Vinay Sutra And Auto Comentary On Same

Author(s): P V Bapat, V V Gokhale
Publisher: Kashi Prasad Jayaswal Research Institute

Page 95

४८
विनयसूत्रवृत्त्यभिधानव्याख्यानम् प्रागच्छति" इति ब्रूयुः ॥ एनमिति दूतम् ॥ (५३०) पाण्युदकवाने च गतत्वे अभ्य"वहाराय अस्ति चेत्कालः इति । गतत्वे भोजनाय पानकाय वा पाण्युदकदानवेलायां यदि विलम्बमानानां कालोऽस्ति, ततो दूतमेनं ब्रयुः-"आगमय यावत् संघस्थविर आगच्छति" इति ।। (५३१) असति अत्र उपवेशे अस्यासनं मुञ्चेरन् । असति उदीक्षणकाले भोजनादि-उपवेशे संघस्थविरस्य आसनं मोक्तव्यम् । (५३२) संनिषण्णताया (बहिश्च प्र] 'त्यवेक्षेत ॥ संनिषण्णः अन्तगृहे, बहिः इति आश्रमपदात् ॥ अनयोः अवस्थयोः प्रत्यवेक्षणं संघस्थविरेण कर्तव्यम् ॥ माऽत्र कश्चित् दुष्प्रावृतो अनिवस्तो वा इत्येदर्थ-॥ (५३३) दुष्प्रावृतत्वे दुनिवस्ततायां वा सौष्ठवार्थ अनयोः निमित्तं अस्मै कुर्वीत ॥ अनयोः इति दुष्प्रावृतता-दुर्निवस्ततयोः। निमित्तमस्मै इति योऽसौ दुष्प्रावृतो दुनिवस्तो वा ॥ (५३४) अप्रतिवेधे अनन्तरेण कारयेत् ॥ यदि असौ दुनिवस्तः संघस्थविरेण क्रियमाणं निमित्तं न प्रतिविध्यति, ततो यस्तस्याऽनन्तरः तेन कारयेत् ॥ (५३५) असंपत्तौ स्वयम् ॥ एवमपि सौष्ठवकारणस्य असंपत्तौ स्वयमेव कारयेत् । निमित्तस्य अप्रतिवेधे वचनेन कारयेत् ॥ (५३६) न एनान् सं [ला]पयेत् नवकान् ॥ येषां स तत्र संघस्थविरः-।। (५३७) यत्रैषां विहा-[Plate III. 8b] 'रारण्ययोः वृत्तिः तवृत्तं ग्राहयेत [नियुञ्जीत च ॥ येषामिति नवकानाम् । तवृत्तमिति विहारवृत्तं अरण्यवृत्तं च । नियुञ्जीत चेति, न केवलं तद्वृत्तं ग्राहयेत्, अपि तु तस्य वृत्तस्यानुष्ठाने नियोगोऽपि एषां कार्यः ।
(b) पश्चात्-श्रमणः (५३८) प्रागन्तुकः प्रत्यवेक्ष्य प्रा[वा] सिकानां प्रारोचयेत् शयनासनार्थम् ।। शयनासनाथं आगन्तुकसंघस्थविरः प्रत्यवेक्षेत, येषां असो संघस्थविरः आवासिकानां, आरोचयेत् शयनासनार्थम् ॥ (५३९) गमिको दिक-सार्थ-प्रावास-शयनासन सहायकांश्चग्लान्ये न-सहायित्वेन तोलयित्वा प्रक्रमेत् ॥ गमिकः संघस्थविरः । गमिकानामिति अर्थात्प्रतिपत्तिः यस्यां दिशि गन्तव्यं येन सार्थेन मार्गेण च य आवासः तत्र च गतस्य शयनासनं तद् सर्वं बुद्ध्या युक्तायुक्ततया संतोल्य, सहायकांश्च ग्लान्ये सति न केनचित् कश्चित्परित्यक्तव्यः, इत्येवं तोलयित्वा ततो यथाभिमतस्थानसंपादनाथ प्रक्रमेदित्यर्थः ॥ (५४०) सर्व पश्चात् मा कस्यचित् किंचित् प्रमुषितमिति अपेत्य प्रादूरं उत्स्मारयेत् ॥ संघस्थविर एव । (५४१) अनुद्धतान् अनुन्नड्डत्वे न[व] कान् प्रतिष्ठापयेत् ॥ अनुपशमः औद्धत्यम्, स्तब्धत्वं [उन्नडत्वं], तद्विपर्यये प्रतिष्ठापये"दित्यर्थः । (५४२) कुशलं च उपगतान् सर्वः सर्वान् इति । अनुद्धताननुन्नड्डत्वे प्रतिष्ठापयेत् इत्यनुषङ्गः । न गमिकः स्थविर एव, अपि तु अन्येऽपि । न च नवकानेव अपि