Vinay Sutra And Auto Comentary On Same

Author(s): P V Bapat, V V Gokhale
Publisher: Kashi Prasad Jayaswal Research Institute

Page 67

विनयसूत्रवृत्त्यभिधानव्याख्यानम् (१०६) तदर्थ प्रतवन्तमेनं कृतोपासकतान्तं चतुरो मासान् परिवासयेत् संघो वत्वा ["परिवासं कर्मणा ॥ तदर्थमिति' आराधितचित्ततार्थं, तच्च अतद्वन्तं इति अन् (?) आराधितचित्तवन्तम् । 'तद्' इति तीर्थ्यम् । कृतोपासकतान्तं इति उपासकतान्तविधिं कृत्वा उपासकतान्तः । एवं तत्र ज्ञप्तिचतुर्थेन कर्मणा संघः चतुरो मासान् परिवासं दत्वा परिवासयेत् ॥ परिवासदाने (१०७) संघात् तस्य भक्तम् ॥ (१०८) उपाध्यायात् चीवरम् ॥ (१०९) कर्तृत्वं कर्मादानस्य (११०) परिपूर्ण] पञ्चदशवर्षोऽसि इति प्रव्रज्यार्थ उपसंक्रान्तं पृच्छेत् ॥ उपाध्यायः॥ (१११) नोनं असमर्थ काकोड्डायने, समर्थ वा सप्तवर्ष प्रवाजये-[Plate II. 3a]'युः ॥ द्वावेतौ न प्रव्राज्यौअसमर्थश्च पञ्चदशवर्षत्वादूनः समर्थश्च सप्तवर्षत्वात् । न प्रव्राजयेयुः इति बहुवचनं किमर्थम् । आरोचकेन अयं अशुद्ध इति ज्ञात्वा न आरोचयितव्यम्, संघे[न] न अनुज्ञातव्यम्, श्रामणेरत्वोपनायिना श्रामणेरत्वं नोपनेतव्यम् इति उपसंग्रहार्थम् ।। (११२) न एकत ऊध्वं श्रमणोद्देशमुपस्थापयेत् ।। द्वितीयश्रमणो द्देशानुपस्थापने द्वितीयस्याप्रव्राजनमपि आपन्नं तदपवादार्थम् आह-(११३) अरुचिश्चेत् अनकध्यं प्रव्रज्यायां, प्रव्रज्यातिरिक्तं उपसंपादयेत् ॥ द्वयोः प्रव्रज्यार्थ एकत्र आवाभ्यां प्रवजितव्यम्-इत्येवं निश्चित्य आगतयोः यदि अनैकध्यं पृथक्प्रव्रज्यायां अरुचिः, ततः उभौ प्रवाज्य एकस्मादतिरिच्यमानः उपसंपाद्यः ॥ (११४) ऊनश्चेत् अन्य स्म उपनिश्रित्यर्थ अर्पयेत् ।। विंशतिवर्षत्वाद्यदि ऊनः ततो अन्यस्मै भिक्षवे उपनिश्रयार्थं अर्पयितव्यः। यस्य उपनिश्रयार्थ अर्पितः-(११५) नासौ तमाच्छिन्द्यात् ।। येन अर्पितः स एनं (११६) उपसंपादयेत् । अप्रयच्छतो बलात् 'अनादाय ॥ यतः कल्पाथ परस्य उपनिश्रयेण दानं, न समर्पिकतया, तस्मात् 'अना]च्छेदः ॥ (११७) कृत् दासः ॥ कृदित्यनया संज्ञया 'माऽसि' इत्यादेः संज्ञिनो दासे संबन्धिनः प्रत्युपस्थानम् । अतोऽस्मिन् संज्ञानिदशे योऽतिरिक्तोऽङ्गीक्रियते, स यथार्थ परिणतोऽपि यथास्थानं संनिविशते ॥ वाक्यं चेदमत्र ज्ञायते। 'माऽसि दास' इति प्रव्रज्यार्थ उपसंक्रान्तं पृच्छेत्, उपसंपादकाश्च न दासं प्रव्राजयेयु[रुपसंपा] दयेयः वा इति । (११८) व्यसिस्ते कस्यचित्किचिदेयं अल्पं वा प्रभूतं वा । विगतासिय॑सिः । असिशब्दवजितः कृत् वाच्यः इत्यर्थः । 'असि' इत्यस्य च स्थाने 'ते' इति वक्तव्यम्, ततश्च इदं वाक्यम्-"मा ते कस्यचित्किचिद्देयं अल्पं वा प्रभूतं वा" इति प्रव्रज्यार्थमुपसंक्रान्तं पृच्छेत्, उपसंपादकाश्च, न ऋणवन्तं प्रव्राजये युरुप] 'संपादयेयुश्च इति मन्त्रात् । अत्र शक्ष्यामि प्रव्रज्योपसंपदं वा “ आदातुं इति प्रतिजानानं मुक्त्वा,