________________ શ્રી ઉમાસ્વાતિ વાચક વિરચિત ] [ 93 પૃથકૃત્વ વિતક, 2 એકત્વ વિતર્ક, 3 સૂક્ષ્મક્રિયા અપ્રતિપાતિ અને 4 ભુપતક્રિયા નિવૃત્તિ, એમ ચાર પ્રકારે શુકુલધ્યાન જાણવું. તક- કાગાગાનામ-૯-૪૨ તે શુલદયાન ત્રણ યોગવાળાને, ત્રણમાંથી એક યોગવાળાને, કેવળ કાય વેગવાળાને અને અયોગોને અનુક્રમે હોય છે. અર્થાત ત્રણ ગવાળાને પૃથફત વિતર્ક, ત્રણમાંથી એક યોગવાળાને એકત્ર વિતર્ક, કેવળ કાયયોગવાળાને સર્માક્રયા અપ્રતિપાતિ અને અયોગીને ભુપતક્રિયા નિવૃત્તિ નામનું બયાન હોય છે. એકાગ્ર સવિતર્કો પૂર્વે–૮-૪૩ પૂર્વનાં બે શુકલધ્યાન એક વ્યાશ્રયી વિતર્ક સહિત હોય છે. (પ્રથમ પૃથવિતર્ક વિચાર સહિત છે.) અવિચાર દ્વિતીયમ-૯-૪૪ વિચાર રહિત અને વિતર્ક સહિત બીજું શુલધ્યાન હેય છે.. વિતર્ક: શ્રતમ-૯-૪૪ યથાયોગ્ય શ્રુતજ્ઞાન તે વિર્તક જાણવો. વિચારર્થવ્યજન-ગ-સંકાતિ:-૯-૪૬ અર્થ, વ્યંજન અને યોગનું જે સંક્રમણ તે વિચાર. આ અત્યંતર તપ સંવર હોવાથી નવીન કર્મ સંચયને નિષેધક છે, નિર્જરારૂપ ફળ આપનાર હોવાથી કર્મની નિર્જરા કરવાવાળે છે. અને નવીન કર્મનો પ્રતિષેધક તથા પૂર્વોપાર્જિત કર્મને નાશક, હોવાથી મેક્ષમાગને પ્રાપ્ત કરાવનાર છે. સમ્યગ્દષ્ટિ-શ્રાવક-વિરતા-નાવિજ-દર્શન મેહક્ષપકેપ શમકોપશાત મેહક્ષપક-ક્ષીણમેહ-જિનાઃ ક્રમશેષસંખ્યય. ગુણ નિર્જર:-૯-૪૭
