________________
શ્રી વીતરાગ સ્તોત્ર-પંદરમો પ્રકાશ ૧૩ ૬
આ બોલીને શું કામ છે ? (૪)
વળી—
ભક્તિ સ્તવ
त्वच्छासनस्य साम्यं ये, मन्यन्ते शासनान्तरैः । વિષેળ તુત્યું પીયૂષ, તેમાં હન્ત ! હતાત્મનામ્ ॥
૫) અન્વય સહિત શબ્દાર્થ—
હે સર્વજ્ઞ ! યે-જેઓ, ત્વચ્છાસનમ્ય-આપના શાસનને, શાસનાત્ત્ત:-અન્ય દર્શનો સાથે, સાŻ-સમાન, મન્યતે-માને છે, તાત્મનામ્-અજ્ઞાનથી હણાઇ ગયેલા, તેવાં-તેમને, હૅન્ત-ખરેખર !, પીયૂi-અમૃત, વિષે-વિષથી, તુલ્યું-સમાન છે અમૃત અને વિષ બંને સરખા જણાય છે.
=
હે ભુવનપૂજ્યશાસન ! જેઓ આપના મોક્ષપુરીમાં પ્રયાણ ક૨વા માટે રાજમાર્ગ સમાન શાસનને કુતીર્થિકોના દીર્ઘ સંસારમાર્ગના ભાતા તુલ્ય તીર્થોની સાથે સમાન માને છે, નિંદિત જીવનવાળા તેમના મતે ખરેખર ! મરેલાને જીવન આપનાર અમૃત જલદી પ્રાણઘાત કરનારા વિષની સમાન છે=અમૃત અને વિષ બંને સરખા જ છે.
ભાવાર્થ આ છે— અમૃત અને વિષમાં જેટલું અંતર છે તેટલું જ અંતર આપનું શાસન અને કુશાસનોમાં છે, આથી અહો ! ગુણ-અવગુણના વિચારમાં તે બંનેની સમાનતા કરનારાઓની મતિ સારી સંસ્કાર કરાયેલી છે ! (૫)
સત્-અસત્તા વિચારમાં બીજાઓની બુદ્ધિ સર્વથા ક્ષીણ થઇ ગઇ છે એવું નથી. કેવળ અનાદિ મિથ્યાવાસનાથી ઉછળતા મહાન મત્સરવાળા તેઓ આપના ઉપર અસૂયા કરે છે, તેથી સ્તુતિકાર તેમને મુખથી કઠોર અને ભવિષ્યમાં હિતકર કંઇક કહે છે
—
अनेडमूका भूयासुस्ते येषां त्वयि मत्सरः । शुभोदर्काय वैकल्य-मपि पापेषु कर्मसु ॥६॥
૧. ઘટાપ=રાજમાર્ગ. ઘટાપય વ આપતિ=વટાપથાયતે ક્રિયાપદ થયું. તેનું વર્તમાન કૃદંત ષષ્ઠી એકવચન ધટાપથાયમાનસ્ય થાય.