________________
બારભાવનાનાં ચિંતન, શાંતરસમાં સ્નાન કરવાનો આનંદ આવે છે. જગતનાં તમામ સુખો લોલીપપ જેવાં છે. પેટ ભરાય નહિ, હાથમાં કાંઈ આવે નહિ. અરિહંતના ધ્યાને અરિહંત બની જવાય પણ જીવમાંથી પુદ્ગલ થાય? તો તો ફ્રીજ સેવીને ફ્રીજ બની ગયા હોત. પણ પુદ્ગલ બની શકતા નથી. અંદરની રાગદ્વેષની પરિણતિ ઘટવી જોઈએ. એક વર્ષના સંયમપર્યાયમાં સાધુના સુખની માત્રા કેટલી? અનુત્તર વિમાનનાં સુખો કરતાં પણ ચઢી જાય. વગર સાધને અંતરાત્મામાં સુખ હોય. મુંગાને ગોળ ખવરાવી દો તે કહી શકશે ખરો? જાણે છે ખરો? મૂક ગુડ ન્યાય. જાણે પણ કહી ન શકે. જિનહી પાયા તિનહી છિપાયા, ન કહે કોઉકે કાનમેં તાલી લાગી જબ અનુભવકી, તબ સમજે સબ શાનમેં. હમ મગન ભયે પ્રભુ ધ્યાનમેં. શમરસના સુખનો આવો અનુભવ છે. માથા પર બળતા અંગારા, ચામડી ઉતારતાં પણ મુનિઓ હસતા હતા.
(૧) વરસીદાન દીધું ત્યારે ધન છૂટ્યું. (૨) ઓધો લીધો ત્યારે સ્ત્રી છૂટી. કંચન છૂટી ગયું, કાયાની દીક્ષા મરણ ટાઈમે લઈ શકાય છે.
(૩) અંદરની પવિત્રતાને વળગી જાઓ. બહારના પદાર્થોની લાલસા છોડી દો. સંસારનાં સુખો ભોગવવા છતાં તૃપ્તિ નથી. જગતનાં તમામ સુખ અને આહાર માટે આવે છે. ગીતામાં કહ્યું, તેને ત્યોને ભુંજીથાઃ વગર ખાધ હોઈયાં કરો. ઢોચકું ભર્યાના આનંદ કરતાં બીજાને ખવરાવવાનો આનંદ માણો. ખાવું એ પુદ્ગલનો ધર્મ છે, અસાહાર એ આત્માનો ધર્મ છે.
(૧૪) સë કામા વિષુકામા, કામા આશીવિષેપમા, કામે પત્યેયમાણા, અકામા જંતિ દુગઈ.
ઇચ્છાઓ પીડારૂપ છે. પરણવા હોંશે હોંશે જાય પણ કાંઈક તો ખૂટે જ છે. હજારની આગકવાળો પણ રડે, ક્રોડપતિ પણ રડે. તેના કરતાં ફૂટપાથવાળો સુખે સૂઈ શકે છે. દેવાત્માઓની પણ આ જ દશા છે. બધે જ ઈર્ષ્યા અને અતૃમિ ફેલાયેલાં છે. સુખ શૂળ જેવાં છે, સુખો ઝેર જેવાં છે. માર્યા વિના ન રહે. આશીવિષસર્પ જેવાં ઝેરી સુખો છે. દષ્ટિ પડતાં ય મારે. કામને ઇચ્છે છે તે કામ ન મળતાં દુર્ગતિમાં જાય
(૧૫) અપણા સચ્ચમેસેજા. પોતાના આત્માએ જ સત્ય મેળવવા પ્રયત્ન કરવો. (સ્વતા).
(૧૬) આહજ કાન નિજિ પાપ કરીને ઢાંકવા નહિ. આગને ઢંકાય નહિ તેમ પાપને ઢાંકીશ નહિ. પાપ છિપાયા નહિ છીએ, જો છીપે તો મહાભાગ. દાબી દૂબી નવિ રહે, જિમ રૂઈ લપેટી આગ. પાપ પીપળે ચઢીને ય પોકારે છે. કેન્સરની ગાંઠ બોલતી નથી પણ પૂર્વનાં પાપરૂપે બોલે છે. કયા રસ્તે આવ્યું અને ક્યારે આવ્યું, તે કહેવાય નહિ. અસતીપોષણ એટલે શીલનું લીલામ. શ્રાવકથી પશુ પળાય નહિ. સતીને એક જ પતિ હોય. પાંજરાં રાખે તે વાઘરી કહેવાય. ટૂંકી ચડ્ડી પહેરીને ફરવા જાય તો ઇજ્જત વધે ? કૂતરો સાથે રાખીને ફરવા જાય તો આબરૂ વધે?
(૧૭) કોઈ અસચ્ચે કુજા. ક્રોધને અસત્ય કરી દો. બહાર ન નીકળવા દો. બહાર નીકળેલો ક્રોધ આગ ફેલાવશે.
(૧૮) અસંખયં જીવિયં મા પમાયએ. જીવન અસંસ્કારિત છે, માટે પ્રમાદ ન કરીશ. જરોવણીયસ નર્થીિ તાણે... જરા વખતે કોઈ શરણ નથી. પરિવાર વિમુખ થાય છે, અજયણાથી વર્તનારાઓને સૂચના. તે વખતે તમે કોનું શરણ લેશો? કેમ કે ધર્મ તો કર્યો નથી? આ જાણીને ધર્મસાધનાના માર્ગે લાગી જાઓ.
(૧) અસંખયં જીવિયં મા પમાયએ, જરાવણીયમ્સ હુ નથિ તાણે, (૨) એ વિયાણાહિ જેણે પમતે કિવિ હિંસા અજયા ગહિતિ.
