________________
દીવો જલતો રહે ને માણસ ચાલ્યો જાય છે. અઢાર રાજાઓ ભેગા મળ્યા છે, ભગવાનના છેલ્લા ટાઈમે આવ્યા હતા. ગોશાળે લેશ્મા મૂકી હતી, પ્રભુ મહાવીર ઉપર. તારકતીર્થંકરને છ મહિના સુધી લોહીના ઝાડા થયા હતા. લોક ચિંતામાં છે. કહે, કે ભગવાન હવે જલ્દી જવાના છે. લોકોના આ બધા શબ્દો જંગલમાં સાધના કરતાં સિંહ અણગારે સાંભળ્યા. ધ્રૂસકે ધ્રુસકે રડી પડ્યા. ભગવાને કેવલજ્ઞાનથી જાણ્યું, અને બે શિષ્યોને કહ્યું, જાઓ ! તેને બોલાવી લાવો. તપ કરીને, આંસુ પાડીને આ અર્ધો થઈ ગયો
છે.
સાચું રોતાં આવડે તો ચૌદરાજલોકમાં ગયેલા પ્રભુને પણ ભક્ત પાસે આવવું પડે. ચંદનબાળાનાં આંસુથી ભગવાનને પાછું આવવું પડ્યું, દિવાળીના દહાડા, ધૂઘરા, લાડવા, સુખડી ખાવા માટે નથી, ભગવાનની યાદ તાજી કરવા માટે છે. ગયે સો ભાવુજ્જોએ, દવુોયં કરિસ્સામો.
ભાવ ઉદ્યોત ગયે થકે, દ્રવ્યઉદ્યોત કરીશું. યથા રાજા તથા પ્રજા. તમામ પ્રજાએ અઢાર રાજાના અનુકરણને કર્યું, હજારો દીવા પ્રગટી ગયા.
આજ અનોપમ દિવાળી... વ્હાલાની યાદમાં રડવાનો દાડો હતો, મીઠાં સમણાં ગયાં, વ્હાલાની યાદમાં તપ-જપ કરવાનાં હોય.
હતું લોકોત્તર પર્વ, થઈ ગયું લૌકિક પર્વ. આપણાં પર્વો તપ-જપથી જ ભરેલાં હતાં, જ્ઞાન અને ધ્યાનનાં હતાં, ચોરી લીધો દીવાળીનો દીવો. આસન્ન ઉપકારી પ્રભુ મહાવીરદેવ છે. નજીકના છેલ્લામાં છેલ્લા મહાવીર છે. બીજા તીર્થંકરો પણ ઉપકારી છે છતાં થોડા થોડા દૂરના છે.
દેવાવાસમાંથી છૂટીને પ્રભુ ગર્ભાવાસમાં આવ્યા, જીવ એક, બે માતાના ગર્ભ. ચૈત્ર સુદ તેરસે જનમ્યા, મોટા થયા, માતાએ પરણાવ્યા. સંસારવાસ ચાલુ. ત્રીશવર્ષે દીક્ષિત થયા. હવે તિન્નાણું-તારયાણં ચાલુ કરવું છે પણ કર્માવાસ બાકી છે. સાડાબાર વર્ષ સુધી મચી પડ્યા, કાળજું કંપી જાય તેવી સાધના અને ઉપસર્ગોની ફોજ ચાલી, વૈશાખ સુદ દશમીએ કેવલજ્ઞાન. ભગવાન તિન્નાણું બન્યા. અને દશમથી તારયાણં ચાલુ કર્યું..
પણ પ્રથમ ગ્રાસે મક્ષિકા. પ્રથમ દેશના નિષ્ફળ ગઈ. દેશના નિષ્ફળ ગઈ પણ સંદેશ સાધુનો સફળ થાય છે. કદાચ કોઈ ન પામે તો ય તું દેશના બંદ ન કરીશ. ભગવાનને પણ ભૂ પાનાર આ જગત છે. ક્ષણં દેશનાં દત્વા અન્યત્ર વિજહાર પ્રભુઃ શાસનની સ્થાપના પાવાપુરીમાં, સોલપ્રહર દેશના પણ પાવાપુરીમાં અને ગણધરોની ઉત્પત્તિ પણ પાવાપુરીમાં, તે ધરા ખરેખર ધન્ય છે. ત્યાંના શબ્દો હજી ગાજી રહ્યા છે. વિજ્ઞાન શોધી રહ્યું છે પણ આપણું ટેપરેકર્ડ તે ઉત્તરાધ્યયનસૂત્ર.
આનંદની આ વાત. છેલ્લી વાણી છત્રીસ અધ્યયનમાં છે. ચારેચાર ફિરકા ઉત્તરાધ્યયનને માને છે. ૨૧ા – હજાર દેશનાનું કોઈ એડ્રેસ નથી. પણ છેલ્લા ટાઈમની દેશના ગીતાર્થોએ લખી છે. કારણ ? બાપના દીકરા છેલ્લા ટાઈમે પૂછે છે, બાપુજી ! કાંઈ ઇચ્છા છે ? આખી જીંદગી બાપની આશા નહિં પૂરનારો પુત્ર અંતિમ ઇચ્છા પૂરી કરે છે. તે સોનાના શબ્દો બની જાય છે. ઉત્તરાધ્યયન તે છેલ્લા શબ્દો છે. મનોહર વાક્યો....
(૧) સુખની પરમસીમા એનું નામ સિદ્ધદશા
(૨) દુઃખની પરમસીમા એનું નામ નિગોદ
તત્ત્વાર્ય કારિકા
૧ ૨ ૧