraM kuryA-tsArdhahastova'bhUmike // 2 // nIce misthitaM kuryA-devatAvasaraM yadi / nIcarnIcaistato vaMzasantatyApi sadA bhavet // 3 //
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 50 ] yathArcakaH syAtpUrvasyA, uttarasyAca saMmukha: 1 dakSiNasyA dizo varja, vidigvarjanameva ca // 4 // pazcimAbhimukhaH kuryAtpUjAM jainendramUrtaye / caturtha santaticchedo, dakSiNasyAmasantatiH // 5 // AgneyyAM tu yadA pUjA, dhanahAnirdine dine 1 vAyavyAM santatirnaiva, nairRtyAM ca kulakSayaH // 6 // aizAnyAM kurvatAM pUjAM saMsthitirnaiva jAyate 1 aMhnijAnukarAMseSu, mUrdhni pUjA yathAkramam // 7 // zrIcandanaM vinA naiva, pUjAM kuryAtkadAcana / bhAle kaNThe hRdambhojo-dare tilakakAraNam // 8 // navabhistilakaiH pUjA, karaNIyA nirantaram / prabhAte prathamaM vAsa - pUjA kAryA vicakSaNaiH // 9 // madhyAhne kusumaiH pUjA, saMdhyAyAM dhUpadIpayuk / vAmAGge dhUpadAhaH syA- dagrapUjA tu saMmukhI // 10 // arhato dakSiNe bhAge, dIpasya vinivezanam / dhyAnaM ca dakSiNe bhAge, caityAnAM vandanaM tathA // 11 // hastAtpraskhalitaM kSitau nipatitaM lagnaM kvacitpAdayomUrdhordhvagataM ghRtaM kutrasanairnAbheradho yaddhRtam / spRSTaM duSTajanairghanairabhihataM yaddUSitaM kITakaistyAjyaM tatkusumaM dalaM phalamatho bhaktairjinaprItaye // 12 //
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ [5] naikapuSpaM dvidhA kuryA-na chindyAtkalikAmapi / campakotpalabhedena, bhavedoSo vizeSataH // 13 // gandhadhRpAkSataiH sragbhiH, pradIpairbalivAribhiH // . pradhAnazca phalaiH pUjA, vidheyA zrIjinezituH // 14 // zAntau zvetaM jaye zyAmaM, bhadre raktaM bhaye harit / pItaM dhyAnAdike lAbhe, pazcavarNaM tu siddhaye // 15 // (zAntau zvetaM tathA pItaM, lAbhe zyAma praajye| maGgalArtha tathA raktaM, paJcavarNa tu siddhaye // ) khaNDite sandhite chinne, rakte raudre ca vAsasi / ..... dAnapUjAtapohoma-sandhyAdi niSphalaM bhavet // 16 // padmAsanasamAsIno, nAsAgranyastalocanaH / maunI vastrAvRtAsyo'yaM, pUjAM kuryAjinezituH // 17 // snAnaM vilepanavibhUSaNapuSpavAsa- . dhUpapradIpaphalatandulapatrapUgaiH / naivedyavArivasanaizcamarAtapatra . vAditragItanaTanastutikozavRddhyA // 18 // ityekaviMzatividhA jinarAjapUjA, ___ khyAtA surAsuragaNena kRtA sadaiva / khaNDIkRtA kumatibhiH kalikAlayogA yadyapriya tadiha bhAvAzaina yojyam // 19 // iti zrIumAsvAtivAcakaviracitaM pUjAprakaraNaM samAptam //
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI pUjAprakaraNanA artha pUrva dizAnI sanmukha thaIne snAna karavuM, pazcima dizAnI sanmukha thaIne dAtaNa karavuM, uttara dizAnI sanmukha thaIne zveta vastra paheravA ane pUrva athavA uttara tarapha mukha rAkhIne devapUjA karavI. 1.. dharamAM praveza karatAM DAkhI khAjue zalya, ( asthi vigere ) rahita sthaLe doDha hAtha UMcI bhUmi upara devanuM sthAna ( ghara derAsara ) karavuM. 2. jo nIcI bhUmimAM devAlaya karavAmAM Ave te te karAvanAra (gRhapati) vaMza ane saMtati( putrAtrAdika )vaDe saMdA nIcA nIceA thatA jAya. 3. devanI pUjA karanAre pUrva ke uttara dizAnI sanmukha rahevuM. ane dakSiNa dizA tathA cAre vidizAne vajra vI. 4. jo pazcima dizAnI sanmukha rahIne jinadrapratimAnI pUjA kare te ceAthI sahitanA nAza thAya ane dakSiNa sanmukha rahIne pUjA kare te saMtati rahita thAya. pa. agnikhUNAnI sanmukha rahIne pUjA kare te divase divase dhananI hAni thAya, vAyavyakhaNAnI sanmukha rahIne pUjA kare te sati thAya ja nahIM ane naiRR takhUNAnI sanmukha rahIne pUjA kare teA kuLanA kSaya thAya. 6. IzAnakhUNAnI samukha rahIne pUjA kare te tenI sthiti ja ( sArI ) thAya nahIM, e paga (aMgUThA), be jAnu,
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ [53] be hAtha, be khabhA ane (eka) mastaka upara ema anukrame (navAge) pUjA karavI. 7. zrIcaMdana vinA kadApi pUjA karavI nahIM, tathA pUjake pitAnA kapALe, karka, hRdaye ane udara upara kula cAra tilaka karavA. 8. nava tilakevaDe niraMtara pUjA karavI. vicakSaNa puruSoe prabhAtamAM prathama vAsapUjA karavI. 9. madhyAhna samaye puSpavaDe eTale aSTaprakArI pUjA karavI, ane sAyaMkALe dhUpa, dIpa sahita pUjA karavI. temAM (prabhunI) DAbI bAjue dhUpa dhara ane prabhunI sanmukha agapUjA karavI. 10. ..' arihaMtanI jamaNI bAjue dIpa sthApana karavo tathA (puruSa) prabhunI jamaNI bAjue rahIne dhyAna ane cityavaMdana karavuM. 11. (puSpAdikanI zuddhi)-je puSpAdika hAthamAMthI paDeluM, pRthvI para raheluM, koIpaNa ThekANe pagavaDe aDakAyeluM, mastakanI upara rAkheluM, kharAba (azuddha) vastramAM rAkheluM, nAbhinI nIce dhAraNa kareluM, duSTa janee sparza kareluM, meghathI haNAyeluM (bhIMjAyeluM) ane kIDAothI dUSita thayeluM hoya, tevA puSa, patra ane phaLa vigerene bhaktajanee jinezvaranI prIti(bhakti)ne mATe tyAga karavo. 12. -eka puSpanA be bhAga (kakaDA) karavA nahIM, tenI kaLIne paNa chedavI nahIM, caMpaka ane kamaLane bheda karavAthI vizeSa deSa lAge che. 13.
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ " [54] uttama evA gaMdha, dhUpa, akSata, puSpamALA, pradIpa, baLa (naivedya), jaLa ane zreSTha phaLavaDe (aSTaprakArI) zrI jinezvaranI pUjA karavI. 14. zAMtine mATe veta puSpa, vijayane mATe zyAma, kayANane mATe rata, bhayane mATe lIluM, dhyAnAdikanI prAptine mATe pILuM ane siddhine mATe pAMce varNanAM puSpa kahelAM che. (pAThAMtara-zAMtine mATe veta, lAbhane viSe pILuM, parAjayane mATe zyAma, maMgaLane mATe rakta ane siddhine mATe pAMce varNanuM puSpa kahyuM che. arthAta te te kAryane nimitte te te varNavALA puSpothI pUjA karavI). 15. (vastrazuddhi) snAna karIne pahereluM vastra je khaMDita, sAMdheluM, chedAyeluM, rakta (rAtuM) athavA radva-dekhAvamAM bhayaMkara lAge tevuM hoya to tevuM vastra paheranAranAM dAna, pUjA, tapa, homa ane saMdhyAdika sarva dharmakArya niSphaLa thAya che. 16. padamAsane besI, nAsikAnA agrabhAga upara netrane sthApana karI, mana dhAraNa karI tathA vastravaDe mukha DhAMkIne jinezvaranI pUjA karavI. 17. (ekavIza prakArI pUjA)-snAtra 1, vilepana 2, alaMkAra , puSpa 4, vAsa 5, 5 6, dIpa 7, phaLa 8, taMdula 9, patra 10, pUga (sopArI) 11, naivedya 12, jaLa 13, vastra 14, cAmara 15, chatra 16, vAjitra 17, gIta 18, nRtya 19, tuti 20 ane dezanI vRddhi 21 A-rIte ekavIza prakArI zrIjinezvaranI pUjA niraMtara sura asuranA samUhe karelI prasiddha
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ pa pa ] che, te hAlamAM kaLikALanA vegathI kubuddhivALA jenee aMDita karI che. tethI hAla A pUjAmAM je je vastu priya lAge te te vastu zubha bhAvathI pUjAmAM vAparavI-arpaNa karavI. 18-19. Iti zrIumAsvAti vAcake racelu pUjaprakaraNa sAtha samAsa dAnanA ATha prakAra vigere keTalAka phakarAo bIjA graMthamAM je jovAmAM Ave che te graMthakartA umAsvAtinA racelA che ema kahevAmAM Ave che, te temanA karelA lajyagraMthamAM jovAmAM AvatA nathI, paraMtu temaNe 500 graMtha racelA hovAthI te alabhya graMthamAM hovAno saMbhava che. khIce pramANe (dAnanA saMbaMdhamAM) vAcakamukhya umAsvAtie kahyuM che ema sthAnAMgavRttimAM kahela che. kRpaNa, anAtha, daridra, kaSTa pAmela tathA roga ane zekathI vyAkuLa thayelAne je kRpAvaDe dAna devAya te anukaMpAdAna kahevAya che. 1. udayamAM ke kacchamAM ( lAbha ke hAninA vakhatamAM) sahAyane mATe je kAMI apAya te munioe saMgrahadAna mAnyuM che, paNa te dAna mokSane ApanAra mAnyuM nathI. 2. rAjA, koTavALa, purohita, madhumukha (mIThAbelA), mAvaThTha (mAvaDIA) ane daMDapAzi (jelara) vigerene bhayathI je ApavAmAM Ave te DAhyA puruSoe bhayadAna jANavuM. 3. lekasamUhane viSe rahelAnI pAse keIe kAMI prArthanA
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ pa ] karI hoya tyAre te bIjAnA cittane sAruM lagADavA mATe je dAna Ape te lajajAdAna kahevAya che. 4. naTa, maka, malla, saMbaMdhI, baMdhu ane mitrane yazane mATe je dAna devAya te garvadAna kahevAya che. pa. hiMsA, asatya, corI, parastrIramaNa ane parigrahamAM Asakta thayelAne je dAna apAya te dAna ( adharmadAna) adharmane mATe jANavuM. 6. " tRNa, maNi ane muktAphaLane viSe samadaSTivALA supAtrane je dAna apAya te dharmadana (athavA supAtradAna) kahevAya che ane te akSaya, atula ane anaMta thAya che (arthAt akSaya sukhane ApanAra thAya che). 7. A puruSe mAre seMkaDevAra upakAra karyo che ane hajAro vAra.mane dAna ApyuM che, tethI huM paNa tene kAMIka ApuM, ema dhArIne te je dAna Ape te pratyupakAradAna kahevAya che. 8. paMcAsaTIkAmAM zrI abhayadevasUrie kahyuM che ke-- umAsvAti vAcake paNa AnuM samarthana karyuM che, te A pramANe-teNe kahyuM che ke "samyagadarzana sahita ane cha prakAnA AvazyakamAM tatpara je hoya te zrAvaka kahevAya che."Iti. - e ja pramANe dharmasaMgrahamAM zrI mAnavijaya upAdhyAye paNa kahyuM che. te graMtha u. yazavijaya mahArAje sudhArele che. zrImunicaMdrasUrikRta dharmabiMdunI TIkAmAM paNa e pramANe kahyuM che.
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ pa ] umAsvAti vAcake racelI zrAvakrAptimAM te atithi zabda karIne sAdhu vigere cAre grahaNa karyA che, tethI temane saMvibhAga kare ema kahyuM che. tenA pAThane artha A pramANe che atithisaMvibhAga-atithi eTale sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA. teo pitAne ghare Ave tyAre bhaktithI temanI samukha UbhA thavuM, Asana ApavuM, paga pramAjavA ane namaskArAdikavaDe temanI pUjA karIne vaibhava ane zakti pramANe anna, pAna, vastra, auSadha ane Alaya (sthAna) vigere ApIne temane saMvibhAga kare. Iti. OM nama: siddhA nama: vItarAja ! atha zrIyatizikSApaJcAzikA (aa vRtta) jayai jiNasAsaNamiNaM, appaDihayathirapayAvadippaMtaM / samakAle vi sayA, sayA visuddhaM tihuaNe vi // 1 // paDhamaM namaMsiyavo, jiNAgamo jassa iha pbhaavaao| suhumANa bAyarANaM, bhAvANaM najai sarUvaM // 2 // iha jIvo bhamai bhave, kila(li)TTha gurukammabaMdhaNAhito / niro vi , nA sivaM saMvALo / rU .
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 58] iccAi jao naai, savittharaM taM sareha siddhataM / savisesaM saraha guru, jassa pasAyA bhave so vi // 4 // (yugmam) gurusevA ceva phuDaM, AyAraMgassa pddhmsuttmmi| iya nAuM niaguruse-vaNammi kaha sIasi sakana ? // 5 // tA soma ! imaM jANia, guruNo ArAhaNaM aigrihuuN| ihaparaloasirINaM, kAraNamiNamo viANa tumaM // 6 // ruTThassa tihuaNassa vi, duggaigamaNaM na hoi te jIva ! / tuDhe vi tihuaNe lahasi, neva kaiAvi sugaipahaM // 7 // jai te ruTTo appA, to taM daggaipahaM dhavaM nei / aha tuTTho so kahamavi, paramapayaM pi hu suhaM nei (yugmam // 8 // jai tuha guNarAgAo, saMthuNai namaMsaI ihaM loo| nai tujjhaNurAgAo, kaha tammi tumaM vahasi rAgaM ? // 9 // jai vi na kIrai roso, kaha rAgo tattha kIrae jIva ? / jo lei tuha guNe para-guNikabaddhAyaro dhiTTho // 10 // jo ginhai tuha dose, duhajaNae dosagahaNatalliccho / jaha kuNasi neva rAgaM, kaha roso juJjae tattha ? . // 11 // pikkhasi nage balaMtaM, na picchase pAyahiDao mUDha ! / jaM sikkhavasi pare, neva kahavi kaiAvi appANaM // 12 // kA naragaNaNA tesiM 1, viyakkhaNA je u annasikkhAe / je niasikkhAdakkhA, naragaNaNA tesi purisANaM // 13 / /
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 8 ] jar3a paraguNagahaNeNa vi, guNavaMto hosi ittieNAvi / tA kiM na karesi tumaM, paraguNagahaNaM pi re pAva ! 1 // 14 // jiNavayaNaaMjaNeNaM, maccharatimirAI kiM na avaNesi ? | aja vijammi vitammi vi, maccharatimiraMdhalo bhamisi || 15|| jehi~ dosehi~ anne, dUsasi guNagavio tumaM mUDha ! | te vihu dosANe, kiM na cayasi ? pAva ! dhiDo mi // 16 // uvasamasuhAraseNaM, susIalo kiM na ciTThasi sayAvi ? | kiM jIva ! kasAyaggI - patItadeho suhaM lahasi ? // 17 // jhANe jhINakasAe, Araddhe kiM na jIva ! sijjhijjA 1 / AkevalanANaM iha, tA jhANaM kuNasu sannANaM // 18 // jaha jaha kasAyavigamo, taha taha sajjhANapagarisaM jANa / jaha jaha jhANavisohI, taha taha kammakkhao hoi // 19 // . sajjhANapasAyAo, sArIraM mANasaM suhaM viulaM / aNuhavia kahaM chaDasi, jaM suhagidhdho si re jIva ! ||20|| kiM kevalo na ciTThasi, vihuNia cirakAlabaMdhasaMbaMdhaM / kammaparamANureNUM, sajjhAyapayaMDapavaNeNaM ? // 21 // bujjhasuM re jIva ! tumaM, mA mujjhasu jiNamayaM pi nAUNaM / jamhA puNaravi esA, sAmaggI dullahA jIva ! // 22 // jai kahamavi jIva ! tumaM, jiNadhammaM hAriUNa paDivaDio / pacchANateNAvi hu, kAleNaM vi jIva ! jiNadhammaM // 23 //
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ [...] pAvihisi vA na vA? taM, ko jANai ? jeNa so aidulNbho| ia nAuM sivapayasA-haNeNa re ! hosu kayakicco // 24 // (yugmam) jai aJjavi jIva! tumaM, na hosi niakajasAhago mUDha ! / kiM jiNadhammAo vi hu, anbhahiA kAvi sAmaggI // 25 // jA laddhI iha bohI, taM hArisi hA ! pamAyamayamatto / pAvihisi pAva ! purao, puNo vi taM keNa mUleNa? // 26 // annaM ca kiM paDikkhasi ?, kA UNA tujjha ittha sAmaggI? / jaM ihabhavAu purao, bhAvibhavesuM samujamisi ? // 27 / / iha patto vi sudhammo, taM kUDAlaMbaNeNa hArihisi / bhAvibhavesu dhamme, saMdeho taM samIhesi // 28 // tA dhiddhI mainANe, tA vajaM paDau porise tujjha / . Dajjhau vivegasAro, guNabhaMDAro mahAsAro // 29 // jaM nikale vi tumaM, gayalIlaM kuNasi AlavisAresi / / annaM na kajasajo-si pAva ! sukumAradeho si // 30 / / annaM ca suNasu re jia !, kalikAlAlaMbaNaM na pittavaM / jaM kalikAlA naTuM, kaTuM na hu ceva jiNadhammo // 31 // samasattumittacitto, nicaM avgnniymaannavmaanno| majjhatthabhAvajutto, siddhaMtapavittacittaMto // 32 // sajjhANajhANanirao, nicaM susamAhisaMThio jIva ! / jai ciTThasi tA ihayaM, pi nivvuI kiM ca paraloe 33 |yugmm / .
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. 1] ia suhio vi hu taM kuNasu jIva ! suhakAraNaM varacaritaM ! mA kalikAlAlaMbaNa-vimohio cayasi saccaraNaM // 34 // kevalakadveNa dhuvaM, na sijjhaI vrcrittpbmtttthaa| kaTTarahio vi sajjhANa-dukkhasahio vi jAi sivaM // 35|| aja vi jiNadhammAo, bhavammi bIyammi sijjhaI jIvo / avirAhiasAmanno, jahannao aTThamabhavammi // 36 / / tA jIva ! kasajhaM, jaidhammaM tarasi neva mA kuNasu / kiM na kuNasi suhasajhaM, uvasamarasasIalaM caraNaM ? // 37 / / na hi kaTThAo siddhA, visiTThakAle vi kiM tu saccaraNA / " tA taM karesu sammaM, kameNa pAvihisi sivasammaM . / / 38 / / taM pucviM pi hu jIvA, kameNa pattA sivaM carittAo / AijiNesarapamuhA, tA taM pi kameNa sijjhihisi // 39 / / jo maharisiaNucinno, saMpai so dukkaro jaipaho to| . aNumoasu guNanivahaM, tesiM cia bhattigayacitto // 40 // vasai girinikuMje bhIsaNe vA masANe, vaNaviDavitale vA sunnagAre va ranne / harikaripabhiINaM bheravANaM abhIo, suragirithiracitto jhANasaMtANalINo // 41 / / jattheka sUro samuvei atthaM, tattheva jhANaM dharaI pasatthaM / vosahakAo bhayasaMgamukko, rauddakhuddehi akhohaNijo // 42 /
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ [12] esai ujjhiadhammaM, aMtaM paMtaM ca sIalaM lukkhaM / akosio hao vA, adINavivaNamuhakamalo // 43 / / ia sosaMto dehaM, kammasamUhaM ca dhiiblshaao| jo muNipavaro eso, tassa ahaM nicadAsu mhi // 44 // dhannA te sappurisA, je navaramaNuttaraM gayA mukkhaM / jamhA te jIvANaM, na kAraNaM kammabaMdhassa // 45 // amhe na tahA dhannA, dhannA puNa ittieNa jaMtesiM / bahu mannAmo cariaM, suhAsuhaM dhIrapurisANaM // 46 // dhannA hu bAlamuNiNo, kumArabhAvaMmi je u pviaa| nijiNiUNa aNaM, duhAvahaM savaloANaM // 47 // jaM ujameNa sijjhai, kajaM na maNorahehiM kiaavi| na hi suttanaramuhe taru-siharAo sayaM phalaM paDai // 48 // evaM jiNAgameNaM, sammaM saMbohio si re jIva ! . saMyujjhasu mA mujhasu, ujamasu sayA hiaTThammi // 49 / / vA paribhAvia eaM, sababaleNaM ca ujjama kaauN| sAmanna ho suthiro, jaha puhaI caMdaguNacaMde // 50 // iti // yatizikSA paJcAzikA samAtA
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ yatizikSA paMcAzikAno artha apratihata ane sthira evA pratApavaDe dedIpyamAna tathA traNe bhuvanamAM sadA vizuddha evuM A jinazAsana duSamakALane viSe paNa sadA jaya pAme che. (1) jenA prabhAvathI A jagatamAM sUkSama ane bAdara padArthonuM svarUpa jANavAmAM Ave che te jinAgama prathama namaskAra karavA gya che. (2) jema kilaSTa athavA ATha bhAre karmanA baMdhanavaDe jIva A saMsAramAM bhramaNa kare che ane jema te karmanI nirjarAthI saMvaraguNe karIne sahita thayele jIva mokSa pAme che, ItyAdi savistara hakIkata jenAthI jaNAya che te siddhAMtanuM tame mane raNuM kare. tathA jemanA prasAdathI te siddhAMta paNa jANavAmAM Ave che tevA gurumahArAjanuM vizeSa karIne maraNa karo. (3-4) zrI AcArAMganA pahelA sUtramAM gurunI sevA karavAnuM phuTapaNe batAvyuM che, te jANIne (jANyA chatAM) he vidvAna ! pitAnA gurunI sevA karavAmAM tuM kema sIdAya che-zithila thAya che? (5) tethI karIne te sAmya! A gurunuM ArAdhana ati gariSTha-mahatvavALuM jANune tuM A loka ane paralakanI lakamInuM kAraNa A paNa jANa. (6) he jIva! tArA upara traNa jagata roSa kare to paNa
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 64 ].. tAruM durgatimAM gamana thaze nahIM, ane te traNa bhuvana tArA para tuSTa thAya te paNa kadApi tuM sadagatino mArga pAmIza nahIM, paNa je tAro AtmA reSa karaze te te tane avazya durgatinA mArge laI jaze ane te tAre AtmA kaI paNa prakAre tuSTamAna thaze to sukhethI mokSamAM laI jaze. (7)-(8) je tArA guNa uparanA rAgathI leke A bhavamAM tArI stuti kare che ane namaskAra kare che paNa tArA uparanA rAgathI nathI karatA, to pachI tuM te stuti karanAranA upara kema rAga kare che ? (9) he jIva! paraguNane grahaNa karavAmAM ja baddhAdaravALe je dhRSTa puruSa tArA guNene grahaNa kare che, tenA upara je ke tuM roSa nathI karate (te ThIka ja che, paNa tenA para tuM rAga kema kare che? (pitAnI vastu coranAra upara rAga te na ja hoya). (10) tathA vaLI paranA doSa grahaNa karavAmAM ja tatpara e je puruSa duHkhane utpanna karanArA tArA doSone grahaNa kare che, tenA upara je ke tuM rAga karatA nathI (te ThIka) paraMtu tenA upara roSa kare kema egya hAya ? ( kharI rIte te te doSa prahaNa karanAranA para rAga kara joIe). (11) he mUDha! tuM parvata upara baLatA agnine jue che, paNa pitAnA paganI nIce baLatA agnine jete nathI; kemake tuM bIjAne zikhAmaNa Ape che, paNa kadApi koI paNa prakAre potAnA AtmAne zikhAmaNa Apato nathI. (12) jeo anya janone zikSA ApavAmAM vicakSaNe hAya
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 65 ] temanI manuSyamAM kaI gaNanA hoya ? (na ja hAya), paraMtu jeo pitAnA AtmAne zikSA ApavAmAM nipuNa hoya, te puruSanI ja manuSyamAM gaNanA hoya che. (13) je paranA guNe grahaNa karavAthI paNa tuM guNavAna thaI zake che, to te pApI jIva! eTalAvaDe karIne paNa tuM paranA guNane kema grahaNa karatuM nathI? (14) jinezvaranA vacanarUpI aMjanavaDe tuM matsara (IrSI)rUpa timira(netrapaDala)ne kema dUra karato nathI ke jethI haju paNa matsararUpI timiravaDe aMdha thaIne jyAM tyAM (ADoavaLa-sarva gatimAM) bhamyA kare che? (15) he mUDha! guNavaDe garviSTha thayele tuM anya janene je devaDe dUSita kare che, te ja doSanA sthAne ne tuM kema tyAga karatuM nathI ? mATe he pApI! tuM dhRSTa che. (16) - he jIva! upazamarUpI amRtarasavaDe tuM sadA atizItaLa kema nathI raheto? zuM kaSAyarUpI agnimAM dehane pADIne tuM sukha pAmIza ? ( nahIM ja ) (17) | he jIva! kSINakaSAyavALA dhyAnane AraMbha karavAthI zuM tuM siddha nahIM thA (thaIza) tethI karIne ahIM kevaLajJAna thAya tyAM sudhI te uttama jJAnavALuM dhyAna kara. (18) jema jema kaSAyane nAza thAya che tema tema uttama dhyA 1. jJAna ApanAruM,
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 66 ] nanI vRddhi thAya che ema tu jANu, ane jema jema dhyAnanI vizuddhi thAya che tema tema ka nA kSaya thAya che (ema tu jANu ). (19) he jIva! sudhyAnanI prasAdathI zarIra ane mana saMbaMdhI meTA sukhane bhAgavIne pachI tuM te dhyAnane kema tajI de che ? kemake tuM teA sukhanI ja gRddhi(Asakti)vALA thAya che, (20) cirakALanA baMdhanA sabaMdhavALI ka paramANurUpI rajane svAdhyAyarUpI meTA. vAyuvaDe dUra karIne tu ekalA ja kema nathI rahetA ? (21) he jIva! tuM dha pAma. jinamatane jANIne paNa have tuM na sujha, kemake A maLelI sAmagrI phrIthI maLavI durlabha che. (22) . .* he jIva! jo kAIpaNa prakAre tu pAmelA jinadhane hArIne paDI jaiza, te pachI anatAkALe paNa tu pharIne jinadharma pAmIza ke nahIM ? te kALu jANe che ? kemake te dharma ati dula bha che. A pramANe jANIne re jIva! meAkSapadane sAdhavA vaDe ( sAdhIne ) tu kRtAtha thA. (23-24) he jIva! jo hajIsudhI paNa tu AtmakAya ne sAdhanAra nathI thatA, te| hai mUDha! zuM uttama kAipaNu sAmagrI che janadhama karatAM paNu adhika ? ( ja ). (25) he jIva!. ahIM te je edhi pramAdarUpI mavaDe matta thaIne tu jaiza, teA hai pApI ! AgaLa upara mUlyavaDe pAmIza ? (26) prApta karI che tene hA! hA! jo hArI pharIthI tu tene kayA
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 67 ] tuM bIjA bhavanI apekSA kema kare che? ahIM tAre kaI sAmagrI ochI che? ke jethI A bhavathI AgaLa thavAnA bhAne viSe tuM udyama karI zakIza? (27) . . ahIM uttama dharma prApta thayA chatAM paNa tene kUTa (TA) AlaMbanavaDe tuM hArI jaIza te AvatA bhavamAM te dharma maLaze ke nahIM maLe? e saMdeha che, tene tuM Icche che ? (28) tethI karIne tArI mati ane jJAnane dhikAra tArA puruSArtha upara vaja paDo ! ane guNanA bhaMDArarUpa moTA sAravALe tAre vivekasAra baLI jAo! (29) . he pApI jIva! jyAre pitAnuM kArya hoya chetyAre tuM hAthInI lIlAne dhAraNa kare che ane bIjuM badhuM bhUlI jAya che ane bIjAnA kAryamAM sajja thato nathI tema ja te vakhate te tuM sukumALa dehavALa thaI jAya che. (30) vaLI he jIva! bIjuM paNa tuM sAMbhaLa-tAre kalikALanuM AlaMbana grahaNa karavuM nahIM, kema ke kalikALamAM (tIvra tapasyAdi) kaSTa nAza pAmyuM che (thaI zatuM nathI, paNa jina dharma nAza pAmyuM nathI. (31) he jIva! je tuM niraMtara zatru ane mitrane viSe samAna cittavALe, mAna apamAnane nahIM gaNanAre, madhyastha bhAvavALo, zAstravaDe pavitra cittavALo, saddhayAna dhyAvAmAM tatpara ane sArI samAdhimAM rahele thaIza te ahIM paNa tane nirvati (sukhI che. tene mATe paralekanuM (svargAdikanuM) . zuM kAma che ? (32-33)
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 68 ] A pramANe he jIva! tuM sukhI che te paNa sukhanA kAraNarUpa zreSTha cAritrane kara (pALa), paraMtu kalikALanA AlaMbanathI moha pAmIne saccAritrano tyAga na karIza. (34) kharekhara uttama cAritrathI bhraSTa thayelA prANuo kevaLa kaSTa sahana karavAthI kAMI siddha thatA nathI, paraMtu kaSTa rahita chatAM paNa sadhyAnarUpI duHkhe karIne sahita chatAM mokSa pAme che.(35) A kALe paNa jinadharmanuM ArAdhana karavAthI jIva bIje bhave siddha thaI zake che ane cAritranI virAdhanA karyA vinA jaghanyathI paNa AThame bhave siddha thAya che. (36) - tethI karIne he jIva! je kaSTathI sAdhI zakAya tevA dharmanuM pAlana karavAmAM tuM zaktimAna na ha te bhale te na kara, paraMtu sukhethI sAdhI zakAya evA upazama rasavaDe zItaLa evA caraNane (cAritrane) kema karatA nathI? (37). sArA kALamAM paNa kaSTathI (duHkha sahana karavAthI) ke paNa siddha thayA nathI, paraMtu sAruM cAritra pALavAthI ja siddha thayA che; tethI karIne tuM cAritranuM ja pAlana kara ke jethI anukrame mekSasukhane prApta kara. (38) Adi jinezvara vigere paNa pUrve cAritra pALIne ja anukrame siddhipadane pAmyA che, tethI tuM paNa krame karIne siddha thaIza. (39). - : maharSioe je yatimA AcaraNa karyo che, te je hAlanA samayamAM duSkara hoya to cittane viSe teonI upara
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ . [ 29 ] saMpUrNa bhakti rAkhIne temanA guNasamUhanI anumodanA kara. (40) te anumodanA A pramANe- aho! uttama muni bhayaMkara girinI guphAmAM, smazAnamAM, vananA vRkSanI nIce, zunya (paDI gayelA) gharamAM athavA arayamAM vase che, siMha ane hAthI vigerenA bhayaMkara zabdathI bhaya pAmatA nathI, paraMtu merunI jevA sthira cittavALA thaI zubha dhyAnanI paraMparAmAM ja lIna rahe che. (41) tathA mArgamAM cAlatAM je ThekANe sUrya asta pAme che tyAM ja kAyAne vasirAvI (kAyotsarga rahI), bhayanA saMga rahita thaI tathA radra (bhayaMkara) ane zudra evA zabdavaDe kSebhane pAmyA vinA ja prazasta dhyAnane dhyAve che. (2) tathA (gRhasthIoe) tyAga karavA lAyaka, aMta, prAMta, zItaLa ane lUkho AhAranI gaveSaNa kare che, tathA ke (durjana) temanA para Akreza kare (gALa de) athavA mAre te paNa temanuM mukhakamaLa adIna ane zAMtivALuM rahe che. (43) A pramANe dehane ane karmanA samUhane zeSaNa karanAra tathA dhRti ane baLanA sahAyavALA je A munivara che, temane huM nitya dAsa chuM. (4) jeo niraMtara anuttara sukhavALA mokSane pAmelA che te puruSa ja dhanya, che kemake teo jInA karmabaMdhanA kAraNarUpa thatA nathI. (45) temanI jevA ame dhanya nathI, paraMtu mAtra ATalA ja
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 7o ] kAraNathI dhanya chIe ke te dhIrapuruSAnA zubhAzubha caritrane ame bahu mAnIe chIe. (46) '' te mALamunie paNa dhanya che ke jeo sarva leAkeAne du:khe vahana karI zakAya tevA ( du:kha ApanArA ) kAmadevane jItIne kumArepaNAmAM ja pravrujita thayA che. (47) je kAraNa mATe udyamavaDeja kArya siddha thAya che, paraMtu mAtra maneAratha karavAthI kadApi kArya siddha thatuM nathI, kemake vRkSanA zikhara uparathI sUtelA manuSyanAM mukhamAM peAtAnI meLe phaLa paDatuM nathI. (48) A pramANe he jIva! jinezvaranA Agame tane sArI rIte meSa pamADyA che, tethI tu sArI rIte kheAdha pAma, mujhA nahIM ane sadA hitArthIne viSe udyama kara. (49) te kAraNu mATe A sarva-upara pramANenI bhAvanA karIne ( jANIne ) ane sarva khaLavaDe udyama karIne pRthvIcaMdra ane guNacaMdranI jema zramadharmane viSe susthira thA. (50) (A pRthvIcaMdra guNunuM caritra zrI jainakathAratnakoSanA bhAga sAtamAMthI jANavuM.) UKIaKIaKIaKIaKIaZIa VIaKIaKIaVIaV iti zrIyatihitazikSA paMcAzikA sAthe samApta BAKAKAKAKXAKAKAKAKA
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ - / zrIzaMkhezvarapArzvanAthAya nmH| OM OOO OBOCORCOm0c3mco000@2200 zrI cAritramanorathamAlA "OOGGODAECOOTORGEORGOOOOOOOOOOG kesi (ci) saunnANaM, saMvegarasAyaNaM pavannANaM / uttamaguNANurAyA, sattANaM phurai iya citte kaiA saMviggANaM, gIyatthANaM gurUNa payamUle / sayaNAisaMgarahio, pavajaM saMpavajissaM ? . // 2 // sAvajajogavajaNa-pauNo aNavajasaMjamujutto / gAmAgarAiesuM, appaDibaddho ya viharissaM ? aNavarayamavissAmaM, kaiyA niyamAvaNAsuparisuddhaM / duddharapaMcamahatvaya-pavayabhAraM dharissAmi ? // 4 // kaiA AmaraNaMtaM, dhanamuNiniseviyaM ca sevissaM / . nIsesadosanAsaM, gurukulavAsaM guNAvAsaM ? kaiyA sAraNavAraNa-coyaNapaDicoyaNAisammamahaM / kaMmi vi pamAyakhalie, sAhUhiM kayaM sahissAmi ? // 6 // aturiyacavalamasaMbhama-cakkhevavivajio kayA magge / jugamittanihiyadiTThI, purao iriyaM visohissaM? // 7 // 1 gAmanagarA0 pAThAntaram .
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ [72 ] miyamahuraM aNavajaM, kaiyA kaje vayaM vaissAmi / sohissAmi ya kaiyA, bAyAlIsesaNAdose? // 8 // paDilehiya supamajiya, uvagaraNAyANamoyaNe kaiyA / sunirikkhiya supamajiya, thaMDilakhelAipariDavaNaM? // 9 // maNavayakAyANa kayA, kusalANa pavattaNeNa iyarANa / saMmaM niyattaNeNaM, tiguttigutto bhavissAmi ? // 10 // vicchinnavisayavaMcho, dehavibhUsAivajio kaiyA / parijunnamayalavattho, sAmannaguNe dharissAmi ? // 11 // kaiyA kAlavihANaM, kAuM AyaMbilAitavakammaM / kayajogo juggasuyaM, aMgovaMgaM pahissAmi ? // 12 // .. kaiyA pakappapaNakappa-kappayavahArajIyakappAI / cheyamuyaM suyamAraM, visuddhasaddho pahissAmi ? // 13 / / sIlaMgamaMgasubhago, aNaMgabhaMgammi vihiyasaMsaggo / caMgAraMgaraMgo, kayA ramissAmi nissaMgo ? // 14 // paramaNaparimukko, attukarisammi vimuhapariNAmo / dasavisAmAyArI-pAlaNanirao kayA hohaM ? // 15 // sahamANo ya parIsaha-sinnaM nIuccamajjhimakulesuM / laddhAvaladdhavittI, annAyauMchaM gavesissaM? rAgadogaviuttI, saMjopaNavirahio kayA kaje / pannagavilovamAe, a~jissaM sammamuvautto ? // 17 //
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ [73 ] suttatthaporisiparo, jutto ya samattajIyakappehiM / mAsaMkappeNa kayA, viharissaM ujjuyavihAro // 18 // paraparivAyaviratto, samacitto sattumittasattesu / kaiyA vigahArahio, sajjhAyaparo bhavissAmi ? // 19 // vilasaMtaajaNaguNe, sukusumabANAsaNe phuriyakaruNe / viharissaM dhammavaNe, bahumayadamaNe ahaM kaiyA ? // 20 / / kaiA vimalAsoe, parAgasumaNasabaseNa kayamoe / dhammArAme ramme, payaDiyasamma ramissAmi // 21 // bhayabheravanikaMpo, susANamAIsu bihiyaussaggo / tavataNuaMgo kaiyA, uttamacariyaM carissAmi ? // 22 // tavasuttasattapabhiI-bhAvaNajutto kayA paDhiyapuvo / paDimApaDivattidharo, paramatthapayaM pasAhissaM ? // 23 // cauhA divAikarya, hAsapaosAibheyapaDibhinnaM / uggauvasaggavaggaM, abhaggacitto sahissAmi ? // 24 // pANapahANaparammi vi, parammi paribhAviUNa paramatthaM / vAvArissaM kaiyA, karuNAbharamaMtharaM dilui 1 // 25 // pariciyakappAkappo, kaiyA haM therakappanimmAo / / jiNakappapaDimakappe, aviyappamaNo pavajissaM? // 26 // 1 sAmantrakappeNa.
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ [74 vAu va apaDibaddho, kummo iva guttaiMdio kaiyA / caMdu va somaleso, sUro iva dittatavateo? // 27 // gayaNaM va niruvalevo, hohaM uyahi va kaiya gaMbhIro / vAsIcaMdaNakappo, bhAraMDo iva gayapamAo // 28 // (yugmam ) phuriyasaMvegaraMgo, aNuvamamuNigaNaguNANurAeNa / caraNamaNorahamAlaM, bhaviyA bhAveha sayakAlaM // 29 // iya bhAvaNA sameyA, bhavA saMpAviUNa acireNa / / caraNadhaNesaramuNivai-bhAvaM pAvaMti paramapayaM // 30 // iAte zrIcAritramanorathamAlA samAptA zrI cAritramanorathamALAno artha saMvegarUpI rasAyaNane pAmelA keTalAka puNyazALI jIvAnA cittamAM uttama guNanA anurAgane lIdhe A pramANe 22 -viyA2 mA . (1) kayAre huM janAdikanA sagathI rahita thaIne saMvigna gItArtha guru mahArAjanA caraNakamaLanI pAse pratrajyAne aMgI12 4Iza ? (2) tathA sAvadyAgane tyAga karavAmAM tatpara ane anavadya
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 75 ] (nirdoSa) saMyamamAM udyamavALe thaIne kayAre huM gAma, Akara (nagara) vigere sthAnamAM apratibaMdha paNe vihAra karIza. ? (3 niraMtara vizrAMti rahitapaNe kayAre huM AtmabhAvanAvaDe ati zuddha ane duHkhethI dhAraNa karI zakAya tevA paMca mahAvratarUpI parvatanA bhArane dhAraNa karIza-upADIza? (4) vaLI kayAre huM maraNa paryata (jAvajajIva) ghaNA munieAe sevelA, samagra doSone nAza karanArA ane guNanA sthAnarUpa gurukuLavAsane sevIza? (5) koIpaNa pramAdanI khalanAmAM bIjA sAdhuoe karelI sAraNA, vAraNA, caNA ane paDiceyaNAne samyakraprakAre huM kayAre (manamAM kheda pAmyA vinA, utsAhathI) sahana (dhAraNa) karIza? (6) kayAre huM zIdhratA ane capaLatA rahita, saMbhrama rahita ane vyAkSepa rahita thaIne mArgamAM cAlatAM AgaLa yugamAtra (cAra hAtha) pramANa daSTine sthApanA karIne IryAne zodhIza ? (7) kayAre huM kArya Ave te parimita, madhura ane anavadya (nirdoSa) vacanane bolIza? ane kayAre huM beMtALIza eSaNAnA dene zedhIza? (8). sArI rIte paDilehIne tathA sArI rIte pramArjana karIne kayAre huM upakaraNanuM AdAna (grahaNa) ane mUkavuM karIza ? tathA kayAre huM sArI rIte joIne ane sArI rIte pramAne Thale, kheLa vigerenuM paraThavavuM karIza? (9)
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 74 ] kayAre huM kuzaLa (zubha) evA mana, vacana ane kAyanI pravRttivaDe ane anya eTale akuzaLa evA temanA nirodhavaDe sabhyaprakAre traNa gupivaDe gupta thaIza? (10) jyAre huM viSayanI vAMchA rahita, dehanI vibhUSAthI vajita ane jUnA tathA malina vastravALa thaI cAritranA guNone dhAraNa karIza? (11) jyAre huM kALa grahaNa karI aMbilAdika tapakarmapUrvaka cega vahana karI legya kRtarU5 aMgopAMgane bhaNIza? (12) jyAre huM vizuddha zraddhAvALa thaI prakalpa, paMcakalpa, ka95, vyavahAra sUtra ane jitakalpAdika, zrutanA sArabhUta chedasUtrane bhaNaza? (13) (aDhAra hajAra) zIlAMganA saMgavaDe subhaga, kAmadevanA nAzane viSe karyo che. saMsarga (prayatna) jeNe evo ane mane hara saMveganA raMgavALa thaIne niHsaMga e huM kayAre ramIzavihAra karIza? (14) kayAre huM paranA dUSaNa grahaNa karavAthI mukta thaI, pitAnA utkarSane viSe paNa vimukha pariNAmavALo thaI daza prakAranI sAmAcArI pALavAmAM tatpara thaIza? (15) kayAre huM parISahanA sinya(samUha)ne sahana karI koI ThekANe AhAra maLe ke keI ThekANe na maLyA te paNa 1 nizI. 2 bRha795.
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ [77] nIca, UMca ane madhyama kuLane viSe (AhAranI prAptine "mATe) ajJAtAMchanI gaveSaNa karIza? (16) kayAre huM cha kAraNe vaDe AhAranuM kArya prApta thaye te rAgadveSa rahitapaNe saMjanAdeSa rahita thaIne sarpa jema bilamAM pese tevI rIte (dAMta ane jIhvAno sparza karyA vinA) sabhyaprakAre upayogavALo thaI. bhejana karIza? (17) jyAre huM sUtraporisI ane artha parisImAM tatpara thaI, samasta jItaka5vaDe yukta thaI tathA ughukta vihAravALe thaI mAsaka95vaDe vihAra karIza? (18) jyAre huM anyanA avarNavAda balavAthI rahita (mukta) thaI, zatru ane mitra vigere sarva prANIone viSe samAna cittavALo thaI tathA vikathAthI rahita thaI svAdhyAyamAM tatpara thaIza ? (19) suvarNa jevA ujavaLa guNo jemAM vilAsa pAme che evA, jemAM kAmadevane nAza che evA, jemAM skurAyamAna karuNa (dayA) rahelI che evA tathA je madane damana karanAra che evA dharmarUpa vanamAM huM kayAre vicArIza? (ra0) . - nirmaLa, zaMkarahita, rAgarahita sArA mananA vazathI harSa upajAvanArA, ramaNIya ane sabhyatvane pragaTa karanAra evA dharmArAmane viSe huM kayAre ramIza-kIDA karIza? (udyA- 1 1 jemAM arjuna vRkSanA guNo rahelA che. 2 jemAM puSpavALA bANa ane AsanavRkSa che. 3 te nAmanA vRkSovALA 4 mada ane damana vRkSavALA.
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 74 ] nanA pakSamAM e artha kara-nirmaLa azokavRkSavALA, parAga ane puruSone vaza thI harSa upajAvanArA, ramaNIya ane suMda.. ratA pragaTa karanArA udyAnamAM huM kayAre krIDA karIza?) (21) kayAre huM bhaya upajAvanAra bharava zabdathI niSkapa thaI smazAna vigere bhUmimAM kAryotsarga grahaNa karI tapavaDe durbaLa zarIravALo thaI uttama caritranuM AcaraNa karIza? (22) * kayAre huM nava pUrvane abhyAsa karI tapa, dhRta ane satva vigere bhAvanAvaDe yukta thaI munirAjanI bAra pratimAnI pratipatti(svIkAra)ne dhAraNa karI ekSapadane sAdhIza? (23) kyAre huM hAsya ane dveSAdika bhedavaDe judA judA devatAdika cAranA karelA ugra upasargonA samUhane sthira cittavALo thaIne sahana karIza ? (24) kayAre huM prANane nAza karavAmAM tatpara thayelA evA paNa anya jIne viSe paramArthane vicAra karIne karuNAnA bhAravaDe maMda (nIcI) thayelI daSTine vyApAra karIza? (25) ka ane akalavyanA paricayavALe, sthavirakalpane aMgIkAra karI vikalpa rahita (nizcaLa) manavALo thaI kayAre huM jinakalpane tathA pratimAkalpane aMgIkAra karIza? (26) jyAre huM vAyunI jema apratibaddha (khalanA rahita) 1 deva, manuSya ne tiryaMcathI thayelA tathA pitAthI udabhavelA.
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ * [79 ] vihAravALe, kAcabAnI jema guma IdriyavALa, caMdranI jema zItalezyAvALe, sUryanI jema dedIpyamAna tArUpI tejavALe, AkAzanI jema upalepa rahita, samudranI je gaMbhIra, vAMsalA ane caMdanane viSe samAna cittavALe ane bhAkhaMDa pakSInI je pramAda rahita thaIza. (27-28) : dedIpyamAna saMveganA raMgavALA he bhavya ! tuM anupama munijanenA guNanA anurAgavaDe niraMtara A cAritranA manerathanI mALAne bhAgya-vicAra. (2) A pramANe bhAvanAvALA bhavya prANIo cAritrarUpI dhananA svAmIrUpa munIzvarapaNAne pAmIne zIdhrapaNe mokSapadane pAme che. (30). . @@@ @@@ 2 Iti cAritramarathamALA sAthe samApta . oru vaarmumrrrraarum
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 80 ] u. covijayajI kRta padma dharma ke vilAsavAsa, jJAna ke mahA prakAsa, dAsa bhagavata ke, udAsa bhAva lage he; samatA nadI taraMga, aMga hI upaga caMga, majjana prasaMga raMga, aMga samagage he. dharma 1 karma ke sagrAma gheAra, lare mahAmeAhu cAra, jora tAkeA tArava sAvadhAna jage he; sIlake dharI sanAha, dhanukha mahA utsAha, jJAnakhAna ke pravAha, sakha verI bhage huM. dharmAM 2 AyA hai prathama sena, kAmakA gayA hai raina, hari hara prabha Ne, alene Dage he; krodha mAna mAyA leAbha, subhaTa mahA akhAla, hAre sAya che|Da theAla, mukha dei bhage huM dharma 3 nAkasAya bhace khINa, pApa ke| pratApa hIna, era bhaTa bhace dIna, tAke paga Thage he; kAu nahIM rahe ThADhe, kama` jo mile te gADhe, caraNu ke jihA kADhe, karavAla nage hai, dharma 4 jagatraya bhayeA pratApa, tapata adhika tApa, tAte nAMhI rahI Apa ari tagatage he; sujasa nisAna sAja, vijaya vadhAyI lAja, ese munirAja tArka, hama pAya lage che. dharma pa j
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 049 Ha