Vinay Sutra And Auto Comentary On Same

Author(s): P V Bapat, V V Gokhale
Publisher: Kashi Prasad Jayaswal Research Institute

Page 51

विनयसूत्रवृत्यभिधानस्वव्याख्यानम् संघ प्रवारयामीति शुद्धौ सत्यां उत्सर्गदानस्य युज्यमानता इत्यतोऽनन्तरं प्रवारणावस्तु ॥ व्यूहबन्धः कश्चिदस्य वर्षावासात्मनो [नियतवास-[Plate I 2 a] 'स्य प्रति-कञ्चुकभूतः विद्यते। प्रस्रब्धिविहारितार्थं अवलम्बनीयः। अस्य अनन्तरं तस्य क्रमः इति कठिनवस्तु निवेशितम् ॥ पृथक्तत्र नापत्तौ चीवरविभागस्य योगः इति अपगतत्त्वेन तयोः व्यूहबन्धयोः चीवरदानस्य काल: इति चीवरविधेः आश्रयणम् ।। चीवरप्रभेदभूतं ज्ञानं चर्म इत्यतोनन्तरं चर्मवस्तु [निवेशितम्] ॥ न विना रोगप्रतीकारेण एक (:) पृथग्वा विहर्तुं शक्यत इ[ति सहप्रत्या] सन्नाभ्यां पूर्वापरकालाभ्यां प्रथ(म)मेव चीवरदानकाले प्रायशो ग्लान्या पातस्य भावः । तद्गतोऽस्मात् प्रतिक्रियाविधियुक्त रूप1 इति भैषज्यवस्तु ॥ उत्पन्नोत्पन्नेषु एवं विहरतां करणीयेषु अनुष्ठानविधिः, इत्यतोनन्तरं कर्मवस्तु ॥ उवृत्तानां प्रणिधिकाऱ्यादीनां प्रणिधिकर्मकरणादिना नियमनं प्रत्यापादनं च अवसारणादिना युक्तमित्यतः प्रतिक्रियावस्तु ॥ आपन्नसंघावशेषस्य च कालाकालसंपात-भूम्यन्तरस्थचरणवस्तुनोः नियमनप्रत्यापादनार्थं संनिवेशनम् ॥ कौशाम्बक-पाण्डुलोहितक-पुद्गलपरिवासिकवस्तूनि प्रतिक्रियावस्त्वादिनामभिः उक्तानि। संज्ञान्तरनिवेशनप्रयोजनं तत्रैव क्रमे वक्ष्यामः ॥ नियमनादौ अनुपतिष्ठतां परिदमनं युक्तरूपमित्यतः परिकर्मवस्तु ॥ [पोषध] "स्थापनवस्तुनः एतत्संज्ञान्तरं वक्ष्यमाणार्थ द्वैधगतेषु वृत्तमित्येतत्कर्मचक्रभेदवस्तुनी ॥ व्यवहारगतो विधिः अतोऽनन्तरं युज्यते। इत्यस्मादधिकरणवस्तु ॥ यत्रैतद् सर्व अन्यश्च कुशलपक्षोअनुष्ठीयते स्थाने, तद्गतोऽस्माद्विधिः युक्त इति शयनासनवस्तु निवेशितम् ॥ क्षुद्रकादीनां चैतद्-प्रभेदभूतत्वात् अनतिरेक एभ्यः' इति न पृथक्सूत्रणम् ॥ यत्र यस्य योगः ततस्तत्रैव निवेशितम् ॥ आचार्योपाध्यायानुज्ञानात् [अनन्तरं14] यः प्रव्रज्योपनयविधिः तदुपदर्शनार्थमाह-(२) सर्वस्मिन् सन्निपतिते संघे कृतेदंवेषं निपत्य प्रगृहीताञ्जलि उत्कुटुकस्थं वृद्धान्ते याचितवन्तं त्रिप्तिचतुर्थेन कर्मणा सह प्रवज्योपसंपदौ उपनयेयुः इति पुरा-कल्पः ॥ मण्डलके संधैकदेशसन्निपातप्रतिषेधार्थं सर्वस्मिन् इति वचनम् ॥ न मण्डलकस्थेऽपि संधै (क)देशे, किंतहि तदन्तःसीमानिवासिनि सर्वस्मिन् ।। कृतोऽयं वेषोऽनेन इति कृतेवेषः॥ प्रयमिति बुद्धशासनभिक्षुवेषापदेशः। अपनीतकेशश्मशृं भिक्षवेषं च प्रावृतत्रिचीवरं इत्यर्थः । निपत्य इति वृद्धान्त इति यद्वक्ष्यते, तस्य चाभिसंबन्धः । वृद्धान्ते निपत्य पञ्चमण्डलकेन14 वन्दनां कृत्वा इत्यर्थः ॥ प्रगहोताञ्जलिमिति कृताञ्जलिम् ॥ उत्कुटुकस्थमिति उत्कुटुकिकयाऽवस्थितम् । नासनोपविष्टम् ॥ क्वावस्थितमित्याह वृद्धान्ते ॥ ननु]15 निषण्णस्य उत्कुटुकिकया वृद्धान्ते प्रगृहीताञ्जलित्वं इत्येतत्संघाधीने कर्मणि-परिभाषायां सर्वकर्माधिकारिक सूत्रितम् । तत एव इहापि कर्मत्वात् अस्य त्रितयस्य प्राप्तौ [Plate I 2 b]' सत्यां