Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
છે ઉત્તરપદ જેનું એવા કર્મધારયસમાણભૂત ચતુર્થ્યન્ત નામને હિત અર્થમાં ન પ્રત્યય થાય છે. પશ્વનને હિતા, સર્વનને હિતઃ અને વિશ્વનો દિતઃ આ અર્થમાં પડ્યાન, સર્વનન અને વિશ્વનના નામને આ સૂત્રથી પ્રત્યય. “મવર્ષે ૭-૪-૬૮' થી અન્ય નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી પ્રખ્યાબીન, સર્વનની અને વિશ્વનનીનઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ –પાંચ જનોને હિતકર, સર્વજનોને હિતકર, સર્વજનોને હિતકર.
કર્મધારય રતિ ?િ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પષ્યનું, સર્વ અને વિશ્વ નામથી પરમાં રહેલું પન નામ છે અત્તમાં જેના એવા કર્મધારય સમાસભૂત જ ચતુર્થ્યન્ત નામને હિત અર્થમાં
પ્રત્યય થાય છે. તેથી પડ્યાનાં નાના હિત અહીં ષષ્ઠી તપુરુષસમાણભૂત પશ્વનન નામને આ સૂત્રથી જ પ્રત્યય ન થવાથી; “ ૭-૧-૨૮ થી તિ હિતે ૭-૧-૩૧ ની સહાયથી ફેર પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી પશ્વનનીય આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ–પાંચસંબન્ધી જનને હિતકર. ૪૧
महत्सर्वादिकण ७।१॥४२॥
મહતું અને સર્વ નામ છે પૂર્વપદ જેનું અને ગન નામ છે ઉત્તરપદ જેનું એવા ચતુર્થત્ત કર્મધારય સમાસભૂત નામને હિત અર્થમાં " પ્રત્યય થાય છે. મહાનના હિત અને સર્વગના હિત આ અર્થમાં મહાગન અને સર્વનન નામને આ સૂત્રથી ૫ ફિર પ્રત્યય. ૦િ ૭-૪-૧' થી આદ્ય સ્વર માં ને વૃદ્ધિ મા આદેશ. “સવ ૭-૪-૬૮ થી અન્ય નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી માદાનનિ અને સાર્વજનિજ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશ–મહાજનને હિતકર, સર્વજનને હિતકર. ૪રા'
