________________ શ્રી ઉમાસ્વાતિ વાચક વિરચિત ] | [ 37 વ્યાધિવાળા મનુષ્યને બેસાર્યો હેય તેને અગ્નિનું જેવું દુબ લાગે, તેના કરતાં નારકેને અનંતગણું દુ:ખ ઉષ્ણ વેદનાનું હોય છે. પિષ અને મહા માસની ઠંડીમાં રાત્રે ઝાકળ પડતું હોય અને ઠંડો પવન ફૂંકાતો હોય તે વખતે અગ્નિ અને વસ્ત્રની સહાય વિનાના મનુષ્યને જેવું ટાઢનું દુઃખ થાય, તેના કરતાં નરકોને અનંતગણું દુઃખ શીત વેદનાનું થાય છે. એ ઉષ્ણ વેદનાવાળા નારકોને ત્યાંથી ઉપાડી અહીં અત્યંત મોટા અગ્નિના ભડકામાં નાંખ્યા હોય તો તે શીતળ છાયામાં સૂતા હોય તેવી રીતે આનંદપૂર્વક નિદ્રા લે અને શીત વેદનાવાળા નારકને ત્યાંથી ઉપાડી માઘ માસની રાત્રિએ ઝાકળમાં મૂકે, તો તે પણ અત્યંત આનંદથી નિદ્રા લે એવું નારક જીવોને દારૂણ દુઃખ છે. તેઓને વિક્રિયા પણ અશુભતર છે. સારું કરીશ એવી ઈચ્છા કરતાં છતાં અશુભ વિક્રિયા થાય અને દુઃખગ્રસ્ત થઈ દુઃખને પ્રતિકાર (ઉપાય) કરવા ચાહે ત્યારે ઉલટું મહાન દુઃખ ઉત્પન્ન થાય. પરસ્પદીરિત–દુ:ખાઃ–૩-૪ એ નરકને વિષે છોને પરસ્પર ઉદીરણ કરેલ દુઃખો હોય છે, અર્થાત એ છો અને અન્ય એક બીજાને દુઃખ આપે છે. તેઓને અવધિજ્ઞાન કે વિર્ભાગજ્ઞાન હોવાથી તે સર્વ દિશાથી આવતા દુઃખહેતુઓને જોઈ શકે છે. અતિ વૈરવાળા જીવોની પેઠે તેઓ મહેમાહે લડે છે અને દુઃખી થાય છે. સંકૂિલઝાસુદીરિત–દુઃખાશ્ચ પ્રાફ ચતુર્થો-૩-૫ સંકિલષ્ટ પરિણામી અસુરો (પરમાધામી) એ ઉત્પન્ન કરેલ દુખ થી નરકથી અગાઉ એટલે ત્રીજી નરક સુધી હોય છે. નારક જીવોને વેદના કરનારા પંદર જાતના પરમાધામી દેવો ભવ્ય છતાં મિથ્યાદષ્ટિ હોય છે, પૂર્વ જન્મમાં સંકિલષ્ટ કર્મના યોગે
