Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI ratnatraya maNDala vidhAna racayitA kavivara paNDita rAjamala pavaiyA, bhopAla prakAzaka akhila bhAratIya jaina yuvA phaiDarezana e-4, bApUnagara, jayapura-302015 prathama tIna saMskaraNa : ( 17 apraila 1999 se adyatana ) caturtha saMskaraNa : (12 jUna, zrutapaMcamI 2005) yoga mUlya : solaha rupaye mudraka : prinTa 'o' laiNDa bAIsa godAma, jayapura : 6 hajAra 1 hajAra 7 hajAra viSaya-sUcI maMgalAcaraNa, pIThikA samuccaya pUjana zrI samyagdarzana pUjana zrI aSTAMga samuccaya pUjana zrI niHzaMkita aMga pUjana zrI niHkAMkSita aMga pUjana zrI nirvicikitsA aMga pUjana zrI amUr3ha dRSTi aMga pUjana zrI upagUhana aMga pUjana zrI sthitikaraNa aMga pUjana zrI vAtsalya aMga pUjana zrI prabhAvanA aMga pUjana zrI samyagjJAna pUjana zrI samyakcAritra pUjana zrI paMcamahAvratadhAraka munirAja pUjana zrI ahiMsAvratadhAraka pUjana zrI satyamahAvratadhAraka munirAja pUjana zrI acauryamahAvratadhAraka munirAjapUjana zrI brahmacaryamahAvratadhAraka munirAja pUjana zrI aparigrahamahAvratadhAraka munirAja pUjana zrI paMcasamitidhAraka munirAja pUjana zrI IyasamitidhAraka munirAja pUjana zrI bhASAsamitidhAraka munirAja pUjana zrI eSaNAsamitidhAraka munirAja pUjana zrI AdAnanikSepaNasamitidhAraka munirAja pUjana zrI pratiSThApanasamitidhAraka munirAja pUjana zrI tInaguptidhAraka munirAja pUjana zrI manoguptidhAraka munirAja pUjana zrI vacanaguptidhAraka munirAja pUjana zrI kAyaguptidhAraka munirAja pUjana aMtima mahArghya mahAjayamAlA zAntipATha evaM kSamApanA 1 4 9 22 26 31 35 38 42 46 50 54 58. 66 7i 77 82 86 89 94 99 102 106 110 114 118 122 127 130 134 138 140 141
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI ratnatraya maMDala vidhAna maMgalAcaraNa ( anuSTup ) maMgalaM siddhaparameSThI, maMgalaM tIrthaMkaram / maMgalaM zuddhacaitanyaM, Atmadharmo'stu maMgalam / / 1 / / maMgalaM darzanaM jJAnaM, cAritraM ratnatrayam / maMgalaM kalyANamastu, jinavidhAna sumaMgalam / / 2 / / ( cAmara ) vItarAga zrI jinendra jJAnarUpa maMgalam / gaNadharAdi sarvasAdhu dhyAnarUpa maMgalam / / 3 / / Atmadharma vizvadharma sArvadharma maMgalam / vastu kA svabhAva hI anAdyanaMta maMgalam // 4 // zuddha ratnatrayI svabhAva hI sumaMgalam / pUrNa darzana jJAna cAritra maMgalam // 5 // (dohA) jayati paMcaparameSThI, jinapratimA jinadhAma / jaya jagadambe divyadhvani, zrI jinadharma praNAma ||6|| pIThikA (rolA ) samyagdarzana jJAna caritramayI ratnatraya / yahI mukti sopAna tIna hai pavitra zivamaya / / 1 // yahI mukti kA mArga eka hai bhavadu:khahArI / yahI bhavya jIvoM ko hai uttama sukhakArI || 2 ||
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna snatraya vidhAna hai paccIsa doSa se virahita samyagdarzana / ATha aMgayuta samyagjJAna zreSTha jJAnadhana / / 3 / / terahavidha cAritra zuddha zivasukha kA sAdhana / darzana jJAna caritra divya tribhuvana meM dhana-dhana / / 4 / / tIrthaMkara bhI isako dhAraNa kara hrssaate| isake dvArA bhavasAgara tara zivasukha pAte / / 5 / / nizcaya nirvikalpa ratnatraya shivsukhdaayii| ratnatraya vyavahAra mAtra hai sura sukhadAyI / / 6 / / aba taka jo bhI siddha hae unako hai vndn| vartamAna meM jo ho rahe unheM abhinandana / / 7 / / Age bhI jo hoMge siddha unheM abhinnduuN| bhUta bhaviSyat vartamAna siddhoM ko vnduuN||8|| (mAnava) muni paMcamahAvrata dhArI ratnatraya se ho bhUSita / ratnatrayanidhi ko pAkara hote na kabhI phira dUSita / / 9 / / ratnatraya bhavaduHkhaghAtA ratnatraya shivsukhdaataa| ratnatraya kI mahimA se dhruva siddha svapada mila jAtA / / 10 / / prabhu mahAvIra kI vANI ratnatraya nidhi drshaatii| jo bhI bhavyAtmA hote unako hI satata suhAtI / / 11 / / munirAjoM ke aMtara meM nija anubhava rasa brsaatii| phira muktivadhU bhI isako hI sAdara zISa jhukAtI / / 12 / / (dohA) darzana jJAna caritramaya, yaha ratnatrayayAna / le jAtA hai siddhapura, detA pada nirvANa / / 13 / / ratnatraya kI bA~surI, gAtI maMgalagAna / ratnatraya kI bIna suna, karU~ AtmakalyANa / / 14 / / (soraThA) ratnatraya kI bhakti, saba jIvoM ko prApta ho| darzana jJAna caritra, sabake ura meM vyApta ho / / 15 / / puSpAJjaliM kSipet ratnatraya mahimA (tATaka) nija caitanya svarUpa AtmA meM zraddhA samyagdarzana / jisake bala se alpa tapasyA bhI haratI bhavadaHkhakrandana / / 1 / / nija caitanya svarUpa AtmA kA hI jJAna susmygjnyaan| nija caitanya svarUpa meM caryA cAritra mahAna / / 2 / / ye ratnatraya kahalAtA hai ika nizcaya ika hai vyavahAra / kevala nizcaya ratnatraya hI le jAtA bhavasAgara pAra / / 3 / / jo saMsAra mukta honA cAheM ve dhAreM ratnatraya / mokSamArga kI prApti kareM ve dhyAe~ nizcaya Atmanilaya / / 4 / / ratnatraya bina pudgala jar3a tanapremI to haiM bhiraatmaa| samakita lekara antarAtmA ho bana jAte paramAtmA / / 5 / / vacana-agocara anubhavagocara dhrava cidrapa sadaiva nmn| eka bAra ke namaskAra se ho jAtA mithyAtva vamana / / 6 / / samIcIna vidyA svabhAva kI mukti sakhI hai vandana yogy| zeSa avidyA laukika sArI muktiprApti ke sadA ayogya / / 7 / / nija akhaNDa ratnatraya se milatA bhavyoM ko mokSa mahAna / ratnatrayadhArI munivara hI aSTakarma karate avasAna / / 8 / / zuddha jJAnagaMgA dhArA ratnatraya taru karatI siMcana / mahAmokSaphala kA dAtA hai haratA sarva karmabaMdhana / / 9 / / duSTa karmarUpI vana ko yaha ratnatraya hai agnismaan| rAga svarUpa sarpa darpa ko bhasma hetu hai maMtrasamAna / / 10 / / cintAmaNi sama cintita phaladAtA durgati karatA jaarnn| pApaharaNa hai sugatipradAtA ratnatraya hI sukhakAraNa / / 11 / / yaha atizaya viveka kA dAtA nahIM kisI se DaratA hai| kevalajJAnaprakAza dAna kara aMdhakAra saba haratA hai||12|| pAparUpa taru ko kuThArasama puNyatIrtha meM zreSTha pradhAna / isake AlaMbana se milatA parama zreSTha pAvana nirvANa / / 13 / / mana vaca tana trayayoga pUrvaka bolo ratnatraya kI jaya / jo ratnatraya ke dhArI haiM unakI bolo jaya jaya jaya / / 14 / / puSpAJjaliM kSipet
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2. samuccaya pUjana ( kuNDaliyA ) ratnatraya nija dharma hai, mahAmokSa dAtAra / jo bhI isako dhArate, ho jAte bhavapAra / / 1 / / ho jAte bhava pAra mukti ke patha para Akara / yathAkhyAta cAritra prApti hita nija ko dhyAkara / / 2 / / dharmadhyAna phira zukladhyAna kA lekara Azraya / pUrNa saphalatA pA lete pAkara ratnatraya ||3|| ( dohA ) bhAva sahita pUjana karU~, ratnatraya kI Aja / ratnatraya kI kRpA se, pAU~ nija pada rAja || 4 || ratnatraya kI nAva hI, karatI bhava se pAra / ratnatraya kI bhakti hI, detI saukhya apAra ||5|| ( tATaMka ) prabhu ratnatraya ko AhvAnana kara aMtara meM padharAU~ / ratnatraya sannikaTa hoU~ maiM pUjana kara dhruva sukha pAU~ // 6 // niraticAra ratnatraya pAlU~ nija svarUpa ko hI dhyAU~ / ratnatraya kI nidhi pAkara prabhu AtmazAMti ura meM lAU~ // 7 // OM hrIM zrI samyagdarzanajJAnacAritrasvarUparatnatrayadharma atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI samyagdarzanajJAnacAritrasvarUparatnatrayadharma atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI samyagdarzanajJAnacAritrasvarUparatnatrayadharma atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (vIra ) darzana jJAna caritramayI samyak jala kA jo karate pAna / janma- jarAdika nAza roga traya ho jAte haiM ve bhagavAna / / 3 samuccaya pUjana aSTa aMgayuta samyagdarzana aSTa bhedayuta samyagjJAna / terahavidha cAritra yukta hI ratnatraya hai dharma mahAna / / 1 / / OM hrIM zrI ratnatrayadharmAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svAhA / darzanajJAna caritramayI ratnatraya jo ura meM dharate / bhavAtApajvara kSaya kara dete bhava-bhava kI pIr3A harate / / aSTa aMgayuta samyagdarzana aSTa bhedayuta samyagjJAna / terahavidha cAritra yukta hI ratnatraya hai dharma mahAna / / 2 / / OM hrIM zrI ratnatrayadharmAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| darzana jJAna caritramayI akSata anaMta guNa ke daataa| uttama pada kI prApti karAte jo haiM tribhuvana vikhyAtA / / aSTa aMgayuta samyagdarzana aSTa bhedayuta samyagjJAna / teraha vidha cAritra yukta hI ratnatraya hai dharma mahAna / / 3 / / OM hrIM zrI ratnatrayadharmAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svAhA / darzana jJAna caritramayI puSpoM kI mRdula surabhi avikAra / kAmabANa pIr3A vidhvaMsaka mahAzIla guNa kI bhaMDAra / / aSTa aMgayuta samyagdarzana aSTa bhedayuta samyagjJAna / teraha vidha cAritra yukta hI ratnatraya hai dharma mahAna ||4|| OM hrIM zrI ratnatrayadharmAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svAhA / darzana jJAna caritramayI anubhava rasamaya caru sukhadAyI / kSudhArogajvAlA ke nAzaka zAzvata sukha AnandadAyI / / aSTa aMgayuta samyagdarzana aSTa bhedayuta samyagjJAna / teraha vidha cAritra yukta hI ratnatraya hai dharma mahAna / / 5 / / OM hrIM zrI ratnatrayadharmAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svAhA / darzana jJAna caritramayI dIpaka kI jyoti prakAzamayI / mithyAtama kSaya karatI hai yaha detI jJAna vikAsamayI / / aSTa aMgayuta samyagdarzana aSTa bhedayuta samyagjJAna / teraha vidha cAritra yukta hI ratnatraya hai dharma mahAna ||6|| OM hrIM zrI ratnatrayadharmAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svAhA / darzana jJAna caritramayI nija dhyAnadhUpa bhavaduHkhaharttA / aSTakarma vidhvaMsaka hai yaha parama dhrauvya zivasukhakarttA / /
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna samuccaya pUjana aSTa aMgayuta samyagdarzana aSTa bhedayuta samyagjJAna / terahavidha cAritra yukta hI ratnatraya hai dharma mahAna / / 7 / / OM hrIM zrI ratnatrayadharmAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| darzana jJAna caritramayI taruvara ke phala shivsukhdaataa| mahAmokSaphala pradAna karate bhavasamudra duHkha ke ghaataa|| aSTa aMgayuta samyagdarzana aSTa bhedayuta samyagjJAna / terahavidha cAritra yukta hI ratnatraya hai dharma mahAna / / 8 / / OM hrIM zrI ratnatrayadharmAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| darzana jJAna caritramayI aryoM ke puJja bnaauuNgaa| pada anarghya avinazvara pAkara sarvottama sukha paauuNgaa|| aSTa aMgayuta samyagdarzana aSTa bhedayuta smygjnyaan| terahavidha cAritra yukta hI ratnatraya hai dharma mahAna / / 9 / / OM hrIM zrI ratnatrayadharmAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| ratnatraya aAvali (dohA) samyagdarzana bina nahIM, svapara bheda-vijJAna / ratnatraya kA mUla yaha, mahimAmayI mahAna / / 1 / / OM hrIM zrI samyagdarzanAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| samyagjJAna binA nahIM, hotA nija para bodha / kevalajJAna mahAna ko, letA hai yaha goda / / 2 / / OM hrIM zrI samyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| bina samyak cAritra ke, mukti asaMbhava mAna / terahavidha cAritra hI, maMgalamaya zivayAna / / 3 / / OM hrIM zrI samyakcAritrAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| nija ratnatrayadharma hI, parama saukhyadAtAra / maMgalamaya vijJAna yaha, kara detA bhavapAra / / 4 / / OM hrIM zrI samyagdarzana samyagjJAna samyakcAritrasvarUpa ratnatrayadharmAya anarghyapadaprAptaye pUrNAya~ nirvapAmIti svaahaa| mahAr2yA (caupaI) samyagdarzana samyagjJAna / dRr3ha samyakcAritra mahAna / / ye hI hai ratnatrayayAna / dAtA parama saukhya nirvANa / / 1 / / aSTa aMgayuta samakita zuddha / aSTa bhedayuta jJAna vizuddha / / terahavidha cAritra prdhaan| zuddhabhAvanA ho bhagavAna / / 2 / / dharmadhyAna nija ke anukUla / zukladhyAna kA hai yaha mUla / / ye hI hai saMyama kA srota / zuddhabhAva se otaprota / / 3 / / yahI svarUpAcaraNa pavitra / ye hI yathAkhyAta cAritra / / jo bhI lete isako dhaar| ve jAte haiM bhava ke pAra / / 4 / / hama bhI dhAraNa kareM mahAna / nija kalyANa kareM bhagavAna / / nizcaya paMcamahAvrata dhAra / paMcasamiti pAleM avikAra / / 5 / / mana vaca tana trayagupti sa~vAra / ye terahavidha cAritra sAra / / muni banakara pAle nirdoSa / nija svabhAva meM ho saMtoSa / / 6 / / yaha ratnatraya zreSThavidhAna / dAtA uttama saukhya mahAna / / parama zreSTha maMgalamaya bhavya / ise na pAte kabhI abhavya / / 7 / / (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, ratnatraya ko Aja / ratnatraya kI bhaktikara, pAU~ nijapadarAja / / OM hrIM zrI ratnatrayadharmAya anarghyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (savaiyA) para pariNati se to pIchA chur3Ane ke lie, nija pariNati ko pAsa meM bulA liyaa| pahale mithyAtva moha naSTa kiyA maiMne prabhu, jitanA thA rAga-dveSa sabako galA diyA / / 1 / /
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna aba prabhu dvaMdva-phaMda rahA nahIM kucha zeSa, zuddha samyaktva leke apanA bhalA kiyaa| jo bhI saMsAra bhAva thA anAdikAla se hI, usako bhI dhyAnazakti se maiMne jalA diyA / / 2 / / (vIra) paMcamahAvrata, paMcasamiti, trayagupti, trayodazavidha cAritra / samyagdarzana pUrvaka hI ye hote haiM paramArtha pavitra / / 1 / / tIna caukar3I yuta kaSAya kA jaba abhAva ho jAtA hai| taba hI muni nigraMtha svarUpI mahAvratI ho jAtA hai / / 2 / / zeSa saMjjvalana hI rahatI hai sUkSma lobha dasaveM taka hii| isakA bhI abhAva ho jAtA kSINamoha thala pAte hI // 3 // nizcaya ratnatraya bina hotA kabhI nahIM saccA vyavahAra / isake bina vyavahArAbhAsa kahAtA hai sArA vyavahAra / / 4 / / jisane ratnatraya ko dhArA usane hI pAyA zivapaMtha / darzana jJAna cAritra dhArakara ho jAtA hai muni nigraMtha / / 5 / / vahI mokSamArgI bana karake karatA karmoM kA avasAna / sarva karma se rahita dazA pA hotA parama siddha bhagavAna / / 6 / / bheda nahIM jJAyaka meM hotA mAtra bheda kathanI upcaar| jJAyaka to kevala jJAyaka hai jJAyaka hI jAtA bhavapAra / / 7 / / OM hrIM zrI ratnatrayadharmAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNAr2yA nirvapAmIti svaahaa| ratnatraya kI pUjana karake ho jAU~ svAmI avikAra / nizcaya ratnatraya dhArU~ maiM pAlU~ ratnatraya vyavahAra / / ratnatrayamaMDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digambaraveza / / (puSpAJjaliM kSipet ) 5 3. zrI samyagdarzana pUjana (tATaMka) bhedajJAna pUrvaka jaba samyagdarzana ura meM AtA hai| bhava-bhava ke pAtaka kSaya hote mithyAbhrama naza jAtA hai|| krUra moha mithyAtva nAza hita samyagdarzana paauuNgaa| samyagdarzana kI pUjana kara nijasvabhAva meM AU~gA / / OM hrIM zrI dharmamUla-aSTAMgasamyagdarzana atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI dharmamUla-aSTAMgasamyagdarzana atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI dharmamUla-aSTAMgasamyagdarzana atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (rAdhikA) nizcaya jala kA hI pratipala pAna karU~ prbhu| mithyAtva moha kI chAyA nAza karUM vibhu / / janmAdi roga traya nAza karUM he svaamii| samyagdarzana pAU~ he antaryAmI // 1 // OM hrIM zrI samyagdarzanAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| nizcaya akSata guNa aMtaraMga meM laauuN| kara prApta svarUpAcaraNa svayaM ko dhyaauuN|| saMsAratApajvara nAza karU~ he svaamii| samyagdarzana pAU~ he antaryAmI / / 2 / / OM hrIM zrI samyagdarzanAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| nizcaya akSata guNa aMtaraMga meM laauuN| Ananda atIndriya kI taraMga prabhu paauuN|| nija akhaMDa akSayapada pAU~ he svaamii| samyagdarzana pAU~ he antaryAmI // 3 // OM hrIM zrI samyagdarzanAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa|
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna nizcaya svapuSpa nija surabhimayI maiM laauuN| guNazIla lAkha caurAsI he prabhu paauuN|| cira kAmabANa vidhvaMsa karU~ he svaamii| samyagdarzana pAU~ he antaryAmI / / 4 / / OM hrIM zrI samyagdarzanAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| nizcaya naivedya svarasa nirmita prabhu laauuN| paripUrNa nirAhArI pada he prabhu pAU~ / / cira kSudhAvyAdhi kA nAza karU~ he svaamii| samyagdarzana pAU~ he antaryAmI / / 5 / / OM hrIM zrI samyagdarzanAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svAhA / nizcaya svajJAna kI jagamaga jyoti jgaauuN| kaivalyajJAna kI garimA maiM bhI pAU~ / / mithyAtva moha ajJAna miTAU~ svaamii| samyagdarzana pAU~ he antryaamii||6|| OM hrIM zrI samyagdarzanAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| nizcaya svadharma kI dhUpa dhyAnamaya laauuN| pA dharmadhyAna phira zukladhyAna hI dhyAU~ / / vasu mUlaprakRti karmoM kI nAyU~ svaamii| samyagdarzana pAU~ he antaryAmI / / 7 / / OM hrIM zrI samyagdarzanAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| nizcaya svabhAva taru ke pavitra phala laauuN| dhyA aMtima zukladhyAna maiM zivapura jaauuN|| phala pUrNa mokSa sarvottama pAU~ svaamii| samyagdarzana pAU~ he antaryAmI / / 8 / / OM hrIM zrI samyagdarzanAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svAhA / nizcaya svarUpa kA arghya guNamayI laauuN| pAU~ anaMta guNa paramAmRta rasa paauuN|| paramottama pada anarghya pAU~ he svaamii| samyagdarzana pAU~ he antaryAmI / / 9 / / OM hrIM zrI samyagdarzanAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / zrI samyagdarzana pUjana // zrIsamyagdarzana avilima 1. dazabheda sahita samyagdarzana (vIra) nimittAdi kI apekSA se samyagdarzana ke dasa bheda / nahIM kisI kI apekSA hai nizcaya se hai sadA abheda / / 1 / / ArSa, mArga, bIja, upadeza, sUtra, saMkSepa, artha, vistAra / samakita hai avagAr3ha aura paramAvagAr3ha dasa bheda vicAra / / 2 / / jaise bhI ho jisaprakAra ho samyagdarzana lU~ ura dhaar| yadi maranA bhI par3e mujhe to marakara bhI pAU~ avikAra / / 3 / / OM hrIM zrI dazabhedasahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svAhA / 2. anyAyatyAga bhUSita samyagdarzana (rolA) samyagdRSTi jIva sadAcArI hote haiN| para jIvoM kI pIr3A hara pramudita hote haiN|| kabhI nahIM anyAya bhAva AtA hai ura meN| zuddhabhAvanA bhAte rahate abhyaMtara meM / / 1 / / OM hrIM zrI anyAyatyAgaguNabhUSitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 3. anItityAga bhUSita samyagdarzana ve anIti se dUra satata rahate nijapura meN| nIti pUrvaka rahate haiM ve grAma nagara meN|| sadA jAgRta zuddhabhAvanA bhAte rhte| nyAya nIti se ve laukikasukha pAte rahate / / 2 / / OM hrIM zrI anItityAgaguNabhUSitasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svAhA / 4. abhakSyayAga bhUSita samyagdarzana ve abhakSya kA bhakSaNa kabhI nahIM karate haiN| bhakSyapadArthoM meM bhI ve viveka rakhate haiN|| jAgarUka ho AtmabhAvanA bhAte rhte| sapane meM bhI abhakSyabhakSaNa nahIM ve karate / / 3 / / OM hrIM zrI abhakSyatyAgaguNabhUSitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa|
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI samyagdarzana pUjana 5. nindyavyApAratyAga bhUSita samyagdarzana kabhI nindyavyApAra bhUlakara bhI nA krte| nindyakArya karane se ve sadaiva hI Darate / / AThoM yAma zuddhabhAvanA bhAte rhte| avasara milate hI svarUpa meM susthira rahate / / 4 / / OM hrIM zrI nindyavyApAratyAgaguNabhUSitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 6. aSTaguNa bhUSita samyagdarzana anukampA,Astikya, bhakti upazama, guNa ura meN| apanI nindA, gare, aru nirvega hRdaya meN|| Atmadharma anurAga, hRdaya meM pUrA-pUrA / ve vasuguNa dhAraNakara karate bhavaduHkha cUrA / / 5 / / OM hrIM zrI aSTaguNabhUSitasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svaahaa| 7. pA~ca prakAra mithyAtva rahita samyagdarzana prabhu ekAnta vinaya saMzaya viparIta vinaaeN| kSaya ajJAnabhAva karake samyaktva prakAroM / / samyagdarzana kA bala le zivapatha para aauuN| phira avagAr3ha tathA paramAvagAr3ha bhI pAU~ / / 6 / / OM hrIM zrI paMcaprakAramithyAtvarahitasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svaahaa| paccIsa doSa rahita samyagdarzana (dohA) samyagdarzana prApti hita, tyAga sarva hI doSa / isase hI tuma tRpta ho, pAoge saMtoSa / / ma aSTadoSa rahita samyagdarzana // 1.zaMkAdoSa rahita samyagdarzana (jogIrAsA) zaMkAdoSa vihIna baneM maiM nirmala samakita dhaaruuN| tattvAbhyAsa karU~ nita svAmI AtmasvarUpa vicaaruuN|| aSTadoSa se virahita hokara samyagdarzana paauuN| samyaka zraddhApUrvaka svAmI sarvadoSa vinshaauuN||1|| OM hrIM zrI zaMkAdoSavihInasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svaahaa| 2. kAMkSAdoSa rahita samyagdarzana kAMkSAdoSa tarje he svAmI nirmalatA ura dhara luuN| bhavasukha kI icchAe~ sArI he prabhu maiM saba hara lN|| aSTadoSa se virahita hokara samyagdarzana paauuN| samyaka zraddhApUrvaka svAmI sarvadoSa vinshaauuN||2|| OM hrIM zrI kAMkSAdoSavihInasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svAhA / 3. vicikitsAdoSa rahita samyagdarzana vicikitsA kA doSa tyAga dUMsamakita hRdaya sjaauuN| RSi muniyoM kI vaiyyAvRtti meM apanA dhyAna lagAU~ / / aSTadoSa se virahita hokara samyagdarzana paauuN| samyak zraddhApUrvaka svAmI sarvadoSa vinazAU~ / / 3 / / OM hrIM zrI vicikitsAdoSavihInasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 4. anupagUhanadoSa rahita samyagdarzana anupagRhanadoSa tyAgakara guNa sabake prgttaauuN| RSi muni zrAvaka sabake doSoM ko na kabhI pragaTAU~ / / aSTadoSa se virahita hokara samyagdarzana paauuN| samyak zraddhApUrvaka svAmI sarvadoSa vinshaauuN||4|| OM hrIM zrI anupagUhanadoSavihInasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svAhA / jo ghara meM zrAvaka na banA, vaha vana meM jA muni kyA hogaa| muni ho jAtA hogA to phira narakoM kA baMdha karatA hogA / / 1 / / pahale tU saccA zrAvaka bana ghara meM raha aNuvrata pAlana kara / phira kSullaka ailaka banakara ke abhyAsa pUrNa karanA hogA / / 2 / / paripakva pAtratA A jAye taba paMcamahAvrata dhAraNa kara / phira vana meM jAkara dhyAna lagA saccA munipada taba hI hogA / / 3 / /
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI samyagdarzana pUjana 5. mUDhadRSTidoSa rahita samyagdarzana mUDhadRSTiyuta doSa vinAyU~ sakala mUr3hatA naayuuN| nija zaddhAtmatattva kI mahimA pAU~ jJAna prakAroM / / aSTadoSa se virahita hokara samyagdarzana paauuN| samyak zraddhApUrvaka svAmI sarvadoSa vinazAU~ / / 5 / / OM hrIM zrI mUDhadRSTidoSavihInasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svaahaa| 6. asthitikaraNadoSa rahita samyagdarzana jinapatha se jo Digate hoM meM unako sathira bnaauuN| dharmIjana kI sevA karake apanA dharma nibhaauuN|| aSTadoSa se virahita hokara samyagdarzana paauuN| samyak zraddhApUrvaka svAmI sarvadoSa vinshaauuN||6|| OM hrIM zrI asthitikaraNadoSavihInasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svAhA / 7.avAtsalyadoSa rahita samyagdarzana sAdharmI vAtsalya na bhUlU~ prIti karU~ maiM mana se / muni aru zrAvaka saMgha kI sevA karU~ maiM tana-dhana-mana se|| aSTadoSa se virahita hokara samyagdarzana paauuN| samyak zraddhApUrvaka svAmI sarvadoSa vinshaauuN||7|| OM hrIM zrI avAtsalyadoSavihInasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svaahaa| 8. aprabhAvanAdoSa rahita samyagdarzana zrI jinadharma prabhAva karU~ maiM zuddha AcaraNa dvaaraa| jinazruta jJAnadAna Adi se dUra karU~ aNdhiyaaraa|| aSTadoSa se virahita hokara samyagdarzana paauuN| samyak zraddhApUrvaka svAmI sarvadoSa vinshaauuN||8|| OM hrIM zrI aprabhAvanAdoSadoSavihInasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svaahaa| aSTadoSa samyagdarzana ke ghora bhayaMkara duHkhmy| eka doSa bhI ho to phira samyaktva na hotA nizcaya / / aSTadoSa se virahita hokara samyagdarzana paauuN| samyak zraddhApUrvaka svAmI sarvadoSa vinazAU~ / / OM hrIM zrI aSTadoSavihInasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svAhA / aSTamada rahita samyagdarzana 1. jJAnamadarahita samyagdarzana (tATaMka) jise jJAnamada hotA usako samyagjJAna nahIM hotaa| samyagdarzana kA ghAtaka bana pApabIja hI vaha botA / / samyagdarzana pAnA hai to karo jJAnamada cakanAcUra / samyak zraddhA ura pragaTegI phira hogA samakita bharapUra / / 1 / / OM hrIM zrI jJAnamadarahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 2. pUjAmadarahita samyagdarzana pUjAmada se jo dUSita ve mAtra pratiSThA ke bhuukhe| samyagdarzana ghAta kara rahe nijasvarUpa ke prati rUkhe / / samyagdarzana pAnA hai to pUjAmada kara do ckcuur| dRDha zraddhA nijaaMtara hogI samakita hogA ura bharapUra / / 2 / / OM hrIM zrI pUjAmadarahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 3. kulamadarahita samyagdarzana jo kulamada meM aMdha ho rahe nahIM jAnate kula ke bheda / koTi-koTikula nIca-U~ca meM rahakara pAyA bhavaduHkhakheda / / samyak zraddhA pAnA hai to kulamada tyAgo bhalI prkaar| dRDha zraddhAna hRdaya meM dhAro to ho jAoge bhavapAra ||3|| OM hrIM zrI kulamadarahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 4. jAtimadarahita samyagdarzana jo haiM mUr3ha jAtimada meM ve karate haiM anaginatI pApa / siddha jAti ke cidAnaMda nija kA na kabhI kara pAte jaap|| nizcaya nijazraddhA pAne ko karo jAtimada kA avsaan| dRr3ha zraddhAna hRdaya meM hogA pAoge nijasaukhya mahAna / / 4 / / OM hrIM zrI jAtimadarahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa|
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI samyagdarzana pUjana 5. balamadarahita samyagdarzana balamada meM jo bhI mUrchita haiM antaraMga bala kyA jAneM / samyagdarzana kA ghAtaka balamada hai kaise pahicAneM / / nizcaya zraddhA pAnA hai to balamada kara do cakanAcUra / dRr3ha zraddhAna hRdaya meM hogA pAoge nijasukha bharapUra / / 5 / / OM hrIM zrI balamadarahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 6.Rddhimadarahita samyagdarzana jo jana Rddhi prApta kara lete ve na kabhI mada karate haiN| jo karate mada Rddhi prApti kA ve bhavaduHkha ghaTa bharate haiN|| nizcaya zraddhA pAnA hai to raho Rddhimada se bahu dUra / dRr3ha zraddhAna nijaaMtara hogA samyaksukha hogA bharapUra / / 6 / / OM hrIM zrI RddhimadarahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 7. tapamadarahita samyagdarzana tapamada ke abhimAnI banane vAle bhavaduHkha pAte haiN| tapaphala mokSasaukhya taja karake sadA adhogati jAte haiN| nizcaya zraddhA pAnA hai to tapamada kA kara do avsaan| dRr3ha zraddhAna susamyak hogA pAoge nijapada nirvANa / / 7 / / OM hrIM zrI tapamadavihInasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 8.rUpamadarahita samyagdarzana kAmadeva sama agara rUpa hai to bhI mAna na kara cetana / agara rUpamada ura meM hogA to phira hogA pUrNa patana / / nizcaya zraddhA pAnA hai to karo rUpamada pUrNa vinaash| dRr3ha zraddhA antara meM dhAro pAo samyagjJAna prakAza / / 8 / / OM hrIM zrI rUpamadavihInasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| (dohA) AThoM mada kA nAza kara, karo svayaM kA dhyAna / samyagdarzana zuddha pA, karo AtmakalyANa / / pUrNa arghya arpaNa karU~, karU~ aSTamada naash| samyagdarzana prakaTa kara, pAU~ AtmaprakAza / / OM hrIM zrI aSTamadarahitasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svAhA / SaT anAyatana rahita samyagdarzana 1. kudeva-anAyatana rahita samyagdarzana (tATaMka) sarva kadevoM se bacakara prabhu sacce deva sadA dhyaauuN| vItarAga-sarvajJa-hitaMkara zrI arahaMta zaraNa paauuN|| mahAdoSa samyagdarzana kA hai anAyatana duHkhdaayii| sadA sudeva caraNa hI pUjUM jo haiM zAzvata sukhadAyI / / 1 / / OM hrIM zrI kudevaanAyatanavihInasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svaahaa| 2. kuguru-anAyatana rahita samyagdarzana satat kuguruoM kI sevA kara maiMne prabhu bhavaduHkha paayaa| nahIM suguruoM ke caraNoM meM jAkara tattvajJAna bhAyA / / mahAdoSa samyagdarzana kA hai anAyatana duHkhdaayii| sacce vItarAga guru kI hI sevA uttama sukhadAyI / / 2 / / OM hrIM zrI kuguruanAyatanavihInasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 3. kudharma-anAyatana rahita samyagdarzana jo kudharma kA sevana karate ve hI pAte kaSTa apAra / vItarAga jinadharma chor3akara karate nita khoTA vyavahAra / / mahAdoSa samyagdarzana kA bhava anaMta hoM duHkhdaayii| samyagdharma hRdaya meM dhAraNa karanA hI bahu sukhadAyI / / 3 / / OM hrIM zrI kudharmAanAyatanavihInasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svaahaa| 4. kudeva-upAsaka-anAyatana rahita samyagdarzana jo kudeva ke sadA upAsaka aura prazaMsaka hote haiN| ve hI bhavaduHkha vRkSabIja apane aMtara meM bote haiN|| mahAdoSa samyagdarzana kA hai bhavasAgara duHkhdaayii| jo sudeva ke satata upAsaka pAte nijapada sukhadAyI / / 4 / / OM hrIM zrI kudevaupAsakaanAyatanavihInasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 5. kuguru-upAsaka-anAyatana rahita samyagdarzana kuguru upAsaka tathA prazaMsaka narakoM meM hI jAte haiM / ho mithyAtva moha se dUSita durgati ke dina pAte haiM / /
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna mahAdoSa samyagdarzana kA hai bhavasAgara duHkhdaayii| suguru upAsaka sacce zrAvaka pAte nijapada sukhadAyI / / 5 / / OM hrIM zrI kugurupAsakaanAyatanavihInasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svAhA / 6. kudharma-upAsaka-anAyatana rahita samyagdarzana jo kudharma ke satata prazaMsaka tathA upAsaka prANI haiN| sacce Atmadharma ko bhUle mahAmUr3ha ajJAnI haiM / / mahAdoSa samyagdarzana kA bhavasamudravardhaka duHkhamaya / jo sudharma kA sevana karate pAte zAzvatapada sukhamaya / / 6 / / OM hrIM zrI kudharmaupAsakaanAyatanavihInasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svaahaa| (kuNDaliyA) SaT anAyatana doSa taja, pAU~ samakita pUrNa / jina-Agama kI chA~va meM, zraddhA ho ApUrNa / / zraddhA ho ApUrNa arghya arpita karatA huuN| aba prabhu aise doSa na hoM nizcaya karatA hai / / samyagdarzana zuddha prApti kA karU~ meM yatana / nija Ayatana pAkara taja dai maiM SaTa anAyatana / / OM hrIM zrI SaDanAyatanadoSavihInasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| tIna mUr3hatA rahita samyagdarzana (tATaMka) devamUr3hatA gurumUr3hatA lokamUr3hatA saba tyAgUM / ye tInoM mUr3hatA samajhakara inase sadA dara bhAgeM / / vItarAgatA ke svarUpa ko jAneM dUra karU~ ajJAna / rahU~ amUDhadRSTi he svAmI sudRr3ha karU~ nija kA zraddhAna / / 1. devamUr3hatA rahita samyagdarzana (vIra chaMda) rAgI-dveSI devoM kI pUjana yaha devamUr3hatA jAna / rogamukti yA putraprApti yA dhanavAMchA hita kA ajJAna / / aSTAdaza doSoM se virahita hI hote haiM sacce deva / vItarAga devoM kI pUjana saccA sukha detI svayameva / / 1 / / OM hrIM zrI devamUr3hatArahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| zrI samyagdarzana pUjana 2. gurumUr3hatA rahita samyagdarzana (tATaMka) jo sagrantha Arambha parigraha yuta haiM pAkhaMDI hiMsaka / inakI sevA vinaya vandanA gurUmUr3hatA bhavavardhaka / / suguru svarUpa samajhakara unako hI meM karU~ sadaiva nmn| krodhI mAnI yazalobhI gurUoM se sadA baca~ bhagavana / / 2 / / OM hrIM zrI gurumUr3hatArahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svAhA / 3. lokamUr3hatA rahita samyagdarzana (vIrachaMda) lokamUr3hatA dekhAdekhI calU~ na mUr3hoM ke anusAra / bhalIbhA~ti se karU~ parIkSA lokamUr3hatA kara parihAra / / 1 / / cAhe jaisI tanamudrA ho usake Age jhukU~ nhiiN| vItarAgamudrA hI pUjU lokamUr3ha maiM banU~ nhiiN||2|| abataka bA~Ta tarAjU pUje pUjI maiMne klm-dvaat| khAte bahI tijorI pUjI lakSmI pUjI sArI rAta / / 3 / / nadInahvana meM dharma mAnakara sAgara bhI pUje bahubAra / vyaMtara pUje navagraha pUje pUje prabha khoTe tyauhAra / / 4 / / dhana pUjAhita dIpa jalAe dehalI dvAra bhUmi puujii| Ar3e-Ter3he patthara pUje vaTataru sabhI dizA pUjI / / 5 / / sabhI dizAe~ samAna hotI sabhI vAra haiM eka samAna / inameM acche-bure bheda se pragaTita hotA hai ajJAna / / 6 / / billI ne rAstA kATA to duHkha se Darakara ghara aayaa| chIMka huI to mahAmUr3hatA se vApasa ghara meM AyA / / 7 / / Adi-Adi dekhAdekhI lokamUr3hatA karatA huuN| saccA mArga chor3akara unmAgoM para hI paga dharatA huuN||8|| aba prabhu lokamUr3hatA taja dU~ banU~ amUDhadRSTi nirdoSa / samyagdarzana sudRr3ha karU~ prabhu pAU~ zAzvata sukha-saMtoSa / / 9 / / OM hrIM zrI lokamUr3hatArahitasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svaahaa| 10
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 ratnatraya vidhAna vIra ) binA mUr3hatA naSTa kie samyaktva nahIM hotA hai zuddha / devamUr3hatA gurumUr3hatA lokamUr3hatA ghora azuddha / / ye tInoM mUr3hatA tyAgakara banU~ amUDhadRSTi uttama / bhalIbhA~ti se karU~ parIkSA lokamUr3hatA nahIM uttama ||1|| OM hrIM zrI devagurulokamUr3hatArahitasamyagdarzanAya arghyaM nirvapAmIti svAhA / (dohA) samyagdarzana ke prabho, doSa tyAga paccIsa / pUrNa arghya arpaNa karU~, jaya-jaya he jagadIza / / OM hrIM zrI paMcaviMzatidoSavirahitasamyagdarzanAya arghyaM nirvapAmIti svAhA / mahArghya ( tATaMka ) samyagdarzana kI mahimA hai vacana-agocara aparampAra / aupazamika, kSAyopazamika, kSAyika yaha hotA tIna prakAra / / 1 / / sAta prakRti karmoM kI upazama hoM taba upazama hotA hai| chaha kA udayabhAvI kSaya ika udaya kSayopazama hotA hai // 2 // inhIM sAta kA kSaya hotA jaba taba yaha kSAyika hotA hai| samyagdarzana sadA nisargaja yA ki adhigamaja hotA hai ||3|| AtmIya nizcaya hotA hai vyavahAra parAzrita hotA hai| jo kucha bhI hotA hai vaha kevala nijabala se hotA hai ||4|| ( dohA ) mahAarghya arpaNa karU~, ho samakita kI prApti / nija anubhavarasa zuddha kI, ho aMtara meM vyApti / / OM hrIM zrI samyagdarzanAya anarghyapadaprAptaye mahArghyaM nirvapAmIti svAhA / jayamAlA ( mAnava ) samakitayuta alpa tapasyA bhI uttama phala detI hai / samakita bana gahana tapasyA to bhavaduHkha phala detI hai / / 1 / / jyoM jalabina khetI karanA to pUrNa vyartha hotA hai samakitabina puNyakriyA kA bhI nahIM artha hotA hai || 2 || / 11 zrI samyagdarzana pUjana 21 samakitayuta puNyabhAva se hI arthakAma milatA hai| hotA hai Atmabodha bhI cAritrakamala khilatA hai ||3|| abataka jo siddha hue haiM ve saba samakita ke bala se / jo bhI bhaviSya meM hoMge ve bhI samakita ke bala se ||4|| samakita se hI hotI hai upalabdhi zAzvata sukha kI / sAmarthya na ho samakita kI to cahu~gati milatI duHkha kI // 5 // tattvoM kI zraddhA ko hI vyavahAra susamakita kahate / nija Atmatattva zraddhA ko nizcaya samakita guNa kahate || 6 || hotI hai muktisaMpadA vikasita samakita ke dvArA / hai samayasArarasapUrita samyagdarzana kI dhArA / / 7 / / aSTAMga zuddhasamakita hI ura meM vizuddhatA lAtA / saMsArajanya duHkharUpI jvAlA ko yahI bujhAtA / / 8 / / samyagdarzana kI dhArA hI janma-maraNa duHkha haratI / svAtmopalabdhi pAtA jiya ura meM anaMta sukha bharatI / / 9 / / samyak svadRSTi hotI hai to patana nahIM hotA hai| mohAdi vikArIbhAvoM kA pUrNa zamana hotA hai / / 10 / / hai mUlajJAnalakSmI kA nirdoSa caritra sudAtA / jo samakita pA letA hai vaha ratnatrayanidhi pAtA / / 11 / / jaba kAlalabdhi AtI hai svayameva nikaTa AtA hai| pApoM se rahita banAtA saMvega hRdaya bhAtA hai / / 12 / / puruSArthasAdhya nijazraddhA hI samakita ura lAtI hai| nijapariNati ramaNIyA hI cetanamana ko bhAtI hai / / 13 / / jaya ho samyagdarzana kI jaya ho nija AnaMdaghana kI / jaya mahAzIla guNadhArI muniyoM ke pAvana ghana kI / / 14 / / ( vIra ) samyagdarzana kI pUjana kA phala pAU~ samyagdarzana / svaparaviveka jJAna ura lekara pAU~ dRr3ha cAritrasadana / / ratnatrayamaMDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArUM divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet / Wan
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. zrI aSTAMga samuccaya pUjana (vIra) samyagdarzana ke AThoM aMgoM kI pUjana karU~ vizeSa / samyagdarzana aSTa aMgayuta maiM bhI pAU~ he parameza / / eka aMga bhI agara hIna hai to samakita hotA na kbhii| mokSamArga meM japa-tapa-saMyama aSTa aMgabina vyartha sbhii|| OM hrIM zrI niHzaMkitAdika aSTAMga samyakdarzana atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI niHzaMkitAdika aSTAMga samyakdarzana atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI niHzaMkitAdika aSTAMga samyakdarzana atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (mAnava) samyak svabhAvajaladhArA nija aMtaraMga meM laauuN| janmAdirogatraya kSayakara sampUrNa muktisukha pAU~ / / aSTAMga sahita samakita kI velA maiM bhI paauuNgaa| antarpaTa para nijapariNati saMga nAcU~gA-gAU~gA / / 1 / / OM hrIM zrI aSTAMgasamyagdarzanAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svAhA / samyaksvabhAvacaMdana kA meM zItala tilaka lgaauuN| saMsAratApajvara sArA nijabala se tvarita bhagAU~ / / aSTAMga sahita samakita kI velA maiM bhI paauuNgaa| antarpaTa para nijapariNati saMga nAcU~gA-gAU~gA / / 2 / / OM hrIM zrI aSTAMga samyagdarzanAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| samyaksvabhAva-akSat kI mahimA ura ko bhAyI hai| akSaya akhaMDapada pAne kI ruci ura meM AyI hai / / aSTAMga sahita samakita kI velA maiM bhI paauuNgaa| antarpaTa para nijapariNati saMga nAcU~gA-gAU~gA / / 3 / / OM hrIM zrI aSTAMgasamyagdarzanAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| zrI aSTAMga samuccaya pUjana samyaksvabhAvapuSpoM kI varamAlA pAU~ nAmI / cira kAmavyathA ko kSayakara niSkAma bana he svAmI / / aSTAMga sahita samakita kI velA maiM bhI paauuNgaa| antarpaTa para nijapariNati saMga nAcU~gA-gAU~gA / / 4 / / OM hrIM zrI aSTAMgasamyagdarzanAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| samyaksvabhAva rasa nirmita caru caraNa car3hAU~gA prabhu / dhruva tRptipradAtA zivapatha para caraNa bar3hAU~gA vibhu / / aSTAMga sahita samakita kI velA maiM bhI paauuNgaa| antarpaTa para nijapariNati saMga nAcU~gA-gAU~gA / / 5 / / OM hrIM zrI aSTAMgasamyagdarzanAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svAhA / samyaksvabhAvaghRtadIpaka jagamaga-jagamaga maiM pAU~ / mohAndhakAra kSaya karake kaivalyajJAnanidhi pAU~ / / aSTAMga sahita samakita kI velA maiM bhI paauuNgaa| antarpaTa para nijapariNati saMga nAcU~gA-gAU~gA / / 6 / / OM hrIM zrI aSTAMgasamyagdarzanAya mohAndhakAravinAzanAya dIpa nirvapAmIti svaahaa| samyaksvabhAva kI pAvana nijadhUpa nAtha lAyA huuN| vasukarma naSTa karane ko tuva caraNoM meM AyA hU~ / / aSTAMga sahita samakita kI velA maiM bhI paauuNgaa| antarpaTa para nijapariNati saMga nAcU~gA-gAU~gA / / 7 / / OM hrIM zrI aSTAMgasamyagdarzanAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| samyaksva bhAva taruvara para hI zuddha mokSaphala milate / AnaMdAmRta ke sAgara svayameva hRdaya meM jhilate / / aSTAMga sahita samakita kI velA maiM bhI paauuNgaa| antarpaTa para nijapariNati saMga nAcUMgA-gAU~gA / / 8 / / OM hrIM zrI aSTAMgasamyagdarzanAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svAhA / samyaksvabhAva -ardhyAvali nirakhI hai abhyaMtara meN| padavI anarghya pAne ke pariNAma jage antara meM / / aSTAMga sahita samakita kI velA maiM bhI paauuNgaa| antarpaTa para nijapariNati saMga nAcU~gA-gAU~gA / / 9 / / OM hrIM zrI aSTAMgasamyagdarzanAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / 12
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI aSTAMga samuccaya pUjana karmoM ke gar3ha ko tor3akara niSkarma bano tum| phira tuma sadA ko nijAnaMda ura meM dharoge / / 5 / / OM hrIM zrI aSTAMgasamyagdarzanAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNArya nirvapAmIti svAhA / (vIra) aSTa aMga samyagdarzana kI pUjana kI maiMne jinraaj| samakita pAkara jJAna-dhyAna-vairAgya sajAU~ ura meM Aja / / ratnatrayamaMDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAMjali kSipet mahArghya (vidhAtA) vibhAvI bhAva karake jo karma ke baMdha karatA hai| udaya jaba karma Ate to baMdha phira ura meM dharatA hai||1|| sukhI hotA na karmoM se duHkhI hotA hai karmoM se| naraka-pazu-gati meM jAtA hai svarga meM lobha karatA hai / / 2 / / eka dina svarga se giratA adhogati meM ye jAtA hai| bhAgya se pA manujabhava phira karma khoTe hI karatA hai||3|| parAvartana ye karatA hai satat pA~coM ghora duHkhamaya / nahIM ghabarAtA hai inase punaH ye baMdha karatA hai / / 4 / / agara nija ko nirakha le yetanika nija ko parakha le ye| to samyagjJAna pAte hI bhavodadhi dukkha haratA hai||5|| agara mila jAe ratnatraya to yaha nirvANa sukha pAe / jinAgama ghoSaNApUrvaka yahI jayaghoSa karatA hai / / 6 / / (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, aSTa aMga samyaktva / sAmyabhAva rasapAna kara, pAU~ pUrNa samatva / / jayamAlA (digpAla) jabataka svabhAvabhAva kA Adara na kroge| tabataka vibhAvabhAva ko tuma nahIM haroge / / 1 / / rAgoM ke rAga-moha duSTa se hai vaastaa| isako vinaSTa kie binA sukha na bharoge / / 2 / / ura tattvajJAnadIpa jalAoge to suno| saMsAra-deha-bhoga se tuma sadA Daroge / / 3 / / jaba mokSamArga para caloge sAvadhAna ho| zuddhAtmadhyAnazakti se bhavasindhu taroge / / 4 / / bhAvanA zuddha hRdaya lAU~ / bhAvanA... ratnatrayamaMDala vidhAna kI pUjA rcvaauuN| bhaavnaa...||1|| sva-para viveka hRdaya meM dhArU~, karU~ tttvshrddhaan| samyagdarzana prApta karU~ maiM, karU~ AtmakalyANa ||bhaavnaa... / / 2 / / vastusvarUpa yathAvat jAnU~, pAU~ samyagjJAna / terahavidha cAritra hRdaya dhara, jina muni banU~ mahAna ||bhaavnaa... / / 3 / / yathAkhyAta cAritra hetu maiM, karU~ svayaM kA dhyAna / aSTakarma sampUrNa naSTa ho pAU~ kevalajJAna ||bhaavnaa...||4|| ratnatraya kI bhakti prApta kara, gAU~ maMgalagAna / eka divasa nizcita hI hoMge, sarva karma avasAna ||bhaavnaa...||5|| ratnatraya ke binA mukti kA mArga nahIM miltaa| ratnatraya ke binA siddhapada, hRdaya nahIM jhilatA ||bhaavnaa...||6||
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5. zrI niHzaMkita aMga pUjana (dohA) yaha niHzaMkita aMga hI, hai samakita kA muul| bhAvasahita pUjana karU~, ho nija ke anukUla / / (vIra) AtmasvabhAva mokSa kA kAraNa yaha niHzaMka zraddhA ura dhaar| yahI mUla hai Atmadharma kA ye hI le jAtA bhavapAra / / sakala kuzaMkAoM se virahita hai niHzaMkita aMga mahAna / svaparavivekapUrvaka maiM bhI karU~ AtmA kA zraddhAna / / OM hrIM zrI samyagdarzanasya niHzaMkitAMga atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI samyagdarzanasya niHzaMkitAMga atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI samyagdarzanasya niHzaMkitAMga atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (tATaMka) niHzaMkitajala kI pA dhArA / janmAdiroga nAyU~ sArA / / samyagdarzana ura meM laauuN| AnaMda atIndriya prabhu paauuN||1|| OM hIM zrI niHzaMkitAMgAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| niHzaMkitacaMdanatilaka lgaa| saMsAratApa dU~ dUra bhgaa| samyagdarzana ura meM lAU~ / AnaMda atIndriya prabhu paauuN||2|| OM hrIM zrI niHzaMkitAMgAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvAmIti svaahaa| niHzaMkitaakSatazAli mileN| antarmana kenijakamala khileN|| samyagdarzana ura meM laauuN| AnaMda atIndriya prabhu paauuN||3|| OM hrIM zrI niHzaMkitAMgAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| zrI niHzaMkita aMga pUjana niHzaMkitapuSpasugaMdha mile| kAmAgni nAza guNazIla jhile|| samyagdarzana ura meM laauuN| AnaMda atIndriya prabhu pAU~ / / 4 / / OM hrIM zrI niHzaMkitAMgAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| niHzaMkitasucaru sarasa laauuN| cira kSudhAvyAdhiko vinshaauuN|| samyagdarzana ura meM laauuN| AnaMda atIndriya prabhu pAU~ / / 5 / / OM hrIM zrI niHzaMkitAMgAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svAhA / niHzaMkitadIpaprakAza kruuN| mithyAtva mohatama nAza kruuN| samyagdarzana ura meM laauuN| AnaMda atIndriya prabhu paauuN||6|| OM hrIM zrI niHzaMkitAMgAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svAhA / niHzaMkitadhyAna dhUpa laauuN| vasukarma nAza zivapura jaauuN|| samyagdarzana ura meM laauuN| AnaMda atIndriya prabhu pAU~ / / 7 / / OM hrIM zrI niHzaMkitAMgAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| niHzaMkitanijataruphala laauuN| dhruva zreSTha mokSaphala prbhupaauuN|| samyagdarzana ura meM laauuN| AnaMda atIndriya prabhu paauuN||8|| OM hrIM zrI niHzaMkitAMgAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| niHzaMkitaarghya bnaauuNgaa| padavI anarghya pragaTAU~gA / / samyagdarzana ura meM laauuN| AnaMda atIndriya prabhu paauuN||9|| OM hrIM zrI niHzaMkitAMgAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / Wan sAta bhaya rahita samyagdarzana 1. ihalokabhaya rahita samyagdarzana (gItikA) iha loka bhaya se grasita prANI duHkhI hI rahate sdaa| satata AtaMkita rahA karate jagata meM sarvadA / / ihalokabhaya ko chor3akara samyaktva kA vaibhava parakha / pUrNa nirbhaya bana sadA ko zaddha AtmasvarUpa lkh|| OM hrIM zrI ihalokabhayarahitasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svaahaa| 2. paralokabhaya rahita samyagdarzana paralokabhaya se jo grasita haiM duHkhI rahate srvdaa| satata bhaya se DarA karate jJAna nija harate sadA / /
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI niHzaMkita aMga pUjana paralokabhaya ko chor3akara samyaktva kA vaibhava prkh| tathA nirbhaya bana sadA ko zuddha AtmA ko nirakha / / OM hrIM zrI paralokabhayarahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 3. maraNabhaya rahita samyagdarzana maraNabhaya se jo grasita haiM duHkhI hai jIvana sdaa| mRtyu se haiM satat AtaMkita are vaha sarvadA / / maraNabhaya ko chor3a de bana jAegA mRtyuNjyii| zuddha nijavaibhava nirakha tU jJAna-darzanaguNamayI / / OM hrIM zrI maraNabhayarahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svAhA / 4. vedanAbhaya rahita samyagdarzana vedanAbhaya satAtA hai tujhe mUrakha srvdaa| satata AtaMkita hRdaya hai duHkhI hai prANI sadA / / vedanAbhaya chor3akara zuddhAtma kA vaibhava parakha / satata nirbhaya bana sucetana nijasvabhAva sadA nirakha / / OM hrIM zrI vedanAbhayarahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 5. arakSAbhaya rahita samyagdarzana arakSAbhaya se grasita hai khojatA hai abhayathala / satata AtaMkita hRdaya meM naSTa karatA Atmabala / / arakSAbhaya tyAgakara tU prApta samakita zuddha kr| satata nirbhaya bana sadA ko AtmajJAna vizuddha dhara / / OM hrIM zrI arakSA bhayarahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svAhA / 6.aguptibhaya rahita samyagdarzana grasita mUr3ha aguptibhaya se gupta rahanA caahtaa| jJAna kI avahelanA kara mukta honA cAhatA / / chor3a sarva aguptibhaya ko pUrNa zraddhA hRdaya dhaar| satat nirbhaya bana sadA ko prApta kara le sukha apAra / / OM hrIM zrI aguptibhayarahitasamyagdarzanAya ayaM nirvapAmIti svaahaa| 7. akasmAtabhaya rahita samyagdarzana akasmAtI bhaya satAtA sadA mithyAdRSTi ko| akasmAtI bhaya na hotA kabhI samyagdRSTi ko / / akasmAta mahAna bhaya taja prApta kara AnaMda apAra / satata nirbhaya ho sadA ko AtmazraddhA hRdaya dhAra / / OM hrIM zrI akasmAta bhayarahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svAhA / (dohA) sAta bhayoM ko jItakara, pAU~ samakita zuddha / saptatattva zraddhAna kara, pAU~ jJAna vizuddha / / pUrNa arghya arpaNa karU~, nirbhaya hokara deva / Apa kRpA se he prabho, pAU~ saukhya ameva / / OM hrIM zrI saptabhayarahitasamyagdarzanAya arghya nirvapAmIti svAhA / mahAr2yA (vIra) svaparajJAnapati samadRSTi hI hote haiM atyaMta niHshNk| inako raMca nahIM lagatI hai saMzayAdi vibhrama kI pNk||1|| tattvoM meM zaMkAdi doSa kA abhAva hI niHzaMkita aNg| nahIM kabhI aNubhara bhaya hotA taba hotA yaha nirmala aMga / / 2 / / karUNA, maitrI, sajanatA, dharmAnurAga, zraddhA balavAna / samatA, udAsInatA, apanI laghutA, vasuguNa yukta mahAna / / 3 / / tattvabhUta satyArtha svarUpa jAnate haiM samakita dhaarii| saMzaya rahita svarUci ke svAmI hI hote haiM avikArI / / 4 / / aise samakita kI raja bhI pAU~ to dhArU~ mastaka para / sapta svaroM kI bajA bA~surI gAU~ maiM samakita ke svara / / 5 / / apanI AtmA kI niHzaMka zraddhA karanA hI nizcaya dhrm| AtmasvarUpa niHzaMka jAnanA hI niHzaMkita aMga kA marma / / 6 / / OM hrIM zrI niHzaMkitAMgAya anarghyapadaprAptaye mahAya' nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (zArdUlavikrIDita) bhAte jo niHzaMka bhAvanA ve ekatvadhana ke dhnii| para se to saMbaMdha tor3a karake nija meM cale jaaeNge|| bhavataTa chor3a AtmataTa para Ae svabala se prbho| karate haiM bhagavAna siddha svAgata ekatvasamrATa kA / / 1 / /
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna 6. zrI niHkAMkSita aMga pUjana (dInabandhu) jisane kiyA zraddhAna vaha bhagavAna ho gyaa| apanA svarUpa jAnakara mahAna ho gayA / / 1 / / cAroM kaSAya kSINa karake moha jaya kiyaa| arahaMtadazA prAptakara pradhAna ho gayA / / 2 / / saMsAra kA abhAva karake siddhapada liyaa| krama-krama se pA~ca baMdha kA avasAna ho gayA / / 3 / / apanI svabhAvazakti se jAtA hai siddhpr| antarmuharta meM use nirvANa ho gayA / / 4 / / hama bhI yahI kareMge yaha nizcaya kiyA hai aaj| hamako bhI Aja he prabho nijajJAna ho gayA / / 5 / / OM hrIM zrI niHzaMkitAMgAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNArghya nirvapAmIti svaahaa| (vIra) niHzaMkita aMga kI pUjana kara ura meM jAgA yaha bhAva / niHzaMkita samakita pAU~ maiM zaMkAoM kA karU~ abhAva / / ratnatrayamaMDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddesh| nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet (dohA) dvitIya aMga ni:kAMkSita, pUjA karU~ vizeSa / icchAoM ko jItakara, zuddha banU~ prmesh|| pUrNa zuddha samyaktva kI, mahimA aparampAra / palabhara meM mithyAtva hara, detA saukhya apAra / / OM hrIM zrI samyagdarzanasya niHkAkSitAMga atra avatara avatara sNvausstt| OM hrIM zrI samyagdarzanasya niHkAkSitAMga atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI samyagdarzanasya niHkAkSitAMga atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (sakhI) niHkAMkSitajala aba laauuN| icchA vihIna ho jaauuN|| prabhu pUrNa anicchuka bnkr| janmAdirogatraya lU~ hara / / 1 / / OM hrIM zrI niHkAMkSitAMgAya janmajarAmRtyavinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| niHkAMkSitacaMdana laauuN| icchA vihIna ho jaauuN||| aba pUrNa anicchuka bnkr| saMsAratApajvara lU~ hara / / 2 / / OM hrIM zrI niHkAMkSitatAMgAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| niHkAMkSitaakSata laauuN| icchA vihIna ho jaauuN|| prabhu pUrNa anicchuka bnkr| akSayapada pAU~ satvara / / 3 / / OM hrIM zrI niHkAMkSitAMgAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| ni:kAMkSitapuSpa sjaauuN| icchAoM para jaya paauuN|| prabhu pUrNa anicchuka banakara / kAmAgni bujhAU~ satvara / / 4 / / OM hrIM zrI niHkAMkSitAMgAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| niHkAMkSitasucaru cddh'aauuN| icchAoM para jaya paauuN|| prabhu pUrNa anicchuka bnkr| jaTharAgni bajhAU~ satvara / / 5 / / OM hrIM zrI niHkAMkSitatAMgAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| bhajana jahA~-jahA~ jJAna hai vahIM-vahIM aatmaa| jahA~ jJAna nahIM hai vahA~ nahIM aatmaa|| jahA~ nahIM AtmA vahA~ jJAna bhI nhiiN| jahA~ pUrNa zuddha jJAna vahA~ paramAtmA / / jahA~ jJAna bharA hai vahIM to hai aatmaa| jahA~ mithyAjJAna hai vahA~ bahirAtmA / / jahA~ jJAna pragaTA hai vahA~ antarAtmA / pUrNa jJAna pragaTA hai hotA paramAtmA / /
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna niHkAMkSitajyoti jgaauuN| icchAoM para jaya paauuN|| prabhu pUrNa anicchuka banakara / mohAgni bujhAU~ jinavara / / 6 / / OM hrIM zrI niHkAMkSitAMgAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svAhA / niHkAMkSitadhUpa cddh'aauuN| icchA virahita ho jaauuN|| prabhu pUrNa anicchuka banakara / karmAgni bujhAU~ jinavara / / 7 / / OM hrIM zrI niHkAMkSitAMgAya aSTakarmavidhvasanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| niHkAMkSitatarUphala laauuN| icchA virahita ho jaauuN|| prabhu pUrNa anicchuka banakara / phala sahaja mokSa lU~ jinavara / / 8 / / OM hrIM zrI niHkAMkSitAMgAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| ni:kAMkSitaarghya bnaauuN| icchA virahita ho jAU~ / / prabhu pUrNa anicchuka banakara / padavI anarghya lU~ jinavara / / 9 / / OM hrIM zrI niHkAMkSitAMgAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / avili 1. ihalokasukhavAJchA rahita (gItikA) ihalokasukha kI vAJchA ke lobha se svAmI bcuuN| paMcaindriya vinazvara sukha kI na icchA ura racU~ / / aMga niHkAMkSita sadA pAlU~ prabho maiM cAva se| pUrNa samakita prApta karake juhU AtmasvabhAva se / / OM hrIM zrI ihalokasukhavAJchArahitaniHkAMkSitAMgAya ayaM nirvapAmIti svAhA / 2. paralokasukhavAJchA rahita paralokasukha kI vAJchA ke doSa se he prabhu bcuuN| vinazvara sAtA vibhAvI kI na chavi ura meM racU~ / / aMga niHkAMkSita sadA pAlU~ prabho maiM cAva se| pUrNa samakita prApta karake juI AtmasvabhAva se / / OM hrIM zrI paralokasukhavAJchArahitaniHkAMkSitAMgAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 3. bhogaAkAMkSA rahita bhoga bhoge haiM anantoM aura pAye bahuta duHkh| bhogaAkAMkSA tajUM prabhu prApta ho nija Atmasukha / / zrI ni:kAMkSita aMga pUjana aMga niHkAMkSita sadA pAluM prabho maiM cAva se| pUrNa samakita prApta karake juhUM AtmasvabhAva se / / OM hrIM zrI bhogakAMkSArahitaniHkAMkSitAMgAya arghya nirvapAmIti svaahaa| 4. upabhogaAkAMkSA rahita upabhoga-AkAMkSA sadA se mahAdaHkha detI rhii| kintu yaha upabhoga icchA nija antara se nA gaI / / aMga ni:kAMkSita sadA pAluM prabho maiM cAva se| pUrNa samakita prApta karake jui~ AtmasvabhAva se / / OM hrIM zrI upabhogakAMkSArahitaniHkAMkSitAMgAya arghya nirvapAmIti svaahaa| mahArghya (vIra) paradravyoM meM rAgarUpa icchA-abhAva ni:kAMkSita aNg| Atmadravya meM hI rahatA hai nirmala zuddhabhAva ke saMga / / 1 / / sarvavAMchAoM se virahita samyagdaSTi hI nisskaaNkssii| karmaphaloM kI raMca na vAMchA jJAtAdRSTA hai niSkAMkSI / / 2 / / dharmadhAra sAMsArika sukha kI icchA kA hai yadi sadbhAva / to nizcita samyaktva nahIM hai ni:kAMkSA kA jahA~ abhAva / / 3 / / OM hrIM zrI niHkAMkSitAMgAyaanarthyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (tATaka) pahale dUje tIje meM to pratimA hotI kabhI nhiiN| cauthe gaNasthAna avirati meM bhI pratimA kA bhAva nahIM / / 1 / / pahalI pratimA lete hI hotA hai gaNasthAna pNcm| gyArahavIM pratimA taka kahalAtA hai ekadezasaMyama / / 2 / / pUrNa dezasaMyama lete hI guNasthAna hotA sptm|| phira yaha nirbalatA ke kAraNa pAtA guNasthAna SaSTama / / 3 / / ina donoM meM jhUlA karatA jaba taka zreNI car3he nhiiN| nija pariNAmoM kI samhAla bina koI Age bar3he nahIM / / 4 / / phira yaha aSTama meM jAtA hai jhaTa upazamazreNI paataa| navama dazama gyArahavA~ pAtA gyArahaveM se gira jAtA / / 5 / / 17
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna 7. zrI nirvicikitsA aMga pUjana girate hI yaha tvarita sa~bhalatA saptama SaSTama meM ruktaa| phira puruSArtha jagAtA apanA nijasvarUpa ke prati jhukatA / / 6 / / phira aSTama se kSAyikazreNI para tatkSaNa car3ha jAtA hai| navama dazama pA lA~gha gyAravA~ bArahavA~ pA jAtA hai||7|| moha kSINa karatA hai tatkSaNa karma ghAtiyA kSaya krtaa| jhaTa terahavA~ pA letA hai kevalajJAnalabdhi varatA / / 8 / / phira ye caudahaveM meM jAtA karma aghAti nAza krtaa| guNasthAna se ho atIta phira siddha svapada sAdara varatA / / 9 / / Aja huA pakSAtikrAnta yaha nayAtIta ho gayA cidesh| sAdianaMtAnaMta kAla taka nijarasa pAegA siddheza / / 10 / / yadi ratnatraya kI svabhakti se cetana hogA ota-prota / to nizcaya hI eka divasa pAegA nijazivasukha kA srota / / 11 / / (vIra) niHkAMkSita aMga kI pUjanakara hRdaya haA he prabho prsnn| sakala vAMchAe~ kSayakarake samakita se hoU~ sampanna / / ratnatrayamaMDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddesh| nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliMkSipet (dohA) nirvicikitsA tIsarA, aMga pradhAna mahAna / pUjana karake he prabho, karU~ karma avasAna / / samyagdarzana kI prabhA, haratI bhavaduHkha kleza / Apa kRpA se hai prabho, dhArU~ jinamuniveza / / OM hrIM zrI samyagdarzanasya nirvicikitsAaMga atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI samyagdarzanasya nirvicikitsAaMga atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI samyagdarzanasya nirvicikitsAaMga atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (caupaI) nirmala jala svabhAva malahIna / haratA jagata roga yaha tIna / / nirvicikitsA aMga mahAna / karatA nija-para kA kalyANa / / 1 / / OM hrIM zrI nirvicikitsAaMgAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| nija caMdana zItalaguNa pUrNa / bhavAtApa haratA sampUrNa / / nirvicikitsA aMga mahAna / karatA nija-para kA kalyANa / / 2 / / OM hrIM zrI nirvicikitsAaMgAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svAhA / akSataguNa anaMta bhNddaar| karatA hai bhavasAgara pAra / / nirvicikitsA aMga mahAna / karatA nija-para kA kalyANa / / 3 / / OM hrIM zrI nirvicikitsAaMgAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| jJAnapuSpa anupama anmol| kAmabANa saba harate tola / / nirvicikitsA aMga mahAna / karatA nija-para kA kalyANa / / 4 / / OM hrIM zrI nirvicikitsAaMgAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svAhA / anubhava rasamaya nija naivedya / kSudhAroga harate bana vaidya / / nirvicikitsA aMga mahAna / karatA nija-para kA kalyANa / / 5 / / OM hrIM zrI nirvicikitsAaMgAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| saptatattva kI zraddhA jAgI jAgI nija kI prIta / anaMtAnubaMdhI ko jayakara liyA vizva ko jIta / / bhedajJAna kA vaibhava pAyA sunA aatmsNgiit| sva-para viveka jagA aMtara meM parapariNati bhayabhIta / / iSTa-aniSTa, suhAtI samatA vastusvarUpa vicAra / Aja vijaya kA parva anUThA maMgalamaya sukhakAra / / 18
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna timira vinAzaka dIpa prjaal| harU~ mohabhrama kA jNjaal|| nirvicikitsA aMga mahAna / karatA nija-para kA kalyANa / / 6 / / OM hrIM zrI nirvicikitsAaMgAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| zukladhyAna kI dhUpa anUpa / haratI aSTakarma duHkharUpa / / nirvicikitsA aMga mahAna / karatA nija-para kA kalyANa / / 7 / / OM hrIM zrI nirvicikitsAaMgAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| zukladhyAna phala mokSa mahAna / parama saukhyadAtA amalAna / / nirvicikitsA aMga mhaan| karatA nija-para kA kalyANa / / 8 / / OM hrIM zrI nirvicikitsAaMgAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svAhA / uttama zuddha arghya avikaar| pada anarghya dAtA sAkAra / / nirvicikitsA aMga mahAna / karatA nija-para kA kalyANa / / 9 / / OM hrIM zrI nirvicikitsAaMgAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| mahAr2yA (zArdUlavikrIDita) sunate-sunate eka bAta suna lo samakita binA sukha nhiiN| saMzaya vibhrama vinaya ghora ekAnta ajJAna samaduHkha nhiiN||1|| jaba taka hai yaha moha duSTa ura meM samyaktva hogA nhiiN| koI bhI to bheda-jJAna ke bina hotA svasanmukha nahIM / / 2 / / (upajAti) parabhAva mujhako duHkha de rahe haiM, nijabhAva maiMne jAnA nahIM hai| maiM hUM trikAlI dhruvadhAmavAsI, maiMne kabhI bhI mAnA nahIM hai / / 3 / / nija jJAnadhArA se ho vibhUSita, aba maiM banU~gA nija aatmdhyaanii| cAroM kaSAyoM ko kSINa karake, ho jAU~gA maiM kaivalyajJAnI / / 4 / / OM hrIM zrI nirvicikitsAMgAya anarghyapadaprAptaye mahArghya nirvapAmIti svaahaa| mahAr2yA (vIra) para dravyoM meM dveSarUpa jo glAni usI kA karU~ abhAva / nijasvabhAva se prIta bar3hAU~ prApta karU~ nija zuddhasvabhAva / / 1 / / dveSa arocaka bhAva na ho prabhu zaddhAtama se karU~na dvess| satata pratIti sudRr3ha ho nija kI nija se hI ho prema vizeSa / / 2 / / zrI nirvicikitsA aMga pUjana muni kA tana yadi malina dikhe to nirmala use banAU~ nAtha / muni tana kA mala-mUtra Adi saba binA ghRNA pheMkU~ nija hAtha / / 3 / / sevA kA ho bhAva hRdaya meM vicikitsA kA doSa nhiiN| jaba taka roga dUra nA hove to usameM saMtoSa nahIM / / 4 / / isa jar3a tana ke sabhI dvAra nau ghora ghRNAmaya haiM apavitra / yadi ratnatraya kI pratIti jAge to ho jAye deha pavitra / / 5 / / ratnatrayadhArI kI kAyA to hotI hai sadA pavitra / cAhe jaisI azuci lagI ho hotI kabhI na vaha apavitra / / 6 / / dveSa rUpa bhavamaya vikalpa kI sabhI taraMgoM kA ho tyaag| nirmala svAnubhUti ho ura meM zuddhAtmA se ho anurAga / / 7 / / kabhI ghRNA kA bhAva hRdaya meM mere svAmI udaya na ho| kutsitabhAva na Ae~ ura meM dUSita merA hRdaya na ho||8|| nirvicikitsA aMga pAlakara samyagdarzana puSTa kruuN| ghRNA dveSa glAni ko hara mithyAtvabhAva kA kaSTa hruuN||9|| OM hrIM zrI nirvicikitsAaMgAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNAya~ nirvapAmIti svaahaa| (vIra) nirvicikitsA aMga pUjana kara karU~ svayaM kA prabhu klyaann| samyagdarzana kI mahimA se pAU~gA dhruvapada nirvANa / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddesh| nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet hiMsA-jhUTha-kuzIla-parigraha sabhI hue bekAra / nyAya-nIti ko jAnA maiMne kiyA Atma zRMgAra / / viSaya-vAsanA kI chalanAe~ huI kSaNika meM kSAra / tIvra kaSAyabhAva kA maiMne kiyA pUrNa parihAra / / kumati pizAcina bhAgI ghara se gAtI sumati malhAra / Aja vijaya kA parva anUThA maMgalamaya sukhakAra / /
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI amUDhadRSTi aMga pUjana 8. zrI amUr3ha dRSTi aMga pUjana (rolA) aMga amUDhadRSTi kI pUjana karatA hU~ prbhu| tIna mUr3hatAe~ viveka se haratA hU~ vibhu / / devamUr3hatA hai anAdi se bhvduHkhkaarii| gurumUr3hatA hai sadaiva se aniSTakArI / / lokamUr3hatA dekhA-dekhI kucha bhI krnaa| Atmadharma kI mahimA apane hAthoM haranA / / ina tInoM kA tyAga karU~ mithyAtama naayuuN| samyagdarzana pUrNa bhAvamaya hRdaya prkaaroN| OM hrIM zrI samyagdarzanasya amUDhadRSTi aMga atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI samyagdarzanasya amUDhadRSTi aMga atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI samyagdarzanasya amUDhadRSTi aMga atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (vidhAtA) sAmyabhAvI svajala lAU~ parama nirmala maiM ho jaauuN| janma-maraNAdiduHkha kSayakara zAzvata dhrauvya sukha paauuN|| tarje mithyAtva pA~coM prabhu paMca pratyaya pe jaya paauuN| amUDhadRSTi banU~ svAmI pUrNa samakita hRdaya lAU~ / / 1 / / OM hrIM zrI amUDhadRSTiaMgAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| sAmyabhAvI svacaMdana kI sugaMdhita nija pavana laauuN| rAga saMsAra kA kSayakara zAzvata dhrauvya sukha pAU~ / / tarje mithyAtva pA~coM prabhu paMca pratyaya pe jaya paauuN| amUDhadRSTi banU~ svAmI pUrNa samakita hRdaya laauuN||2|| OM hrIM zrI amUDhadRSTiaMgAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| sAmyavAdI svaakSata pA karU~ maiM pAra bhavasAgara / svapada akSaya prakaTa karake dhrauvya sukha lAbha ho satvara / / taz2e mithyAtva pA~coM prabhu paMca pratyaya pe jaya paauuN| amUDhadRSTi baneM svAmI pUrNa samakita hRdaya laauuN||3|| OM hrIM zrI amUDhadRSTiaMgAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svAhA / sAmyabhAvI kusuma lAU~ kAma kI pIra vinshaauuN| mahA guNa lAkha caurAsI zIghra ura madhya prgttaauuN|| tarje mithyAtva pA~coM prabhu paMca pratyaya pe jaya paauuN| amUDhadRSTi banU~ svAmI pUrNa samakita hRdaya laauuN||4|| OM hrIM zrI amUDhadRSTiaMgAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| sAmyabhAvI svarasamaya caru bhAvanA pUrvaka laauuN| kSudhA kA roga vinazAU~ zAzvata dhrauvya sukha paauuN|| tarje mithyAtva pA~coM prabhu paMca pratyaya pe jaya pAU~ / amUDhadRSTi baneM svAmI pUrNa samakita hRdaya laauuN||5|| OM hrIM zrI amUDhadRSTiaMgAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svAhA / sAmyabhAvI dIpa jagamaga hRdaya meM nAtha pragaTAU~ / moha mithyAtva kI A~dhI sadA ko nAtha vighttaauuN|| ta mithyAtva pA~coM prabhu paMca pratyaya pe jaya paauuN| amUDhadRSTi banU~ svAmI pUrNa samakita hRdaya laauuN||6|| OM hrIM zrI amUDhadRSTiaMgAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| sAmyabhAvI dhUpa lAU~ karma sampUrNa vighttaauuN| prabho nirbhAra ho jAU~ zAzvata dhrauvya sukha paauuN|| tarje mithyAtva pA~coM prabhu paMca pratyaya pe jaya paauuN| amUDhadRSTi baneM svAmI pUrNa samakita hRdaya laauuN||7|| OM hrIM zrI amUDhadRSTiaMgAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svAhA / sAmyabhAvI svarasamaya phala aMtaraMgI hRdaya laauuN| mokSaphala prAptakara ke prabhu zAzvata dhrauvya sukha paauuN|| tarje mithyAtva pA~coM prabhu paMca pratyaya pe jaya paauuN| amUDhadRSTi banU~ svAmI pUrNa samakita hRdaya laauuN||8|| OM hrIM zrI amUDhadRSTiaMgAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svAhA / 20
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI amUDhadRSTi aMga pUjana ratnatraya vidhAna sAmyabhAvI arghya anupama bhAvamaya zIghra hI laauuN| svapada pAU~ anarghya apanA zAzvata dhrauvya sukha paauuN|| tarje mithyAtva pA~coM prabhu paMca pratyaya pe jaya paauuN| amUDhadRSTi banU~ svAmI pUrNa samakita hRdaya lAU~ / / OM hrIM zrI amUDhadRSTiaMgAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| mahAr2yA (zArdUlavikrIDita) jo haiM mUr3ha ajAna jIva ve hI sukha khojate bAhA meN| zAzvata sukha to hai sadaiva bhItara unako patA hI nhiiN||1|| yadi nirakheM nija Atmatattva ko to dRSTibadala jaaegii| pAe~ge sukha srota sindhu nija meM AtmA sa~bhala jaaegii||2|| zAzvata to hai Atmatattva kevala saMsAra hai nAzamaya / isakA hI Azraya mahAna sundara samyaktvadAtA sadA / / 3 / / isakA hI zraddhAna jJAna ho to vairAgya AtA hRdy| isameM hI yadi ramaNa satat ho to caritra hai jJAnamaya / / 4 / / (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, tana~ mUr3hatA dev| samyagdarzana prAptakara, siddha banUM svayameva / / 5 OM hrIM zrI amUDhadRSTiaMgAya anarghyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (vIra) tattvoM meM rucivaMta puruSa mUr3hatA rahita karate zraddhAna / upAdeya nija, heyatattva para, kI karate samyak pahicAna / / 1 / / samyagdarzana zreSTharatna hai khaMDita hotA kabhI nhiiN| samyagdRSTi mUr3habhAvoM se maMDita hotA kabhI nahIM / / 2 / / devAbhAsa nahIM hai ura meM dharmAbhAsa nahIM ura meN| nahIM guru AbhAsa hRdaya meM Atmadharma hai nijapura meM / / 3 / / para pariNati ke bhaMvarajAla meM mUDhadRSTi pha~sa jAte haiN| aura aMtatogatvA marakara ve nigoda duHkha pAte haiN||4|| nija pariNati kI saMgati pAkara jo bhI nija ko dhyAte haiN| samyagdRSTi vahI hote haiM bhavabhrama pUrNa miTAte haiM / / 5 / / nizcaya kA hI avalaMbana hai raMca nahIM vyavahArAbhAsa / kuguru kudeva kudharmamUr3hatA kA kSaya kara dU~ duHkhamaya trAsa / / 6 / / jo vimUr3ha haiM para meM usake bhItara baiThA hai ajnyaan| vividha mUr3hatAoM se dUSita kaise pAe~ samyagjJAna / / 7 / / banU~ amUDhadRSTi meM bhI prabhu samyagdarzana pAU~ pUrNa / svAnubhUti se pariNaya karake zAzvata sukha pAU~ apUrNa / / 8 / / mithyAmArgI kumArgiyoM kI kabhI prazaMsA karU~ nhiiN| mana vaca kAyA se inakI aNubhara anuzaMsA karU~ nhiiN||9|| samakita kA yaha aMga pA~cavA~ satpatha detA hai bina zrama / bheda jJAna vijJAna pUrvaka hI hotA yaha paramottama / / 10 / / OM hrIM zrI amUDhadRSTiaMgAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNAya' nirvapAmIti svaahaa| (vIra) aMga amUDhadRSTi kI pUjana karake samyak patha paauuN| nirmala samyagdarzana pAkara mokSamArga para A jaauuN|| ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet prakaTa svarUpAcaraNa huA hai jyoM caMdA kI kor| jJAnadUja pAyI hai maiMne calU~ pUrNimA or|| nijapariNati saMga nAcU~-gAU~ cale na para kA jora / pAvana samakita zItala caMdana kA gUMjA hai zora / / bhava kA aMta nikaTa AyA aba bU~da mAtra saMsAra / Aja vijaya kA parva anUThA maMgalamaya sukhakAra / / 21
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI upagUhana aMga pUjana 8. zrI upagUhana aMga pUjana (kuNDaliyA) yaha upagUhana aMga hI, karatA para upakAra / samyagdarzana pUrNa hI, le jAtA bhavapAra / / le jAtA bhavapAra doSa na kahatA sbke| thor3e se guNa bhI hoM to pragaTAtA sbke|| vinayabhakti se bhAvasahita karatA hU~ pUjana / sabhI prANiyoM kA hita karatA yaha upagUhana / / OM hrIM zrI samyagdarzanasya upagRhanAMga atra avatara avatara sNvausstt| OM hrIM zrI samyagdarzanasya upagUhanAMga atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI samyagdarzanasya upagRhanAMga atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (mAnava) zivasukha AzAsaritA se pAvana jala nirmala laauuN| janmAdi roga kSaya karake ujjvalatA hRdaya sjaauuN|| paradoSa na kahane kA hI karttavya samakitI jana kaa| samakita kI UrjA pAnA phala uttama upagUhana kA / / 1 / / OM hrIM zrI upagUhanAMgAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svAhA / zivasukha AzAsaritA se dhruva zItala caMdana laauuN| saMsAratApa saba kSayakara zItalatA hRdaya sajAU~ / / paradoSa na kahane kA hI karttavya samakitI jana kaa| samakita kI UrjA pAnA phala uttama upagUhana kA / / 2 / / OM hrIM zrI upagRhanAMgAya saMsAratApavinAzanAya candanaM nirvapAmIti svaahaa| zivasukha AzAsaritA se akSata guNa ujjvala laauuN| akSayapada prApta karU~ maiM AnaMda atIndriya paauuN|| paradoSa na kahane kA hI karttavya samakitI jana kaa| samakita kI UrjA pAnA phala uttama upagUhana kA / / 3 / / OM hrIM zrI upagRhanAMgAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| zivasukha AzAsaritA se guNapuSpa apUrva mNgaauuN| cira kAmabANa duHkha nAyU~ guNa mahAzIla prabhu pAU~ / / paradoSa na kahane kA hI karttavya samakitI jana kaa| samakita kI UrjA pAnA phala uttama upagUhana kA / / 4 / / OM hrIM zrI upagRhanAMga kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| zivasukha AzAsaritA ke nija rasamaya sucaru cddh'aauuN| cira kSudhAvyAdhi vinazAU~ pada nirAhAra nija pAU~ / / paradoSa na kahane kA hI karttavya samakitI jana kaa| samakita kI UrjA pAnA phala uttama upagUhana kA / / 5 / / OM hrIM zrI upagUhanAMgAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svAhA / zivasukha AzAsaritA ke dIpaka nija hRdaya jgaauuN| cira mohabhrAnti ko nAthU kaivalyajJAnanidhi pAU~ / / paradoSa na kahane kA hI kartavya samakitI jana kaa| samakita kI UrjA pAnA phala uttama upagUhana kA / / 6 / / OM hrIM zrI upagUhanAMgAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| zivasukha AzAsaritA se nija dhUpa dhyAnamaya laauuN| dhruva nitya niraMjana pada yA aba aSTakarma vinshaauuN| paradoSa na kahane kA hI karttavya samakitI jana kaa| samakita kI UrjA pAnA phala uttama upagUhana kA / / 7 / / OM hrIM zrI upagUhanAMgAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| zivasukha AzAsaritA para kSAyikasamakitanidhi paauuN| jagadAgni bujhAU~ svAmI dhruvadhAma mokSaphala pAU~ / / paradoSa na kahane kA hI karttavya samakitI jana kaa| samakita kI UrjA pAnA phala uttama upagUhana kA / / 8 / / OM hrIM zrI upagUhanAMgAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| zivasukha AzAsaritA para vasavidha gaNaarghya bnaauuN| padavI anarghya nija pAU~ AnaMdasindhu ura lAU~ / / 22
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI upagUhana aMga pUjana paradoSa na kahane kA hI karttavya samakitI jana kaa| samakita kI UrjA pAnA phala uttama upagUhana kA / / 9 / / OM hrIM zrI upagUhanAMgAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / mahAr2yA (digvadhU) rAgAdi bhAvahiMsA bhavaduHkha kA mUla jaano| zubhabhAva bhI agara hai to usako bhala mAno / / 1 / / mithyAtva parigraha hI sabase bar3A parigraha / caubIsa parigraha taja vrata dhAro aparigraha / / 2 / / vastusvarUpa jaisA vaisA hI sadA maano| parabhAva grahaNa karanA corI kA pApa jAno / / 3 / / viparIta mAnyatA ko to tuma asatya jaano| parabhAvoM meM vicaraNa hai to kuzIla maano||4|| ye paMcapApa taja do to zuddhamahAvrata ho| saMsAra nAza hokara dhruva mokSamahApada ho / / 5 / / upagUhana aMga sahita samyaktva pAU~ naamii| nija AtmaprazaMsA taja nija ko hI dhyAU~ svaamii||6|| OM hrIM zrI upagUhanAMgAya anarghyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svAhA / jayamAlA (tATaka) prabhu upagUhana aMga dhArakara samyagdarzana sudRr3ha kruuN| guNIjanoM kI karU~ prazaMsA nindAdika ke bhAva harU~ / / 1 / / paranindA kA bhAva na ho prabhu AtmaprazaMsA doSa na ho| para ke doSa bhI nA bolU~ to unase Age doSa na ho||2|| zrAvakajana se doSa agara ho to maiM unako smjhaauuN| kintu na unake doSa prakaTakara alpa pApa bhI upajAU~ / / 3 / / muni se agara doSa ho jAe to maiM nA kahU~ bhliiprkaar| muniyoM kI nindA na ho sake aisA karU~ sadaiva vicAra / / 4 / / doSIjana ke doSoM kA maiM karU~na svAmI kabhI pracAra / unake guNa kA varNana hI hai unake doSoM kA parihAra / / 5 / / Atmadharma jinadharma vRddhi kA hI maiM svAmI karU~ upaay| kSamA mArdava saMtoSAdika zuddhabhAvanA ho sukhadAya / / 6 / / ura upavRMhaNa aMga ho samyak guNIjanoM kA ho sammAna / satata niraMtara zuddhabhAva kA hI ho aMtara meM bahumAna / / 7 / / Atmadharma kI vRddhi hetu prabhutaja dU~saba saMkalpa viklp| nijaguNa kI bar3havArI karake ho jAU~ svAmI avikalpa / / 8 / / dharmAbhAsa nahIM ho he prabhu guru AbhAsa nahIM ho raMca / nahIM devaAbhAsa hRdaya ho karU~ na aise kabhI prapaMca / / 9 / / OM hrIM zrI upagUhanAMgAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNAya~ nirvapAmIti svaahaa| (vIra) upagahana aMga pUjakara karU~ svayaM kA prabhu klyaann| samyagdarzana kI mahimA se pAU~gA dhruva pada nirvANa / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet choTe-choTe munivara ho gaye nihAla / nijapariNati kA dekho to kamAla / / ATha varSa meM hI dIkSA dhAra lI vizAla / naveM varSa pAyA jJAna tatkAla / nija.... paMca mahAvrata dhAre aNuvrata dhaar| saMyama ke ratha para ho gaye savAra / / samyaktvAcaraNa pAyA A gayA svakAla / nija... cAra ghAtiyA vinAza hue sarvajJa / apane meM rahakara hue AtmajJa / / aghAtiyA vinAza bane tribhuvana bhAla / nija... 23
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8. zrI sthitikaraNa aMga pUjana (sarasI) SaSTama sthitikaraNa aMga kI mahimA pAU~ maiN| dharma mArga se Digane vAloM ko samajhAU~ maiM / / unheM mArga para lAkara maiM unakA kalyANa kruuN| isameM hI apanA hita samajhUaru duHkha kA avasAna kruuN|| sthitikaraNa aMga kI pUjana karatA hU~ savinaya / samyagdarzana akhaMDa pAkara pAU~ saukhya nilaya / / OM hrIM zrI samyagdarzanasya sthitikaraNAMga atra avatara avatara saMvauSaT / OM hIM zrI samyagdarzanasya sthitikaraNAMga atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI samyagdarzanasya sthitikaraNAMga atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (vIra) nirvikalpa hone kosvAmI zukladhyAna jala lAU~ aaj| janma jarA maraNAdi vyAdhi hara pAU~zAzvata nija pdraaj| sthitikaraNa aMga kI mahimA jinaAgama meM hai vikhyAta / dharmamArga se Digate prANI ko susthira rakhanA prakhyAta / / 1 / / OM hrIM zrI sthitikaraNAMgAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| nirvikalpa hone ko svAmI zukladhyAna caMdana laauuN| yaha saMsAratApajvara nAthU zItalatA ura pragaTAU~ / / sthitikaraNa aMga kI mahimA jinaAgama meM hai vikhyAta / dharmamArga se Digate prANI ko susthira rakhanA prakhyAta / / 2 / / OM hrIM zrI sthitikaraNAMgAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| nirvikalpa hone ko svAmI zukladhyAna akSata laauuN| uttama akSayapada pragaTAkara bhavasamudra yaha tara jAU~ / / zrI sthitikaraNa aMga pUjana sthitikaraNa aMga kI mahimA jinaAgama meM hai vikhyAta / dharmamArga se Digate prANI ko susthira rakhanA prakhyAta / / 3 / / OM hrIM zrI sthitikaraNAMgAya akSayapadaprAptaye akSatAna nirvapAmIti svAhA / nirvikalpa hone ko svAmI zukladhyAna ke puSpa sjaa| kAmabANa vidhvaMsa karU~ maiM nAcU~ gAU~ vAdya bajA / sthitikaraNa aMga kI mahimA jinaAgama meM hai vikhyaat| dharmamArga se Digate prANIko sthira rakhanA prakhyAta / / 4 / / OM hIM zrI sthitikaraNAMgAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| nirvikalpa hone ko svAmI zukladhyAna caru lAU~ aaj| kSudhAroga hara svapada anAhArI uttama pAU~ jinarAja / / sthitikaraNa aMga kI mahimA jinaAgama meM hai vikhyAta / dharmamArgase Digate prANI ko sthira rakhanA prakhyAta / / 5 / / OM hrIM zrI sthitikaraNAMgAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| nirvikalpa hone ko svAmI zukladhyAna dIpaka laauuN| mahAmoha mithyAtvatimira hara kevalajJAnasUrya pAU~ / / sthitikaraNa aMga kI mahimA jinaAgama meM hai vikhyAta / dharmamArga se Digate prANI ko susthira rakhanA prakhyAta / / 6 / / OM hrIM zrI sthitikaraNAMgAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| nirvikalpa hone ko svAmI zukladhyAna kI lAU~ dhuup| aSTakarma sampUrNa cUrNakara pragaTAU~ nija AtmasvarUpa / / sthitikaraNa aMga kI mahimA jinaAgama meM hai vikhyAta / dharmamArga se Digate prANI ko susthira rakhanA prakhyAta / / 7 / / OM hrIM zrI sthitikaraNAMgAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| nirvikalpa hone ko svAmI zukladhyAna ke phala paauuN| nija puruSArthazakti ke bala se mahAmokSaphala pA jAU~ / / sthitikaraNa aMga kI mahimA jinaAgama meM hai vikhyAta / dharmamArga se Digate prANI ko susthira rakhanA prakhyAta / / 8 / / OM hIM zrI sthitikaraNAMgAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| nirvikalpa hone ko svAmI arghya apUrva banAU~ aaj| nirupama pada anarghya pragaTAU~ pAU~ apanA sukha sAmrAjya // 24
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna sthitikaraNa aMga kI mahimA jinaAgama meM hai vikhyAta / dharmamArga se Digate prANIko sasthira rakhanA prakhyAta / / 9 / / OM hrIM zrI sthitikaraNAMgAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| mahAr2yA (mAnava) nija Atmatatva zraddhA hI samyagdarzana manabhAvana / nija AtmajJAna hI uttama hai samyagjJAna supAvana / / 1 / / nija Atmabrahma meM caryA karanA cAritra suhAvana / ye hI nizcaya ratnatraya haratA hai bhava ke baMdhana / / 2 / / isake bina kabhI na milatA hai mokSamArga prANI ko| isake bina zivapatha durlabha saMsArI ajJAnI ko / / 3 / / isakA hI Azraya lekara bhavyAtmA zivapatha paate| isakI hI paramabhakti se ve muktibhavana meM jAte / / 4 / / jo Digate hoM jinapatha se unako maiM suthira bnaauuN| nija sthitikaraNa karU~ prabhu Atmotpanna sukha paauuN||5|| (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, asthiratA kara bhNg| samakita bina hotA nahIM sthitikaraNa suaMga / / OM hrIM zrI sthitikaraNAMgAyaanarghyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svAhA / jayamAlA (mAnava ) yaha sthitikaraNa aMga dRr3ha ati uttama hai samakita kaa| samakita ko sudRr3ha banAtA yaha mArga sadA nija hita kA / / 1 / / apane svabhAva meM apane ko susthita karU~ sadA prbhu| apane ko aura anya ko jinapatha para suthira karUM vibhu / / 2 / / prabhu sthitikaraNa aMga ko maiM apane kaMTha lgaauuN| Digate sAdharmI jana ko maiM dharmamArga para laauuN||3|| yadi nirdhana hai to usako dhana se sampanna bnaauuN| rogI hai koI bhAI to use niroga kraauuN||4|| zrI sthitikaraNa aMga pUjana kAmAdi vikAroM se jo pIr3ita hai maiM smjhaauuN| dRr3ha karU~ dharma ke patha para maiM bhI prabhu drar3ha ho jAU~ / / 5 / / bhaya ke kAraNa DigatA ho yadi sAdharmIjana koii| nirbhaya maiM use banAU~ phira bhaya na rahegA koI / / 6 / / bhUkhA ho koI bhAI to bhojana use kraauuN| vastrAdi bheMTa kara usako apane samakakSa bnaauuN||7|| ho bheda na sAdharmI meM ho prema sabhI se merA / maiM to aba RSimuniyoM kA ho jAU~ svAmI cerA / / 8 / / jo dIna-dukhI haiM unakA bhI sArA kaSTa mittaauuN| mithyAtva mohakSaya ke hita Atmonmukha unheM bnaauuN||9|| susthira svarUpa meM apane ko susthita kara hrssaauuN| jitane vibhAva haiM unako pala bhara meM nAtha bhagAU~ / / 10 / / jo dharmamArga se vicalita hote hoM unheM sathira kr| harSita hoU~ apane ko nija AtmA meM thApita kara / / 11 / / OM hrIM zrI sthitikaraNAMgAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNAr2yA nirvapAmIti svaahaa| (vIra) sthitikaraNa aMga kI pUjana kara nija meM susthira houuN| bhavabhrama kSaya kI manokAmanA pUrI ho to sukha joU~ / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet parama zAnti ura meM chAyI hai pAyA satya svarUpa / nAza huA mithyAtva sadA ko lakhA zuddhatapa rUpa / / rAgAdika pudgala vikAra se maiM hU~ bhinna anUpa / dhruva caitanyasvabhAvI hU~ maiM to tribhuvana kA bhUpa / / muktivadhU ne AmaMtraNa de gAe maMgalAcAra / Aja vijaya kA parva anUThA maMgalamaya sukhakAra / / 25
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8. zrI vAtsalya aMga pUjana ( dohA ) vAtsalya ke aMga kI, mahimA jaga vikhyAta / vAtsalya kA bhAva hI, ura meM ho dina-rAta / / 1 / / gau bachar3e sama prIti, ho sAdharmI se nAtha / kaSTa dUra unakA karU~, tatkSaNa hAthoM-hAtha // 2 // vAtsalya ke aMga ko, pUjU~ mana vaca kAya / samyagdarzana dRr3ha karU~, jo hai zivasukhadAya // 3 // sAdharmI asahAyajana, para ho dRr3ha vAtsalya / nija prabhAvanA hetu prabhu, nAza karU~ saba zalya // 2 // OM hrIM zrI samyagdarzanasya vAtsalyAMga atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI samyagdarzanasya vAtsalyAMga atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI samyagdarzanasya vAtsalyAMga atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / ( mAnava ) jala jJAnagagana se lAU~ caMdrikA jJAna kI pAU~ / janmAdika roga miTAU~ Asrava sampUrNa bhagAU~ / / apane svabhAva ke prati maiM vAtsalya bhAva ura lAU~ / vAtsalya aMga ke bala se jaya avAtsalya para pAU~ / / 1 / / OM hrIM zrI vAtsalyAMgAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| malayAgiri caMdana lAU~ nija anahada vAdya bajAU~ / saMsAratApajvara kSayahita saMvara ko hRdaya lagAU~ / / jinadharma prabhAva hetu maiM vAtsalyabhAva ura lAU~ / vAtsalya aMga ke bala se jaya avAtsalya para pAU~ // 2 // OM hrIM zrI vAtsalyAMgAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svAhA / 26 zrI vAtsalya aMga pUjana pANDuka vana akSata lAU~ akSayapada nija pragaTAU~ / bhavasAgara pAra hetu maiM nirjarAbhAvanA bhAU~ // nijadharma Ayatana ke hita vAtsalyabhAva ura lAU~ / vAtsalya aMga ke bala se jaya avAtsalya para pAU~ ||3|| OM hrIM zrI vAtsalyAMgAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svAhA / nandanavana kusuma suprAsuka prabhu ke caraNAgra car3hAU~ / cira kAmaroga vinazAkara niSkAma svapada pragaTAU~ / / sAdharmI vAtsalya se maiM otaprota ho jAU~ / vAtsalya aMga ke bala se jaya avAtsalya para pAU~ // 4 // OM hrIM zrI vAtsalyAMgAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svAhA / saumanasa svarasa caru lAU~ cira kSudhAroga vinazAU~ / anubhavarasa pItA jAU~ jJAyaka ke gIta sunAU~ / / saba jIvoM ke prati vatsalatA ura meM satat jagAU~ / vAtsalya aMga ke bala se jaya avAtsalya para pAU~ // 5 // OM hrIM zrI vAtsalyAMgAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svAhA / maiM bhadrazAlavana jAU~ dIpaka svajyoti prakaTAU~ / mithyAtvatimira bhrama harakara samyaktva jyoti ko pAU~ / / tribhuvana ke jIva sukhI hoM maiM yahI bhAvanA bhAU~ / vAtsalya aMga ke bala se jaya avAtsalya para pAU~ // 6 // OM hrIM zrI vAtsalyAMgAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svAhA / giri merusudarzana jAkara nija dhyAnadhUpa ura lAU~ / karmoM kI jvAla bujhAU~ cinmayacintAmaNi pAU~ / / tuma sama pArasa bana jAU~ sabako hI svarNa banAU~ 1 vAtsalya aMga ke bala se jaya avAtsalya para pAU~ / / 7 / / OM hrIM zrI vAtsalyAMgAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svAhA / giri vijaya acala para jAU~ phala parama rasamayI lAU~ / phala mahAmokSa pragaTAU~ nija muktivadhU sukha pAU~ / / sabake hI dukha nirvAru~ paripUrNa saukhyatarU lAU~ / vAtsalya aMga ke bala se jaya avAtsalya para pAU~ // 8 // OM hrIM zrI vAtsalyAMgAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svAhA / 51
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI vAtsalya aMga pUjana maMdaragiri vidyanmAlIgiri para nija arghya bnaauuN| padavI anarthya pragaTAU~ caitanyacaMdrikA pAU~ / / saMsAra bhAra ko kSayakara nirUpama dhruva saukhya sjaauuN| vAtsalya aMga ke bala se jaya avAtsalya para pAU~ / / 9 / / OM hrIM zrI vAtsalyAMgAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| mahAr2yA (mAnava ) zivasukha kAraNa svadharma meM vAtsalyabhAva ho nirupama / sAdharmI tathA ahiMsA meM paramaprIti ho anupama / / 1 / / dharmAtmA jana ke prati maiM vAtsalya aTUTa jgaauuN| jinadharma prabhAva hetu maiM harSita ho jJAna bar3hAU~ / / 2 / / saccI prabhAvanA ke hita tana mana dhana kara nyauchAvara / apane svarUpa ke prati maiM vAtsalyabhAva ura laauuN||3|| zrAvaka munijana kI sevA kara jIvana saphala kruuNgaa| ajJAnI jana ko nizcita pratibuddha karU~ sukha pAU~ / / 4 / / nija antaraMga ko nirmala kara ura vatsalatA laauuN| sAre prANI sukha pAe~ yaha nitya bhAvanA bhaauuN||5|| nizcaya vAtsalya sumuni ke caraNoM meM vandana krke| vAtsalyazakti se he prabhu jaya avAtsalya para pAU~ / / 6 / / zrAvaka zrAvikA AryikA muniyoM ke prati ho Adara / satyArtha bhAva se sabakI sevA karake harSAU~ / / 7 / / rAgAdi bahirbhAvoM se maiM prIta sadA ko tohuuN| zuddhAtma zuddhabhAvoM se dRr3ha prIta karU~ sukha pAU~ / / 8 / / RSi muni gaNadhara gAte haiM vAtsalya aMga kI mahimA / maiM bhI prabhu pUrNa pAlakara samakita kI garimA pAU~ / / 9 / / (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, pAU~ jJAna umNg| sudRr3ha karU~ ura madhya maiM, vAtsalya kA aMga / / OM hrIM zrI vAtsalyAMgAya anarghyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (tATaMka) samakita kI hariyAlI jaba nija aMtara meM laharAtI hai| zuSka hRdaya meM parama jJAna kI nirmala UrjA AtI hai||1|| hRdaya praphullita ho jAtA hai jina dhvani meMhadI racatI hai| svabhAva pariNati harSita hotI pratikSaNa chamachama nacatI hai / / 2 / / japa tapa saMyama bIna bajAte zukladhyAna gAtA hai giit| yathAkhyAta nija rasa barasAtA tvarita moha letA hai jIta / / 3 / / jaba uThatI hai pUrNa anaMta catuSTaya kI mahimAmaya prIta / muktipriyA bhI pA letI hai adbhuta dhruva nija cetana mIta / / 4 / / koTi-koTi sura dundubhiyA~ bajatI mRdusvara meM bhAva vibhora / pariNaya karake jAtA cetana trilokaNa siMhAsana ora / / 5 / / svAgata karate sabhI siddha cira paricita nirmala cetana kaa| jaya jaya ghoSa gUMjatA nabha meM tribhuvana pati AnaMdaghana kA / / 6 / / vAtsalya kI pAvana mahimA maMgalamaya hitakArI hai| sAdi anaMtAnaMta kAla taka bhavijana ko sukhakArI hai||7|| OM hrIM zrI vAtsalyAMgAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNAya~ nirvapAmIti svaahaa| (vIra) uttama aMga vAtsalya kI pUjana kara jAgA utsAha / AtmA ke prati vAtsalya kA bhAva hRdaya meM jagA athaah|| ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddesh| nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8. zrI prabhAvanA aMga pUjana (dohA) dhArU~ aMga prabhAvanA, paramottama sukhkaar| dharmaprabhAva mahAna kara, pAU~ saukhya apAra / / 1 / / jinapUjana rathayAtrA, jinamaMdira nirvANa / svAdhyAya ke hetu maiM, dU~ zAstroM kA dAna / / 2 / / bimba pratiSThA Adi se. karU~ svapara klyaann| vidyAlaya nirmita karU~, auSadhi karU~ pradAna / / 3 / / dharmAyatanaviveka se, nirmita karU~ pradhAna / maiM prabhAvanA aMga kI, pUjana karU~ mahAna / / 4 / / OM hrIM zrI samyagdarzanasya prabhAvanAaMga atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI samyagdarzanasya prabhAvanAaMga atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthaapnm| OM hrIM zrI samyagdarzanasya prabhAvanAaMga atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (caupAI) dharma prabhAva nIra ke jnyaanii| ve hI haiM sacce zraddhAnI / ho prabhAvanA aMga manohara / uttama sukhadAtA hai sundara / / 1 / / OM hrIM zrI prabhAvanAaMgAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| dharma prabhAvI caMdana laauuN| zAzvata zItalatA ura laauuN| ho prabhAvanA aMga manohara / uttama sukhadAtA hai sundara / / 2 / / OM hrIM zrI prabhAvanAaMgAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| dharma prabhAvI akSata anupama / akSayapada dete haiM bina zrama / ho prabhAvanA aMga manohara / uttama sukhadAtA hai sundara / / 3 / / OM hIM zrI prabhAvanAaMgAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svAhA / zrI prabhAvanA aMga pUjana dharma prabhAvI puSpa sajAU~ / kAmabANa pIr3A vinshaauuN| ho prabhAvanA aMga manohara / uttama sukhadAtA hai sundara / / 4 / / OM hrIM zrI prabhAvanAaMgAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svAhA / dharma prabhAvI sucaru cddh'aauuN| kSudhAroga hara zivasukha paauuN| ho prabhAvanA aMga manohara / uttama sukhadAtA hai sundara / / 5 / / OM hrIM zrI prabhAvanAaMgAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| dharma prabhAvI dIpa ujArU~ / mithyA timira sarva nirvaaruuN| ho prabhAvanA aMga manohara / uttama sukhadAtA hai sundara / / 6 / / OM hrIM zrI prabhAvanAaMgAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| dharmaprabhAvI dhUpa dhyAnamaya / aSTakarma tatkAla karU~ kssy| ho prabhAvanA aMga manohara / uttama sukhadAtA hai sundara / / 7 / / OM hrIM zrI prabhAvanAaMgAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| dharma prabhAvI svaphala cddh'aauuN| mahAmokSaphala he prabhu paauuN| ho prabhAvanA aMga manohara / uttama sukhadAtA hai sundara / / 8 / / OM hrIM zrI prabhAvanAaMgAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| dharma prabhAvI arghya bnaauuN| pada anarghya avinazvara paauuN| ho prabhAvanA aMga manohara / uttama sukhadAtA hai sundara / / 9 / / OM hrIM zrI prabhAvanAaMgAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / (tATaMka) dharmamArga kI kara prabhAvanA samyagdarzana grahaNa kruuN| zuddha AcaraNa ke dvArA prabhu aprabhAvanA sarva hruuN||1|| jinadarzana pUjana ke hita jinamaMdira nirmANa kruuN| zrI jinarathayAtrA Adika ke kArya sadaiva mahAna kruuN||2|| dharma prabhAva hetu zAstroM kA prabhu maiM sadA pracAra kruuN| jo bhUle haiM dharma unheM maiM jAgRta karU~ ajJAna hruuN||3|| dukhIjanoM ko cAra dAna de maiM unakA kalyANa kruuN|| vidyAlaya auSadhAlaya tathA anAthAlaya nirmANa kruuN||4|| zrAvikAzrama brahmacarya Azrama Adika karake nirmANa / bahu prakAra kA pAtradAna DhU~karU~ svayaM kA hI kalyANa / / 5 / / 28
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 ratnatraya vidhAna zrI prabhAvanA aMga pUjana karmoM kA jAla na bunakara cetana bana jA smbhaavii| nija sAmyabhAva rasa pIkara hara le bhavabhAva vibhAvI / / 6 / / jo zuddhabhAva ura dharate kalyANa svayaM kA karate / ho moha kSobha se virahita ura meM anaMta sukha bharate / / 7 / / OM hrIM zrI prabhAvanAMgAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNAya~ nirvapAmIti svaahaa| (vIra) prabhu prabhAvanA aMga pUjakara merA pavitra huA / aMtaraMga meM jinazAsana kA pUrNa prabhAva vicitra huaa|| ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet gIta nRtya vAditra Adi se dharma prabhAva karU~ svaamii| Atmadharma kI prabhAvanA hI paramottama tribhuvana nAmI / / 6 / / jinabimboM kI karU~ pratiSThA samyakavidhi se abhiraamii| jIrNoddhAra tIrthoM kA kara harSita hoU~ antaryAmI / / 7 / / tana mana dhana se prANimAtra kI sevA karake hrssaauuN| dharma prabhAva karU~ maiM vistRta parama saukhyataru upjaauuN||8|| jinazAsana kI prabhAvanA meM vRddhi karU~ nija bala se naath| ratnatraya kA teja prakaTa kara jurdU dharma ujjvala se nAtha / / 9 / / saMsArI jIvoM ke ura meM jo ajJAna a~dherA hai| he prabhu usako dUra karU~ maiM jAge sahaja ujerA hai||10|| karake aisI prabhAvanA nija jIvana saphala karU~ bhagavana / saMyamaphala pAkara siddhoM meM vAsa karU~ ho AnaMdaghana / / 11 / / ratnatraya kA teja prakaTAkara yaha saMsAratrAsa hara luuN| dhruva paramAtma paramapada pAkara zAzvata nija prakAza vara luuN||12|| (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, jaya prabhAvanA aNg| sudRr3ha karU~ ura madhya maiM, vAtsalya kA aMga / / OM hrIM zrI prabhAvanAMgAya anarghyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (mAnava) apane svarUpa kI pAvana anupama prabhAvanA kara lU~ / jinadharma prabhAva hRdaya dhara sAre bhavasaMkaTa hara lU~ / / 1 / / mahimA jinadharma prakAzuM nija nijAnaMda rasa pAU~ / dhvaja anekAnta sarvottama jagatI meM prabhu phaharAU~ / / 2 / / tana dhana yauvana parijana saba do dina ke sAthI nshvr| darzana jJAna svarUpI cetana sadA rahatA anazvara / / 3 / / tana rAjya bhavana bhU Adi koI na sAtha jAte haiN| kevala ye karmabaMdha hI sukha duHkhamaya saMga jAte haiM / / 4 / / jo jaise kata karatA hai vaha vaisA hI phala paataa| zaddhabhAva hotA jaba ura meM taba sakha avinazvara AtA / / 5 / / nAcA merA mana dekho nAcA merA mana / jina darzana kara maiM to huA dhana // 1 // jinavara kA rUpa dekha mugdha ho gyaa| apanA svarUpa dekha buddha ho gayA / / 2 / / nahIM kucha bheda pAyA donoM hI cetana / nAcA merA mana dekho nAcA merA mana / / 3 / / jitane guNoM ke dhArI zrI jinadeva / utane guNoM kA dhArI maiM bhI svayameva / / 4 / / maiM bhI arahaMta sama AnaMdaghana / nAcA merA mana dekho nAcA merA mana / / 5 / / nija pariNati nAcI merI chama chama / samakita dhArA maiMne liyA saMyama / / 6 / / bhAva mokSa pAyA maiMne abhI isI kssnn| nAcA merA mana dekho nAcA merA mana / / 7 / /
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIsamyagjJAna pUjana 13. zrI samyagjJAna pUjana (gItikA) prabho samyagjJAna kI pUjana karU~ zubhabhAva se| tvarita hI ajJAna nAthU juI AtmasvabhAva se / / mohajanya kubuddhi kSaya kara , prabho nija jJAna se| pUrNa kevalajJAna pAU~ AtmA ke dhyAna se| jJAna kA AvaraNa nAyU~ darzanAvaraNI hruuN| moha kSayakara antarAya vinAza svacatuSTaya vruuN|| OM hrIM zrI aSTavidhasamyagjJAna atra avatara avatara saMvISaT / OM hrIM zrI aSTavidhasamyagjJAna atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI aSTavidhasamyagjJAna atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (jogIrAsA) tattvajJAna sAgara jala lAU~ trividha roga vinshaauuN| nija abhyaMtara nirmala karake zAzvata nija nidhi paauuN|| samyagjJAna svarUpa prakaTakara AtmajJa ho jaauuN| kevalajJAna mahAna prAptakara bhavasAgara tara jaauuN||1|| OM hrIM zrI samyagjJAnAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| tattvajJAna sAgara taTa jAkara zItala caMdana laauuN| bhavajvaramaya saMsAratApa hara zItalatA ura paauuN|| samyagjJAna svarUpa prakaTakara AtmajJa ho jaauuN| kevalajJAna mahAna prAptakara bhavasAgara tara jAU~ / / 2 / / OM hrIM zrI samyagjJAnAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| tattvajJAna bhU akSata lAU~ akSayapada prgttaauuN| bhava samudra tara ziva taTa pAU~ paramasaukhya ura lAU~ / / samyagjJAna svarUpa prakaTakara AtmajJa ho jaauuN| kevalajJAna mahAna prAptakara bhavasAgara tara jaauuN||3|| OM hrIM zrI samyagjJAnAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| tattvajJAna ke puSpa sajoU~ kAmabANa vinshaauuN| mahAzIla guNalAkha caurAsI nija aMtara meM laauuN| samyagjJAna svarUpa prakaTAkara AtmajJa ho jaauuN| kevalajJAna mahAna prAptakara bhavasAgara tara jaauuN||4|| OM hIM zrI samyagjJAnAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| tattvajJAna anubhavarasa nirmita sucaru car3hAU~ svaamii| kSudhAroga hara nirAhAra pada pAU~ antryaamii|| samyagjJAna svarUpa prakaTakara AtmajJa ho jaauuN| kevalajJAna mahAna prAptakara bhavasAgara tara jaauuN||5|| OM hrIM zrI samyagjJAnAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| tattvajJAna kI dIpa jyoti lA nija aMtara ujiyaauuN| moha duSTa mithyAtva naSTakara kevalajJAna upaauuN| samyagjJAna svarUpa prakaTakara AtmajJa ho jaauuN| kevalajJAna mahAna prAptakara bhavasAgara tara jAU~ / / 6 / / OM hrIM zrI samyagjJAnAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| tattvajJAnayuta zukladhyAna kI dhUpa dhyAnamaya laauuN| bhava samudra tara ziva taTa pAU~ paramasaukhya ura lAU~ / / samyagjJAna svarUpa prakaTakara AtmajJa ho jaauuN| kevalajJAna mahAna prAptakara bhavasAgara tara jaauuN||7|| OM hrIM zrI samyagjJAnAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| tattvajJAnatarU ke phala lAU~ zuddha mokSaphala paauuN| ajara amara avinAzI pada pA dhruvadhAmI ho jAU~ // samyagjJAna svarUpa prakaTakara AtmajJa ho jaauuN| kevalajJAna mahAna prAptakara bhavasAgara tara jaauuN||8|| OM hrIM zrI samyagjJAnAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| tattvajJAna ke arghya saMjoU~ pada anarghya pragaTAU~ / yaha saMsArabhramaNa vinazAU~ karmabaMdha vighaTAU~ / /
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI samyagjJAna pUjana samyagjJAna svarUpa prakaTakara AtmajJa ho jaauuN| kevalajJAna mahAna prAptakara bhavasAgara tara jaauuN||9|| OM hrIM zrI samyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| OM zrI samyagjJAna avilima (jogIrAsA) matizruta avadhi manaHparyaya aru kevalajJAna dshaaeN| mAtra jJAnaguNa kI hotI haiM ye pA~coM pryaayeN|| inameM kevalajJAna prakaTa karane kA udyama krie| cAra kaSAyeM cAra ghAtiyA puNya-pApa saba harie / / OM hrIM zrI matizrutAvadhimanaHparyayakevalajJAnasamanvitasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| 1. matijJAna (vIra) indriyamana kI sahAyatA se utpannita hotA matijJAna / samakita kebina kumati kahAtA samakita yuta haisumati sujaan||1|| yahI avagraha, IhA aura avAya, dhAraNA cAra prkaar| sabakA hI maiM jJAna karU~ prabhu ho jAU~ nirmala avikAra / / 2 / / matijJAna ke tIna zataka chattIsa bheda lU~ pUre jAna / kevala nija zuddhAtmA ko hI jAnU~ pAU~ samyagjJAna / / 3 / / OM hrIM zrI matijJAnasamanvitasamyagjJAnAya arghya nirvapAmIti svAhA / 2. zrutajJAna mati se jAnI huI vastu kA jJAna vizeSa vahI zrutajJAna / samakita ke bina kuzruta kahAtA samakita yuta hai to zrutajJAna / / 1 / / aMga bAhA aru aMga praviSTa bheda do dhArI hai shrutjnyaan| ina donoM kA jJAna karU~ maiM saMga karU~ dravya zrutajJAna / / 2 / / prathama bhAvazruta jJAna karU~ prApta karane samyakzrutajJAna / bAraha aMga pUrva caudaha kA jJAna karU~ prabhu zuddha mahAna / / 3 / / OM hrIM zrI zrutajJAnasamanvitasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| 3. avadhijJAna kSetra kAla maryAdA ko jo grahaNa kare vaha avadhijJAna / samakti binA kuavadhi kahAtA samakita yuta suavadhi pradhAna / / 1 / / bhavapratyaya, guNapratyaya, donoM bheda isI ke lo phcaan|| dezAvadhi, paramAvadhi, sarvAvadhi tInoM lo samyakjAna / / 2 / / chaha prakAra ananugAmI, anugAmI vardhamAna hIyamAna / tathA avasthita anavasthita chaha pAU~ svAmI samyagjJAna / / 3 / / OM hrIM zrI avadhijJAnasamanvitasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| 4. manaHparyayajJAna jIvoM ke managata padArtha jo jAne vaha manaHparyayajJAna / samakita ke binA asaMbhava hai yaha rUpI kA hI karatA jJAna / / 1 / / sabhI gaNadharoM ko hotA hai aru unako jo suRSi mahAna / Rjumati pahilA bheda dUsarA zreSTha vipulapati uttama jJAna / / 2 / / OM hrIM zrI manaHparyayajJAnasamanvitasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / 5. kevalajJAna sakala vizva ko yugapata jAne vaha hotA hai kevalajJAna / sarva dravya guNa paryAyoM ko eka samaya meM hotA jAna / / 1 / / lokAloka jAnane vAlA yaha kSAyika hI hotA jJAna / isake binA nahIM hotA hai koI prANI siddha mahAna / / 2 / / isake hote hI hotI hai nava kevalabdhiyA~ pradhAna / pA~coM jJAnoM meM sarvottama bahamahimAmaya kevalajJAna / / 3 / / OM hrIM zrI kevalajJAnasamanvitasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| dvAdazAMga pahalA AcArAMga AcaraNa muniyoM kA jisameM varNana / dUjA sUtrakRtAMga hai jisameM zuddhajJAna kA pUrNa kathana / / 1 / / tIjA sthAnAMga bhUmi para dekha zodha ke dharo crnn| cauthA samavAyAMga kSetra Adika bhAvoM kA divyakathana / / 2 / / vyAkhyAprajJapti aMga pA~cavA praznottara vijJAna saghana / SaSTama jJAtRdharma kathAMga sudharma kathAoM kA varNana / / 3 / / 31
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI samyagjJAna pUjana upAsakAdhyanAMga sAtavA~ zrAvaka kA AcaraNa crnn| antaHkRtadazAMga AThavA~ antaHkRtakevalI kathana / / 4 / / navamA anuttarAMga tIrtha prati gaye anuttara jo munivr| dazamaprazna vyAkaraNa aMga meM kathana vyAkaraNa praznottara / / 5 / / haiM vipAka sUtrAMga gyArahavA~ puNya-pApa phala kA vrnnn| dRSTivAda bArahavA~ mithyAtama nAzaka samyagdarzana / / 6 / / ina dvAdaza aMgoM ke pada haiM ikazata dvAdaza koTi tthaa| lAkha tirAsI sahasra aThAvana aura pA~ca suna haro vyathA / / 7 / / OM hrIM zrI dvAdazAMgazrutajJAnAya anarghyapadaprAptaye ayaM nirvapAmIti svaahaa| parikarmaAdi sambandhI arghya (vIra) dRSTivAda ke bheda pA~ca haiM pahalA hai parikarma mahAna / dUjA sUtra tRtIya anuyoga caturthama bheda pUrvagata jAna / / 1 / / paMcama bheda cUlikA jAno dhanya-dhanya zruta-jJAna prdhaan| caudaha bheda pUrvagata ke haiM aura bheda bhI anya mahAna / / 2 / / dRSTivAda ke pA~coM bhedoM kI saMkhyA bhI lo saba jAna / eka araba vasukoTi sATha haiM lAkha sahasra su bIsa pramANa / / 3 / / jina Agama kA svAdhyAya kara bhedajJAna prkttaauuNgaa| zuddha atIndriya Ananda rasa pI, mithyA timira nazAU~gA / / 4 / / OM hrIM zrI parikarmAdipaMcabhedagarbhitazrutajJAnAya anarghyapadaprAptaye arghyaM nirvapAmIti svaahaa| cAra anuyoga (mattasavaiyA ) prathamAnuyoga kA jJAna karU~ zubha-azubhabhAva phala ko jaaneN| karaNAnuyoga kA jJAna karU~ dukhadAyI karmaprakRti mAnU~ / / 1 / / caraNAnuyoga se sadAcAra sIkhU cAritra zakti paauuN| dravyAnuyoga se svapara jJAna pAU~ zuddhAtmA nija dhyAU~ / / 2 / / cAroM hI anuyoga pardai inakI kathanI samyak maanuuN| sarvottama jinadharma yoga pA nija AtmA ko pahicAneM / / 3 / / OM hrIM zrI prathamAnuyogakaraNAnuyogacaraNAnuyogadravyAnuyogasamanvitasamyagjJAnAya anarthyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| aSTa aMga aAvali (vIra) vyaMjana, artha ubheya, aru kAla upadhAnAcAra aru vinayAcAra / tathA aninhava saptama jAno aSTama hai bahumAnAcAra / / 1 / / pahalA vyaMjana dvitIya artha hai tRtIya ubhaya aura cauthA hai kaal| hai upadhAna pA~cavA~, SaSTama vinaya, sAtavA~, aninhava pAla / / 2 / / hai aSTama bahamAna yahI hai aMga jJAna ke zreSTha mhaan| Atmatattva kI dRr3ha pratIti pUrvaka hotA hai samyagjJAna / / 3 / / OM hrIM zrI aSTAMgayutasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghyaM nirvapAmIti svaahaa| 1. vyaMjanAcAra mAtra zabda kA pATha jAnanA prathama aMga vyaMjana aacaar| aSTa aMgayuta samyagjJAna banAtA jIvoM ko avikAra / / OM hrIM zrI vyaMjanAcAra aMgayutasamayutasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye ayaM nirvapAmIti svaahaa| 2. arthAcAra artha mAtra saMpUrNa jAnanA dvitIya aMga hai arthAcAra / aSTa aMgayuta samyagjJAna banAtA jIvoM kA avikAra / / OM hrIM zrI arthAcAraaMgayutasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| 3. ubhayAcAra zabda artha donoM kA saccA jJAna tIsarA ubhayAcAra / aSTa aMgayuta samyagjJAna banAtA jIvoM kA avikAra / / OM hrIM zrI ubhayAcAraaMgayutasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| 4. kAlAcAra yogya kAla meM zAstra paThana pAThana hai cauthA kAlAcAra / aSTa aMgayuta samyagjJAna banAtA jIvoM kA avikAra / / OM hrIM zrI kAlAcAraaMgayutasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| 5. upadhAnAcAra prApta jJAna ko nahIM bhUlanA yaha paMcama updhaanaacaar| aSTa aMgayuta samyagjJAna banAtA jIvoM kA avikAra / / OM hrIM zrI upadhAnAcAraaMgayutasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye ayaM nirvapAmIti svAhA / 32
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI samyagjJAna pUjana 6. vinayAcAra vinayapUrvaka jJAnArAdhana karanA SaSTama vinayAcAra / aSTa aMgayuta samyagjJAna banAtA jIvoM kA avikAra / / OM hrIM zrI vinayAcAraaMgayutasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghya nirbapAmIti svaahaa| 7. aninhavAcAra guru kA nAma na kabhI chipAnA yaha saptama anindvaavaacaar| aSTa aMgayuta samyagjJAna banAtA jIvoM kA avikAra / / OM hrIM zrI arthAcAraaMgayutasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| 8. bahumAnAcAra baha Adara se jinazruta par3hanA yaha aSTama bhmaanaacaar| aSTa aMgayuta samyagjJAna banAtA jIvoM kA avikAra / / OM hrIM zrI bahumAnAcAraaMgayutasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye arghyaM nirvapAmIti svaahaa| mahAr2yA (vIra) jIvAdika tattvoM kA jJAna yathArtha prayojanabhUta pradhAna / saMzaya vibhrama vimoha virahita svapara jJAna hI samyagjJAna / / 1 / / matizruta jJAna parokSa jJAna haiM hote kabhI nahIM pratyakSa / avadhi manaHparyaya aru kevalajJAna sadA hI haiM pratyakSa / / 2 / / naya pramANa nikSepa Adi kA jJAna zuddha Avazyaka hai| syAdvAdayuta anekAnta kA jJAna parama Avazyaka hai / / 3 / / maiM bhI prabhu svajJAna ke bala se pragaTAU~gA kevalajJAna / kevalajJAna prakaTa kara he prabhu pAU~gA nija pada nirvANa / / 4 / / nizcaya se to zuddha AtmA kA hI jJAna parama blvaan| sArabhUta kaivalyajJAna kA srota yahI hai mahimAvAna / / 5 / / pA~coM jJAnoM meM sarvottama bahumahimAmaya kevalajJAna / eka samaya meM yugapata lokAloka jAnatA hai yaha jJAna / / 6 / / OM hrIM zrI matizrutAvadhimanaHparyayakevalajJAnasamanvitasamyagjJAnAya anarghyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (mAnava) Agama se jJAna prAptakara jo jJAnazIla hote haiN| ve dhairyapUrvaka zivataru ke zuddha bIja bote haiN||1|| ve pahale bhUmi zuddhi hita mithyAtva naSTa karate haiN| rAgAdi mohabhAva ko taja dravyadRSTi karate haiN||2|| phira bheda-jJAna ke bala se banate haiM svapara vivekii| samyagdarzana pAne para hote na kabhI avivekI / / 3 / / ura samyagjJAna prAptakara cAritra zuddha pAte haiN| saMyama ke pAvana ratha ko dRDhatApUrvaka lAte haiN||4|| ArUDha usI para hote hI zivapatha para calate haiN| muni apramatta banate hI phala yathAkhyAta phalate haiN||5|| karate haiM moha kSINa ve ghAtiyA cAra hara lete| sarvajJa svapada prakaTAkara arahaMta dazA vara lete||6|| phira yogoM ko bhI tajate kSayakara aghAtiyA ttkssnn| dhruva siddhasvapada pAte nija harate karmoM ke baMdhana / / 7 / / phira sAdi anaMta kAloM taka ve nijAnaMdarasa piite| jIvatvazakti ke bala se to ve sadaiva hI jiite||8|| akSaya anaMta zivasukha ke ve hI svAmI hote haiN| pA~coM pratyaya saba kSayakara antaryAmI hote haiN||9|| OM hrIM zrI samyagjJAnAya anarghyapadaprAptayejayamAlApUrNAya~ nirvapAmIti svaahaa| (vIra) samyagjJAnaratna kI pUjA karake pAU~ samyagjJAna / kevalajJAnasUrya pAU~gA pAU~gA nija pada nirvANa / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddesh| nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14. zrI samyakcAritra pUjana sthApanA (vIra) paMcamahAvrata, paMcasamiti, trayagupti, sahita samyakcAritra / isake pAlana karane vAle ho jAte haiM parama pavitra / / pUrNa dezasaMyama dhAraNa kA phala pAU~ maiM zrI jineza / isIlie pUjana karatA hU~ maiM bhI ho jAU~ parameza / / OM hrIM zrI trayodazavidhasamyakcAritra atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI trayodazavidhasamyakcAritra atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI trayodazavidhasamyakcAritra atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (mAnava) samyakacAritra svabala se janmAdikaroga nshaauuN| mahimAmaya saMyamadhArI he prabhu maiM bhI ho jaauuN|| samyakcAritra trayodazavidha aMtaraMga meM laauuN| nizcayapUrvaka vikasitakara prabhu muktisaukhya maiM paauuN||1|| OM hrIM zrI samyakcAritrAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| samyakcAritra svacaMdana nija ko zItala karatA hai| saMsAratApajvara harakara AnaMda svaghaTa bharatA hai|| samyakacAritra trayodazavidha aMtaraMga meM laauuN| nizcayapUrvaka vikasitakara prabhu muktisaukhya maiM paauuN||2|| OM hrIM zrI samyakacAritrAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| samyakcAritra svaakSata akSayapada kA dAtA hai| anupama anaMta guNadAyaka ye tribhuvana vikhyAtA hai|| samyakcAritra trayodazavidha aMtaraMga meM laauuN| nizcayapUrvaka vikasitakara prabhu muktisaukhya maiM pAU~ / / 3 / / OM hrIM zrI samyakcAritrAyaakSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| zrIsamyakacAritra pUjana samyakcAritra puSpa se surabhita parAga laauuNgaa| cira kAmabANa pIr3A hara guNa mahAzIla paauuNgaa|| samyakacAritra trayodazavidha aMtaraMga meM laauuN| nizcayapUrvaka vikasitakara prabhu muktisaukhya maiM paauuN||4|| OM hrIM zrI samyakcAritrAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| samyakacAritra svarasamaya anubhavacaru hI sukhdaayii| cira kSudhAroga vidhvaMsaka nija nirAhAra pddaayii|| samyakacAritra trayodazavidha aMtaraMga meM laauuN| nizcayapUrvaka vikasitakara prabhu maktisaukhya maiM paauuN||5|| OM hrIM zrI samyakcAritrAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| samyakacAritra dIpa kI divyAbhA ura meM chaayii| mithyAtvatimira ko kSayakara zivasukha kI belA aayii|| samyakcAritra trayodazavidha aMtaraMga meM laauuN| nizcayapUrvaka vikasitakara prabhu muktisaukhya maiM paauuN||6|| OM hrIM zrI samyakcAritrAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| samyakcAritra dhUpa lA maiM nija kA dhyAna lgaauuN| vasakarma naSTa karake prabhu AnaMda atIndriya paauuN|| samyakcAritra trayodazavidha aMtaraMga meM laauuN| nizcayapUrvaka vikasitakara prabhu muktisaukhya maiM paauuN||7|| OM hrIM zrI samyakcAritrAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| samyakacAritra svaphala hI hai mahAmokSaphala daataa| jo bhI ye pA letA hai paramAtma paramapada paataa|| samyakcAritra trayodazavidha aMtaraMga meM laauuN| nizcayapUrvaka vikasitakara prabhu muktisaukhya maiM paauuN||8|| OM hrIM zrI samyakcAritrAya mahAmokSaphalaprAptaye nirvapAmIti svaahaa| samyakcAritra arghya hI hai pada anarghya kA daataa| jo bhI saMcita karatA hai dhruva siddha svapada hai paataa|| samyakacAritra trayodazavidha aMtaraMga meM laauuN| nizcayapUrvaka vikasitakara prabhu muktisaukhya maiM paauuN||9|| OM hrIM zrI samyakcAritrAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| 34
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI samyakcAritra adhyAvali paMcaprakAracAritra (caupaI) paMcaprakAra shuddhcaaritr| dhAraNa karate sumuni pavitra / bina cAritra asaMbhava mukti / muktiprApti kI ye hI yukti / / tarje asaMyama he bhagavAna / banUM saMyamAsaMyamavAna / nija saMyama dhArU~ phira deva / pA~coM saMyama dharU~ svayameva / / OM hrIM zrI paMcaprakAracAritrAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| 1. sAmAyika cAritra (vIra) saba sAvadyayoga taja dUM maiM bhAva zubhAzubha kA kara dU~ tyaag| sAmAyikacAritra dhAra lU~ nija svarUpa se kara anurAga / / 1 / / sarvajIva haiM kevalajJAnamayI bhAvanA yahI bhaauuN| samatArUpI pariNAmoM meM rahU~ AtmA hI dhyaauuN||2|| nirvikAra svasaMvedana bala se rAga-dveSa karake prihaar| chaThaveM se navameM taka hotA nizcayasAmAyika avikAra / / 3 / / OM hrIM zrI sAmAyikacAritrAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / 2. chedopasthApanA cAritra sAmAyika se haTakara yadi sAvadyarUpa ho kucha vyaapaar| prAyazcitta karake utpannita doSa sabhI kara dUM parihAra / / 1 / / chaThaveM se navameM taka hotA chedopasthApanA cAritra / Atmadharma meM susthApita ho jAU~ maiM bhI pavitra / / 2 / / OM hrIM zrI chedopasthApanAcAritrAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / 3. parihAravizuddhi cAritra janma samaya se tIsa varSa raha phira jinadIkSA grahaNa kreN| tIrthaMkara ke pAdamUla meM ATha varSa adhyayana kareM / / 1 / / navavA~ pratyAkhyAnapUrva par3hane para ho parihAravizuddhi / mahAvIryapati pramAdavirahita sahita nirjarA pAtA zuddhi / / 2 / / zrI samyakcAritra pUjana kaThina AcaraNa karane vAle muniyoM ko yaha hotA hai| nahIM virAdhanA jIvoM kI ho aisA saMyama hotA hai||3|| tIrthakara ko yahA~ prakaTa hotA hai yaha cAritra / ati kama avadhijJAna ke dhArI janama sabase mahApavitra / / 4 / / chaThe guNasthAna se saptama guNasthAna taka hotA hai| saba jIvoM kI rakSA hotI yaha to nija meM hotA hai||5|| OM hrIM zrI parihAravizuddhicAritrAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / 4. sUkSma sAMparAyika cAritra jaba yaha sUkSmalobha udaya ho taba yaha saMbhava hotA hai| sUkSmasAMparAya cAritra ju dasaveM taka hI hotA hai / / jaba kaSAya kA pUrA upazama yA kSaya ho taba hotA hai| yaha cAritra zuddha saMyamImuniyoM ko hI hotA hai| OM hrIM zrI sUkSmasAparAyikacAritrAya anarghyapadaprAptaye ayaM nirvapAmIti svAhA / 5. yathAkhyAta cAritra mohanIya ke kSaya yA upazama se ho yathAkhyAtacAritra / zuddhaAtmA ke bhItara hI thira honA hai yaha cAritra / / guNasthAna gyArahaveM se yaha caudahaveM taka hotA hai| yaha upazAntakaSAya guNasthAnI jIvoM ko hotA hai|| kSINakaSAya guNasthAnavartI ko nirmala hotA hai| yaha saMyogakevalI ayogakevalI jina ko hotA hai|| bharatakSetra kAla paMcama meM kevala prathama do hI cAritra / yathAkhyAtacAritra prAptakara ho jAU~ maiM pUrNa pavitra / / OM hrIM zrI yathAkhyAtacAritrAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / eka sau paccIsa bhAvanAe~ (tATaMka) ahiMsAdi pA~coMvrata kI paccIsabhAvanAe~ bhaauuN| paMcapApa ke pUrNa tyAga kI pA~cabhAvanA ura laauuN||1|| maitrI Adika cArabhAvanA aru prazamAdi bhAvanA caar| zalyatyAga kI tIna deha bhavabhogatyAga kI tIna vicAra / / 2 / /
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI samyakcAritra pUjana ratnatraya vidhAna darzavizuddhi Adi bhAvanA solaha bhAU~ bhalIprakAra / dazalakSaNa kI bhavyabhAvanA dasa bhAU~ hoU~ avikAra / / 3 / / anazanAdi tapa kI dvAdazabhAvanA hRdaya meM prabhu laauuN| anityAdi kI prabhu dvAdaza vairAgyabhAvanAe~ bhaauuN||4|| dhyAnabhAvanA solaha bhAU~ tattvabhAvanA bhAU~ saat| ratnatraya kI tInabhAvanA darzanajJAnacaritra sukhyAta / / 5 / / anekAnta kI ekabhAvanA zrutabhAvanA eka vikhyaat| ika zuddhAtmabhAvanA bhAU~ ika nigraMthabhAvanA khyAta / / 6 / / dravyabhAvanA eka vividha vidhi bhAU~ tyAgaM bhavabhrama nesstth| ye hI ekazatakapaccIsa bhAvanAe~ bhAU~ nita zreSTha / / 7 / / isaprakAra nirmala hokara prabhu nija anubhava rasapAna kruuN| ratnatraya kI paramabhakti pA zAzvatapada nirvANa vruuN||8|| OM hrIM zrI ekazatakapaccIsabhAvanAsahitasamyakacAritrAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| mahAr2yA (vIrachaMda) terahavidha cAritra dhAra muni mana meM lAte raMca na khed| aMtaraMgatapa chahaprakAra kA tathA bAhyatapa ke chaha bheda / / 1 / / prAyazcitta vinaya vaiyyAvRta svAdhyAya vyutsarga svdhyaan| chahaprakAra kA aMtaraMgatapa dhAraNa karate sAdhu mahAna / / 2 / / anazana avamaudarya tathA vrata parisaMkhyAna tathA rstyaag| kAyakleza aruviviktazayyAsana yebAhya sutapa anurAga / / 3 / / inako pAlana karane vAle mahAsaMyamI haiM munirAja / aTThAIsa mUlaguNadhArI muni banate nijahita ke kAja / / 4 / / gyArahaaMga pUrva caudaha ke pAThI upAdhyAya muni iish| aTThAIsa mUlaguNa zobhita upAdhyAya ke gaNa paccIsa / / 5 / / jinaAgama kA paThana karAte haiM saMghastha sumuniyoM ko| Agama kA rahasya batalAte sahajabhAva se guNiyoM ko||6|| aTThAIsa mUlaguNa zobhita AcAryoM ke guNa chttiis| sAdhusaMga ke saMcAlaka haiM sarvasAdhuoM ke haiM Iza / / 7 / / dvAdazatapa dazadharma tathA SaTAvazyakayata pNcaacaar| tInaguptiyuta karuNAdhArI dete haiM dIkSA angaar||8|| chayAlIsa guNadhArI arahantoM ko saba vandana krte| aSTaguNoM ke svAmI siddhoM kA nita abhinandana krte||9|| doSaaThAraha rahita kevalI ko karate haiM nitya praNAma / zuddha AtmA dhyAte dhyAte pA lete haiM nija dhruvadhAma / / 10 / / OM hrIM zrI samyakcAritrAya anarghyapadaprAptaye pUrNAr2yA nirvapAmIti svaahaa| (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, pAU~ pada nirvaann| pA samyakcAritra ura, hoU~ mahAna / / OM hrIM zrI samyakcAritrAya anarghyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svAhA / jayamAlA (vIra) pahalA ArtadhyAna hai dUjA raudradhyAna hai bhavaduHkhakAra / tIjA dharmadhyAna aru cauthA zukladhyAna zivasukhadAtAra // 1 // inake cAra-cAra bheda haiM saba mila solaha jAno aap| inako jAne binA na hotA nirmala Atmatattva kA jApa / / 2 / / ArtadhyAna hai cAra bhA~ti kA iSTaviyoga anissttsNyog| tIjA pIr3Acintana jAne cauthA hai nidAna dukharoga / / 3 / / yaha prazasta bhI hotA hai aru aprazasta bhI hotA hai| yahI antatogatvA pUrA bhavaduHkhadAyI hotA hai / / 4 / / raudradhyAna bhI cAra bhA~ti hai jo hai ghora mahAduHkha kNd| hiMsAnaMdI maSAnaMdi aru cauryAnaMda parigrahAnaMda / / 5 / / cAroM ghoranaraka duHkhadAtA inheM na Ane do tuma pAsa / raudradhyAna se bacosadA hI jina Agama kA kara abhyAsa / / 6 / / dharmadhyAna ke cAra bheda haiM svargAdika sAtA daataa| samyagdarzana pAe bina yaha dhyAna nahIM ura meM AtA / / 7 / / AjJAvicaya apAyavicaya vipAkavicaya sNsthaanvicy| cauthe se paMcama SaSTama saptama taka hotA hai nirbhaya / / 8 / /
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zukladhyAna ke cAra bheda haiM upazama kSAyikazreNI yukt| zukladhyAna bina koI prANI kabhI nahIM hotA hai mukt||9|| pahalA pRthaktvavitarka dUjA ekatvavitarka vicAra / tIjA sUkSmakriyApratipAtI vyuparatakriyAnivRtti cAra / / 10 / / aSTamaguNasthAna se hotA pahalA zukladhyAna praarNbh| upazama gyArahaveM taka jAtA Age jAtA kSAyika ramya / / 11 / / kSAyikacAritra hone para hI hotA pUrNa mokSasukha prApta / sAdianaMtAnaMta kAla taka nijAnaMda rasa hotA vyApta / / 12 / / OM hrIM zrI samyakcAritrAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNAr2yA nirvapAmIti svAhA / (vIra) prabhu samyakcAritra supUjana karake ura meM harSa huaa| saMyama ke prati jagI ruci ura itanA to utkarSa huaa|| ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet 15. zrI paMcamahAvratadhAraka munirAja pUjana (caupaI vIra) paMcamahAvrata kI pUjanakara paMcamahAvrata dhArU~ deva / hiMsA jhUTha kuzIla parigraha corI pApa tana~ svayameva / / dharma ahiMsA satya acaurya aru brahmacarya aparigraha dhaar| ye hI pA~coM pUrNa mahAvrata le jAte bhavasAgara pAra / / pA~coM pApoM se nivRtti hI vrata kahalAtA hai uttama / ekadezaaNuvrata saMyama aru sarvadeza hai sarvottama / / OM hrIM zrI paMcamahAvratadhArakamunirAja atra avatara avatara sNvausstt| OM hrIM zrI paMcamahAvratadhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hIM zrI paMcamahAvratadhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (caupaI vIra) jala ekatvabhAva ura lAya / janma-jarA-mRtyu roga nazAya / paramaguru ho jaya jaya nAtha parama guru ho|| paMcamahAvrata bhvduHkhhaar| zivasukhadAtA aparampAra / mahAsukha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 1 / / OM hrIM zrI paMcamahAvratadhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| sAmyabhAva caMdana ura lAya / bhavajvara pIr3A tvarita nazAya / paramaguru ho jaya jaya nAtha parama zaguru ho|| paMcamahAvrata bhvduHkhhaar| zivasukhadAtA aparampAra / mahAsukha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 2 / / OM hIM zrI paMcamahAvratadhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| samabhAvI akSata guNa ruup| pAU~ akSayapada cidrUpa / paramaguru ho jaya jaya nAtha parama guru ho / / bhajana jinavara kI bAta tU Agama se suna / phira dhuna apanI dhruvadhAma dhuna / / 1 / / tujhameM anaMta guNa haiM hI vidyamAna / avaguNa chor3a tU unako hI guna / jinavara ..... // 2 // bhavamArga to haiM dekha bahuta anek| tU to muktimArga ratnatraya cuna / jinavara ...... // 3 // karmoM ke sAre jAla abhI tor3a de| siddhapada ke paTa dina-rAta buna ||jinvr / / 4 / / zAzvata pAegA anaMta saukhya tuu|| taba hI sunegA zivapura runajhuna ||jinvr / / 5 / /
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna paMcamahAvrata bhvduHkhhaar| zivasukhadAtA aprmpaar| mahAsukha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 3 / / OM hrIM zrI paMcamahAvratadhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| samabhAvI dhruvapuSpa mahAna / kAmabhAva karate avasAna / paramaguru ho jaya jaya nAtha parama guru ho / / paMcamahAvrata bhvduHkhhaar| zivasukhadAtA aparampAra / mahAsukha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 4 / / OM hrIM zrI paMcamahAvratadhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| anubhavarasa nirmita caru zreSTha / harate kSudhAmayI duHkha neSTha / paramaguru ho jaya jaya nAtha parama guru ho|| paMcamahAvrata bhvduHkhhaar| zivasukhadAtA aparampAra / mahAsukha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 5 / / OM hIM zrI paMcamahAvratadhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| samyagjJAnadIpa ura laay| mohatimira mithyAtva nshaay| paramaguru ho jaya jaya nAtha parama guru ho / / paMcamahAvrata bhvduHkhhaar| zivasukhadAtA aparampAra / mahAsukha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 6 / / OM hIM zrI paMcamahAvratadhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| zukladhyAnamaya dhUpa mahAna / karatI aSTakarma avasAna / paramaguru ho jaya jaya nAtha parama guru ho|| paMcamahAvrata bhvduHkhhaar| zivasukhadAtA aparampAra / mahAsukha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 7 / / OM hIM zrI paMcamahAvratadhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svAhA / yathAkhyAta taruvara phala zreSTha / pUrNa mokSaphaladAtA jyeSTha / paramaguru ho jaya jaya nAtha parama guru ho|| paMcamahAvrata bhvduHkhhaar| zivasukhadAtA aparampAra / mahAsukha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 8 / / OM hrIM zrI paMcamahAvratadhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| ghAti-aghAti vinAzaka arghya / tatkSaNa dete svapada anarghya / paramaguru ho jaya jaya nAtha parama guru ho| zrI paMcamahAvratadhAraka munirAja pUjana paMcamahAvrata bhvduHkhhaar| zivasukhadAtA aparampAra / mahAsukha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 9 / / OM hIM zrI paMcamahAvratadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / mahAgraM (vijAta) vibhAvabhAvoM se baca ke rahanA yahI DubAte haiM AtmA ko| vikAra sAre haiM mUla duHkha ke sadA bhramAte nijAtmA ko||1|| jI Uba jAtA hai pApa se to ye jIva puNyoM ke bhAva krtaa| svayaMko vismRta sadA hI karatAnamoha-mithyAtva zalya hrtaa||2|| sAtoM raMgoM meM uttama jyoM zvetaraMga atiujjvala / tyoM saptatattva meM ujjvala zuddhAtmatattva hai nirmala // 3 // yaha raMga arUpI anupama jJAyakasvabhAva kA pAvana / jo mokSasvarUpa trikAlI dhruvadhAmI hai manabhAvana / / 4 / / jo ise nirakhatA ruci se amaratva amita pAtA hai| jo ise parakhatA zivamaya siddhatva vahI lAtA hai||5|| yaha nija anubhava se milatA nirapekSa pUrNa ashaayii| yaha sAdi anaMtAnaMtoM kAloM taka dhUvarasa pAyI / / 6 / / isako jo vaMdana karatA vaha tribhuvanapati bana jaataa| indrAdika suranara muniyoM kA namaskAra nita pAtA / / 7 / / jJAyakasvabhAva jaba jagatA mithyAtva moha bhagatA hai| rAgAdibhAva bhI isako phira kabhI nahIM ThagatA hai / / 8 / / AnandAmRta kI dhArA bahatI isake aMtara meN| yaha nijAnaMda rasalInI AnaMdita svabhyaMtara meN||9|| yaha jJAyaka maiM hI to hU~ TaMkotkIrNa dhruvcinmy| saubhAgya jagA hai merA pAyA hai isakA paricaya / / 10 / / aba dvaita nahIM hai koI advaita ho gayA hU~ maiN| taja apratibuddhadazA ko pratibuddha ho gayA hU~ maiN||11|| aba trilokAna ke Upara nizcita nivAsa merA hai| saMyamaratha para ArUr3hita dazadizi prakAza merA hai||12||
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna aba kyA lenA-denA hai siddhoM se yaha bAta btaao| maiM svayaM siddha hU~ zAzvata traikAlika dhruvaguNa gaao||13|| OM hrIM zrI paMcamahAvratadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptayejayamAlApUrNArya nirvpaamiitisvaahaa| (vIra) paMcamahAvrata kI pUjanakara vratadhAraNa kA jAgA bhAva / Apa kRpA se nAza karUM maiM pA~coM pratyaya ke prbhaav|| ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet 16. zrI ahiMsAvratadhAraka pUjana gAo ratnatraya ke gIta / gAo ratnatraya ke giit| pAo zuddhAtama kI prIta / pAo zuddhAtama kI prIta / / gAo... samyagdarzana jJAna caritra hRdaya meM dhAro Aja / bhaktibhAva se pUjana karake harSa manAo Aja / / pAo vasu karmoM para jIta / gAo... moha-rAga-dveSAdika bhAva kA karo abhI tuma nAza / yathAkhyAtacAritra prApta kara pAo jJAnaprakAza / / vibhAvI bhAva jAe~ge rIta / gAo... ratnatraya hai dharma hamArA ratnatraya hai praann| ratnatraya hI muktimArga hai ratnatraya nirvANa / / isI ko Aja banAo mIta / gAo... (tATaka) karuNAmayI ahiMsAvrata kA pAlana mahAvratI krte| hiMsAmaya parabhAva nAzate sakala kaluSatA ko harate / / 1 / / nizcaya paMcamahAvrata pAlU~ parama ahiMsAvrata dhaaruuN| SaTkAyika kI dayA pAlakara sarvapApamala nirvArU~ / / 2 / / zuddha ahiMsAvrata pAlanahita nijasvabhAva meM raha~ prbho| rAgAdika hiMsAdibhAva kA karUM sarvathA tyAga vibho / / 3 / / zreSTha ahiMsAvrata kI pUjana kA jAgA hai ura meM bhaav| niraticAravrata pAlana karake nirakhU apanA zuddhasvabhAva / / 4 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmahAvratadhArakamunirAja atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI paramaahiMsAmahAvratadhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI paramaahiMsAmahAvratadhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhava vsstt| (mAnava) saddharmatattva jala pIkara tInoM bhavaroga mittaauuN| zaddhAtmabhAva meM jIkara AnaMda atIndriya paauuN|| vrata dharma ahiMsA pAlU prabhu mahAvratI bana jaauuN| SaTkAyika rakSA ke hita prANIsaMyama ura laauuN||1|| OM hrIM zrIparamaahiMsAmahAvratadhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvpaamiitisvaahaa| saddharmatattva caMdana lA bhavajvAlA zIghra bujhaauuN| saMsAratApa kSaya karake AnaMda atIndriya paauuN|| vrata dharma ahiMsA pAlU prabhu mahAvratI bana jaauuN| SaTkAyika rakSA ke hita prANIsaMyama ura laauuN||2|| OM hrIM zrI paramaahiMsAmahAvratadhArakmunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvpaamiitisvaahaa| 39
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna saddharmatattva dhavalojjavala akSata prabhu ura meM laauuN| akSayapada prApta karU~ maiM AnaMda atIndriya paauuN|| vrata dharma ahiMsA pAlU~ prabhu mahAvratI bana jaauuN| SaTakAyika rakSA ke hita prANIsaMyama ura laauuN||3|| OM hrIM zrI paramaahiMsAmahAvratadhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatA nirvapAmIti svaahaa| saddharmatattva puSpAMjali se apanA hRdaya sjaauuN| duSkAmavyathA ko harakara guNa paramazIla prakaTAU~ / / vrata dharma ahiMsA pAlU~ prabha mahAvratI bana jaauuN| SaTakAyika rakSA ke hita prANIsaMyama ura laauuN||4|| OM hrIM zrI paramaahiMsAmahAvratadhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvpaamiitisvaahaa| saddharmatattva ke uttama anubhava rasamaya caru laauuN| cirakSudhAroga ko harakara AnaMda atIndriya pAU~ / / vrata dharma ahiMsA pAlU~ prabhu mahAvratI bana jaauuN| SaTkAyika rakSA ke hita prANIsaMyama ura lAU~ / / 5 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmahAvratadhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvpaamiitisvaahaa| saddharmatattva dIpAvali jyotirmaya jagamaga laauuN| ajJAnatimirabhrama kSayakara AnaMda atIndriya paauuN|| vrata dharma ahiMsA pAnU prabhu mahAvratI bana jaauuN| SaTkAyika rakSA ke hita prANIsaMyama ura lAU~ / / 6 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmahAvratadhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| saddharmatattva kI pAvana nija dhyAnadhUpa ura laauuN| AThoM karmoM ko jayakara pada nitya niraMjana pAU~ / / vrata dharma ahiMsA pAlU~ prabha mahAvratI bana jaauuN| SaTkAyika rakSA ke hita prANIsaMyama ura lAU~ / / 7 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmahAvratadhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvAmIti svaahaa| saddharmatattva nandanavana jA jJAnavRkSa upjaauuN| dhruva mahAmokSaphala pAkara AnaMda atIndriya pAU~ / / vrata dharma ahiMsA pAlU~ prabha mahAvratI bana jaauuN| SaTkAyika rakSA ke hita prANIsaMyama ura lAU~ / / 8 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmahAvratadhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| zrI ahiMsAvratadhAraka pUjana saddharmatattva ardhyAvali he svAmI caraNa cddh'aauuN| padavI anarghya nija pAkara AnaMda atIndriya pAU~ / / vrata dharma ahiMsA pAlU~ prabhu mahAvratI bana jaauuN| SaTkAyika rakSA ke hita prANIsaMyama ura lAU~ / / 9 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmahAvratadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| avili (mAnava) maiM parama ahiMsaka hoU~ paMcamagati kA sukha jouuN| saMkalpa-vikalpa vinAyU~ nija AtmasvarUpa prakAyU~ / / (sakhI) rAgAdikabhAva abhaavii| bana parama ahiMsAbhAvI / / saMkalpIhiMsA tyaageN| hiMsakakRtyoM se bhAD / / 1 / / OM hrIM zrI saMkalpIhiMsArahitaahiMsAdharmadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| hiMsA ke bhAva vinaayuuN| karuNA ke bhAva prakAroM / / udyogIhiMsA duHkhmy| hai kugatipradAtA bhavamaya / / 2 / / OM hrIM zrI udyogIhiMsArahitaahiMsAdharmadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| saba jIvoM kI rakSA kara / nija parama ahiMsA ura dhara / / ArambhIhiMsA ko tj| nija dharma ahiMsA lU~ bhj||3|| OM hrIM zrI ArambhIhiMsArahitaahiMsAdharmadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| rAgAdika hiMsA tyaageN| apane svabhAva meM laaguu|| maiM tana~ virodhiihiNsaa| bhAe nija parama ahiMsA / / 4 / / OM hrIM zrI virodhIhiMsArahitaahiMsAdharmadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| mahAr2yA (mAnava) rAgAdika kA honA hI hiMsA hai mahAna duHkhatama / AtmA ke bhItara rahanA hI dharma ahiMsA anupama / / 1 / / 40
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 ratnatraya vidhAna zuddhopayoga atipAvana ura ko pavitra upayoga azuddha agara hai to usako kSaya muni parama ahiMsaka hote SaTkAyika rakSA ho apramatta nijabhAvoM kI satat surakSA karate ||3|| (dohA) karatA hai| karatA hai || 2 || karate / mahAarghya arpaNa karU~, taja dU~ hiMsAbhAva / zuddha AtmapuruSArtha se, pAU~ AtmasvabhAva / / OM hrIM zrI paramaahiMsAdhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye mahArghyaM nirvapAmIti svAhA / jayamAlA ( tATaMka ) mahimAmayI ahiMsA kA to pAlana mahAvratI krte| nahIM kisI kA hRdaya dukhAte hiMsA se sadaiva Darate / / 1 / / samakita kI nidhi ko pAte hI prathama jAna letA cetana / maiM to jJAtA-dRSTA hI hU~ mujha meM nahIM rAga kA kaNa / / 2 / / koI bhI para vastu na merI yaha nirmala pratIti hotI / ura meM kevala apane jJAyaka se hI pUrNa prIti hotI || 3 || bheda - jJAna kA svAmI hU~ maiM svapara viveka buddhi samrATa / darzanajJAnamayI cetana hU~ guNa anaMta lakha huA virATa || 4 || nirupasarga hU~ maiM nisaMga hU~ avikArI avinAzI hU~ / maiM jJAtRtvazakti se zobhita yugapata svapara prakAzI hU~ // 5 // sallekhanA parama hitakArI parama ahiMsA dhArU~gA / moha rAgadveSAdi sabhI bhavarAga pUrNa niravArU~gA || 6 || paMcamabhAva Azraya lekara paMcAcArI hoU~gA / paMcamagati pAU~gA he prabhu aSTakarmaraja dhoU~gA / / 7 / / nirvikalpa anubhava ke bala se dhruva akhaMDapada pAU~gA / parama pAriNAmikasvabhAva se aba to zivapura jAU~gA / / 8 / / jJAnasvabhAvI jJAnodadhi hU~ jJAnazarIrI hU~ svAmI / parama ahiMsAdharma svayaM pragaTAU~gA antaryAmI || 9 || OM hrIM zrI paramaahiMsAdharmadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNArghyaM nirvapAmIti svAhA / 41 zrI ahiMsAvratadhAraka pUjana (vIra ) paMcamahAvrata kI pUjanakara vratadhAraNa kA jAgA bhAva / Apa kRpA se nAza karU~ maiM pA~coM pratyaya ke parabhAva / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArUM divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet Xin hai mitra hamArA samyakcAritra parama balavAna / nija pariNati merI rAnI ati sundara zobhAvAna / / parapariNati kulaTAdAsI ne mujhe kiyA hairAna / apane svarUpa ko bhUlA maiM para meM ApA mAna / / upayoga caitanyalakSaNa caitanyabhAvamaya prANa / mAtA merI jinavANI haiM pitA vIra bhagavAna || Aja samuti kI bAteM suna liyA svayaM ko jAna / tattvoM ke samyak nirNaya se huA bhedavijJAna / / maiM jJAtA - dRSTA cetana paripUrNa dhrauvya vibhuvAna / svAmI anaMtaguNa kA hU~ siddhatva nirAlI zAna / / tIrthaMkara kA laghunaMdana jinavara kI hU~ saMtAna / mAtA merI jinavANI haiM pitA vIra bhagavAna / / caitanyapuMja avinAzI TaMkotkIrNa guNavAna / maiM siddhapurI kA vAsI tribhuvanapati mahAmahAna / / samatA kA sAgara mere ura meM bahatA rasavAna / caitanyadhAtu se nirmita Atama kA karatA dhyAna / / pAvana ratnatraya lekara zivapatha para kiyA prayANa / mAtA merI jinavANI haiM pitA vIra bhagavAna / /
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIsatyamahAvratadhAraka munirAja pUjana 17. zrI satyamahAvratadhAraka munirAja pUjana (caupaI) nizcaya satyamahAvrata jAna / saukhyasvarUpI satya mhaan| parama satyavrata hI zivayAna / hitamita priya vaca zreSTha pradhAna / / 1 / / parahita garbhita styvrtii| nijahita bhUSita mhaavrtii| mahAmauna hI satya mahAna / sabhI vratoM kA zreSTha vitAna / / 2 / / pUjana karU~ bhAva se Aja / dhruva nijapada pAU~ jinarAja / mahAsatya kA suna sNdesh| dharU~ digambara jinamuniveza / / 3 / / OM hrIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAja atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (vijAta) sahaja svabhAvI susatya jala kI mahAna mahimA hRdaya ko bhaayii| janama jarAdika vinAza karane kI belA aba to sahaja hI pAyI / / svasatya nirNaya kie binA prabhu kabhI bhI samakita na pA skeNge| agara na hogA svasatyavrata to kabhI bhI zivapura na jA skeNge||1|| OM hrIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| sahaja svabhAvI susatya caMdana hamAre ura meM mahaka rahA hai| vinAza bhavajvara kA yaha samaya pA hRdaya hamArA cahaka rahA hai|| svasatya nirNaya kie binA prabhu kabhI bhI samakita na pA skeNge| agara na hogA svasatyavrata to kabhI bhI zivapura na jA sakeMge / / 2 / / OM hIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| sahaja svabhAvI susatyaakSata anaMta guNamaya anaMta balamaya / mahAna akSaya svapada ke dAtA svarUpa nija pA hue haiM nirbhaya / / svasatya nirNaya kie binA prabhu kabhI bhI samakita na pA skeNge| agara na hogA svasatyavrata to kabhI bhI zivapura na jA sakeMge / / 3 / / OM hIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| sahaja svabhAvI susatyapuSpoM kI gaMdha pAvana sahaja milI hai| ye kAma pIr3A haI hai nirbala svazIla gaNa chavi hRdaya jhilI hai|| svasatya nirNaya kie binA prabhu kabhI bhI samakita na pA skeNge| agara na hogA svasatyavrata to kabhI bhI zivapura na jA sakeMge / / 4 / / OM hrIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| sahaja svabhAvI susatya caru pA hRdaya haA hai hrssit| kSudhA kI pIr3A vinaSTa karake pavitra akSaya sukha hogA nizcita / / svasatya nirNaya kie binA prabhu kabhI bhI samakita na pA skeNge| agara na hogA svasatyavrata to kabhI bhI zivapura na jA sakeMge / / 5 / / OM hrIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svAhA / sahaja svabhAvI svajyoti nirmita susatyadIpaka hai Aja jgmg| jagata kA bhramatama miTAyeMge hama zivam ke patha para baDhAyeMge paga / / svasatya nirNaya kie binA prabhu kabhI bhI samakita na pA skeNge| agara na hogA svasatyavrata to kabhI bhI zivapura na jA skeNge||6|| OM hIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| sahaja svabhAvI susatya nirmita svadhUpa pAvana hai shukldhyaanii| ye karma AThoM jalAyeMge hama milegI siddhoM kI rAjadhAnI / / svasatya nirNaya kie binA prabhu kabhI bhI samakita na pA skeNge| agara na hogA svasatyavrata to kabhI bhI zivapura na jA sakeMge / / 7 / / OM hrIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| sahaja svabhAvI susatya taru se hI mokSaphala kI bhI prApti hogii| zivam sundaram hRdaya banegA svasaukhya kI hI to vyApti hogii| svasatya nirNaya kie binA prabhu kabhI bhI samakita na pA skeNge| agara na hogA svasatyavrata to kabhI bhI zivapura na jA sakeMge // 8 // OM hrIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| sahaja svabhAvI susatya ke hI mahAvratI banake arghya laaeN| anarghya pada kI mahAna mahimA ke gIta he prabhu sadA hI gaaeN||
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI satyamahAvratadhAraka manirAja pUjana ratnatraya vidhAna svasatya nirNaya kie binA prabhu kabhI bhI samakita na pA skeNge| agara na hogA svasatyavrata to kabhI bhI zivapura na jA sakeMge / / 9 / / OM hIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| mahAr2yA (mAnava) jIvatvazakti kA svAmI kyoM karatA bhAvamaraNa yh| baMdhana karatA karmoM kA karatA kyoM dravya maraNa yaha / / 1 / / yadi krUra moha ko jIte to mithyAdarzana kSaya ho| dRr3ha bhedajJAna karake yaha samakita pAkara nirbhaya ho / / 2 / / avirati ko jaya kara le to saMyama kA ratha bhI paae| yadi zukladhyAna dhyAe to yaha yathAkhyAta bhI laae||3|| ghAtiyA naSTa karane ko yaha moha nAza kara degaa| sarvajJa svapada prakaTAkara kaivalyajJAna ura legA / / 4 / / yogoM ko kSaya karate hI dhruva siddha svapada paaegaa| phira sAdi anaMta kAla taka paripUrNa saukhya lAegA / / 5 / / (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, satyadharma ko Aja / jJAyaka satyasvarUpa ko, satat jhukAU~ mAtha / / 6 / / OM hrIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (samAna savaiyA ) parama satya ko dharma na mAnA rahA satya kA ghAtaka bana maiN| asatya ko hI apanAyA hai prabhu asatya ArAdhaka bana maiM / / 1 / / satyamahAvrata pAlana karake hI zivasukha pAtA praannii| trilokAgra para jAkara hI AnaMda atIMdriya pAtA prANI / / 2 / / apane bhItara darzanajJAna bharA hai use na maiMne jaanaa| jo bhItara meM parama satya hai use na maiMne apanA mAnA // 3 // isIlie to bhava aTavI meM bhaTaka-bhaTaka duHkha pAe naanaa| ghoraduHkhoM kA kAraNa isako maiMne kabhI nahIM pahicAnA / / 4 / / svAnubhUti kA darzana maiMne kabhI nahIM pAyA he svaamii| paradravyoM meM mahAmUrchita vyathita rahA he antaryAmI / / 5 / / maiM jJAyaka hU~ maiM jJAyaka hU~ aisA cintana kiyA na pratipala / apane nija jJAyaka svabhAva bina kaise hotA uttama nirmala / / 6 / / pazcAttApa doSa kA hotA to pavitratA A hI jaatii| apanI nirmala zuddhaAtmA phira cetana mana ko harSAtI / / 7 / / agara rAga meM duHkha na lagegA to sukha hogA kabhI nahIM vibhu / agara jJAna meM sukha bhAsita ho to phira hogA duHkha na kabhI prabhu / / 8 / / para meM yadi nija buddhi rukI hai to phira duHkha kA aMta nahIM hai| nija meM yadi nija buddhi hai to phira sukha kA aMta nahIM hai / / 9 / / laukikabhakti jJAna ghAtaka hai bhava paribhramaNa mUla dukhruupii| tathA alaukikabhakti sadA hI zAzvata nirmala dhruva sukharUpI / / 10 / / sarvotkRSTa satya rasa premI zuddhadRSTi samyagdRSTi hai| saumyamUrti hai laganazIla hai jAgarUka nija para sudRSTi hai||11|| darzana jJAnAdika lakSaNa se samyagdRSTi sadA bhUSita hai| apalakSaNa se mithyAdRSTi prANI hI sadaiva dUSita hai||12|| satyadharma kA avalaMbana le jo bhI zivapatha para aaegaa| mahA satyavratadhArI banakara mahAmokSasukha hI pAegA / / 13 / / OM hrIM zrI satyamahAvratadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye jayamAlA pUrNAr2yA nirvapAmIti svAhA / (vIra) parama satyavrata kI pUjana kI maiMne bhAvapUrvaka nAtha / satyamahAvratadhArI banakara ho jAU~ maiM prabho svanAtha / / ratnatrayamaMDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcayapUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet 43
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18. zrI acauryamahAvratadhAraka munirAjapUjana (kuNDaliyA) vrata acaurya nizcaya sahita mahAvratI ke pAsa / grahaNa tyAga se rahita hai nija kA hai vizvAsa / / 1 / / nija kA le vizvAsa bar3he zivapatha para aage| sAre doSa vinAza kie to bhavaduHkha bhAge / / 2 / / jJAnabhAva se bhUSita haiM ye munivara ke vrata / inane dhAre haiM svecchA se paMcamahAvrata / / 3 / / OM hrIM zrI acauryamahAvratadhArakamunirAja atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI acauryamahAvratadhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI acauryamahAvratadhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (sakhI) munivara acauryvrtdhaarii| haiM krodhabhAva parihArI / / jala lAU~ prabhu avikaarii| bhavaroga sarvathAhArI // 1 // OM hIM zrI acauryamahAvratadhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvAmIti svaahaa| munivara acauryvrtdhaarii| haiM kSamArUpa bhavatArI / / zItala caMdana guNa laauuN| zItala chavi lakha harSAU~ / / 2 / / OM hrIM zrI acauryamahAvratadhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| munivara acauryvrtdhaarii| haiM mAna kaSAya vidArI / / akSata lAU~ dhavalojjvala / pAU~ pada akSaya nirmala / / 3 / / OM hrIM zrI acauryamahAvratadhArakamanirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAna nirvapAmIti svaahaa| munivara acauryvrtdhaarii| duHkhakAmabANa nirvArI / / dhruvapuSpa zIlamaya laauuN| rAgAdika doSa mittaauuN||4|| OM hrIM zrI acauryamahAvratadhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| zrI acauryamahAvratadhAraka munirAja pUjana munivara acauryvrtdhaarii| tyAgI saba mAyAcArI / / naivedya svarasamaya laauuN| cira kSudhAroga vinshaauuN||5|| OM hIM zrI acauryamahAvratadhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| munivara acauryvrtdhaarii| sarvAza lobha prihaarii|| dIpaka svajJAna maya laauuN| kaivalya caMdrikA paauuN||6|| OM hIM zrI acauryamahAvratadhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| munivara acauryvrtdhaarii| caukar3I tIna nirvArI / / nija dharma dhUpa le paavn| harate karmoM ke baMdhana / / 7 / / OM hrIM zrI acauryamahAvratadhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| munivara acauryvrtdhaarii| saMsAra doSa parihArI / / avilamba dhrauvya dhuna laauuN| dhruva mahAmokSa phala paauuN||8|| OM hrIM zrI acauryamahAvratadhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| munivara acauryavratadhArI / haiM laukika arghya nivArI / / padavI anarghya pAte haiN| zivasakhataru upajAte haiN||9|| OM hrIM zrI acauryamahAvratadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye ayaM nirvapAmIti svaahaa| mahArya (caupAI) grahaNa tyAga se zUnya aatmaa| tyAgopAdAna zUnya AtmA / / para kA grahaNa acaurya vinaashk| hai corI kA bhAva vighAtaka / / 1 / / jo corI ke kRta karate haiN| ve hI bhavadadhi meM girate haiM / / para ke bhAva na chUnA cetana / bhavaduHkha hogA dUnA cetana / / 2 / / binA AjJA kucha mata lo tuma / mata corI kA pApa karo tuma / / zreSTha mahAvrata acaurya dhArA / nija svarUpa ko zuddha vicaaro||3|| para kA grahaNa mahAvrata ghaatk| nijasvabhAva hI shivsukhdaayk| zuddha acaurymhaavrtdhaarii| ve hI sacce bhavadaHkhahArI / / 4 / / (soraThA) vrata acaurya kA bhAva, jAge mere hRdaya meN| ho jAU~ nirlobha, saMtoSAmRta pAnakara / / OM hrIM zrI acauryamahAvratadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svaahaa| 44
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna 19. zrIbrahmacaryamahAvratadhAraka munirAja pUjana jayamAlA (dohA) vrata acaurya ura dhArakara, tyAga karU~ paradravya / Atmadravya kI prApti kA, hai merA mantavya / / (tATaka) jo ratnatraya dhArI hote dhAraNa karate haiM muni bheSa / ve sAtA meM rAga na karate nahIM asAtA meM hai dveSa / / 1 / / aTThAIsa mUla guNadhArI teraha vidha cAritra saMyukta / dharmadhyAna phira zakladhyAna meM lIna sumuni hote bhavamukta / / 2 / / zukladhyAna avikalpalIna muni ko hotA hai kabhI na baMdha / saMvara pUrvaka karma nirjarA kara ho jAte haiM nibaMdha / / 3 / / maraghaTa ho yA mahala sabhI sama iSTa aniSTa na raag-dvess| nija svarUpa ko hI dhyAte haiM aisA hotA muni kA veza ||4|| vana parvata upavana saritA taTa taru tala meM hI karate vaas| bhavya digaMbara nagna svamudrA vItarAgatA inake pAsa / / 5 / / AhArAdika samaya ayAcaka vRtti dhArate haiM muniraaj| tana se bhI nirmamatva hokara siddha kiyA karate nija kAja / / 6 / / mahAvratI ye acauryavrata ke dhArI inako satat prnnaam| inake caraNoM kI raja nija mastaka para dhArU~ AThoM yAma / / 7 / / bhAvaliMga dhArI muniyoM kI hRdaya gUMjatI jaya jayakAra / aisA hI muniveSa dhArakara maiM bhI ho jAU~ bhavapAra ||8|| mokSaprApti ke lie tapasyA kA na lobha karate munirAja / ve to mokSasvarUpI hI haiM parama anicchuka haiM RSirAja / / 9 / / OM hrIM zrI acauryamahAvratadhArakamunirAjAya jayamAlA pUrNAr2yA nirvapAmIti svaahaa| (vIra) prabho acauryamahAvrata kI maiMne pUjana kI harSita ho| muni bana rAga-dveSa saba nAyU~ antara mana se pulakita ho / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet (dohA) brahmacarya nizcaya sahita, zrI arahaMta mahAna / brahmacarya mahAvrata, hI hai zreSTha pradhAna / / 1 / / Atmabrahma meM ramaNa hI, karatA nija kalyANa / mahAzIla guNavAna hI, pAte pada nirvANa / / 2 / / brahmacaryavrata zreSTha kI, pUjana karU~ mahAna / zIla svabhAvI sUrya pA, karU~ AtmakalyANa / / 3 / / OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAja atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (vIra) brahmacarya jala pAkara prANI karatA hai nija para upakAra / janma jarAdika roga nAzakara pAtA sukha amaratva apAra / / brahmacaryavrata kA dhArI hI mahAvratI mani hotA hai| pUrNa zIlaguNa se bhUSita ho mahAzIlapati hotA hai||1|| OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svAhA / brahmacarya caMdana kI mahimA se jo zobhita hotA hai| kAmavAsanA se palabhara bhI kabhI na duSita hotA hai / / brahmacaryavrata kA dhArI hI mahAvratI muni hotA hai| pUrNa zIlaguNa se bhUSita ho mahAzIlapati hotA hai / / 2 / / OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svAhA / brahmacarya ke akSata taMdula haiM akhaMDa guNa ke bhaMDAra / akSayapada kI prApti karAte dete haiM AnaMda apAra / /
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna brahmacaryavrata kA dhArI hI mahAvratI muni hotA hai| pUrNa zIlaguNa se bhUSita ho mahAzIlapati hotA hai / / 3 / / OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svAhA / brahmacarya ke puSpa zIlamaya hI kaMdarpa darpa hrte| parama zIlaguNa ke bhaMDArI hI AnaMda atula varate / / brahmacaryavrata kA dhArI hI mahAvratI muni hotA hai| pUrNa zIlaguNa se bhUSita ho mahAzIlapati hotA hai||4|| OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| brahmacarya ke anubhavazAlI sucaru prApta jo karate haiN| kSudhAroga kI cira pIr3A antarmuhUrta meM harate haiN|| brahmacaryavrata kA dhArI hI mahAvratI muni hotA hai| pUrNa zIlaguNa se bhUSita ho mahAzIlapati hotA hai / / 5 / / OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| brahmacarya ke dIpa prabhAmaya antara meM prakAza krte| kevalajJAnalabdhi pAne ko sarva kuzIla trAsa harate / / brahmacaryavrata kA dhArI hI mahAvratI muni hotA hai| pUrNa zIlaguNa se bhUSita ho mahAzIlapati hotA hai||6|| OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| brahmacarya kI dhUpa dhyAnamaya aSTakarma kSaya karatI hai| mahAzIla ke lAkha curAsI uttara gaNa ura dharatI hai| brahmacaryavrata kA dhArI hI mahAvratI muni hotA hai| pUrNa zIlaguNa se bhUSita ho mahAzIlapati hotA hai||7|| OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| brahmacarya rUpI taruvara hI mahAmokSaphala kA daataa| jo pA letA vahI jIva dhruva siddha svapada sAdara pAtA / / brahmacaryavrata kA dhArI hI mahAvratI muni hotA hai| pUrNa zIlaguNa se bhUSita ho mahAzIlapati hotA hai||8|| OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| brahmacarya ke arghya bhAvamaya tumheM samarpita haiM jinadeva / pada anarghya svayameva prApta hotA hai binA zrama ke svayameva / / zrI brahAcaryamahAvratadhAraka munirAja pUjana brahmacaryavrata kA dhArI hI mahAvratI muni hotA hai| pUrNa zIlaguNa se bhUSita ho mahAzIlapati hotA hai||9|| OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / avili zIla saMbaMdhI aSTAdazasahasadoSa rahita (vIra) doSa acetana strI ke traya kaThora komala sparza citra / tInakaraNa kRta, kArita, anumodana, domana, vaca yoga sacitra / / 1 / / pA~coM iMdriya, bhaya, AhAra, parigraha, maithuna, saMjJAcAra / dravya-bhAva, dose guna lo to sAta zataka aru bIsa vikAra / / 2 / / cetana strI tIna, karaNatraya, tIna yoga aru paMceMdriya / saMjJA cAra, kaSAya solaha, dravya-bhAva do saba sakriya / / 3 / / inheM guNAkara jor3o to sataraha sahasra do sau assii| saba mila doSa zIla ke aSTAdaza sahasra hai duHkhamaya hI / / 4 / / ina saba doSoM ko kSaya karake parama brahma meM rama jaauuN| zuddha zIlaguNa prakaTAne ko zuddhaAtmA hI dhyaauuN||5|| OM hrIM zrI aSTAdazasahasradoSarahitabrahmacaryamahAvratadhArakamunirAjAya arghya nirvapAmIti svaahaa| aSTAdaza sahasa zIlaguNa aSTAdaza sahasra zIlaguNa bheda jAna lo bhliiprkaar| dasa lakSaNa, prANI saMyama aru paMceMdriya saMyamasAra / / 1 / / saMjJA cAra gupti tIna aru tIna karaNa saba guNA kro| aSTAdaza sahasra zIlaguNa mahAsAdhu bana grahaNa karo / / 2 / / OM hrIM zrI aSTAdazasahasadoSarahitabrahmacaryamahAvratadhArakamanirAjAya arghya nirvapAmIti svaahaa| caurAsI lAkha uttara guNa paramottama pAvana uttara guNa haiM caurAsI lAkha prkaar| hiMsAdika ikkIsa doSa, vyatikrama Adika haiM cAra vikAra / / 1 / / pRthvI Adika chaha, dvaya, traya, cau, paMceMdriya jucAra, mila ds| inheM guNA karane se hote ATha sahasra cAra sau basa / / 2 / / 46
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 ratnatraya vidhAna dasa virAdhanA zIla guNA karane se bheda curAsI hjaar| dasa AlocanA doSa se guna lo ATha lAkha cAlIsa hajAra / / 3 / / zuddhirUpa prAyazcitta dasa se guna lo to caurAsI lAkha / yahI zIla ke uttara guNa haiM zrI sarvajJa kathana vikhyAta / / 4 / / lAkha curAsI uttara guNa pAne kA satata prayatna karU~ / sakala mahAvrata samyak pAlU~ sarva doSa sampUrNa harU~ || 5 || OM hrIM zrI caurAsI lAkhauttaraguNasampanna munirAjAya anarghyapadaprAptaye arghyaM nirvapAmIti svaahaa| mahArghya ( cAndrAyaNa ) kAma - bhoga bhavabaMdhana kAraka haiM prabho / kAmabANa se pIr3ita hU~ maiM he vibho // 1 // bhoga sarpa sama jAna bhoga sAre tajU~ / upabhogoM kI icchA taja nija ko bhajU~ / / 2 / / paMceMdriya sukha kI abhilASA tyAga dU~ / kAmabhAva jAge to usameM Aga dU~ || 3 || zIla svabhAva bhAva meM hokara saMyamita / iMdriyasaMyama prANIsaMyama ho amita ||4|| Atmabrahma meM caryA hI hai brahmacarya / yahI zIlaguNa sabhI guNoM meM zreSThavarya // 5 // kAma - bhoga baMdhana vikAra se rIta lU~ / Atmazakti se kAmabhAva saba jIta lU~ / / 6 / / parama zreSTha saMyama ho prabhu ura meM aTUTa / brahmacarya kA satata piU~ maiM amRta ghU~Ta / / 7 / / (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, zIla svabhAva saheja / nija bala se pAU~ prabho, brahmacarya kA teja / / OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye mahArghyaM nirvapAmIti svAhA / 47 zrI brahmacaryamahAvratadhAraka munirAja pUjana jayamAlA (vijAta) calI pavana aba svazIlavAlI to Ao isako gale lagAe~ / svazIla kA hI svarUpa nirakheM vibhAvabhAvoM ko dUra bhagAe~ / / 1 / / vimoha vibhrama kA cakra tor3eM azuddhabhAvoM se mukha ko modd'eN| jo milake cAroM kaSAya Ae~ to hama na inase kabhI ThagAe~ || 2 || abhakSyabhakSaNa se bacake aba to anIti anyAya naSTa kara deN| mahAnacaitanya bhAvanA ko satata niraMtara sadA jagAe~ || 3 || ye pA~coM pApoM kI vAsanAe~, ye saptavyasanoM kI kAmanAe~ / agara ye apane hI pAsa Ae~ to bhaya se bilakula na DagamagAe~ / / 4 / / ye rAga-dveSoM ke jo mahala haiM inheM dharAzAyI karanA hogaa| vikAra gina-ginake kSaya kareM hama inheM rasAtala meM hI DubAe~ / / 5 / / 93 nahIM ho ekAntabhAva ura meM na koI ajJAna ho hRdaya meM / ho svaccha aMtara hamArA nirmala svajJAna dIpaka hI jagamagAe~ / / 6 / / na kAmabandhana, na bhogabandhana, ke bhAva jAgeM hRdaya meM svAmI / ho zIlaguNa se svayaM suzobhita, banU~ he prabhujI maiM mokSagAmI // 7 // OM hrIM zrI brahmacaryamahAvratadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye jayamAlA pUNArghyaM nirvapAmIti svAhA / ( vIra ) brahmacaryavrata kI pUjana kara paraMbrahma kA dhyAna huA / zIlabhAva kI mahimA AI rAgabhAva avasAna huA / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArUM divya digaMbaraveza / / puSpAJjaliM kSipet Wan
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20. zrI aparigrahamahAvratadhAraka munirAja pUjana ( dohA ) ratnatrayadhArI sumuni, aparigraha ke nAtha / pUrNa anicchuka bhAva se, banate sumuni svanAtha / / maiM bhI aparigrahI banU~, icchAe~ dU~ tyAga / ekamAtra nija caitanya se hI ho anurAga / / aparigraha pUjana karU~, mUrchA kara avasAna / taja caubIsoM parigraha, banU~ sumuni guNavAna / / OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAja atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / ( jogIrAsA ) aparigraha kA nIra sunirmala janma - mRtyu duHkha haratA / icchAoM ko jaya karake muni AnaMdAmRta bharatA / / mahAvratImuni aparigraha se hI pahacAne jAte / antara-bAhya parigraha tyAgI hI nija zivapada pAte / / 1 / / OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svAhA / aparigraha kA zItala caMdana hI bhavatApa vinAzaka / icchAoM ko jaya karatA hai nirmala svapara prakAzaka / / mahAvratImuni aparigraha se hI pahacAne jAte / antara-bAhya parigraha tyAgI hI nija zivapada pAte / / 2 / / OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svAhA / aparigraha ke anupama akSata akSayapada ke daataa| jo bhI inako pA letA vaha bhavasAgara tara jAtA / / 48 zrI aparigrahamahAvratadhAraka munirAja pUjana mahAvratImuni aparigraha se hI pahacAne jAte / antara-bAhya parigraha tyAgI hI nija zivapada pAte ||3|| 95 OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svAhA / aparigraha ke puSpa anUThe paramazIla guNadAtA / kAmabANa ke vidhvaMsaka haiM pada niSkAma pradAtA / / mahAvratImuni aparigraha se hI pahacAne jAte / antara-bAhya parigraha tyAgI hI nija zivapada pAte ||4|| OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svAhA / aparigraha ke anubhavarasamaya pAvana sucaru caDhAU~ / pUrNa nirAhArI ho jAU~ zivasukha srota sjaauuN|| mahAvratImuni aparigraha se hI pahacAne jAte / antara- bAhya parigraha tyAgI hI nija zivapada pAte ||5|| OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svAhA / aparigraha ke dIpa jyotimaya antara madhya sa~joU~ / taja mithyAtva ekAntavAda ko samyagjJAnI hoU~ / / mahAvratImuni aparigraha se hI pahacAne jAte / antara-bAhya parigraha tyAgI hI nija zivapada pAte || 6 || OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svAhA / aparigraha kI dhUpa dhyAnamaya AThoM karmavinAzaka / detI hai AnaMda atIMdriya lokAloka prakAzaka / / mahAvratImuni aparigraha se hI pahacAne jAte / antara-bAhya parigraha tyAgI hI nija zivapada pAte / / 7 / / OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svAhA / aparigraha ke phala lAU~ zuddha mokSaphala pAU~ / kSaya saMsArabhAva kara sArA zivasukha hRdaya sajAU~ / / mahAvratImuni aparigraha se hI pahacAne jAte / antara-bAhya parigraha tyAgI hI nija zivapada pAte // 8 // OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svAhA / aparigraha ke arghya jJAnamaya maiM bhI nAtha banAU~ / pada anarghya kI garimA pAU~ tribhuvanapati bana jAU~ / /
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna mahAvratImuni aparigraha se hI pahacAne jAte / antara-bAhya parigraha tyAgI hI nija zivapada pAte / / 9 / / OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| adhyAvali caudaha aMtararaMga parigraha rahita munirAja (vIra) ika mithyAtva, veda tIna, hAsyAdika chaha, krodhAdika cAra / aMtaraMga ke yahI parigraha caudaha ghora mahAduHkhakAra / / sabhI parigraha aMtaraMga ke tyAD he prabhu bhalIprakAra / inako tyAge binA na koI bhI muni hotA hai avikAra / / 1 / / OM hrIM zrI aMtaraMgacaturdazaparigrahavihInaaparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya arghya nirvapAmIti svaahaa| dasa bAhya parigraha rahita munirAja kSetra, vAstu, dhana, dhAnya, dAsa, dAsI, paza,yAna va shaiyyaasn| vastra tathA bhojana ye saba mila bAhya parigraha dasa lo gina / / inako tyAge binA digaMbara mani hotA na kabhI nigraMtha / inake prati kucha rAga na ho ura inheM tyAga pAlo zivapaMtha / / 2 / / OM hIM zrI bAhyadazaparigrahavihInaaparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya arghya nirvapAmIti svaahaa| samasta caubIsa parigraha rahita munirAja aMtaraMga ke caudaha bAhya parigraha dasa tyAgI munirAja / satata anicchuka aparigrahI zakti se pAte nija padarAja / / ina caubIsa parigraha ke tyAgI hote haiM muni prtyek| unako to basa dhyAna yogya hai traikAlika dhrava AtmA ek||3|| OM hrIM zrI caturvizantiparigrahavihInaaparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya ayaM nirvapAmIti svAhA / mahAr2yA (dohA) bhavaduHkhanAzaka zreSTha hai, aparigraha kI riit| banU~ anicchuka he prabho, sakala parigraha jIta / / zrI aparigrahamahAvratadhAraka munirAja pUjana (mattasavaiyA-naI cAla meM) merA cetana apane hI ghara meM bar3I zAna se dekho rahatA hai| nija anubhavarasa nita pItA hai samarasa saritA meM bahatA hai / / 1 / / rAgoM kA rAga nahIM ura meM, Asrava kA bhAva nahIM ura meN| saMvara kI mahimA se zobhita nirjarAbhAva meM rahatA hai / / 2 / / mohAdi bhAva jaya kara legA karmAdi roga kSaya kara legaa| Ananda atIMdriya dhArA pA apane meM harSita rahatA hai / / 3 / / sArA saMsAra vinazvara hai tana dhana yauvana bhI nazvara hai| dhruva to kevala hai zuddhAtmA yaha ciMtana karatA rahatA hai / / 4 / / samyak munivrata ye dhAregA apanI chavi satata nihaaregaa| pariSaha upasargajayI banakara dukhar3e sama hokara sahatA hai / / 5 / / paradravyoM kA rAga nahIM parabhAvoM meM anurAga nhiiN| yaha to vibhAva kA tyAgI bana nija zuddha bhAva hI gahatA hai / / 6 / / yaha muktibhavana meM jAegA siddhoM se hI btiyaaegaa| bhavabhaya rAgoM ke mahala sabhI yaha palabhara meM hI DhahatA hai||7|| (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, vrata aparigraha zreSTha / banU~ anicchuka he prabho, tajUM parigraha neSTha / / OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svAhA / jayamAlA (vIra) aparigrahadhArI munivara hI kSaya karate haiM cAra kaSAya / nau kaSAya aru solaha mila paccIsa bheda pratikSaNa duHkhadAya / / 1 / / jaba taka ye ura meM rahatI haiM taba taka hotA jJAna nahIM / cAra caukaDI naSTa kie bina hotA kevalajJAna nahIM / / 2 / / anaMtAnubaMdhI kaSAyayuta krodha mAna mAyA aru lobha / ghora adhogati kI dAtA hai milatA bhavaduHkhadAyI kSobha / / 3 / /
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna 21. zrI paMcasamitidhAraka munirAja pUjana mithyAtva duSTa sattara kor3Akor3I sAgara kA karatA bandha / jo isako kSaya karatA usako samakita milatA pUrNa abandha / / 4 / / apratyAkhyAnAvaraNIyuta krodha mAna mAyA aru lobha / vrata dhAraNa karane meM bAdhaka hotI hai yaha bhavaduHkha kSobha / / 5 / / jo usako jaya kara letA hai pAtA ekdeshsNym| avirati jayakara harSita pAtA uttama svargAdika bina zrama / / 6 / / pratyAkhyAnAvaraNIyuta jo krodha mAna mAyA aru lobha / yaha pramAda nA jAne detI yaha bhI detI bhavaduHkhakSobha / / 7 / / jo isako jaya kara letA hai vo mahAvratI ho jAtA hai| pUrNa dezasaMyama pAlana sarvArthasiddhi taka jAtA hai||8|| agara saMjvalana kaSAyayuta hai krodha mAna mAyA aru lobha / kSINa kaSAya na hone detI naSTa nahIM hotA bhavamokSa / / 9 / / jo isako jaya kara letA hai moha kSINa phala pAtA hai| kevalajJAna pragaTa karatA hai nijAnaMda ura lAtA hai||10|| (dohA) aparigraha vrata dhArakara, jItU sarva kssaay| cAra caukar3I naSTa kara, pAU~ pada sukhadAya / / OM hrIM zrI aparigrahamahAvratadhArakamunirAjAya jayamAlA pUrNArya nirvapAmIti svAhA / (vIra) aparigraha kI pUjana kara merA mana ho gayA prasanna / pUrNa anicchuka bana kara svAmI ho jAU~ zivasukha sampanna / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha updesh| nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digambaraveza / / puSpAMjaliM kSipet Wan (vIra) paMcasamitiyoM kA paramAdara karanA hai mani kA krttvy| parama ahiMsAdharma pAlane kA yadi ura meM hai mantavya / / 1 / / pahalI iryAsamiti dUsarI bhASAsamiti mahAsukharUpa / tRtIya eSaNAsamiti caturthama AdAnanikSepaNa guNarUpa / / 2 / / pratiSThApanA samiti pA~cavI dharma ahiMsA vRddhiMkara / ye hI pA~coM samiti pAlane meM munizrI rahate tatpara / / 3 / / maiM bhI inako pAlana karane kA avasara he prabhu paauuN| bhAva-dravya pUjana karake prabhu nija jJAyaka ko hI dhyaauuN||4|| OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpaMcasamitidhArakamunirAja atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpaMcasamitidhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpaMcasamitidhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (sakhI) saMyama jaladhArA laauuN| trayaroga sakala vinshaauuN|| prabhu paMcasamiti ura dhaaruuN| rAgAdika doSa nivaaruuN||1|| OM hIM zrI paMcasamitidhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| saMyamacaMdana ura laauuN| bhavaAtapa para jaya paauuN|| prabhu paMcasamiti ura dhaaruuN| rAgAdika doSa nivaaruuN||2|| OM hrIM zrI paMcasamitidhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| saMyama ke akSata pAvana / akSayapada dete dhana-dhana / / prabha paMcasamiti ura dhaaruuN| rAgAdika doSa nivArU~ / / 3 / / OM hrIM zrI paMcasamitidhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| 50
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 zrI paMcasamitidhAraka munirAja pUjana (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, pA~coM samiti vicAra / samyaka muni banakara prabho, karU~ AtmauddhAra / / 5 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpaMcasamitidhArakamunirAjAya mahAya~ nirvapAmIti svAhA / jayamAlA ratnatraya vidhAna saMyama ke puSpa sajAU~ / duHkha kAmabANa vinazAU~ / / prabhu paMcasamiti ura dhArU~ / rAgAdika doSa nivArU~ / / 4 / / OM hrIM zrI paMcasamitidhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svAhA / saMyama ke sucaru cddh'aauuN| prabhu kSudhAroga vinshaauuN|| prabhu paMcasamiti ura dhArU~ / rAgAdika doSa nivArU~ / / 5 / / OM hrIM zrI paMcasamitidhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svAhA / saMyama ke dIpa jlaauuN| mithyAtva moha vinshaauuN|| prabhu paMcasamiti ura dhArU~ / rAgAdika doSa nivArU~ / / 6 / / OM hrIM zrI paMcasamitidhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| saMyama kI dhUpa bnaauuN| vasukarmoM para jaya paauuN|| prabhu paMcasamiti ura dhArU~ / rAgAdika doSa nivArU~ / / 7 / / OM hrIM zrI paMcasamitidhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| saMyama ke sutaru ugaauuN| phala mokSa sadA ko pAU~ / / prabhu paMcasamiti ura dhArU~ / rAgAdika doSa nivArU~ / / 8 / / OM hrIM zrI paMcasamitidhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svAhA / saMyama kA arghya banAU~ / pada zreSTha anarghya su pAU~ / / prabhu paMcasamiti ura dhaaruuN| rAgAdika doSa nivaaruuN||9|| OM hrIM zrI paMcasamitidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / (mAnava) rAgoM kA doSa nahIM hai hai mAtra doSa cetana kaa| rAgoM se hI cipakA hai hai hoza na apane tana kA // 1 // bhavabhAvoM me hI rahakara karatA hai sadA ahita nij|| cAroM gatiyoM meM bahatA jIvaMtazakti bhUlA nija / / 2 / / saMsAra mahAduHkhasAgara yaha kaba taka pAra kregaa| anyAya anIti Adi kI durgati kaba kSAra karegA / / 3 / / saMyama kaba jAgRta hogA kaba taka pAra kregaa| avirati pramAda kI chAyA ko kaba taka nAza karegA / / 4 / / kaba taka mohAdi vijayakara nija kA zraddhAna kregaa| kaba apramatta hokara yaha nija meM hI vAsa karegA / / 5 / / cAroM kaSAya jayakara kaba thala moha kSINa paaegaa| kaba prabhu sarvajJa svapada pA kaivalyaprakAza karegA / / 6 / / kaba siddhapurI jAegA kaba siddha svapada paaegaa| AnaMda atIMdriya sAgara kaba ura meM pragaTAegA / / 7 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpaMcasamitidhArakamunirAjAya jayamAlApUrNAya~ nirvapAmIti svaahaa| (vIra) paMcasamiti kI pUjana karake jAgA hai ura meM ullAsa / yatnAcAra pUrvaka pAvU jAge ura meM drar3ha vizvAsa / / 1 / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddesh| nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digambaraveza / / 2 / / puSpAMjaliM kSipet mahAr2yA (tATaMka) samiti pramAdarahita hotI hai muni ke mana ko bhAtI hai| yatnAcAra sahita pravRtti hI samyak samiti kahAtI hai||1|| AtmA ke prati samyak pariNati ho vaha uttama samiti mahAna / nija paramAtmatattva meM ho lInatA vahI hai zreSTha pradhAna / / 2 / / kisI jIva ko raMca na pIr3A pahu~ce vahI samiti uttama / dayA svayaM hI pala jAtI hai dharma ahiMsA meM sakSama / / 3 / / gamanAdika meM pramAdarUpa hotI pravRtti nahIM aNubhara / muni rAgAdivibhAva tyAga rahate svadhyAna meM hI tatpara / / 4 / / 51
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22. zrI IsimitidhAraka munirAja pUjana (vIra) prAsukapatha para dina meM jUr3A pramANa dekha calate munirAja / sAvadhAna ho yatnapUrvaka gamanAgamana kareM RSirAja / / jIvoM kI rakSA karate haiM pAla IryAsamiti mhaan| maiM bhI pUjana karU~ vinaya se pAU~ nija cAritra mahAna / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIIryAsamimidhArakamunirAja atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIIryAsamimidhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIIryAsamimidhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhava vsstt| (sAra-jogIrAsA) jJAna parAga svajala pAkara prabhu nirmalatA ura laauuN| janma-jarA-maraNAdi roga hara parama zAnta ho jaauuN|| prathama IryAsamiti pAlakara samyak muni bana jaauuN| jUr3ApramANa' bhUmi lakhakara prabhu Age caraNa bddh'aauuN||1|| OM hrIM zrI IryAsamitidhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| zuddhajJAnarasa gaMdha prAptakara jinapada bhramara khaauuN| bhavajvara prabhu sampUrNa miTAU~ pUrNa zAntarasa paauuN|| prathama IryAsamiti pAlakara samyak muni bana jaauuN| jUDApramANa' bhUmi lakhakara prabhu Age caraNa bddh'aauuN||2|| OM hrIM zrI IryAsamitidhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| jJAnAkSata dhavalojjvala lAU~ jinapada agra cddh'aauuN| akSayapada pAne ko svAmI samyaka mani bana jaauuN|| prathama IryAsamiti pAlakara samyaka mani bana jaauuN| jUr3ApramANa' bhUmi lakhakara prabhu Age caraNa bddh'aauuN||3|| OM hrIM zrI IryAsamitidhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| 1. cAra hAtha zrI IryAsamitidhAraka munirAja pUjana jJAnapuSpa kI surabhi prApta kara kAmavyathA vinshaauuN| mahAzIla guNa prApti hetu maiM samyak muni bana jAU~ / / prathama IryAsamiti pAlakara samyak muni bana jaauuN| jUr3ApramANa' bhUmi lakhakara prabhu Age caraNa bar3hAU~ / / 4 / / OM hrIM zrI IryAsamitidhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| anubhavarasamaya jJAna sucaru pA parama tapta ho jaauuN| zuddha nirAhArIpada pAkara paramAmRtarasa paauuN|| prathama IyaryAsamiti pAlakara samyaka mani bana jaauuN| jUDApramANa' bhUmi lakhakara prabhu Age caraNa bddh'aauuN||5|| OM hrIM zrI IryAsamitidhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svAhA / jJAnadIpa se moha naSTakara Atmajyoti prkttaauuN| nija zaddhAtma tattva ko dhyAkara parama sukhI ho jaauuN|| prathama IryAsamiti pAlakara samyak muni bana jaauuN| jUDApramANa' bhUmi lakhakara prabhu Age caraNa bar3hAU~ / / 6 / / OM hrIM zrI IryAsamitidhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svAhA / jJAnadhUpa kI gaMdha anUThI bhAvamayI aba laauuN| aSTakarma kI ikazata ar3atAlIsa prakRti vinazAU~ / / prathama IryAsamiti pAlakara samyak muni bana jaauuN| jUDApramANa' bhUmi lakhakara prabhu Age caraNa bar3hAU~ / / 7 / / OM hrIM zrI IryAsamitidhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| jJAna svataru ke phala samabhAvI zakladhyAna dhara paauuN| mahAmokSaphala pAkara svAmI trilokAgra pada pAU~ / / prathama IryAsamiti pAlakara samyak muni bana jaauuN| jUDApramANa' bhUmi lakhakara prabhu Age caraNa bddh'aauuN||8|| OM hrIM zrI IryAsamitidhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| jJAnabhAva ke arghya banAU~ prabhu pada bheMTa cddh'aauuN| pada anarghya pAne ko zivapatha para caraNa bddh'aauuN| prathama IryAsamiti pAlakara samyak muni bana jaauuN| jUr3ApramANa' bhUmi lakhakara prabhu Age caraNa bddh'aauuN|||9|| OM hrIM zrI IryAsamitidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| 1. cAra hAtha 52
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 ratnatraya vidhAna mahAr2yA (vIra) dina meM jUr3ApramANa bhU lakha calanA IryAsamiti pradhAna / prAsuka bhU para hI paga rakhatA hotA kabhI na asAvadhAna / / 1 / / tIrthakSetra nirvANakSetra yA gurudarzana kA jAge bhAva / jAgRta IryAsamiti pAlakara lakhatA apanA AtmasvabhAva / / 2 / / kevala nija caitanya AtmA hI hai ArAdhana ke yogy| anya nahIM koI bhI hai para apane ArAdhana ke yogya / / 3 / / zuddhaAtmA kA cintana hI kevala eka prazaMsA yogya / zuddhaAtmA kI upAsanA hI mukti prAptihita karane yogya / / 4 / / nija caitanya teja upamA se rahita nirAkula zuddha sdaa| avaktavya hai svajJAna gocara pUrNa jJAnamaya zivasukhadA / / 5 / / samabhAvI sAmAyika se hI hotA jIvoM kA klyaann| sAmyabhAva hI muktibhAvanA kA hai sarvazreSTha sopAna / / 6 / / jaba bhava se thakAna lagatI hai taba hotA tattva vicaar| deha bhoga se udAsInatA hI taba hotI hai sAkAra / / 7 / / (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, IryAsamiti pradhAna / zuddhajJAna bala se prabho, pAU~ pada nirvANa / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIIryAsamitidhArakamunirAjAya mahAya~ nirvapAmIti svAhA / jayamAlA (soraThA) IryAsamiti prasiddha, parama ahiMsaka hai sdaa| gAU~ isake gIta, jaba taka munipada nA mile / / (mAnava vallabha ) sundara prabhAta jAgA hai jIvana meM pahalI baar| samakita kA sUrya ugA hai jIvana meM pahalI bAra / / 1 / / jptpvrtkirnnaavlisNgsNymhiidhuupsuhaayii| anubhavarasavAlI dhArA ura aMtara meM laharAyI / / 2 / / zrI IryAsamitidhAraka munirAja pUjana nirmala prakAza chAyA hai AyI hai mRdula bhaar| sundara prabhAta jAgA hai jIvana meM pahalI bAra / / 3 / / ratnatrayarUpI zivapatha ke maiMne darzana paae| pariNatinepalakapA~var3esvAgata meMsahaja bichaae||4|| aba dera na kucha bhI hogI ho jAU~gA bhvpaar| suMdara prabhAta jAgA hai jIvana meM pahalI bAra / / 5 / / iMdrAdika zIza jhukAte duMdubhiyA~ deva bjaate| jitane haiM siddhasabhI mila zivasukha se mujhesjaate||6|| AnaMda atIMdriya sAgara laharAtA bAraMbAra / suMdara prabhAta jAgA hai jIvana meM pahalI bAra / / 7 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIIryAsamitidhArakamunirAjAya jayamAlA pUrNAr2yA nirvapAmIti svaahaa| (vIra) pUjI IryAsamiti bhAva se dharma ahiMsaka pAyA zuddha / nija pariNAmoM ko sa~vArakara ho jAU~gA parama vizuddha / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddesh| nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digmbrvesh|| puSpAMjaliM kSipet indrAdi cakravartI ke vaibhava kA tanika na mAna / yaha tIna loka kI saMpatti dhUli sama lI hai jAna / / nirbhAra atIndriya cidghana AnaMdamUrti chavimAna / sukha-balayuta sahajAnaMdI darzanamaya jJAnanidhAna / / apane svarUpa kA mujhako AyA hai nirmala bhAna / mAtA merI jinavANI haiM pitA vIra bhagavAna / / 53
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23. zrI bhASAsamitidhAraka munirAja pUjana (soraThA) bhASAsamiti vicAra, mauna rahU~ svAmI sdaa| karkaza bhASA hAsya, paranindA pezanya' taja / / vacanoM ke dasa doSa, sabhI pApasaMyukta haiN| hita mita priya vaca zuddha, asaMdigdha bolU~ sdaa|| pUjana karU~ vizuddha, bhASAsamiti mahAna kii| saMzayanAzaka zabda, hI ucarU~ mukha se prabho / / OM hIM zrI paramaahiMsAmayIbhASAsamimidhArakamunirAja atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIbhASAsamimidhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthaapnm| OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIbhASAsamimidhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhava vsstt| (gItikA) moha kSayakartA susamyak jala jinAgama se milaa| janma-mRtyu-jarA vinAzaka jJAnaambuja' ura khilaa|| prabho bhASAsamiti pAlU~ mauna hokara srvdaa| agara bolU~ to svahita-mita-priya vacana bolU~ sadA / / 1 / / OM hrIM zrI bhASAsamitidhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| mohajvAlA vinAzaka caMdana jinAgama se milaa| bhavAtApa vinAzakartA jJAnaravi ura meM jhilaa|| prabho bhASAsamiti pAlU~ mauna hokara srvdaa| agara bolU~ to svahita-mita-priya vacana bolU~ sadA / / 2 / / OM hIM zrI bhASAsamitidhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svAhA / mohakSaya ke hetu akSata guNa jinAgama se milaa| svapada akSaya prApta karane ko svabala ura meM khilaa|| 1. cugalI karanA 2. kamala zrI bhASAsamitidhAraka munirAja pUjana prabho bhASAsamiti pAlU~ mauna hokara srvdaa| agara bolU~ to svahita-mita-priya vacana bolUM sadA / / 3 / / OM hIM zrI bhASAsamitidhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| mohanAzaka puSpa pAvana zrI guruvara se mile| kAmabANa vinAzakartA pUjya munivara bhI mile / / prabho bhASAsamiti pAlU~ mauna hokara srvdaa| agara bolU~ to svahita-mita-priya vacana bolUM sadA / / 4 / / OM hIM zrI bhASAsamitidhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svAhA / mohanAzaka sucaru rasamaya zrI guruvara se mile| kSudhAroga vinAzakartA pUjya munivara bhI mile / / prabho bhASAsamiti pAlU~ mauna hokara srvdaa| agara bolU~ to svahita-mita-priya vacana bolU~ sadA / / 5 / / OM hIM zrI bhASAsamitidhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| mohanAzaka svadIpaka jyoti guruvara se milii| usI kSaNa kaivalya pAne kI subelA ura jhilii|| prabho bhASAsamiti pAlU~ mauna hokara srvdaa| agara bolU~ to svahita-mita-priya vacana bolaeN sdaa||6|| OM hIM zrI bhASAsamitidhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svAhA / karmanAzaka dhUpa pAvana zrI guruvara se mile| aSTakarma vinAza kI vidhi jinezvara se hI milii|| prabho bhASAsamiti pAlU~ mauna hokara srvdaa| agara bolU~ to svahita-mita-priya vacana bolU~ sadA / / 7 / / OM hrIM zrI bhASAsamitidhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| mohahara phala muktidAtA zrI guruvara se milii| mokSasaukhya pradhAna adhipati prabhu jinezvara bhI mile / / prabho bhASAsamiti pAlU~ mauna hokara srvdaa| agara bolU~ to svahita-mita-priya vacana bolU~ sadA / / 8 / / OM hrIM zrI bhASAsamitidhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svAhA / mohanAzaka arghya kI vidhi zrI guruvara se milii| pada anarghya mahAna pAne kI kalA ura meM jhilii||
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI bhASAsamitidhAraka munirAja pUjana 108 ratnatraya vidhAna prabho bhASAsamiti pAlU~ mauna hokara sarvadA / agara bolU~ to svahita-mita-priya vacana bolU~ sadA / / 9 / / OM hrIM zrI bhASAsamitidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| mahAr2yA (upajAti) kautUhalI bana marakara bhI cetana, zuddhAtmA nija apanI parakha lo| zAzvata sukhoM kI yadi cAha hai to, apane anaMtoM guNa tuma nirakha lo|| (vIra) bhASAsamiti pAlane vAle hI hote haiM zrI munirAja / hita mita bhASA athavA mahAmaunadhArI hote RSirAja / / 1 / / nahIM mokSa kA rAga hRdaya meM nahIM baMdha ke prati hai dveSa / nispaha nirmamatva haiM sabase bAhyAntara nigraMtha svaveza / / 2 / / saba prakAra ke antarAya ko TAla liyA karate bhojana / tatkSaNa mauna vanoM meM jAte ho jAte nija dhyAna magana / / 3 / / koI arghya utAre gAlI de yA asi se kare prhaar| to bhI munivara samabhAvI raha karate vastusvarUpa vicAra / / 4 / / uttama madhyama jaghanya karate kezaloca Agama anusaar| prAsuka bhU para rAtrizayana kucha adaMtadhovana hI zrRMgAra / / 5 / / Adi-Adi guNa anaMta bhUSita ratnatrayadhArI mhaaraaj| eka divasa pA hI lete haiM nija bala se hI nija padarAja / / 6 / / (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, bhASAsamiti mahAna / mahAmauna guNa prAptakara, karU~ AtmakalyANa / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIbhASAsamitidhArakamunirAjAya mahAya' nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (mAnava) kalyANa cAhate ho to hita mita priya bhASA bolo| hitakArI sAmyabhAvarasa apane aMtara meM gholo / / 1 / / rAgAdibhAva se bacakara rahanA tuma mere cetana / para pariNati ke bahakAve meM tuma mata AnA cetana / / 2 / / nija pariNati ke kahane meM tuma calanA satat niraMtara / samyaktvabhAvanA bhAnA ura bhedajJAna hI dRr3ha kara / / 3 / / jaba samakitanidhi mila jAe to nija kA anubhava krnaa| cAritra svarUpAcaraNI apane antara meM dharanA / / 4 / / phira saMyama kA ratha Ae to usa para jhaTa car3ha jaanaa| saptama-SaSTama meM rahakara zivapatha para svaratha bar3hAnA / / 5 / / zreNI car3hane kI belA kA ho bahumAna hRdaya meM / tuma yathAkhyAta pAoge jAoge Atmanilaya meM / / 6 / / ghAtiyA cAra kSaya karake arahaMta dazA pA loge| phira kSaya aghAtiyA bhI kara nijasiddha svapada jheloge||7|| jaya-gAna tumhArA gAe~ge indrAdika sura kinnara / basa eka bAra to kara lo ratnatrayabhakti dhyAnadhara / / 8 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIbhASAsamitidhArakamunirAjAya jayamAlA pUrNAr2yA nirvapAmIti svaahaa| (vIra) bhASAsamiti pUjakara maiMne jAna liyA hai mauna mahattva / dhIre-dhIre prabho avatarita ho jAegA zuddha samatva / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digambaraveza / / puSpAMjaliM kSipet 55
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24. zrI eSaNAsamitidhAraka munirAja pUjana (caupaI) zaddha eSaNAsamimita pradhAna | pAlana karate samani mahAna / / sutapa vRddhi hita leM AhAra / antarAya doSa saba TAra / / tajate uddezika AhAra / nahIM rasoM ke prati hai pyAra / / bhojana prAsuka zuddha prazasta / lete tajakara rAga samasta / / nahIM yAcanA karate bhuul| chaThe-sAtaveM jhUlA jhUla / / yahI eSaNA samiti vizuddha / pUjana karake banU~ vizuddha / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIeSaNAsamimidhArakamunirAja atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIeSaNAsamimidhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIeSaNAsamimidhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhava vsstt| (mAnava ) kaivalyacaMdra se nirmala jala pAU~ Aja supAvana / janmAdi rogatraya nAroM nijapura jAU~ manabhAvana / / eSaNAsamiti pAlU~ maiM samyak he antryaamii| TAlU~ saba doSa chayAlIsa AhAra heta he svAmI / / 1 / / OM hrIM zrI eSaNAsamitidhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svAhA / kaivalyacaMdra caMdana kA nanhA sA tilaka lgaauuN| bhavajvara hara zItalatA ko maiM apane hRdaya basAU~ / / eSaNAsamiti pAlU~ maiM samyak he antryaamii| TAlU~ saba doSa chayAlIsa AhAra hetu he svAmI / / 2 / / OM hrIM zrI eSaNAsamitidhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| kaivalyajJAna akSata se kSata bhAvamaraNa ho jaataa| akSayapada mila jAtA hai jiya AtmazaraNa pA jaataa|| zrI eSaNAsamitidhAraka munirAja pUjana eSaNAsamiti pAlU~ maiM samyak he antryaamii| TAlU~ saba doSa chayAlIsa AhAra heta he svAmI / / 3 / / OM hrIM zrI eSaNAsamitidhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| jaba kevalajJAnapuSpa kI dhruva gaMdha hRdaya ko bhAtI hai| cira kAma nAza ho jAtA AtmA svazIla pAtI hai|| eSaNAsamiti pAlU~ maiM samyaka he antryaamii| TAlU~ saba doSa chayAlIsa AhAra hetu he svAmI / / 4 / / OM hrIM zrI eSaNAsamitidhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svAhA / kaivalyajJAna ke caru hI cira tRpti pradAyaka pAvana / haiM kSadhAroga vidhvaMsaka gaNadhara RSi ke manabhAvana / / eSaNAsamiti pAlU~ maiM samyaka he antryaamii| TAla~ saba doSa chayAlIsa AhAra heta he svAmI / / 5 / / OM hrIM zrI eSaNAsamitidhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| kaivalyajJAna ke dIpaka ura meM prakAza bharate haiN| mithyAtva mohatama pUrA palabhara meM hI harate haiN| eSaNAsamiti pAlU~ maiM samyak he antryaamii| TAlU~ saba doSa chayAlIsa AhAra heta he svAmI / / 6 / / OM hrIM zrI eSaNAsamitidhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| kaivalyajJAna kI pAvana dhyAna dhUpa shivdaayii| vasUkarma jalA detI hai jo haiM anaMta du:khdaayii|| eSaNAsamiti pAlU~ maiM samyaka he antryaamii| TAlU~ saba doSa chayAlIsa AhAra hetu he svAmI / / 7 / / OM hrIM zrI eSaNAsamitidhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| kaivalyajJAnataru phala hI hai mahAmokSa phldaataa| nija jJAnAnaMda svarUpI phala dete zruta vikhyaataa|| eSaNAsamiti pAlU~ maiM samyak he antryaamii| TAla saba doSa chayAlIsa AhAra hetu he svAmI / / 8 / / OM hrIM zrI eSaNAsamitidhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| kaivalyajJAna ardhyAvali hai guNa anaMtamaya uttama / padavI anarghya dene meM sampUrNatayA hai sakSama / /
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna eSaNAsamiti pAlU~ maiM samyak he antaryAmI / TAlU~ saba doSa chayAlIsa AhAra hetu he svAmI / / 9 / / OM hrIM zrI eSaNAsamitidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghyaM nirvapAmIti svaahaa| ( zArdUlavikrIr3ita ) samyagdarzana zuddha prApta karake jina muni banU~ he prabho / pAlU~ maiM eSaNAsamiti samyak anubhUti nija kI karU~ / / 1 / / maiM to he prabhu zuddha jJAna bhojana pAU~ svapara jJAnamaya / para kA bhI kalyANa karU~ svAmI nigraMtha hokara abhI / / 2 / / ( vIra ) 112 sarva eSaNAdoSa tyAgakara hI lete munivara AhAra / uddezika' bhojana taja dete vApasa jAte bina AhAra / / 3 / / solaha udgamadoSa aura utpAdana ke haiM solaha doSa / azanadoSa dasa bhI taja dete tajate cAra eSaNAdoSa ||4|| ye saba doSa TAlate munivara taba lete prAsuka AhAra / aMtarAya ho jAtA koI to taja dete haiM AhAra / / 5 / / doSa jAnate haiM AhAra grahaNa ko zrI muni haiM avikAra / nirAhAra pada pAne ko utsuka rahate haiM ve hara bAra / / 6 / / (dohA) mahA arghya arpaNa karU~, parama vinaya se Aja / doSa eSaNA tyAgate, vItarAga munirAja / / OM hrIM zrI parama ahiMsAmayIeSaNAsamitidhArakamunirAjAya mahArghyaM nirvapAmIti svAhA / 1. udiSTa jayamAlA (mAnava) rajanI ke a~dhiyAre ko dinakara ujiyAlA nAze / cetana jAgRta ho jAe apanA svarUpa jaba bhAse // | 1 || karmoM kI kar3iyA~ TUTeM dhvaja samayasAra phhraae| Ananda atIndriya dhArA pratiphala pratikSaNa laharAe // 2 // 2. bhojana 57 zrI eSaNAsamitidhAraka munirAja pUjana 113 pariNati nija pIche daur3e nita A~kha-micaulI khele / to yaha caitanya svarUpI apanI bA~hoM meM le le || 3 || bhavasAgara kSaya ho jAe jaba samayasAra nija dhyAe / apane svabhAva ke bala se apane meM pUrNa samAe ||4|| jitane bhI siddha hue haiM yA jo AgAmI hoNge| apane svabhAva sAdhana kA bala pAkara hI ve hoMge // 5 // saMyamita jIva jo hote ve hI zivasukha pAte haiM / atikramaNa kiyA karate jo ve hI bhavaduHkha pAte haiM / / 6 / / aparAdha nahIM hogA to phira prAyazcitta kyoM hogA / atikramaNa nahIM hogA to pratikramaNa kaho kyoM hogA / / 7 / / avirati kA doSa nahIM to phira pratyAkhyAna karU~ kyoM / maiM svayaM tIrthapati jinasama to karU~ tIrthayAtrA kyoM ||8|| paripUrNa jJAna kA sAgara to phira ajJAna harU~ kyoM / atisaraNa nahIM hai to phira bolo pratisaraNa karU~ kyoM / / 9 / / nindA garhA jo bhI ho vaha mujhameM nahIM milegI / avilaMba calU~ zivapatha para to paMcama svagati milegI / / 10 / / maiM amRtakuMDa pUrA hU~ viSakumbha sa~bhAla dharU~ kyoM / maiM mukta svarUpa sadA se bhavamAra vizAla harU~ kyoM / / 11 / / OM hrIM zrIparama ahiMsAmayIeSaNAsamitidhArakamunirAjAya jayamAlA pUrNArghyaM nirvapAmIti svAhA / (vIra ) samiti eSaNA pUjana karake parama tRpta maiM ho jAU~ / samyakvidha se banU~ nirAhArI maiM pUrNa saukhya pAU~ / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digambaraveza / / puSpAMjaliM kSipet Wan
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25. zrI AdAnanikSepaNasamitidhAraka munirAja pUjana (vidhAtA) samiti AdAnanikSepaNa pAlate vItarAgI muni| kamaMDala zAstra pIchI ko uThAte aura dharate muni / / 1 / / yatna se grahaNa karate haiM yatna se hI inheM dharate / pramAda rahita hokara ke kriyA samyak sahaja karate / / 2 / / bhAvapUrvaka karU~ pUjana samiti aadaannikssepnn| pUrNa saMyama hRdaya dhArU~ karU~ zuddhAtma kA cintana / / 3 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIAdAnanikSepaNasamitidhArakamunirAja atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIAdAnanikSepaNasamitidhArakamanirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIAdAnanikSepaNasamitidhArakamunirAja atra mama sannihito bhvbhvvsstt| (vidhAtA) jJAnamaya bhAvanA vAlA svajala prabhu zIghra laauuNgaa| Apake caraNa meM arpita karU~gA duHkha miTAU~gA / / sadA pAlU~ prabho samyak samiti AdAnanikSepaNa / uThAU~ yA dharU~ vastu pramAdoM se rahita usa kSaNa / / 1 / / OM hrIM zrI AdAnanikSepaNasamitidhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| jJAnamaya bhAvanA caMdana hRdaya meM prabhu sjaauuNgaa| tApa saMsAra kA hara kara hRdaya zItala banAU~gA / / sadA pAlU~ prabho samyak samiti AdAnanikSepaNa / uThAU~ yA dharU~ vastu pramAdoM se rahita usa kSaNa / / 2 / / OM hrIM zrI AdAnanikSepaNasamitidhArakamunirAjAya bhavatApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| jJAnamaya bhAvanA akSata guNamayI zIghra laauuNgaa| prApta akSaya svapada karane bhavodadhi pAra jaauuNgaa|| zrI AdAnanikSepaNasamitidhAraka munirAja pUjana sadA pAlU prabho samyak samiti AdAnanikSepaNa / uThAU~ yA dharU~ vastu pramAdoM se rahita usa kSaNa / / 3 / / OM hrIM zrI AdAnanikSepaNasamitidhArakamunirAjAya akSayaprAptaye akSatAna nirvapAmIti svaahaa| jJAnamaya bhAvanA ke puSpa surabhita zIghra laauuNgaa| kAma kI pIra kSaya karake zIlagaNa nAtha paauuNgaa|| sadA pAlU prabho samyak samiti aadaannikssepnn| uThAU~ yA dharU~ vastu pramAdoM se rahita usa kSaNa / / 4 / / OM hrIM zrI AdAnanikSepaNasamitidhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| jJAnamaya bhAvanA naivedya svAnubhavamayI laauuNgaa| kSudhA kI Aga nAcU~gA tRpta pada zIghra pAU~gA / / sadA pAlU~ prabho samyak samiti AdAnanikSepaNa / uThAU~ yA dharU~ vastu pramAdoM se rahita usa kSaNa / / 5 / / OM hrIM zrI AdAnanikSepaNasamitidhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| jJAnamaya bhAvanA dIpaka jyotimaya zIghra laauuNgaa| mohamada nAza kevalajJAna kI vidhi nAtha paauuNgaa|| sadA pAlU~ prabho samyak samiti AdAnanikSepaNa / uThAU~ yA dharU~ vastu pramAdoM se rahita usa kSaNa / / 6 / / OM hrIM zrI AdAnanikSepaNasamitidhArakamunirAjAya mohAdhakAravinAzanAzaya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| jJAnamaya bhAvanA kI dhupa ura meM deva laauuNgaa| dharma aru zukladhyAnI bana karma AThoM nshaauuNgaa|| sadA pAlU~ prabho samyak samiti AdAnanikSepaNa / uThAU~ yA dharU~ vastu pramAdoM se rahita usa kSaNa / / 7 / / OM hrIM zrI AdAnanikSepaNasamitidhArakamunirAjAya aSTakarmadahanAyadhUpaM nirvapAmIti svAhA / jJAnamaya bhAvanA ke phala caraNa savinaya cddh'aauuNgaa| muktiphala prApta karane ko caraNa Age bar3hAU~gA / / sadA pAlU~ prabho samyak samiti aadaannikssepnn| uThAU~ yA dharU~ vastu pramAdoM se rahita usa kSaNa / / 8 / / OM hrIM zrI AdAnanikSepaNasamitidhArakamunirAjAya mokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| jJAnamaya bhAvanA ke arghya anupama zIghra laauuNgaa| svapada pAU~ anarghya apanA yahI vidhi nAtha pAU~gA / /
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 ratnatraya vidhAna sadA pAlU~ prabho samyak samiti AdAnanikSepaNa / uThAU~ yA dharU~ vastu pramAdoM se rahita usa kSaNa / / 9 / / OM hrIM zrI AdAnanikSepaNasamitidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghyaM nirvapAmIti svAhA / mahArghya (vIra ) pichI kamaMDala zAstra Adi upakaraNa uThAU~ dharU~ samhAra / dharma ahiMsA pAlU~ pratipala banU~ ahiMsaka parama udAra / / 1 / / dayAbhAva kA adhipati banakara karuNA kA samudra pAU~ / samiti pUrNa AdAnanikSepaNa pAlU~ nija Atama dhyAU~ / / 2 / / vratiyoM ke vrata dhAraNa kA phala mAtra samAdhimaraNa vikhyAta / koI bhI vrata bhaMga na ho prabhu AtmadhyAna hI ho prakhyAta / / 3 / / krama-krama kAya kaSAya kRza karU~ pariSaha bAIsoM jItUM / upasargoM para bhI jaya pAU~ rAga-dveSa se maiM rItUM / / 4 / / udaya asAtAvedanIya kA satata asAtA lAtA hai| agara asAtA upazama ho to nazvara sAtA pAtA hai / / 5 / / ataH kaSAyoM ko kRza karanA abhyaMtara karttavya mahAn / tathA bAhya meM kAyAkRza karanA hI hai nija kArya pradhAna // 6 // isaprakAra jaya kaSAya hotI akaSAyI banatA prANI / akaSAyI banate hI prANI ho jAtA kevalajJAnI / / 7 / / ( dohA ) mahAarghya arpaNa karU~, cauthI samiti mahAna / AtmadhyAna meM rata rahU~, karU~ karma avasAna / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayI AdAnanikSepaNasamitidhAraka munirAjAya anarghyapadaprAptaye mahArghyaM nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA ( digpAla ) rAgAdibhAva merA kucha kara nahIM sakate haiM / sAre hI rAga milakara chU bhI nahIM sakate haiM // 1 // 59 zrI AdAnanikSepaNasamitidhAraka munirAja pUjana caitanyatattva hU~ maiM saMsAra se nirAlA / guNa haiM anaMta mere ye hara nahIM sakate haiM ||2|| Anandaghana hU~ maiM to cinmaya hU~ zuddhacetana / mere svabhAva kA ye kucha kara nahIM sakate haiM / / 3 // jo vItarAgI muni haiM nija jJAna dhyAnarata haiM / saMvara ke jo haiM svAmI ve Dara nahIM sakate haiM ||4|| 117 jo rAga meM ulajhe haiM Asrava kA garala pIte / kitane bhI vrata kareM ve para tara nahIM sakate haiM / / 5 / / jJAnI ke Atmanabha meM umar3e haiM megha rasamaya / ajJAnI ke aMtara meM ve jhara nahIM sakate haiM || 6 || ratnatrayI bane bina Asrava nahIM rukatA hai| ye puNya-pApa pala bhara bhI hara nahIM sakate haiM ||7|| Ananda atIndriya kA sAgara hai nija ke andara / apane svaghaTa meM ajJAna to bhara nahIM sakate haiM ||8|| jaba taka hai Ayu kA bala jIvana bhI hai tabhI taka / bina Ayu aMta koI bhI mara nahIM sakate haiM || 9 || kalyANa cAhate ho to bano zuddha jJAyaka / jJAyaka bane binA hama kucha kara nahIM sakate haiM / / 10 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayI AdAnanikSepaNasamitidhAraka munirAjAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNArghyaM nirvapAmIti svAhA / ( vIra ) Aja samiti AdAnanikSepaNa kI pUjanakara harSa huA / dharma ahiMsA pAlana kI vidhi jAnI nija utkarSa huA / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArUM divya digambaraveza / / kSipet Wan
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26. zrI pratiSThApanasamitidhAraka munirAja pUjana (tAMTaka) pratiSThApanAsamiti yahI vyutsargasamiti kahalAtI hai| parama saMyamI muniyoM ko yaha nizcaya samiti suhAtI hai||1|| prAsuka bhU para yatnapUrvaka dekhabhAla karate mltyaag| mahAmunIzvara zuddha svapariNati se karate sadaiva anurAga / / 2 / / ho pramAda se rahita yala se tana mala mUtrAdika tjte| jIvarahita bhUdekha tyAgamala nija svabhAvako hI bhjte||3|| pratiSThApanAsamiti zuddha kI pUjana karatA Aja vizeSa / kaba prabhu aisA avasara pAU~ dhArU~ aisA jina muniveza / / 4 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAsamitidhArakamunirAja atra avatara avatara sNvausstt| OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAsamitidhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAsamitidhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhvvsstt| (jogIrAsA) nija anubhavarasa nIra car3hAU~ hRdaya viveka jgaauuN| janma jarA maraNAdi vyAdhi hara zAzvata nija pada paauuN|| pratiSThApanAsamiti pAlakara he prabhu nija meM aauuN| prAsuka bhU para tana mala tyAgUM parama zAnti prabhu paauuN||1|| OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAmitidhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| nija anubhava caMdana kI zobhA se zobhita ho jaauuN| bhavAtApa kI Aga bujhAU~ prabhu zItala ho jaauuN|| pratiSThApanAsamiti pAlakara he prabhu nija meM aauuN| prAsuka bhU para tana mala tyAgUM parama zAnti prabhu pAU~ / / 2 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAsamitidhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| zrI pratiSThApanasamitidhAraka munirAja pUjana akSata zuddha svAnubhava lAU~ akSayapada prkttaauuN| svapada nirAhArI maiM pAU~ parama tRpta ho jaauuN|| pratiSThApanAsamiti pAlakara he prabhu nija meM aauuN| prAsuka bhUpara tana mala tyAgU parama zAnti prabhu pAU~ / / 3 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAsamitidhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| anubhavapuSpa sugaMdhita lAU~ mahAzIlaguNa paauuN| kAmabANa vidhvaMsaka banakara zIlasindhu ura laauuN|| pratiSThApanAsamiti pAlakara he prabhu nija meM aauuN| prAsuka bhU para tana mala tyAgUM parama zAnti prabhu paauuN||4|| OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAsamitidhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| sucaru svAnubhava rasamaya lAU~ AtmadhyAna ke dvaaraa| kSadhAvyAdhi sarvAza nAzakara tyAgU bhavaduHkhakArA / / pratiSThApanAsamiti pAlakara he prabhu nija meM aauuN| prAsuka bhU para tana mala tyAgUM parama zAnti prabhu pAU~ / / 5 / / OM hIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAsamitidhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| nija anubhavaghRta dIpa jyoti pA hoU~ aatmdhyaanii| moha kSINakara ghAti cAra hara hoU~ kevljnyaanii|| pratiSThApanAsamiti pAlakara he prabhu nija meM aauuN| prAsuka bhU para tana mala tyAgUM parama zAnti prabhu paauuN||6|| OM hIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAsamitidhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| nija anubhava kI dhyAnadhUpa le prabhu vasukarma nshaauuN| bhava ke sakala doSa kSaya karake dhruva siMhAsana paauuN|| pratiSThApanAsamiti pAlakara he prabhu nija meM aauuN| prAsuka bhU para tana mala tyAgUM parama zAnti prabha paauuN||7|| OM hIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAsamitidhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| 60
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI pratiSThApanasamitidhAraka munirAja pUjana ____121 nija anubhava ke sutaru ugAkara mahAmokSaphala paauuN| zivasukha sudhA sarovara pAU~ maMgalamaya ho jaauuN|| pratiSThApanAsamiti pAlakara he prabhu nija meM aauuN| prAsuka bhU para tana mala tyAgUM parama zAnti prabhu pAU~ / / 8 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAsamitidhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| zuddha svAnubhava samyaka vidhi ke arghya aparva bnaauuN| pada anarghya avilamba prakaTakara dhruvadhAmI bana jaauuN|| pratiSThApanAsamiti pAlakara he prabhu nija meM aauuN| prAsuka bhU para tana mala tyAgeM parama zAnti prabhu pAU~ / / 9 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAsamitidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| mahAr2yA (upajAti) pAlana pratiSThApanAsamiti kA, munirAja kA hai karttavya pAvana / taba bhakti ratnatraya zuddha hotI, munirAja banate AnaMda ke ghn|| (caupaI) nizcaya rAgadveSa mala tyAga / pAU~ dhruva cAritra parAga / / sAmyabhAva rasa nija sukhadAya / viSayabhAva pUrA duHkhadAya // 1 // samakita ke haiM doSa paccIsa / dete haiM bhava-bhava taka TIsa / / inheM naSTa karake matimAna / samakita pAte mahimAvAna / / 2 / / ATha aMgayuta samyagjJAna / karatA hai sabakA kalyANa / / terahavidha smykcaaritr| mahAsaukhyadAtA supavitra / / 3 / / ye hI hai rtntryyaan| isase hI milatA nirvANa / / paMcasamitiyoM kA zRMgAra / tvarita karo ho lo avikAra / / 4 / / puNya-pApa karake parihAra / nijasukha pAo aparaMpAra / / (dohA) mahA arghya arpaNa karU~, dhArU~ svapara vivek| pratiSThApanAsamiti dhara, pAU~ guNa pratyeka / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAsamitidhAraka munirAjAya anarghyapadaprAptaye mahAr2yA nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (vidhAtA) vibhAvI bhAva karake jo karma ke baMdha karatA hai| udaya jaba karma Ate haiM to unako ura meM dharatA hai / / 1 / / duHkhI hotA hai karmoM se sukhI hotA na karmoM se| naraka pazugati meM jAtA hai svarga meM deha dharatA hai / / 2 / / eka dina svarga se giratA adhogati meM ye jAtA hai| bhAgya se phira manuja bhava pA karma khoTe hI karatA hai / / 3 / / parAvartana ye karatA hai sadA pA~coM mahAduHkhamaya / nahIM ghabarAtA hai inase punaH ye baMdha karatA hai / / 4 / / agara nija ko nirakha le ye tanika nija ko parakha le ye| to samyagjJAna pAte hI bhavodadhi dukkha haratA hai / / 5 / / agara mila jAya ratnatraya samiti samyak satat paale| to tribhuvana kA tilaka banakara muktisukha ura meM bharatA hai||6|| agara nirvANasukha cAho to kara lo dhyAna samyak aba / jinAgama ghoSaNA pUrvaka yahI jayaghoSa karatA hai / / 7 / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayIpratiSThApanAsamitidhAraka munirAjAya anarghyapadaprAptaye jayamAlA pUrNAr2yA nirvapAmIti svaahaa| (vIra) Aja samiti AdAnanikSepaNa kI pUjanakara harSa huaa| dharma ahiMsA pAlana kI vidhi jAnI nija utkarSa huaa|| ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digambaraveza / / puSpAMjaliM kSipet 61
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27. zrI tInaguptidhAraka munirAja pUjana (tATaka) mokSamArga meM tInagupti kA saMbala hai bahu sukhdaayii| yaha saMsAra bhAva kSayakartA jo bhava-bhava taka duHkhdaayii||1|| manogupti bina vratazIlAdika pAlana karanA niSphala hai| manoguptidhArI muni hote sacce mana se nirmala haiN||2|| vacanagupti se hI asatya kI nivRtti hotI hai paripUrNa / parama satya kI pravRtti hI hai ekamAtra sukhaprada sampUrNa / / 3 / / kAyaguptidhArI hI hote karuNA ke samudra munirAja / parama jitendriya parama ahiMsaka hokara pAte nija padarAja / / 4 / / ratnatraya kI bhaktipUrvaka tInagupti samyak dhaaruuN| parama zreSTha nirvANabhakti pA bhavasAgaraduHkha nirvaaruuN||5|| (dohA) tInagupti pUjana karU~, apane meM ho gupta / parama saMyamI banU~ prabhu, rAga-dveSa kara lupta / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayItInaguptidhArakamunirAja atra avatara avatara sNvausstt| OM hrIM zrI paramaahiMsAmayItInaguptidhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayItInaguptidhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhvvsstt| (mAnava) nija anubhavarasa nIra car3hAU~ hRdaya viveka jgaauuN| janmAdi roga kSaya ke hita nija meM hI caraNa bar3hAU~ / / trayagapti sAdhanA samakita bina kabhI nahIM hotI hai| grIvaka to mila sakatA hai para mukti nahIM hotI hai / / 1 / / OM hIM zrI tInaguptidhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svAhA / zrI tInaguptidhAraka munirAja pUjana zuddhAtma dhyAna caMdana kI mahimA ura meM AyI hai| saMsAratApa kSaya karane kI suruci hRdaya bhAyI hai|| trayagupti sAdhanA samakita bina kabhI nahIM hotI hai| grIvaka to mila sakatA hai para mukti nahIM hotI hai||2|| OM hrIM zrI tInaguptidhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svAhA / zuddhAtma dhyAna ke akSata akSayapada dAtA uttama / bhavasAgara tara jAne ko jaga vikhyAtA sarvottama / / trayagupti sAdhanA samakita bina kabhI nahIM hotI hai| grIvaka to mila sakatA hai para mukti nahIM hotI hai / / 3 / / OM hrIM zrI tInaguptidhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya akSatAn nirvapAmIti svaahaa| zuddhAtma dhyAna upavana ke puSpoM ko hRdaya sjaauuN| cira kAmavAsanA pIr3A vinazA sazIla ho jaauuN|| trayagupti sAdhanA samakita bina kabhI nahIM hotI hai| grIvaka to mila sakatA hai para mukti nahIM hotI hai / / 4 / / OM hrIM zrI tInaguptidhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| zuddhAtma dhyAnarasa nirmita naivedya banAU~ svaamii| bhavavyAdhi kSudhA ko kSayakara sukha pAU~ antaryAmI / / trayagupti sAdhanA samakita bina kabhI nahIM hotI hai| grIvaka to mila sakatA hai para mukti nahIM hotI hai||5|| OM hrIM zrI tInaguptidhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| zuddhAtma dhyAna ke dIpaka jyotirmaya hRdaya jgaauuN| ajJAnatimira bhrama kSayakara kaivalyajJAna prakaTAU~ / / trayagupti sAdhanA samakita bina kabhI nahIM hotI hai| grIvaka to mila sakatA hai para makti nahIM hotI hai / / 6 / / OM hrIM zrI tInaguptidhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| zuddhAtma dhyAna kI nirupama nija dhUpa dhyAnamaya laauuN| vasukarma samudra vinAyU~ pada nitya niraMjana pAU~ / / trayagupti sAdhanA samakita bina kabhI nahIM hotI hai| grIvaka to mila sakatA hai para mukti nahIM hotI hai / / 7 / / OM hrIM zrI tInaguptidhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| 62
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI tInaguptidhAraka munirAja pUjana zuddhAtma dhyAna taruvara ke phala zreSTha mokSaphala daataa| nirbhAra atIndriya sukhaprada pUrNodaya ravi vikhyAtA / / trayagupti sAdhanA samakita bina kabhI nahIM hotI hai| grIvaka to mila sakatA hai para mukti nahIM hotI hai||8|| OM hrIM zrI tInaguptidhArakamunirAjAya mahAmokSaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| zuddhAtma dhyAna ke vasuguNamaya arghya anUpa bnaauuN| dhravapada anarghya nijapAkara nija zAzvata saukhya sjaauuN|| trayagupti sAdhanA samakita bina kabhI nahIM hotI hai| grIvaka to mila sakatA hai para mukti nahIM hotI hai / / 9 / / OM hrIM zrI tInaguptidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / mahAr2yA (vIra) AtmabhAna pUrvaka AtmA meM satata lIna honA hai gapti / manavaca kAya aru bhoga-upabhoga pravRtti rokanA nizcaya gupti / / 1 / / bhale prakAra yoga kA nigraha karanA hI hai uttama gupti / mana vaca tana kI caMcalatA ko sadA rokanA hI hai gapti / / 2 / / rAgAdika bhAvoM se apanI AtmA kI rakSA krnaa| nirvikalpa apane svarUpa meM sadA gupta ho duHkha haranA / / 3 / / nija akhaMDa advaita parama cidrapa svAtmA meM sthita ho| saba saMkalpa vikalpa chor3a nija samatA gRha meM susthita ho / / 4 / / vasapravacanamAtRkA zreSTha hI paMcasamiti trayagapti mhaan|| inheM dhAra zivabhUti sumuni ne prApta kiyA nija pada nirvANa / / 5 / / maiM bhI aisA yatna karU~ prabhu inheM dhAra zivapada paauuN| aMtaraMga-bahiraMgagupti traya pAlU~ nija ko hI dhyAU~ / / 6 / / manoyoga meM cAra jIta lU~ vacanayoga bhI jItUM cAra / kAyayoga sAtoM bhI jItUM jItU paMdraha bhalIprakAra / / 7 / / (dohA) mahA arghya arpaNa karU~ tInagupti ura dhAra / nija svarUpa meM gupta ho pAU~ pada avikAra / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayItInaguptidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (dohA) tInagupti dhAraNa karU~, karU~ svayaM meM vAsa / Apa kRpA se he prabho, pAU~ muktinivAsa / / svAdhyAya kI bhAvanA, jAge hRdaya mahAna / divyadhvani kIsvadhvani suna, karU~ prabhokalyANa / / (vIra) jina Agama kA sAra jAnakara jAge ratnatraya maMtavya / muktiprApti kA satata yatla karanA hI ho sabakA karttavya / / 1 / / paMcamahAvrata paMcasamiti trayagupti trayodazavidha cAritra / isako dhAraNa karake prANI ho jAte haiM pUrNa pavitra / / 2 / / guNasthAna caudaha saba jAnU~ krama-krama caudahavA~ laauuN| ho ayoga kevalI jIta caudahavA~ siddha svapada paauuN||3|| sabhI mArgaNA caudaha jAnU~ inase bhI maiM jAU~ rIta / caudaha jIvasamAsa jAnakara ina sabake bhI lU~ maiM jIta / / 4 / / bhaya maithuna AhAra parigraha cAroM saMjJAe~ jiituuN| paMcaparAvartana se svAmI sadA-sadA ko hI rItU / / 5 / / koTi-koTi kula tyAgeM svAmI tyADyoni curAsI laakh| ikazata pApaprakRti aru aGsaThapuNyaprakRtiyA~ kara duuNraakh6|| sAtoM samudghAta maiM jAnU~ kevalisamudghAta paauuN| muktiprApti kA satata yatna karanA hI ho sabakA kartavya / / 7 / / Arttaraudra dhyAnoM ko chor3eM dharma zukla pA banU~ svanAtha / kSaya paccIsa kaSAyeM kara dUM akaSAyI ho jAU~ nAtha / / 8 / / paMcavargaNAe~ bhI tyAgUM paMcazarIra tyAga dUM naath| nava kSAyikalabdhiyAM prAptakara bana jAU~mainAtha svanAtha / / 9 / / mithyAtvAdika pA~coM pratyaya saba hI kSayakarake maanuuN| saiMtAlIsanayoM ko samajhU saiMtAlIsazakti jAnU~ / / 10 / / dravyAsrava do, bhAva Asrava pA~ca tyAgakara banU~ prviinn| dravyabaMdha cAroM hI tyAroM bhAvabaMdha bhI tyAgUM tIna / / 11 / / 63
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna Asrava baMdha sarva kSaya kara dUMpAU~ nija siddhatva prkaash| Atmazakti kI prabala bhakti se muktibhavana meM karU~ nivaas||12|| paMcamagati pAne ko uttama vidhi ratnatraya zreSTha mahAna / ise dhArane vAle hI pAte haiM zivasukhamaya nirvANa / / 13 / / maiM paramAtmA hU~ yaha dRr3hanizcaya karake ratnatraya dhaaruuN| ratnatraya kI prApti hetu prabhu tana mana dhana saba kucha vaaruuN||14|| OM hrIM zrI paramaahiMsAmayItInaguptidhAraka munirAjAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNAr2yA nirvapAmIti svaahaa| (vIra) tInagapti kI pUjana karake pAU~ nija kI zaddha savAsa / vasupravacana mAtRkA dhArakara nija AtmA meM karU~ nivAsa / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digambaraveza / / puSpAMjaliM kSipet 28. zrI manoguptidhAraka munirAja pUjana (caupaI) manogapti dhArU~ jinraaj| AtmalInatA kA hai kAja / / mana caMcalatA dUra kruuN| mana ke sakala vikAra hruuN|| apanA hRdaya banAU~ zuddha / ho jAU~ maiM parama vizuddha / / manogupti pUjanakara nAtha / mana ko vaza kara bana svanAtha / / OM hrIM zrI manoguptidhArakamunirAja atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI manoguptidhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI manoguptidhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (mAnava) dharmadhyAna kA hI jala lAU~ / janma jarAdika doSa mittaauuN| manogupti hI manavaza kartA / sarva zubhAzubha AmravahartA / / 1 / / OM hrIM zrI manoguptidhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| dharmadhyAna kA hI caMdana lU~ / cira saMtApatApa kSayakara lU~ / / manogupti hI manavaza kartA / sarva zubhAzubha AsravahartA / / 2 / / OM hrIM zrI manoguptidhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| dharmadhyAna ke nija akSata guNa / nAza sarva kara dete durguNa / / manogupti hI manavaza kartA / sarva zubhAzubha AmravahartA / / 3 / / OM hIM zrI manoguptidhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAna nirvapAmIti svaahaa| dharmadhyAna kI hI kusumAMjali / kAmabhAva naashkpusspaaNjli|| manogupti hI manavaza kartA / sarva zubhAzubha AsavahartA / / 4 / / OM hrIM zrI manoguptidhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svAhA / dharmadhyAna ke hI caru lAU~ / kSudhAroga duHkha para jaya paauuN|| manogupti hI manavaza kartA / sarva zubhAzubha AsravahartA / / 5 / / OM hrIM zrI manoguptidhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| bhajana rAga kA rAga mujhe rAsa nahIM AtA hai| isake nAze binA prakAza nahIM AtA hai||1|| ye akalyANa ke lAne meM agraNI pUrA / jo bhI karatA hai ise ghora kaSTa pAtA hai||2|| jo ise naSTa karake prApta karatA hai samakita / vahI to mokSa kI maMjila sadaiva pAtA hai||3|| nija kI chAyA meM prApta karatA hai jo rtntry| vahI to siddha banake mukti saukhya pAtA hai / / 4 / / 64
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 ratnatraya vidhAna zrI manoguptidhAraka munirAja pUjana dharmadhyAna hai vimala svadyutimaya / pAU~ kevalajJAna jyotimaya / manogupti hI manavaza kartA / sarva zubhAzubha AsravahartA / / 6 / / OM hrIM zrI manoguptidhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| dharmadhyAna kI hI svadhUpa luuN| nitya niraMjana nija svarUpa luuN|| manogupti hI manavaza kartA / sarva zubhAzubha AsravahartA / / 7 / / OM hrIM zrI manogaptidhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svAhA / dharmadhyAna ke hI phala paauuN| pAvana pUrNa mokSaphala paauuN|| manogupti hI manavaza kartA / sarva zubhAzubha AmravahartA / / 8 / / OM hrIM zrI manoguptidhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| dharmadhyAna ke arghya sjaauuN| pada anarghya avinazvara paauuN|| manogupti hI manavaza kartA / sarva zubhAzubha AsavahartA / / 9 / / OM hrIM zrI manoguptidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| mahAr2yA (sAra jogIrAsA) mana kI caMcalatAe~ roka~ zakti pUrvaka svaamii| mana kI ora upayoga na jAe bala do antaryAmI / / 1 / / moha rAga dveSAdi jIta lU~ nija meM rahU~ vyavasthita / manogupti acalita ho pAvU ho svarUpa meM susthita / / 2 / / satya, asatya, ubhaya, anubhaya, cAroM manayoga tajUM maiN| nija svarUpa kA darzana karake nija ko sadA bhajUM maiM / / 3 / / samakita ke bina japa tapa saMyama vrata saba zUnya khaate|| samakita ke bina ye anAtha haiM raMca na hita kara pAte / / 4 / / japa tapa vrata saMyama ke pahale samakita aMgIkAra kruuN|| phira inakA bala lekara ke prabhu aSTakarma saMhAra kruuN||5|| bina samakita japa tapa saba jhUThe jhUThA sArA sNym| ratnatraya bhI isake bina, hai mokSamArga meM akSama / / 6 / / samakita ke bina jJAna suphala kA prAdurbhAva na hotaa|| samakita ke bina to cetana kA zuddha svabhAva na hotA / / 7 / / (dohA) mahA arghya arpaNa karU~, manogupti sukhadAya / isake bina zivamArga meM, sAdhaka hai asahAya / / OM hrIM zrI paramaahiMsAmayImanoguptidhAraka munirAjAya mahAya~ nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (mAnava) druma-druma zahanAI gUMjI samakita kI lahara uThI re| samyagjJAnI ko aba to nija kI hI haka uThI re / / 1 / / jJAnI alipta hai para se vaha to hai jnyaansvbhaavii| para mAtra jAnatA rahatA nija ko paradravya abhAvI / / 2 / / kAMdaya se mata jur3a tU svayameva jhareMge phala de| nUtana na baMdha phira hogA jAe~ge tujhako bala de / / 3 / / zubha-azubha bheda matakara tU donoM hI baMdhana kaark| apane hI bhItara raha tU, tU to hai sadA akAraka / / 4 / / nija guNa maNi sajjA se saja zaktiyA~ prakaTakara apnii| nairAzyabhAvanA taja de terI to dyuti hai apnii||5|| caitanya svabhAva rUpa se upalabdhamAna jJAnI ko| asamartha sadA anubhava meM milatA kaba ajJAnI ko||6|| anubhavagocara hai Atmikasukha pratipala hara prANI ko| Ananda atIndriya pUrA milatA samyagjJAnI ko / / 7 / / (vasaMtatilakA) zuddhAtmatattva merA mahimAmayI hai| kaivalyajJAna svAmI garimAmayI hai|| Anandasindhu anupama isameM bharA hai| apUrNa saukhya sAgara bhavaduHkhajayI hai|| OM hrIM zrI manoguptidhAraka munirAjAya jayamAlApUrNAya~ nirvapAmIti svaahaa| (vIra) manogupti kI pUjana kI hai maiMne mahAharSa se Aja / siddhoM kA laghunandana banakara pAU~gA maiM nijapada rAja / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digambaraveza / / puSpAMjaliM kSipet Wan
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29. zrI vacanaguptidhAraka munirAja pUjana (mAnava) pAlanakara vacanagupti kA maiM maunavratI bana jaauuN| nija aMtara meM rama jAU~ apane bhItara thama jaauuN||1|| vacanAvali sarvabhA~ti kI tyAga he antryaamii| isake cAroM bhedoM ko tava kapA se viMza svAmI / / 2 / / prabhu vacanagupti kI pUjana mahimAmaya mNglkaarii| sabako hI mokSamArga meM yaha hotI hai hitakArI / / 3 / / OM hrIM zrI vacanaguptidhArakamunirAja atra avatara avatara saMvauSaT / OM hrIM zrI vacanaguptidhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hIM zrI vacanaguptidhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (caupAyI AcaMlIbaddha ) saMyama jala se kara abhiSeka / gAU~ prabhu ke guNa prtyek| paramaguru ho jaya jaya nAtha mahAvibhU ho|| vacana gupti hai acala mahAna / sarvottama hai maunapradhAna / dekhe nAtha dUra duHkha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 1 / / OM hrIM zrI vacanaguptidhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| saMyamacaMdana tilaka lgaay| bhavajvara , sampUrNa bhgaay| parama prabhu ho jaya jaya nAtha mahAvibhu ho|| vacanagupti hai acala mahAna / sarvottama hai mauna pradhAna / dekhe nAtha dUra duHkha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 2 / / OM hrIM zrI vacanaguptidhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| saMyama ke akSata gunnruup| akSayapada dAtA cidruup| parama prabhu ho jaya jaya nAtha mahAvibhu ho / / zrI vacanaguptidhAraka munirAja pUjana vacanagupti hai acala mahAna / sarvottama hai mauna pradhAna / dekhe nAtha dUra duHkha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 3 / / OM hrIM zrI vacanaguptidhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| saMyama ke puSpoM kI mAla / kAmavinAzaka zIla vizAla / parama prabhu ho jaya jaya nAtha mahAvibha ho| vacanagupti hai acala mahAna / sarvottama hai mauna pradhAna / dekhe nAtha dUra duHkha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 4 / / OM hrIM zrI vacanaguptidhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| saMyamacaru zreSTha mahAna / nirAhAra pada kareM pradAna / parama prabhu ho jaya jaya nAtha mahAvibhu ho|| vacanagupti hai acala mahAna / sarvottama hai mauna pradhAna / dekhe nAtha dUra duHkha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 5 / / OM hrIM zrI vacanaguptidhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| saMyamadIpakajyoti prajAla / hara la~ mithyAbhrama jaMjAla / parama prabhu ho jaya jaya nAtha mahAvibhu ho|| vacanagupti hai acala mahAna / sarvottama hai mauna pradhAna / dekhe nAtha dUra duHkha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 6 / / OM hrIM zrI vacanaguptidhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| saMyamayukta dhyAnamaya dhuup| aSTakarma nAzaka cidruup| parama prabhu ho jaya jaya nAtha mahAvibhu ho| vacanagupti hai acala mahAna / sarvottama hai mauna prdhaan| dekhe nAtha dUra duHkha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 7 / / OM hrIM zrI vacanaguptidhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svaahaa| saMyamataru phala mokSa mahAna / parama saukhyadAtA nirvaann| parama prabhu ho jaya jaya nAtha mahAvibhu ho|| vacanagupti hai acala mahAna / sarvottama hai mauna pradhAna / dekhe nAtha dUra duHkha ho pUje nAtha mahAsukha ho||8|| OM hrIM zrI vacanaguptidhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| saMyama ke lAU~ nija arghya / pAU~ svapada prasiddha anarghya / parama prabhu ho jaya jaya nAtha mahAvibhu ho|| 66
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 ratnatraya vidhAna vacanagupti hai acala mahAna / sarvottama hai mauna pradhAna / dekhe nAtha dUra duHkha ho pUje nAtha mahAsukha ho / / 9 / / OM hrIM zrI vacanaguptidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svAhA / mahArghya ( vasaMtatilakA) svAtmAnubhUti pAvana ura meM padhArI / jitane vibhAva the ve bhAge vikArI // zuddhAtmatattva cintana ke bhAva jAge / ApUrNa saukhyapati hU~ maiM jJAnadhArI / / ( gItikA ) vacana se kucha bhI na bolU~ mauna dhAraNa karU~ prabhu / satata ho ekAgra nija meM AtmA meM rahU~ vibhu // 1 // vacana kI sArI pravRtti svavaza kara nija meM rahU~ / satata maunArUr3ha hokara AtmasAgara meM bahU~ || 2 || vacana, satya, asatya, anubhaya, ubhaya tyAgU~ cAra yoga / AtmA meM karU~ vicaraNa sadA hI jo hai manojJa ||3|| jalpa aura vijalpa meM ulajhaiM nahIM svAmI kabhI / nirvikalpa rahU~ sadA hI parama nijaguNa pA sabhI || 4 || OM hrIM zrI vacanaguptidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye mahArghya nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (mAnava) antarmana nirmala karane aba bheda-jJAna aaegaa| samyaktva zakti ko pAkara yaha jIva saukhya pAegA / / 1 / / hogA yaha svapara vivekI nijapara ko pahacAnegA / Ananda atIndriya sAgara nija ura meM laharAegA || 2 || cAritra svarUpAcaraNI jhalakegA abhyaMtara meM / anubhavarasa pIte-pIte zivapatha para A jAegA || 3 || 67 zrI vacanaguptidhAraka munirAja pUjana saMyama kI parama prabhA pA yaha moha kSINa kara degA / ghAtiyA nAza karake yaha sarvajJa svapada pAegA ||4|| jo nija ko hI dhyAegA vaha hogA samyagjJAnI / aSTAdazadoSa naSTakara paramAtmA ho jAegA // 5 // phira ye aghAti bhI yakara siddhatva svaguNa lAegA / yaha trilokAgra para jAkara nirvANa saukhya pAegA || 6 || ( zArdUlavikrIDita ) 133 hita mita priya vaca hI mahAna uttama kalyANakArI sadA / isase bar3hakara zreSTha mauna mudrA RSirAja hI dhArate / / nirmohI nigraMtha vItarAgI karuNAmayI ko namana / pIte haiM rasa sAmyabhAva nita hI nirdhAra AnaMdaghana / / OM hrIM zrI vacanaguptidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNArghyaM nirvapAmIti svaahaa| (vIra ) vacanagupti kI pUjana karake jAnA svAmI mauna mahattva / sAmyabhAva rasa kI mahimA suna jAgA ura meM svataH samatva / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digambaraveza / / puSpAMjaliM kSipet Shi
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30. zrI kAyaguptidhAraka munirAja pUjana (gItikA) kAyagupti mahAna dhArU~ kAya ko vaza meM kruuN| durnivAra prasiddha tama hara zuddha nija aMtara karU~ / / devagati kA mUla jinazruta mukti kA kAraNa yhii| rAga-dveSa vinAza hita cAritra dAtA hai yhii|| kAyagupti pavitra kI pUjana karU~ prabhu bhAva se| kAya ke prati rAga tyAgUM juhU zuddha svabhAva se / / OM hrIM zrI kAyaguptidhArakamunirAja atra avatara avatara sNvausstt| OM hrIM zrI kAyaguptidhArakamunirAja atra tiSTha tiSTha ThaH ThaH sthApanam / OM hrIM zrI kAyaguptidhArakamunirAja atra mama sannihito bhava bhava vaSaT / (mAnava) nahIM rAga kA kaNa kahIM dikha rahA hai nabhaMtara svajala se bharA zaddha pAvana / cale ho svapatha para svasaMyama kA bala le tumhIM prabhu hamAre taraNa aura tAraNa / / sahaja kAyagupti ke svAmI ho munivara acaMcala svabhAvI hue sAdhu pAvana / asaMyama ko sampUrNa nija se pRthakkara huA zAnta zItala sahaja jJAna upavana / / 1 / / OM hrIM zrI kAyaguptidhArakamunirAjAya janmajarAmRtyuvinAzanAya jalaM nirvapAmIti svaahaa| parama zreSTha vasu bIsa haiM mUlaguNa prabhu, mahAzreSTha pAvana hai cAritra uttama / svacaMdana kI mahimA se zobhita ho svAmI, mahAmokSa pAte binA hI parizrama / / sahaja kAyagupti ke svAmI ho munivara acaMcala svabhAvI hue sAdhu pAvana / asaMyama ko sampUrNa nija se pRthakkara huA zAnta zItala sahaja jJAna upavana / / 2 / / OM hrIM zrI kAyaguptidhArakamunirAjAya saMsAratApavinAzanAya caMdanaM nirvapAmIti svaahaa| trayodazaprakArI svacAritra dhArA samiti guptivrata pUrNa adhikAra paae| to indrAdi sura bhI sarasa gIta gAte tumheM divyaakSata car3hAne ko aae|| sahaja kAyagupti ke svAmI ho munivara acaMcala svabhAvI hue sAdhu pAvana / asaMyama ko sampUrNa nija se pRthakkara huA zAnta zItala sahaja jJAna upavana / / 3 / / OM hrIM zrI kAyaguptidhArakamunirAjAya akSayapadaprAptaye akSatAn nirvapAmIti svaahaa| zrI kAyaguptidhAraka munirAja pUjana 135 svabhAvoM kI mahimA se bhUSita hue tuma svapuSpoM kI mAlA se zobhita hue prbhu| mahAzIlapada pAne ke bAda svAmI kabhI lauTakara phira nahIM AeMge prbh|| sahaja kAyagupti ke svAmI ho munivara acaMcala svabhAvI hue sAdhu pAvana / asaMyama ko sampUrNa nija se pRthakkara huA zAnta zItala sahaja jJAna upavana / / 4 / / OM hrIM zrI kAyaguptidhArakamunirAjAya kAmabANavidhvaMsanAya puSpaM nirvapAmIti svaahaa| svaanubhava ke caru kI pA mahimA anUThI anAhArI pada Apa pAeMge nizcita / kSudhAvyAdhi harakara zivam sundaram taka svasatyam ke hI zrama kareMge prakAzita / / sahaja kAyagupti ke svAmI ho munivara acaMcala svabhAvI hue sAdhu pAvana / asaMyama ko sampUrNa nija se pRthakkara huA zAnta zItala sahaja jJAna upavana / / 5 / / OM hrIM zrI kAyaguptidhArakamunirAjAya kSudhArogavinAzanAya naivedyaM nirvapAmIti svaahaa| svabhAvoM ke dIpaka parama jyotimaya hI jagAte haiM antara meM dIpaka prbhaamy| milegA prabho jJAna kaivalya nizcita anaMtoM guNoM se bharA nija vibhAlaya / / sahaja kAyagupti ke svAmI ho munivara acaMcala svabhAvI hue sAdhu pAvana / asaMyama ko sampUrNa nija se pRthakkara huA zAnta zItala sahaja jJAna upavana / / 6 / / OM hrIM zrI kAyaguptidhArakamunirAjAya mohAndhakAravinAzanAya dIpaM nirvapAmIti svaahaa| svabhAvoM kI hI dhUpa lAe~ge ura meM parama zukladhyAnI sakala karmanAzaka / vikArI vibhAvoM kI holI jalegI milegA svataH jJAna nija prprkaashk|| sahaja kAyagupti ke svAmI ho munivara acaMcala svabhAvI hue sAdhu pAvana / asaMyama ko sampUrNa nija se pRthakkara huA zAnta zItala sahaja jJAna upavana / / 7 / / OM hrIM zrI kAyaguptidhArakamunirAjAya aSTakarmavidhvaMsanAya dhUpaM nirvapAmIti svAhA / svabhAvoM ke phala hI parama saukhyadAtA mahAmokSaphala dene vAle haiM svaamii| nijAnaMda rasa sindhu prakaTegA ura meM parama siddha padadAtA nirmala akAmI / / sahaja kAyagupti ke svAmI ho munivara acaMcala svabhAvI hue sAdhu pAvana / asaMyama ko sampUrNa nija se pRthakkara huAzAnta zItala sahaja jJAna upavana / / 8 / / OM hrIM zrI kAyagumidhArakamunirAjAya mahAmokSaphalaprAptaye phalaM nirvapAmIti svaahaa| svabhAvoM ke arghya apUrva banAkara yathAkhyAta pAne kA bala pA liyA hai| milegI svapadavI anarghya nirAlI jinAgama ne aisA hI varNana kiyA hai| sahaja kAyagupti ke svAmI ho munivara acaMcala svabhAvI hue sAdhu pAvana / asaMyama ko sampUrNa nija se pRthakkara huAzAnta zItala sahaja jJAna upavana / / 9 / / OM hrIM zrI kAyaguptidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye arghya nirvapAmIti svaahaa| 68
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna zrI kAyaguptidhAraka munirAja pUjana mahAr2yA (vasaMtatilakA) AnaMdakaMda mahimAmaya pUrNa cetana / jJAnAbdhi zuddha ura meM nirmala niketana / / nirmala pavitra kaivalya svajJAna ura meN| pAU~ svazakti dvArA dhruvadhAma pAvana / / (vIra) kAyA meM upabhoga na jAe yatna karU~ yaha bhalIprakAra / AtmalInatA hI ura bhAe moha-rAga kA kara parihAra / / 1 / / ho ekAgra AtmA meM prabhu kAyA kI pravRtti rokuuN| deha kriyA meM mana jAe to AtmajJAna dvArA TokU~ / / 2 / / ho svataMtra jar3a tana se toDUM he prabhu sAre hI saMbaMdha / pariSaha upasargoM ko jayakara ho jAU~ svAmI nibaMdha / / 3 / / basa thAvara kI hiMsA se pUrI nivRtti uttama svaamii| kAyagupti samyak hI pAlU~ kSayakara sAta yoga nAmI / / 4 / / kAyayoga audArika tyAgeM tyAgUM prabhu audArika mizra / kAyayoga vaikriyaka tyAga dUMtaja dUMyoga vaikriyaka mizra / / 5 / / kAyayoga AhAraka tyAga~ taja AhAraka mizra prbho| kAyayoga kA mArga jIta lU~ nija svarUpa meM rahU~ vibho / / 6 / / (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, kAyagupti ke hetu / Apa kRpA se jJAna kA, phaharAU~gA ketu / / OM hrIM zrI kAyaguptidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye mahAya~ nirvapAmIti svaahaa| jayamAlA (dohA) yaha cintana jAgA hRdaya, sacamuca maiM hU~ kauna / kAyagupti kI kRpA se pAyA saukhya acauna / / (mAdhava mAlatI) o basaMtI pavana pAvana gIta samakita ke sunaade| salila samyagjJAna kI gaMgotrI ura meM bahA de||1|| svarUpAcaraNI prabhA ke lie tarasA Aja taka maiN| svataH samyaktvAcaraNa kI madhura dhvani ura meM [jA de||2|| jJAnaRtu kA yahI mausama dekhanA maiM cAhatA huuN| mAnanIyA bhAvanA ko nija hRdaya meM aba nacA de||3|| yathAkhyAta caritra kI sampUrNa bhakti pradAna kara de| avasthA arahaMtaprabhu sama tU abhI merI sajA de / / 4 / / mithyAtvAdika cAra pratyaya rAstA roke hue haiN| binA mauta marA huA hU~ A mujhe aba to jilA deN||5|| mArga meM kaThinAiyA~ haiM mohinI aMgar3AiyA~ haiN| tU mujhe sanmArga zivakara A abhI jaldI batA de||6|| roga-bhoga vinAza kI auSadhi kahA~ mujhako milegii| dera mata kara zIghra Akara tU mujhe usakA patA de||7|| kyA kahA maiM svayaM hI bhaMDAra hU~ zivasukhAmRta kaa| buddhi merI mUrchita hai A use aba to jagA de||8|| svargasukha kI kAmanA bhI jIrNa tRNavat mujhe bhaase| muktipatha kI cAhanA hai, A mujhe calanA sikhA de||9|| OM hrIM zrI kAyaguptidhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye jayamAlApUrNAya~ nirvapAmIti svaahaa| (vIra) kAyagupti kI pUjana karake pAyA nija pAvana caaritr| nija samyak cintana karake ho jAU~gA pUrNa pavitra / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArU~ divya digambaraveza / / puSpAMjaliM kSipet
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 ratnatraya vidhAna aMtima mahArghya ( dohA ) samayasAra ko namana kara, svAnubhUti ura lAya / cira svabhAva hI he prabho, bhavaduHkha nAza karAya / / para bhAvoM se pRthak hai, guNa anaMtamayarUpa / anekAnta kI mUrti hI sarvazreSTha zivarUpa // ( tATaMka ) ratnatraya ke ArAdhaka ko nahIM jIvitAzaMsA hai| ratnatraya ke ArAdhaka ko alpa na maraNAzaMsA hai / / 1 / / ratnatraya ke ArAdhaka ko kabhI suhRda anurAga nahIM / ratnatraya ke ArAdhaka ko baMdhu mitra kA bhAva nahIM // 2 // ratnatraya ke ArAdhaka ko hotA rAgavitAna nahIM / ratnatraya ke ArAdhaka ko hotA hai durdhyAna nahIM ||3|| ratnatraya ke ArAdhaka kI mahimA sabase nyArI hai| usako to kevala ratnatrayabhakti sadA hI pyArI hai // 4 // (digvadhU) jiyA kaba taka ulajhegA saMsAra vijalpoM meM / kitane bhava bIta cuke saMkalpa - vikalpoM meM // 1 // ur3a-ur3a kara yaha cetana gati-gati meM jAtA hai| rAgoM meM lipta sadA bhava bhava duHkha pAtA hai ||2 // pala bhara ko bhI na kabhI nija Atama dhyAtA hai| nija to na suhAtA hai para hI mana bhAtA hai // 3 // yaha jIvana bIta rahA jhUThe saMkalpoM meM / jiyA kaba taka ulajhegA saMsAra vijalpoM meM || 4 || nija AtmasvarUpa to lakha tattvoM kA kara nirNaya / mithyAtva chUTa jAe samakita pragaTe nijamaya // 5 // nija pariNati ramaNa kare ho nizcaya ratnatraya / nirvANa mile nizcita chUTe yaha bhavaduHkhamaya ||6|| 70 aMtima mahArghya sukha jJAna anaMta mile cinmaya kI galpoM meM / jiyA kaba taka ulajhegA saMsAra vijalpoM meM // 7 // zubha-azubha vibhAva taje haiM heya are Asrava / saMvara kA sAdhana le cetana kA kara anubhava ||8|| zuddhAtma kA cintana AnaMda atula anubhava / karmoM kI pagadhvani kA miTa jAyegA kalarava / / 9 / / tU siddha svayaM hogA puruSArtha svakalpoM meM / jiyA kaba taka ulajhegA saMsAra vijalpoM meM / / 10 / / tU kauna kahA~ kA hai aru kyA hai nA~va are / AyA hai kisa ghara se jAnA kisa gA~va are / / 11 / / socA na kabhI tUne hokara nija chA~va are / yaha tana to pudgala hai do dina kA ThA~va are / / 12 / / tU cetana dravya sabala le sukha avikalpoM meM / jiyA kaba taka ulajhegA saMsAra vijalpoM meM / / 13 / / nara re nara re tU cetana are nara re / kyoM mUr3ha vimUr3ha banA kaisA pAgala khara re / / 14 / / antarmukha hojA tU nija kA Azraya kara re / para avalaMbana taja re nija meM nija rasa bhara re / / 15 / / para pariNati vimukha kyA huA to sukha pala alpoM meM / jiyA kaba taka ulajhegA saMsAra vijalpoM meM / / 16 / / yadi avasara cUkA to bhava bhava pchtaaegaa| phira kAla anaMta are duHkha kA ghana chAegA / / 17 / / yaha nara bhava kaThina mahA kisa gati meM jaaegaa| nara bhava pAyA bhI to jinazruta nA pAyegA / / 18 / / anaginatI janmoM meM anaginatI kalpoM meM / jiyA kaba taka ulajhegA saMsAra vijalpoM meM / / 19 / / 139 (dohA) mahA arghya arpaNa karU~, apane hita ke kAja / ratnatraya kI bhakti se, pAU~ nijapadarAja / / OM hrIM zrI ratnatrayadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye aMtimamahArghyaM nirvapAmIti svAhA /
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnatraya vidhAna samuccaya mahAr2yA mahAjayamAlA (mAnava) ratnatraya vidhAna karake ratnatraya ko kara vaMdana / ratnatraya ura meM dhArU~ kSaya kara dU~ bhava ke baMdhana // 1 // caitanyatattva ke bhItara paripUrNa jJAna kA sAgara / nija pariNati pramudita hotobharalonija anubhava gAgara / / 2 / / apane svabhAva kI mahimA ko thor3A sA to jaano| tuma eka trikAlIdhruva ho apane ko to phicaano||3|| bhava-bhava meM bhaTake ho tuma cAroM gatiyoM meM jAkara / pazagati meM bhI janme ho tuma grIvaka taka se Akara ||4|| nija bodhiprApta karane ko yaha narabhava phira pAyA hai| apane kalyANa hetu hI yaha avasara phira AyA hai||5|| aba racA hRdaya rAMgolI samakita kA svAgata kara lo| mithyAmoha kI sArI kAluSatA aba to hara lo||6|| samakita jaba pAyA hai to saMyama ke gIta sunaao| ho gae svarUpAcaraNI to nija se prIta bar3hAo / / 7 / / niSkaMTakamArga milA hai isa para hI calate rhnaa| upasarga parISaha Ae to ha~sakara unako sahanA / / 8 / / tumacalita na honA palabhara avicala svabhAva se cetn| vizrAma pUrNa pAnA hai to haranA bhava ke baMdhana / / 9 / / samyaka svabhAva ke nirmala nita arghya car3hAU~ svaamii| padavI anarghya pAU~ maiM ho jAU~ antaryAmI / / 10 / / yaha pUrNa ayaM jayamAlA kA sAdara caraNa cddh'aauuN| ratnatraya kI mahimA pA zivapatha para caraNa bddh'aauuN||11|| OM hrIM zrI ratnatrayadhArakamunirAjAya anarghyapadaprAptaye mahAjayamAlApUrNAya~ nirvapAmIti svaahaa| (vIra) ratnatrayamaMDala vidhAna kara huA hRdaya meM bahuAnaMda / samyagdarzanajJAnacAritra se pAU~gA nija paramAnaMda / / ratnatrayamaNDala vidhAna kI pUjana kA hai yaha uddeza / nizcaya pUrNa dezasaMyama le dhArUM divya digambaraveza / / puSpAMjaliM kSipet samuccaya mahAr2yA (tATaka) nijabhAvoM kA mahAyaM le pA~coM parameSThI dhyaauuN| jinavANI jinadharma zaraNa pA devazAstraguru ura laauuN||1|| tIsa caubIsI bIsa jinezvara kRtrima-akRtrimacaitya dhyaauuN| sarva siddha prabhu paMcameru nandIzvara gaNadhara guNa gaauuN||2|| solahakAraNa dazalakSaNa ratnatraya nava sudeva paauuN| caubIsoM jina bhUta bhaviSyata vartamAna jinavara dhyaauuN||3|| tInaloka ke sarvabimba jina vandU~ jinavara guNa gaauuN| avinAzI anarghya pada pAU~ zuddha AtmaguNa prgttaauuN||4|| (dohA) mahAarghya arpaNa karU~, pUrNa vinaya se deva / Apa kRpA se prApta ho, parama zAnti svayameva / / OM hrIM zrI arahantasiddhAcAyopAdhyAyasarvasAdhubhyo, dvAdazAMgajinavANIbhyo uttamakSamAdidazalakSaNadharmAya, darzanavizuddhayAdiSoDazakAraNebhyo, samyagdarzanajJAnacAritrebhyaH trilokasambandhIkRtrimAkRtrimajinacaityAlayebhyo, paMcamerau azIticaityAlayebhyo, nandIzvaradvIpasthadvipaMcAzajjinAlayebhyo, zrI sammedazikhara, giranAragiri, kailAzagiri, campApura, pAvApura Adi siddhakSetrebhyo, atizayakSetrebhyo, videhakSetrasthita sImaMdharAdividyamAnaviMzatitIrthakarebhyo, RSabhAdicaturviMzatitIrthakarebhyo, bhagavajjina sahastrASTa nAmebhyezca anaryapadaprAptaye mahAr2yA nirvapAmIti svaahaa| zAntipATha (gItikA) sukha zAnti pAne ke lie puruSArtha maiMne prabhu kiyaa| zreSTha ratnatrayavidhAna mahAna prabhu maiMne kiyA / / 1 / / aba nahIM cintA mujhe hai kabhI hoU~gA azAnta / Aja maiMne svataH pAyA jJAna kA sAgara prazAnta / / 2 / /
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ samuccaya mahAr2yA ratnatraya vidhAna vizva ke prANI sabhI cirazAnti pAyeM he prbho| mUlabhUta nijAtmA kA jJAna hI pAyeM vibho / / 3 / / mUla bhUla vinaSTa karake nAtha maiM jJAnI bnuuN| bhakti ratnatraya hRdaya ho pUrNataH dhyAnI banU~ / / 4 / / puSpAJjaliM kSipet kSamApanA pATha (dohA) bhUla cUka kara do kSamA, he tribhuvana ke nAtha / Apa kRpA se he prabho, maiM bhI baneM svanAtha / / alpa nahIM hai he prabho, pUjana vidhi kA jJAna / apanA sevaka jAnakara, kSamA karo bhagavAna / / puSpAMjaliM kSipet ma