________________
তত্ত্বাৰ্থসূত্রম্ इत्यत्र इत्थमेव सत्रितः आचार्यः। तत्तानामितिपदं सभाष्यसूत्रेणापि सन्निविष्टम् । तत्राधिकं तत्पदं दृश्यते । परमिदं तत्तुपदप्रदानेन अधिगम ज्ञानस्य निखिलशेय पदार्थः सूचितः तत्र सभाष्य षष्ठस त्रे एतत् पदं नास्ति। जीवाजीवास्रव-सम्बर-तिर्जरबन्धमोक्षाणां सप्तपदार्थानां एव' नामस्थापन-द्रव्य-भावपदार्थानां च तत्तानां अधिगमः सम्यग् ज्ञान स्यादिति ॥८॥
| সব্যাখ্যানুবাদ। পূর্বের কথিত প্রত্যক্ষ ও পরােক্ষ প্রমাণ এবং নৈগম, সংগ্রহ, ব্যবহার, ঋজুমূত্র, শব্দ এই পাঁচ প্রকার নয় দ্বারা জীব, অজীব, আস্রব, বন্ধ, সম্বর, নির্জর, মােক্ষ ঈদৃশ সপ্তপদার্থরূপ তত্ত্ব সকলের প্রকৃত জ্ঞান জন্মিয়া থাকে। নাম, স্থাপন, দ্রব্য, ভাব, এই চারি প্রকার অনুযােগ দ্বারাও জীব প্রভৃতি সপ্তপদার্থের ন্যাস বা নিক্ষেপ ( স্পষ্টরূপে জ্ঞান) হয়। ভাষ্যের হিন্দী ভাষানুবাদে বিস্তৃতরূপে সকল বিষয় বর্ণিত আছে। ৮ |||
सदादिभिश्च ॥९॥ टीका। सदिति। सत् प्रभृति पदैः तत्तानां विशेष ज्ञानं भवति । अत्रादिपदेन संख्या-क्षेत्र-स्पर्शन-कालान्तर-भावाल्प बहुखादयोऽष्टौ बोध्याः। मतान्तरे तु सप्त इति। अल्पबहुखयोरेकखस्वीकारात्। सत् पूर्वक एभिरनुयोगैरष्ट संख्याका एते पट खण्डागमेषु सुप्रसिद्धा विस्तृतरूपेण वर्णिताश्च सन्ति । “सत्संख्याक्षेत्र स्पशेने” त्यादिसूत्रे सभाष्ये यदुक्तं तदत्राभिन्नार्थ कम्। अन्यदष्टमसूत्रे उमास्वातिभाप्ये पुष्कलमस्ति । तत्र सूत्रोक्त प्रतिपदं व्याख्यानश्च विद्यते ॥९॥
সব্যাখ্যানুবাদ। সৎ প্রভৃতি দ্বারাও তত্ত্ব বিশেষের জ্ঞান হয়। এই সূত্রে ‘আদি’ . শব্দ দ্বারা সংখ্যা, ক্ষেত্র, স্পর্শ, কালান্তর, ভাব, অল্প, বহুত্ব নামের সহযােগে অনুযােগ দ্বারা গ্রহণের নির্দেশ করা হইয়াছে। যখণ্ডগম প্রভৃতি গ্রন্থে এই সকলের বিশেষভাবে বর্ণনা করা। হইয়াছে। এই সূত্রের সহিত সভায় উমাস্বাতির “সৎসংখ্যাদি” আট সূত্রের অর্থগত কোন भर्शिका नार।। ॥
मत्यादीनि ज्ञानानि * ॥१०॥ टीका। मतीति। अत्र ज्ञानस्य पञ्चविधख प्रदर्श्यते। अस्मिन्नादि
• "मछानौनि ( १९ ) छानानि" अनुमा नाटस्टमारनि ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
