Book Title: Vinay Sutra And Auto Comentary On Same
Author(s): P V Bapat, V V Gokhale
Publisher: Kashi Prasad Jayaswal Research Institute
View full book text ________________
विनयसूत्रवृत्त्यभिधानयस्वव्याख्यानम् ध्यायः प्रावणुयात् । प्रावृण्वंश्च षण्ढ-पण्डक-अव्यञ्जन-उभयव्यञ्जनत्वदोषपरिहारार्थ(१६) व्यञ्जनं प्रत्यवेक्षेत असंचेतितम् ॥ न च विनग्नं कृत्वा, अपि तु असंचेतितंयथाऽसौ न [जा]नी ते 'दृष्टं मेऽनेन व्यञ्जन मिति । अभ्युपगमादुपाध्यायस्यैतत्कर्म । अन्येनाऽपि भिक्षुणा प्रत्ययितेन कृतमागमितम् । कृतमित्येव उपाध्यायेनेति मन्तव्यम् ।। (२०) प्रव्रज्यामुपनयेत् शरणगमनोपक्रमम् ॥ 'अहं एवं-नामा बुद्धं यावद् गणानामग्रयं, तं भगवन्तं शाक्यमुनि 'यावत्प्रव्रज्यालिङ्गं समाददे' इत्यनेन मन्त्रेिणोपाध्याय]:४ शरणगमनप्रारम्भं प्रवज्यामुपनयेत्, न विना शरणगमनेनादिभूतेन इत्यर्थः ।। नन्वयं संवर? इति । कोऽस्यां श[]णगमनोपक्रमत्वेनार्थ इति केचिदाहुः । तदसम्यक् । यस्मात् प्रव्रज्या नाम निवेशनपरित्यागः, सर्वं च सास्त्रवं वस्तु, अभिरतस्य तत्र निवेशनं, तस्मात् संसारवैमुख्यं निवेशनपरित्यागस्य कात्य॑म् । न च निर्वाणा'पाश्रयेण संसारवैमुख्यस्य संपत्तिः। तस्मात्, संवरवत् अत्रापि निर्वाणाशयप्ररूपणं कर्तव्यम् इत्यत्रापि शरणगमनोपक्रमम् । केचित् प्रवज्योपनयनमन्त्रे 'प्रव्रज्यालिङ्गं समाददे' इत्यतः पुरस्तात् 'श्रामणेरं मां उपाध्यायो धारयतु' इति पठन्ति' तदयुक्तम् । प्ररूढस्य पुनः प्ररोहाभावतः, समात्तस्य च समादान [अनुपपत्तेः]६, आचार्येण मन्त्रे चास्य पठितव्येऽनुपपत्तिः । श्रामणेरत्वोपनयनमन्त्रे प्रव्रज्योपगतिरपि तैः पठ्यते-'तं भगवन्तं शाक्यमुनि यावत्प्रव्रज्यालिङ्ग समाददे । अर्थहेतोः उपाध्यायस्य नाम गृह्णामि। एवं नाम्नोपाध्यायेन श्रामणेरं मामाचार्यो धारयतु'इति । समात्तस्य च समादानानुपपत्तेः अयुक्तम् ।। (२१) याञ्चानन्तरं वा ॥ इति प्रव्रज्या[मुपन]- येत इति वर्तते । वा शब्दो मतविकल्पार्थः । केषांचित्पाठः–'उपाध्याययाञ्चानन्तरमेव अनवतारितकेशश्मश्रुः प्रवाजयितव्य' इति । अयमभिप्रायः तेषां यथा श्रामणेरत्वं एवं केशावतारणादिकमपि प्रवजितस्यैव वृत्तमिति । त[त] एव पाठविकल्पस्योपनिबन्धः । एवं प्रव्रज्योपाध्यायः तं -- (२२) श्रामणेरत्वोपनायिने अर्पयेत् भिक्षवे । [Plate I 4 b]' योऽस्य श्रामणेरत्वमुपनयति, श्रामणेरत्वमुपनेतुं शीलमस्येति श्रामणेरत्वोपनायो। यदस्य श्रामणेरसंवरोपनेतुः उपनयनाभिज्ञानं प्रति चेतसः प्रगुणत्वं ए[त]दत्र तच्छील्येन आश्रितं वे[दि]तव्यम् । यस्योपनयनाथ अर्यतेऽसौ-(२३) 'कश्चित् परिशद्ध' इति पृष्ट्वा शुद्धभुपनयेत् ॥ (२४) स आचार्य इति ॥ य एष श्रामणेरत्वोपनायी स आचार्यो द्रष्टव्यः । (२५) २रहोनुशासक-कर्मकारक-निश्रयदायक-पाठकाश्च । आचार्या इति । समुच्चयार्थः च-शब्दः ॥ कियतैषां आचार्यत्वानां जातत्वमित्याह-(२६) वृत्तेऽर्थे भूतत्वम् । इत्याह-येनार्थेन मन्त्र व्यवस्था, तद्यथा-श्रामणेरत्वोपनयनेन अर्थेन श्रामणेराचार्यत्वे वृत्ते तस्मिन्नवसिते अर्थे, आचार्यत्वादेः भूतत्वम्-जातता। तस्मात्
त्वस्यापि
जाना जातत्वं वदितव्यम्।
Loading... Page Navigation 1 ... 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134