Vinay Sutra And Auto Comentary On Same

Author(s): P V Bapat, V V Gokhale
Publisher: Kashi Prasad Jayaswal Research Institute

Page 79

विनयसूत्रवृत्त्यभिधानव्याख्यानम्
कर्तव्यः ॥ इत्यत्र ग्रन्थ :-- ' संपद्यते अन्य प्रदेशे गतादपि अतो अपरिपूर्णार्थः । उच्छर्करे तु परिपूर्णार्थ संपादकत्वात् साधुत्वं' इत्यर्थः । ए [म] त्रापि 'साधु' - शब्दप्रयोगे वेदितव्यम् । तत्र करण्डे यत्कर्तव्यं तद्दर्शनार्थमाह - ( २११) बहिः संवृत्तस्य श्रन्तविशालस्य समुद्राकृतेः वातायनस्य मोक्षो मध्ये ॥ करण्डगतभित्तिमध्ये नाऽधो
प्यूर्ध्वमित्यर्थः ॥ ( २१२) जालवातायनक - वाटिका- चक्रिका घटिका-सूचीनां श्रत्र विनिवेशनम् ॥ प्रत्र इति वातायने ॥ ( २१३) अज [पदकद ] 'ण्डोपस्थापनं च ॥ अत्र इत्यस्य संबंधोपनयनार्थः 'च' - शब्दः । तेन अजपदकेन दण्डेन वातायने सूची प्रवेश्यते निष्कास्यते च ॥ ( २१४) द्वारे कवाट अर्गुड-कटकायां घट्टसमायोजनम् ॥ द्वार इति करण्डद्वारे || (२१५) तप्तजलस्थापनार्थं श्रभ्यन्तरपार्श्वकपोतमालाकरणम् ॥ पिण्डिकाsत्र कपोतमाला यस्यां [ जलघटा ]: ७ स्थाप्यन्ते ॥ (२१६-२१७) अग्निकरणस्थाने भूमौ इष्टका स्तार- दानम् ॥ श्रग्नेः अनिर्वारणाय संवर्त्तनम् ॥ (इति) वर्तुलीकरणम् ॥ (२१८) तदर्थं प्राय सस्फिजधारणम् । तदर्थमिति अग्निसंवर्त्तनार्थम् ॥ (२१९) ज्वलत्यग्नौ श्रक्लमाय प्रवेशपरिहरणम् ॥ जेन्ताकशाला - याम् ॥ ( २२० ) तमिकानुत्पत्तये सक्तूनां कटुतेलक्षितानां श्रग्नौ प्रक्षेपः ॥ अग्निमदः तमिका ॥ ( २२१) दौर्ग - [Plate II 8b] 'न्ध्यविनिवृत्तये धूपदानम् ॥ यद् तत्सक्तुभिदर्गन्ध्यं कृतम् ॥ ( २२२-२२३) चिक्कसपिण्डिकया क्षिप्रतैलधरणे प्रतिविधानम् ॥ श्रामलकपिण्डिकया च । कक्षपिण्डिकोऽत्र आसनम् ॥ अत्र जेन्ताके कक्षपिण्डकासनम् । नास्य स्नेहेन आसनार्थम् इत्यस्य अनुज्ञानम् ॥ (२२४) तृणैर्भूमेरास्तरणं आर्द्र:, श्रौत्पत्तिकेन श्राद्रेण तेमनेन वा ॥ तत्र औत्पत्तिकं उत्पत्त्या एव यदार्द्रत्वम्, [तदभावे ] २ तेमनेन यदार्द्रत्वं तत्संश्रयणीयम्, अदाहोऽत्र अर्थः ॥ (२२५२२६-२२७-२२८) कण्डूयनाथं आयसदविकाकरणम् ॥ छिद्रेण उपनिबध्य सूत्रकेण श्रस्याः स्थापनं उपधिवारिकेण गुप्ते प्रदेशे ॥ निर्मादितता संपत्त्यर्थं प्रस्थां श्रग्निकल्पकरणम् ॥ श्रस्नानं तत्र ॥ तत्र इति जन्ताके ॥ (२२९) शालायाः तदर्थं करणम् ॥ तदर्थमिति स्नानार्थम् ॥ ( २३० ) अनाशाय स्नपयनचीवराणां इष्टकाबद्धगर्त 526 करणम् ॥ [स्नपयनची] वराणां अनाशार्थं गर्ते अवतीर्णेन स्नानं उत्तमस्थेन उदकदानम् । इत्यतः आपन्नं वेदितव्यम् ॥ ( २३१) उदकभ्रमस्य श्रस्य मोक्षः ॥ अस्य इति गर्तस्य ॥ ( २३२) शिष्टानां अत्युष्णतायां जलस्य आरोचनमिति ।। उष्णं उदकं इत्यवेत्य परिशिष्टानां प्रव्रजितानां आरोचयेत् इत्यर्थः ॥ ( २३३ ) शीतेनास्य भेदः इति ॥ उष्णस्य अम्भसः ॥ (२३४) सेकादौ अपि ॥ सेकाद्यर्थं मपि शीतेन अस्य भेदः॥ (२३५-२३६-२३७-२३८ - २३९) पाषी - गोमय दन्तकाष्ठपरिपूर्णकपं रोपस्थापनम् ॥ क्षामता चेत् पुरोभक्तिका ( क ? ) - करणम् ॥ मध्यपातेन प्रत्युपतिष्ठमानं
३२