Vitrag Stotra

Author(s): Rajshekharsuri, Dharmshekharvijay
Publisher: Arihant Aradhak Trust

Page 155

શ્રી વીતરાગ સ્તોત્ર-સત્તરમો પ્રકાશ ૧૫૦
શરણ સ્તવ
આજ્ઞા ( શાસન) કુવાસનારૂપ પાપને છેદનારી છે. અરિહંતનું શાસન =આજ્ઞા) અપાર સંસારરૂપ સમુદ્રના સામે પાર પહોંચાડનાર વહાણ સમાન છે. ૫).
આ પ્રમાણે દુષ્કતગર્તા-સુકતાનુમોદના-શરણાગમનને કહીને જીવક્ષમાપનાને કહે છે–
क्षमयामि सर्वान् सत्त्वान्, सर्वे क्षाम्यन्तु ते मयि ।
मैत्र्यस्तु तेषु सर्वेषु, त्वदेकशरणस्य में ॥६॥ ૬) અન્વય સહિત શબ્દાર્થ— હે ક્ષમાસાગર ! સર્વા-સઘળા, સર્વાન- જીવોને, ક્ષમયમિ-હું માનું છું, તે સર્વે-તે સઘળા જીવો, મયિ-મને લાગ્યનુ-ક્ષમા કરો, ક્લેશરસ્થિ-એક આપના જ શરણે રહેલા, એમને, તેનુ સર્વેમુ-તે સઘળા જીવો ઉપર, મૈત્રી કસ્તુ-મૈત્રી ભાવ હો.
હે ક્ષમાપ્રધાન ! સર્વ જીવોને હું નમાવું છું. તે સઘળા જીવો મને ક્ષમા કરો. આ પ્રમાણે થયે છતે આપના ચરણોનું સ્મરણ જ શરણ છે જેને એવા મને તે સઘળાય જીવો ઉપર મૈત્રીભાવ હો.
સર્વજીવો=એકેંદ્રિયથી માંડીને પંચેંદ્રિય સુધીના શત્રુ-મિત્રો, જોયેલા-ન જોયેલા, પરિચિત-અપરિચિત (વગેરે). ભેટવાળા.
ખમાવું છું પોતાના અપરાધનો સ્વીકાર કરીને ક્ષમાને ગ્રહણ કરાવું છું, અર્થાત્ ક્ષમાવાળા બનાવું છું.
ક્ષમા કરો =મારા ઉપર કલુષતાને છોડીને સહન કરવાના શુભ મનવાળા બનો, અર્થાત્ મારો અપરાધ સહન કરો=માફ કરો.
મૈત્રીનું સ્વરૂપ પૂર્વે (ત્રીજા પ્રકાશના પંદરમાં શ્લોકમાં) કહી દીધું છે. (૬)
એ પ્રમાણે જીવક્ષમાપના કરીને મમતાનો ત્યાગ કરવા માટે એક ભાવનાને ભાવતા સ્તુતિકાર કહે છે–
एकोऽहं नास्ति मे कश्चिन्न चाहमपि कस्यचित् ।
त्वदशिशरणस्थस्य, मम दैन्यं न किञ्चन ॥७॥ ૭) અન્વય સહિત શબ્દાર્થ