________________
શરણ સ્તવ
શ્રી વીતરાગ સ્તોત્ર-સત્તરમો પ્રકાશ ૧૪૫
આટલી સારી અવસ્થાએ લાવી મૂક્યો છે. તેથી હમણાં પણ મધ્યસ્થ ભાવથી ઉપેક્ષા કરવી એ વિશ્વ ઉપર અસાધારણ વાત્સલ્ય કરનારા આપને માટે યોગ્ય નથી. આશ્રિતોની ઉપેક્ષા કરવી એ સુસ્વામીનો ધર્મ નથી. (૮)
મને મોહાદિ વિડંબના પમાડી રહ્યા છે એમ આપ જાણતા નથી એવું નથી કારણ કે—
ज्ञाता तात ! त्वमेवैकस्त्वत्तो नान्य: कृपापरः । नान्यो मत्तः कृपापात्रमेधि यत्कृत्यकर्मठ: ॥ ९ ॥
૯) અન્વય સહિત શબ્દાર્થ
તાત-હે તાત !, ત્વમેવ :-આપ જ એક (સર્વ ઉપાયોના), જ્ઞાતા-શાતા છો, ત્વત્ત:-આપનાથી, અન્ય:-અન્ય કોઇ, પાવર:-કૃપામાં તત્પર ન-નથી, મત્ત:મારાથી, અન્ય:-અન્ય કોઇ, òપાપાત્રં-કૃપાપાત્ર ન-નથી. આથી હે દયાળુ !, યહત્ય-આપનું જે કર્તવ્ય છે તેમાં ર્મ:-તત્પર, ઘિ-થાઓ. અર્થાત્ કૃપાપાત્ર ઉપર કૃપા કરવી એ આપનું કર્તવ્ય છે. આથી આપ કૃપાપાત્ર મારા ઉપર કૃપા કરો, જેથી હું સર્વ દુઃખોથી મુક્ત બનું.
હે તાત ! હે સંયમરૂપ શરીરના જનક ! અપ્રતિહતજ્ઞાનદ્દષ્ટિવાળા આપ જ એક મારી દુર્દશાના જ્ઞાતા છો. જાણનારો પણ જો કરુણાથી રહિત હોય તો કેવી રીતે બીજા ઉપર અનુગ્રહ કરે ? માટે સ્તુતિકાર કહે છે-જગતમાં આપનાથી અન્ય કોઇ નિષ્કારણ દયાળુ નથી. મારાથી બીજો કોઇ આપના જેવાની કૃપાને પાત્ર નથી. તેથી એક આપના જ શરણે રહેલા સેવક એવા મારા વિષે સુસ્વામી એવા આપનું જે કર્તવ્ય છે તે કાર્યમાં આપ શૂર બનો. આપની જેમ હું પણ જે રીતે ભવભોનું સ્થાન ન બનું તે રીતે આપ પ્રસન્ન બનો. (૯)
सप्तदशप्रकाशः
આ પ્રમાણે આત્મગહસ્તવથી રાગની પીડાને જણાવીને હવે સંપૂર્ણપણે પરમાત્માનું શરણ સ્વીકારવાની ઇચ્છાવાળા સ્તુતિકાર શરણાસ્તવને કહે છે—
