________________ 68 ] [ શ્રીતત્વાર્થસૂત્રાનુવાદ: પાસે ભણેલ હોય છતાં પિતાની પ્રશંસા માટે મોટા વિદ્વાન પાસે ભણેલ છે એમ જણાવવું), માત્સર્ય (ઈર્ષાભાવ), અંતરાય (વિન), આશાતના અને ઉપઘાત (નાશ) કરવો એ છ જ્ઞાનાવરણ તથા દર્શના વરણના આશ્રવના કારણ છે. દુ:ખ-શાક-તાપાકન્દન-વધ-પરિદેવનાન્યાત્મ-પરભય–સ્થાન્યસદ્દ સ્ય-૬-૧૨ દુઃખ, શોક, પશ્ચાત્તાપ, રૂદન, વધ, અને પરિદેવન (હૃદયફાટ રૂદન, જેનાથી નિદયને પણ દયા ઉત્પન્ન થાય), એ પિતાને કરવા, પરને ઉત્પન્ન કરવા અથવા બંનેમાં ઉત્પન્ન કરવા, એ અસાતવેદનીયન આશ્રવ છે. ભૂતવ્રત્યકમ્પા દાન સરાગ યમાદિયોગ: ક્ષાન્તિ: શૌચમિતિ સદ્ધઘસ્ય-૬-૧૩ પ્રાણિમાત્રની અને વ્રતધારીઓની વિશેષ અનુકંપા (દયા), દાન, સરાગસંયમ (રાગવાળું ચારિત્ર), દેશવિરતિ ચારિત્ર, બાલતપ, સતક્રિયારૂપ યોગ, ક્ષમા, અને શૌચ એ પ્રકારે શાતા વેદનીયના આશ્રવ છે. કેવલિ-શ્રુત-સઘ-ધર્મ-દેવાવર્ણવાદ દર્શનમેહસ્ય–૬-૧૪ કેવલી ભગવાન શ્રત, સંધ, ધર્મ, અને (ચાર પ્રકારના) દેવને અવર્ણવાદ એ દર્શન મેહનીયના આશ્રવના હેતુ છે. કષાયોદયારીવાત્મપરિણમશ્ચારિત્રહસ્ય-૬-૧૫ કષાય (સોળ કષાય અને નવ નોકષાય) ના ઉદયથી થયેલ તીવ્ર આત્મપરિણામ તે ચારિત્ર મેહનીયના આશ્રવ છે. બહારમ્ભ-પરિગ્રહવં ચ નારકસ્થાયુષ:–૬–૧૬ બહુ આરંભ અને બહુ પરિગ્રહપણું એ નારક આયુષ્યને આશ્રવ છે.