Tattvartha Karika

Author(s): Kirtipurnashreeji
Publisher: Kirtipurnashreeji

Page 87

રાશિમાંથી કાઢનાર, વ્યવહારરાશિમાં લાવનાર તેઓ જ છે. પછી માર્ગ બતાવનાર અરિહંતનો ઉપકાર છે. પછી સલ્લાસ્ત્ર, સરૂનો ઉપકાર છે. પ્રભુનાં સાધુસાધ્વી ઉપકારી છે. ગુરૂનો ઉપકાર ક્યારેય વળે તેમ નથી. તસ્માદહતિ પૂજાં...
અરિહંત પરમાત્મા જ પૂજાને યોગ્ય છે, પૂજાથી મન પ્રસન્ન બને છે. બહાર સુખ કેટલું છે તે નથી જોવાનું મન કેવું પ્રસન્ન છે. બહાર સુખ કેટલું છે તે નથી જોવાનું મન કેવું પ્રસન્ન છે તે જોવાનું છે. અને જેનું મન પ્રસન્ન હોય તેને દુઃખ રહેતું જ નથી. તમે કોઈપણ પરિસ્થિતિમાં આનંદથી રહી શકતા હો તો વાંધો નથી.
સહુથી મોટો પ્રશ્ન ચિત્તની અપ્રસન્નતામાં છે. તારક તીર્થકરોનો ઉપકાર ભવોભવનો છે. ધનપાલકવિની બત્રીસીઓ છે, તેમાં તેમણે એક ભય ઠાલવ્યો છે કે, હે પ્રભો!તારી ભક્તિ કરતાં કરતાં હું ભગવાન બની જઈશ તો મને ભક્તિ કરવા પછી નહિ મળે, હાલાજી મારે ઠાકોરજી નથી થાવું... ભક્તિ કરતાં છૂટે મારા પ્રાણ...
સીતાજી એશોકવાટિકામાં હતાં, ભમરી માટીનું ઘર બનાવતી હતી, લીલી ભાજીની ઇયળ હોય છે, ભમરી અવાજ છોડે છે, ઈયળ ભમરીનું નાદગુંજન સાંભળતાં સાંભળતાં ભમરી બની જાય છે, સીતાજી આ દશ્ય જોઈ બેબાકળા બની ગયાં, રાક્ષસીઓ પૂછે છે, કેમ આટલાં ગભરાયાં?
સીતાજી-ઇલિકા ભમરી બની જશે તો? રાક્ષસી-તેમાં તમને શું? સીતાજી - હું રામ રામ જપતાં રામ બની જઈશ તો? મને ભય લાગે છે, હું સંસારમાં શું કરીશ? મારે આત્મસમર્પણ શી રીતે કરવાનું ? રાક્ષસી હસવા લાગી, માતાજી! ચિંતા ન કરો, તમે તમારે રામ-રામ કરો પણ રામેય સીતા જપતાં જપતાં સીતા બની જશે તો? તમને વાંધો નથી ને ! તમે બંને રામસીતાજ રહેશો. ઇલિકા ભ્રમરીન્યાય આને કહેવાય. અજપા જપાથી અંદરનો ભગત પણ ભગવાન બની જાય છે. દાસપણું ચાલ્યું જાય તેનો ડર ધનપાલ કવિને લાગ્યો છે.
અભ્યર્થનાદહતાં પૂજા અહતિ... ભગવાન દર્શનપૂજનને યોગ્ય છે. વિવેકાનંદને અમેરિકામાં પૂછવામાં આવ્યું કે, તમે ધોળિયા માણસોને જોઈને કાળિયા ભારતના તે માટે શું અભિપ્રાય આપો છો !
વિવેકાનંદ - ધોળિયાને જોયા પછી મારા ભારતના કાળિયાલોકો પૂજવા યોગ્ય લાગે છે. અમારા મલકના રે માયાળુ માનવી. અમેરિકામાં દાદી છોકરું રમાડ્યા પછી દશ ડોલર લે છે. ભારતની આપણી દાદી બાલુડાને રમાડતી હરખઘેલી બની જાય છે. સ્વર્ગસ્થ પૂ. પં. શ્રી ભદ્રંકરવિ.મ.સા. કહેતા કે, જે માણસ જેટલા માનને યોગ્ય હોય તેને તેટલું માન આપવું જોઈએ. જમાઈનામના પ્રાણીને ઘેબર જમાડવાનાં હોય, બીજા કોઈ મહેમાનને, સરબત, પાણી, ચહા આપવાના હોય, કોઈને બે જ શબ્દ સારા બોલવાના હોય, તે તે વ્યક્તિને તેના અનુરૂપ માન ન આપો તો જીવનના સંબંધો બગડી જાય.
સામુનિરાજને સ્વામિ, શાતા છે ! તેવું માન અપાય. તારક તીર્થકરને ઊડતી સલામ ન કરાય, દર્શન કરીને પતાવો તે ન ચાલે. પૂજા જ જોઈએ. પરમાત્માનાં વર્ણન કરતાં શાસ્ત્રકારો થાકી ગયા છે.
અપર્વમાર્હતાં.... મને પ્રાતઃ
તાત્કાલિક ફળ મનની પ્રસન્નતા મળે. આ જન્મથી મોક્ષ થવાનો નથી જ, દૂર છે તો શું મળે પૂજનથી મર્યા પછી સદ્ગતિ મળે, મૂઆ વિના સ્વર્ગે ન જવાય. મરતાં સમાધિ મળે.
તસ્વાય કારિ કા ૦ /