________________
શ્રી વીતરાગ સ્તોત્ર-છઠ્ઠો પ્રકાશ
૬૩
વિપક્ષ વિરાસ
હે કૃપાસિંધુ ! સ્વયં-જાત, પત્નીમાવા-મલિન આચારવાળા અને, પ્રતારાપશે - લોકોને છેતરવામાં તત્પર, પર:-પરતીર્થિક બ્રહ્માદિ દેવોથી અને યજ્ઞાદિમાં રત ગુરુઓથી, નાપિ-જગતના લોકો પણ, વચ્ચત્તે-છેતરાય છે. આથી અમે આપના સિવાય બીજા, ચ-કોની, પુર:-પાસે, પૂર્મ-પોકાર કરીએ ?
હે કૃપાસાગર ! અસર્વજ્ઞોએ રચેલા કુશાસ્ત્રોથી પાપમતિવાળા બીજાઓએ કેવલ પોતાના આત્માને છેતર્યો છે એવું નથી, કિંતુ કુમાર્ગમાં પ્રવર્તાવવાથી જગતના લોકોને પણ છેતરે છે. કદાચ તેઓ જાતે સદાચારવાળા હશે એવી શંકા કરીને કહે છે–સ્વયં પાપપ્રવૃત્તિથી મલિન આચરણ કરનારા છે. આવા પણ કદાચ આશ્રિતોને સદાચારમાં જોડે એવી શંકા કરીને કહે છે-છેતરવાના વિવિધ પ્રપંચો ગોઠવીને છેતરવામાં તત્પર તેમનાથી આખું જગત છેતરાય છે. - અમે પરમકારુણિક અને સર્વજ્ઞ એવા આપના સિવાય બીજા કોની આગળ જગતના લોકોને છેતરવાની આ અનુચિત પ્રવૃત્તિનો પોકાર કરીએ ?. આજે કે કાલે આપે જ આ ભવ્યજીવસમૂહને કુમતરૂપ કાદવમાંથી બહાર કાઢવાનો છે, તેથી આપ ઉપેક્ષા કેમ કરો છો? આ પ્રમાણે ભાવ છે. (૬) - नित्यमुक्तान् जगजन्म-स्थेमक्षयकृतोद्यमान् ।
. વાતનયાયા, વૉોતન: શ્રયેત્ ? Iછો. ૭) અન્વય સહિત શબ્દાર્થ – ચેતન:-બુદ્ધિશાળી, ૪-કોણ, નિત્યમુક્તા-સદા મુક્ત, (સ્વભાવથી જ મુક્ત સ્વરૂપવાળા), સત્ જગતની, જન્મ-ઉત્પત્તિ, સ્થમ-પાલન અને ક્ષય-નાશ માટે,
તો મા-પ્રયત્ન કરનારા અને, વાત-ચયાયાવંધ્યાના પુત્રની જેમ અસતું, સેવા-દેવોનો, વે-આશ્રય કરે ? - જો આ જગતના લોકો અંતરમાં વિશિષ્ટજ્ઞાનવાળા થાય તો બીજાઓથી પરાભવ ન પામે એમ કહે છે–ચિત્તમાં થયેલા વિશિષ્ટ જ્ઞાનવાળો અને મોક્ષની ઇચ્છાવાળો કયો જીવ નિત્યમુક્ત, જગતની ઉત્પત્તિ, પાલન અને નાશ માટે પ્રયત્ન કરનારા અને વંધ્યાના સ્તન ધાવતા પુત્રની જેમ અસત્ દેવોનો આશ્રય કરે ?