Tattvartha Karika

Author(s): Kirtipurnashreeji
Publisher: Kirtipurnashreeji

Page 104

નં. ૧૯ : નિરયાવલિકા : શ્રેણિક કોણિકનું, હલ્લવિહલ્લનું વર્ણન... શિલાકંટકયુદ્ધ તેનું નામ કહેવાયું. ૧ ક્રુડો - ૮૦ લાખ કોણિક અને ચેડારાજાના યુદ્ધમાં લોકો મર્યા છે. પદ્માવતી રાણીના ઝઘડાનું નિર્મિત્ત. હાર અને હાથી માટેનો ઝઘડો. તેથી યુદ્ધ થયું.
નં. ૨૦ : કપ્પવર્ડિંસથા : શ્રેણિકના પૌત્રનું કેવી રીતે દેવલોકમાં જવું તે વર્ણન છે. નં. ૨૧ : પુલ્ફિયા : માણિભદ્ર, પૂર્ણભદ્ર વિગેરે દેવોનાં વર્ણન છે.
નં. ૨૨ : પુષ્કચૂલિયા
થ્રી, શ્રી, ધૃતિ વિગેરે દેવીનાં વૈભવો, દર્શદશ દેવીઓ પૂર્વભવમાં સાધ્વીઓ હતી. શ્રીદેવી નામની દેવીનું વર્ણન છે, તે ભૂતા નામની બાઈ હતી, પરણ્યા વિના દીક્ષા લીધી પણ ટાપટીપ કરવાની ટેવથી કેવળજ્ઞાન ન પામી, પણ સ્ત્રીવેદ બંધાયો ને દૈવી થઈ. આ રીતે આ આગમમાં દેવીઓનાં વર્ણન છે. નં. ૨૩ : વહિદશા : શ્રીકૃષ્ણ, દ્વારિકા યદુવંશનું વર્ણન છે.
૧૦ પયજ્ઞા શરૂ
નં. ૨૪ : ચઉશરણ પયત્રો (૧)
પયન્ના એટલે પ્રકીર્ણક. એક એક મુનિ રચે. ચઉશરણ પયન્નો ચોવીશમો છે. અંતસમયે ચારનાં શરણ સ્વીકારવા યોગ્ય છે. (૧) સુકૃતિની અનુમોદના (૨) દુષ્કૃતની ગર્હા (૩) ચારનાં શરણ સ્વીકારતા રહો.
તમારાં પોતાનાં પાપોની નિંદા કરો. બધાં પુન્યની અનુમોદના કરતા રહો. ગીત ગાતો જા . ગુણ ગાતો જા. અનુમોદનાની તકને જતી ન કરો. બીજાનાં સુકૃતો ઉપર બળ્યા ન કરો.
નં. ૨૫ : આઉર પચ્ચકખાણ પ્રકીર્ણક
રોગની ટ્રીટમેન્ટ, રોગી-સાધુની વાત આમાં છે. પાંચક્રોડ રોગ શરીરમાં છે. સ્થિર રહેજો, સમાધિ જાળવજો. બાળમરણ, પંડિતમરણની વાતો છે. જેગુરૂના દુશ્મન બને તે કિલ્બિષિયા દેવ બને તેનું વર્ણન
છે.
નં. ૨૬ : મહાપચ્ચકખાણ પ્રકીર્ણ :
આહાર, શરીર ને ઉપધિ કેવી રીતે વોસિરાવવાં તે આમાં વર્ણન છે. મારૂં ફર્નિચર, મારો પરિગ્રહ આ બધું મમત્વ મૂકી દો. મૃત્યુ આવતાં પહેલાં બીજાને સોંપી દો. મોતને સાધવા ગિરિરાજ પર જઈને બેસી જાઓ, તાર કે માર તું જ મારો તારણહાર, દેવ-દાદાને કહી દો.
ઐસી દશા હો ભગવન્ જબ પ્રાણ તન સે નીકલે.
મૃત્યો બિભેષિ કિં બાલ ! તું અજન્મા થવા તૈયાર થઈ જા. ડોક્ટર હાથ ધોઈ નાખે તો બસ પદ્માસનમાં બેસી જા. ઘરવાળાં પૂછે તો કહેવું, અરિહંતે શરણ પવામિ.. આ લોકમાંથી જતાં પહેલાં મૃત્યુને સુધારી નાખ. સગીરે નારી એની કામિની, ઊભી ડગમગ જુએ તેનું રે પણ કાંઈ ચાલે નહિ. બચ્ચારી શું કરે! નં. ૨૭: ભક્તિ પરીક્ષા પ્રકીર્ણક : ઇંગિની પાદપોગમન.
ભોજન છોડે, ઇશારા કરવાના છોડે, ઝાડની જેમ અનશન કરે, વર્તમાનમાં અનશન નિષેધ છે. અનશનના સંજોગ, ધ્યાન વય બધું જ જોવું પડે. મુખ્ય સમાધિ ન છૂટે તે જોવાનું હોય. કષાયની ગરમી ન જાય, ત્યાં સુધી અનશન ન થાય. ગુરુની હિતશિક્ષાની આ સૂત્રમાં વાતો છે. અવંતીસુકુમાલ, ગજસુકુમાલ, ચાણક્યમંત્રીના અણસનની વાતો છે.
어디서 하
{(){