________________
છે? અને સવાશેર વેફર ખાઈ શકે છે.
કોબીઝ અને ફૂલાવરમાં સૂક્ષ્મ કંથવા જીવો છે. માટે ન ખવાય. બટાટાં હિંસા અને આરોગ્ય બંને માટે બંધ કરવાનાં છે. બટાટામાં સૌથી વધુ નિકોટીન છે. તેથી નુકશાનકર્તા છે. સિગારેટમાં જેટલું ઝેર છે, તેટલું જ બટાટામાં નિકોટીન છે.
હીરા, મોતી અને ફર્નિચર કરતાં માણસની લાઈફ કિંમતી છે. કોઈ કૂતરો અમેરિકામાં રાત્રે ભૂકીને કોઈની ઊંઘ બગાડે તો ત્યાં કોર્ટમાં કેસ થાય છે. જીવનની ત્યાં કિંમત છે. આ રીતની. મુંબઈ જેનું નામ, ગાડીમાં બેસો તો ઊતરવું ન પડે, ધક્કામુક્કીથી જ ઊતરી જવાય. જીવનની કિંમત નથી, ધક્કામુક્કીની છે. પણ આપણા ભગવાને જીવનનું ઘણું મહત્ત્વ આપ્યું છે. દશ દષ્ટાંતે દુર્લભ એવા માનવભવને વેડફી ન નાંખો. પરમાત્માના મતે આ જીંદગીથી અનંતા ભવ સુધારી શકાય છે. માટે જીંદગીને બચાવો, સુધારો.
અમેરિકામાં સારી રીતે ખવાય, પીવાય તેની કિંમત છે. આપણે ત્યાં આત્માની કિંમત છે. ભોજન વિના રહેવાતું નથી, ઉપવાસ એ આદર્શ છે. આહાર તો સાધુને ય લેવો પડે, પણ સાધુ સ્વાદ ન કરે.
ઓ કંકુબેન? કાલે ખીચડીમાં મીઠું ઓછું હતું તેમ ક્યારેય સાધુની ફરિયાદ તમે સાંભળી? સાધુએ છે કારણોથી આહાર લેવાનો છે, આ વાત દશવૈકાલિકસૂત્રમાં બતાવી છે. આચારાંગમાં કહ્યું છે કે તે સાધુ ! જમણી દાઢે ચવાતો કોળિયો સ્વાદ કરવા ડાબી બાજુએ ન લઈ જા. અને પેલી ભૂલી જીભડી ઉપર.તો ન જ લઈ જવો. આહાર વિના ન ચાલે, પણ સ્વાદ વિના ચાલે. ઉત્સર્ગ એટલે રાજમાર્ગ, અપવાદ એટલે કેડીમાર્ગ. આપત્તિ, દુષ્કાળ ટાઈમે સાધુએ દશ ઇલાજ કરીને પણ જીંદગી ટકાવવા ખાસ ભલામણ કરી છે. મરવાની અણી આવી જાય તો ય શક્ય એટલા જીવવાના પ્રયત્નો કરવાના. જંગલમાં પણ શું કરાય તે શાસ્ત્રમાં બતાવ્યું છે.
એલોપથી, હોમીયોપેથી, આયુર્વેદ, એક્યુપ્રેશર પણ છે. આયુ વેદ. તું આયુષ્યને સમજ. જીંદગીની વેલ્યુને જે જાણે તે શરાબ, અભક્ષ્યાદિનો ઉપયોગ જીવનમાં ય કરે ખરો? આયુર્વેદનું પહેલું શાસ, શરીમાઘ ખલુ ધર્મસાધન છે. ધર્મનું સાધન દેરાસર, ઉપાશ્રય, ચંદનાદિ સામગ્રી છે. પણ ધર્મનું મુખ્ય સાધન શરીર છે. શરીર તૂટી ન પડે માટે અમે આ ઈલાજ બતાવીએ છીએ. શરીરને તગડું બનાવવા, ભોગ ભોગવવા સારૂં નથી બનાવવાનું, પણ શરીર નિરોગી હોય તો મન નીરોગી રહે, અને મન નિરોંગી હોય તો ધર્મ સારો કરી શકાય. ધર્મ સારો થાય તો સાધના સારી થાય. ચરક અને સુશ્રુતમાં વનસ્પતિઓના ગુણ અને દોષ જોવાતા હતા.
ધ્યાનયોગ, મનયોગ અને જ૫દ્વારા એ લોકોએ તેના ગુણ અને દોષ જાણ્યા છે. ભગવાન રોગને સહન કરવા કહે છે પણ આ ઉત્સર્ગમાર્ગ છે. અપવાદમાર્ગે અઢાર મહિના પણ દવા ઇલાજ કરી સારા બનવા કહે છે. પહેલા છ મહિને વૈઘ બદલવા. અઢાર મહિના દવા કરાવવી. પણ અસાધ્ય રોગ ન મટે તો અનશન કરવા પણ આજ્ઞા આપી છે.
બુદ્ધનું દાંત
એકવાર બુદ્ધ દરવાજાના કિલ્લામાંથી નગરમાં જતા હતા. પરંતુ દરવાજો જીર્ણ જોઈને રસ્તો બદલી નગરમાં ગયા. શિષ્યોએ પૂછયું, ભગવન્! સર્વેક્ષણિક, આપ જાણતા છતાં ફરીને કેમ આવ્યા? બુદ્ધે કહ્યું, એનો અર્થ એવો નથી કે, અકાલે મરી જવું.
મહાવીર = પોતાની જીંદગીને પાપોથી બચાવો. પહેલાંના કાળમાં ગણત્રીની આઈટમો થતી. મીઠાઈમાં લચપચતો શીરો મુખ્ય રહેતો, ચોળાનું શાક, ફૂલવડી એ ફરસાણમાં રહેતી. ચીજો ઓછી હતી, તોફાન ઓછાં હતાં. તપેલાં તો ચાલીશ પણ હોઈ શકે, પણ આપણી હોજરીનાં ખાનાં આટલાં નથી, કયા
