________________
પ્રવચન નવમું ઃ શ્રી સ્વાર્થકારિક સૂત્ર સમ્યગદર્શન શુદ્ધ, યો જ્ઞાન વિરતિમેવ ચાપ્નોતિ
દુખનિમિત્તમપીદ, તેન સુલબ્ધ ભવતિ જન્મ...૧ અનંતકલ્યાણકારી શ્રી શાસકારમહારાજા ભગવાન શ્રી ઉમાસ્વાતિજી મહારાજે તત્ત્વાર્થકારિકાના પ્રથમ શ્લોકમાં કહ્યું છે કે, જન્મ દુઃખનું કારણ છે, પણ તે જન્મને સફળ બનાવી શકાય છે.
કાંટા વિના કાંટો ન નીકળે એ ન્યાયે જન્મ વિના ન ચાલે. પણ નારક-તિર્યંચ-દેવનો જન્મ ન ચાલે. મનુષ્યનો જ જોઈએ.
એક જન્મ લીધો તો તે અનંત જન્મોનાં દુઃખોને ઊભાં કરે છે. કારણ તેને ખબર નથી કે, મારો જન્મ મટે કેવી રીતે ?
જન્મે જ આપણને દુઃખી કર્યા છે. જન્મ પામ્યા માટે જ સર્વ પંચાતો ઊભી થઈ છે. બર્થડના દિવસે પેંડા આપો છો પણ જન્મના વર્ષો ઘટી રહ્યાં છે તે જોતા નથી. જન્મ કરી તારી ઉજવણી, અને તું બેઠો કરવા ઉજવણી, હાર્ટ દુઃખવા આવી ગયું છે. લીવર દુઃખવા આવી ગયું છે. શરીરની પાછળ બધા રોગો છે. પણ શરીર ક્યાંથી આવ્યું? જન્મ લીધો માટે. બધી ઉપાધિ જન્મથી જ છે. સાગરજી મહારાજે એક જગ્યાએ લખ્યું છે કે,
નમાજ પઢતાં મિયાંને મસ્જિદ કોટે વળગી ગઈ. જીવને તો મુક્તપંખી બનીને ઊડવું જ હતું પણ માતાના ઉત્પત્તિસ્થાનમાં આવી ગયો.
જ્યાં જીવ પેદા થવાનો હોય ત્યાં પ્રથમ આહારનું કાર્ય કરે. આ જ જીવની પહેલી મૂર્ખાઈ છે. ખાધું નથી ને શરીર થયું નથી. આહાર-શરીરને ઈન્દ્રિય કરતો ગયો ને મોટો થતો ગયો. બાબલો બહાર નીકળ્યો, છ ફૂટનો ઊંચો, કદાવર શરીર, સુંદર નમણો ફુટડો યુવાન થઈ ગયો, બીજું વજન ઊંચકવું તેને ભારે પડે પણ પોતાનું શરીર ૮૦ કિલો વજનનું લઈને ફરે. શરીર એટલે દુઃખ દુઃખ ને દુઃખ.
જન્મ ફક્ત તીર્થકરનો જ ઉજવાય. લોકોત્તર પુરુષ છે. સ્વને, પરને, માતાને, જગતને તીર્થકરનો જન્મ સુખકારી છે. બીજાના જન્મ તો ત્રાસરૂપ છે. એવું સુંદર કામ આપણે નથી કરતા કે, આપણો જન્મદિવસ ઉજવીએ.
ઉમાસ્વાતિજી મહારાજ દુઃખનિમિત્ત મપીદે.... આ જન્મને કહે છે. આ જગતમાં એવો કોઈ જીવ નથી કે જ્યાંનો સંબંધ ન કર્યો હોય. આ જન્મમાં ય સંબંધો ઘણા કર્યા. એક કૂતરીને પણ દશ ગલૂડિયાં સાથે સંબંધ હોય છે. લોહીના સંબંધ બધાંની સાથે થયા છે, વહાલા કોને કોને માનવા ? પારકા કોને માનવા ? બધા જ આપણા છે. આ જન્મ આપણો આખો ય મૈત્રીભાવ નંદવી નાખ્યો. કોનો ક્યારેય પરાભવ ન કરવો. બધા જ સિદ્ધ ભગવંતોના સાધર્મિકો છે.
જૈનદર્શનનો આ ન્યાય છે. અનંતું જ્ઞાન સિદ્ધોનું તેમની પાસે ખૂલ્લું છે. આપણું બેંકમાં છે. આપણો ચેક આપણે વટાવ્યો નથી. જ્ઞાનાદિ ત્રણનું કોઈ વધ-બંધન-છેદન કરી શકતું નથી.
સાધુ દીક્ષા લે ત્યારે સ્વજન-ધૂનન કરે છે. આ આચારાંગમાં લખ્યું છે. દશવૈકાલિકમાં લખ્યું છે, હે સાધુ ! તારે કોઈને મામા-બાપા-કાકા ન કહેવાય.
અજએ પક્ઝએ વાવિ, બuો ચુલ્લપિઉત્તિ માઉલો ભાઈણિજનિ, યુરેનસુરિઅરિ અ... હે હો હલિ રિ અશિક્તિ, ભકે સામિઅ ગોમિઆ હોલ ગોલ વજુલિત્તિ, પુરિસંનવ માલવે..
છે. 11 : 3 + ર દા : ૨ 0 3
