________________ અથ દ્વિતીયાધ્યાય જીવતત્વ ઔપથમિક-ક્ષાયિકી ભાવી મિશ્રશ્ચ જીવસ્ય સ્વતત્ત્વમૌદયિક-પારિણામિકૌ ચ-ર-૧ ઔપથમિક, ક્ષાયિક અને ક્ષાયોપથમિક ભાવ એ ત્રણ તથા ઔદયિક અને પરિણામિક એ બે મળી પાંચે ભાવ છવના સ્વતત્વ =પોતાના સ્વભાવ છે એટલે જીવને તે ભાવ હોય છે. (પરિણામિક અને ઔદયિક ભાવ અજીવને પણ હેય છે. કારણ કે પુદ્ગલેનું પરિણમવું અને કર્મોદયથી શરીર વગેરે થાય છે.) દ્વિ-નવાષ્ટાદશકવિશતિ-ત્રિભેદા યથાક્રમમ-ર-૨ પૂર્વોક્ત ઔપશમિકાદિ ભાવોના બે, નવ, અઢાર, એકવીશ અને ત્રણ ભેદે અનુક્રમે છે. તે ભાવના 53 ભેદ અનુક્રમે જણાવે છે.સમ્યકત્વચારિત્રે -2-3 પહેલા ઔપશમિક ભાવના સમક્તિ અને ચારિત્ર એ બે ભેદ છે. એટલે ઔપથમિક સમ્યક્ત્વ અને ઔપશમિક ચારિત્ર. જ્ઞાન-દર્શન-દાનલાભ–ભેગાપભેગવીર્યાણિ ચ- 2-4 કેવળજ્ઞાન, કેવળદર્શન, (અનંત) દાન, લાભ, ભાગ, ઉપભાગ, વીર્ય તથા સમ્યક્ વ અને ચારિત્ર એ નવ ભેદ ક્ષાયિક ભાવના છે. જ્ઞાનાજ્ઞાન-દર્શન-દાનાદિલબ્ધયાશ્વતસ્ત્રિ-ત્રિ-૫. ચ-ભેદા: સમ્યફ-ચારિત્ર-સંયમસંયમા–૨-૫ મતિ આદિ ચાર પ્રકારનું જ્ઞાન, ત્રણ પ્રકારે અજ્ઞાન, ચક્ષુદર્શનાદિ પણ પ્રકારે દર્શન અને પાંચ પ્રકારે લબ્ધિ તથા સમકિત, ચારિત્ર