________________
શ્રી વીતરાગ સ્તોત્ર-અગિયારમો પ્રકાશ ૧૦ ૩
આપની કરુણા અદ્ભુત છે, સર્વાન્મુનીશાય-સર્વ આશ્ચર્યોના નિધાનના સ્વામી અને, ભાવતુ-એશ્વર્યવાન, તુમઁ-આપને, નમ:-નમસ્કાર હો !
સમસ્ત આશ્ચર્યોના ભવન હે ભગવન્ ! અમે આપનું આશ્ચર્યકારી કેટલું કહીએ ? કારણ કે આપની સમતા આશ્ચર્ય કરે તેવી સર્વાધિક છે. ત્રણ જગતમાં પણ જેની તોલે કોઇ ન આવે તેવું બળ હોવા છતાં અને ક્ષુદ્ર જીવો ઉપદ્રવ કરતા હોવા છતાં આપ સમભાવ રાખો છો. આપનો આ સમભાવ કષાયોનો પરાજય ક૨વાથી અને મિથ્યા અભિનિવેશના ઉપશમથી થયેલો છે. આપનું રૂપ=સ્વાભાવિક શરીર સૌંદર્ય પણ પૂર્વોક્ત યુક્તિથી જ આશ્ચર્ય કરે તેવું અનુપમ છે. તથા સ્થાવર અને જંગમ એવા સઘળા જીવો ઉપર કોઇ પણ જાતના પક્ષપાત વિના સર્વસાધારણ એવી આપની કરુણા પણ આશ્ચર્ય ઉત્પન્ન કરે તેવી લોકોત્તર છે. આપ આવા પ્રકારના બીજા પણ કલ્યાણરૂપ સર્વ આશ્ચર્યોના નિધાનના સ્વામી છો, અને એથી જ પરમેશ્વર્યના નિવાસ છો. આવા ત્રિભુવનોત્તમ આપને નમસ્કાર થાઓ. પ્રયત્નશીલ હું ત્રિકરણ શુદ્ધિથી આપને પ્રણામ કરું છું. (૮)
માહાત્મ્યસ્તવ
एकादशप्रकाश:
આ પ્રમાણે અદ્ભુતસ્તવને કહીને હવે જેના કારણે આ આશ્ચર્યો છે તે જ પરમાત્માના માહાત્મ્યનો મહિમસ્તવથી પ્રારંભ કરતા સ્તુતિકાર કહે છે— निघ्नन् परीषहचमू-मुपसर्गान् प्रतिक्षिपन् ।
प्राप्तोऽसि शमसौहित्यं, महतां कापि वैदुषी ॥ १ ॥ અન્વય સહિત શબ્દાર્થ—
હે જગન્નાથ ! પરીષહવયૂં-પરિષહની શ્રેણિનો, નિષ્નન્-વિનાશકર્તા અને, ઉપસર્નાન્ ઉપસર્ગોને, પ્રતિક્ષિપન્-દૂર ફેંકતા આપ, શમસૌહિત્ય-સમતાની તૃપ્તિ, પ્રાપ્ત:-પામ્યા, સિ-છો. ખરેખર !, મહતાં-મોટાઓની, વૈદુપી-ચતુરાઇ, વ્યાપિ-કોઇ અપૂર્વ હોય છે.
હે સ્વામી ! પરીષહની શ્રેણિનો વિનાશ કરતાં કરતાં અને ઉપસર્ગોને દૂર ફેકતાં ફેકતાં આપ સમતા રૂપ અમૃતની તૃપ્તિને પામ્યા છો. ખરેખર ! મોટાઓની ૧. સૌહિત્ય=તૃપ્તિ.