________________
આ સર્વઘાતી દેશઘાતી પ્રકૃતિઓ છે મન:પર્યવજ્ઞાનાવરણીય - મન:પર્યવજ્ઞાનને દેશથી હણે છે. ચક્ષુદર્શનાવરણીય - ચક્ષુ દર્શનને દેશથી હણે છે. અચક્ષુદર્શનાવરણીય – અચક્ષુદર્શનને દેશથી હણે છે. • અવધિદર્શનાવરણીય - અવધિ દર્શનને દેશથી હણે છે. -ચાર સંજવલન એ ચારિત્રગુણને દેશથી હણે છે. સંજવલન કષાયના ઉદયથી ચારિત્રમાં અતિચાર લાગે છે. નવનો કષાય એ ચારિત્રગુણને દેશથી હણે છે. દાન-લાભ-ભોગ-ઉપભોગ-વર્યાન્તરાય કર્મ-દાનાદિ લબ્ધિ ને દેશથી હણે છે. અઘાતી :- જે પ્રકૃતિનો ઉદય આત્માના ગુણને હણે નહી. પરંતુ સર્વઘાતીની સાથે રહે તો સર્વઘાતી જેવું ફળ આપે અને દેશઘાતીની સાથે રહે તો દેશઘાતી જેવું ફળ આપે એટલ કે ચોર નહી પણ ઘંટીચોર.અઘાતી ૭૫ પ્રકૃતિ છે. પ્રશ્ન :- કેવલજ્ઞાનાવરણીયને સર્વઘાતી પ્રકૃતિ કહી છે તેમ મન:પર્યવજ્ઞાનાવણીય અને અવધિજ્ઞાનાવરણીય ને સર્વઘાતી કેમ ન કહી અને દેશઘાતી પ્રકૃતિ શા માટે કહી? જવાબ :- કેવળજ્ઞાન એટલે પરિપૂર્ણજ્ઞાન સર્વઆવરણ દૂર થાય ત્યારે કેવળજ્ઞાન પ્રગટ થાય છે. જયારે મન:પર્યવજ્ઞાન અને અવધિજ્ઞાન તો તેનું એક અલ્પ આવરણ હઠે એટલે કે દૂર થાય ત્યારે પણ થાય છે. તે પરિપૂર્ણજ્ઞાન નથી પરંતુ આંશિકજ્ઞાન છે. માટે તેનાં આવરણકર્મ આંશિક ગુણને હણે છે. તેથી દેશઘાતી કહેવાય. પ્રશ્ન :- અવધિજ્ઞાનાવરણીય અને મન:પર્યવજ્ઞાનાવરણીયને દેશઘાતી કહી છે. પરંતુ જેને અવધિજ્ઞાન અને મન:પર્યવજ્ઞાન થયું ન હોય તેની અપેક્ષાએ સર્વઘાતી કેમ ન કહેવાય? १. सव्वेविय अइयारा, संजयणाणं तु उदयओ हुन्ति
મૂનછિન્ન પુળ દોડું, વારસાë સાયા (આવ. નિર્યુકિત ગા.૧૧૨) २. जाण न विसओ धाइत्तणम्मि, ताणं पि सव्वघाइरसो
નાય ઘાસલેખ વોરયા વેરંs વોરા (પંચસંગ્રહા .૩ ગા:૪૧)