________________
માળા તે અજ્ઞાનની નિશાની છે. ઘણા લોકો સંવત્સરીના પ્રતિક્રમણમાં માળા અને મશીન લઈને બેસે છે. સર્વદા કૃતકૃત્ય ૫રમાત્માને હવે તપ પણ ન હોય. તેઓ બે-ટાઈમ શા માટે ઉપદેશ આપે છે ? તીર્થંકર નામકર્મના.ઉદયથી તેઓ દેશના આપે છે. કેવલી-ગણધર નામકર્મનો ઉદય ન હોય તેથી પોતે તરે છે. આ જગતમાં મોટામાં મોટું સત્કાર્ય તે બીજાને ઉપદેશ દેવો તે છે. વક્તાએ બીજાને ઉપદેશ દેવો જોઈએ. સ્વીયસ્ય શ્રયં અવિચિન્ત્ય, પોતાના થાકનો વિચાર કર્યા વિના. જે ચીજ બીજાને આપો, તો તે તમને મળે. ઉપદેશથી જ સત્સંગ સધાય છે.
બીજાનો પ્રેમ લેવો હોય તો પહેલાં બીજાને પ્રેમ આપવો પડે. દ્વેષ આપો તો દ્વેષ મળે. ઉદાર બનીને બીજાને પ્રેમ આપ્યા જ કરો. ઉપમિતિનો દ્રમક વિચારે છે કે, આ સબુદ્ધિ-દયા વિગેરે છોકરીઓ મારૂં ચપ્પણિયું છોડાવવા માગે છે, આ ફેંકી દઉં અને નવું ન મળે તો ? તમને પણ આવો ભય છે, હું પચીસપચાસ વાપરી દઉં અને બીજી કમાણી ન થાય તો ? પણ આ ડર કાઢી નાખો.
યો ધ્રુવાણિ પરિત્યજ્ય, અધ્રુવં પરિસેવતે, ધ્રુવાણિ તસ્ય નશ્યન્તિ, અધ્રુવં નષ્ટમેવ ચ.
તમે કોઈને નહિ આપો તો તમને કોણ આપશે ? વસ, અન્ન, પાણી આસન-વસતિ આપતા જ રહો. તમે કોઈના પ્રસંગમાં જશો તો તમારા પ્રસંગમાં કોઈ આવશે, નહિતર સંબંધ નહિ રહે.
મૈત્રીભાવ, પ્રેમ, દાનની ગંગા વહાવો તેવી તમને મળે. રેવરન્સ ફોર લાઈફ, જેવું બીજા માટે તમો વર્તો તેવું બીજા વર્તે. જામનગરમાં એક ભાઈ ૬૦ વર્ષથી એક જગ્યાએ બેસીને ચણ આપે છે, આ ભાઈની આગળ-પાછળ ૫૦ કબૂતર બેઠાં જ હોય, બીજો કોઈ આપે તો એક પણ કબૂતર ન આવે. આને પ્રેમ કહેવાય. ઉપમિર્તિમાં બીજી વાત કરે છે કે, તમે જો બીજાને ઉપદેશ દીધો હશે તો તમને દેનાર કોઈ મળશે. સૂર્ય જેમ રોજ ઉદય પામે તેમ ભગવાન રોજરોજ સમવસરણમાં બેસી ઉપદેશ આપે.
બીજાને ઉપદેશ આપી તારવા તે જ મોટામાં મોટું કામ છે. પરમાત્માનો સ્વભાવ ઉપદેશ આપવાનો છે, તેનાથી ભવ્યજીવોરૂપી કમળો વિકસિત થાય છે. આસન્નઉપકારી મહાવીરસ્વામી છે. સૂર્ય-ચંદ્ર ઢંકાઈ જાય તો જગતનું શું થઈ જાય ? તારક તીર્થંકરો સકલ શાસ્રના ઉપદેશક, ઉત્તમોત્તમ છે.
જયઈ સુહાણું પભવો, તીત્શયરાણું અપચ્છિમો જયઈ
જયઈ ગુરૂ લોગાણું, જયઈ મહપ્પા મહાવીરો...
કેટલાક બુદ્ધિજીવી કહે છે કે, માનવસેવા એ જ પ્રભુસેવા. પણ ફર્સ્ટમાં પ્રભુસેવા કરી, પછી માનવસેવા આવશે. પ્રભુ પાસે ન જવાય તો નમ્રતા ન આવે. પોતાનું વિલીનીકરણકરવું પડે છે. માનવસેવામાં ક્યારેક અહંકાર પોષાય છે. પરમાત્મા જેવી વિભૂતિ ન હોય તો પુન્ય-પાપના ભેદ કોણ સમજાવત. માનવસેવાને પણ બતાવનારા તો એક પરમાત્મા જ છે. તમામ ધર્મોના પ્રવર્તક પણ પરમાત્મા જ છે.
તસ્માદ્ અર્હતિ પૂજા..... અશુભથી બચાવનાર, શુભમાં પ્રવર્તાવનાર પરમાત્મા જ છે. પંચસૂત્રમાં લખ્યું છે કે, તમારા મનમાં શુભ વિચાર આવતો હોય તો તેમાં તમારો પુરૂષાર્થ કારણ નથી, પણ પરમાત્માનો જ પ્રભાવ છે.
માતપિતાએ એક જન્મમાં ઉપકાર કર્યો છે, વળી આ જન્મની જ ચિંતા કરનારાં છે, મારો દીકરો પરણે, ભાકરી મેળવે, નોકરી મેળવે, દીકરી મેળવે અને છેલ્લે અમારી સેવા પણ કરે, જ્યારે તારક પ્રભુનો ઉપકાર તો નિગોદથી માંડીને છે. અરિહંત માર્ગ બતાવનાર, સિદ્ધો નિગોદથી કાઢનાર અવ્યવહાર
તત્ત્વાર્ય કારિકા
