________________
શતકનામા પંચમકર્મગ્રંથ
૩-૪ ગુણ.
૨-૩ ઠાણીયો ૨-૩-૪ ઠાણીયો ૫ થી ૮ ગુણ. ૨ ઠાણીયો
૩-૪ ઠાણીયો ૯ મા ગુણ.
૨-૧ ઠાણીયો ૪ ઠાણીયો ૧૦ મા ગુણ.
૨-૧ ઠાણીયો ૪ ઠાણીયો
ઉત્કૃષ્ટ રસબંધના સ્વામી तिव्वमिगथावरायव, सुरमिच्छा विगल सुहम निरयतिगं ।
तिरिमणुआउ तिरिनरा, तिरिदुग छेवट्ट सुर निरया ||66 ॥ તિર્વ - ઉત્કૃષ્ટ અનુભાગ સુરચ્છિા - મિથ્યાદષ્ટિ દેવતા
અર્થ:- એકેંદ્રિય જાતિ, સ્થાવરનામ અને આતપ નામકર્મનો ઉત્કૃષ્ટ રસબંધ. મિથ્યાદૃષ્ટિ દેવતા કરે. વિકલૈંદ્રિયત્રિક, સૂક્ષ્મત્રિક, નરકત્રિક, તિર્યંચાયું અને મનુષ્યાય (એ અગ્યાર) નો ઉત્કૃષ્ટ રસબંધ મિથ્યાત્વી તિર્યંચ અને મનુષ્યો કરે, તિર્યંચદ્ધિક અને છેવટ્ટા સંઘયણનો ઉત્કૃષ્ટ રસબંધ દેવતા અથવા નારકી કરે ૬૬
વિવરણ :- એકેંદ્રિય જાતિ, સ્થાવરનામ નો ઈશાન સુધીના મિથ્યાત્વી દેવતા તીવ્રરસ બાંધે છે. ઈશાનથી ઉપરના દેવો એકેન્દ્રિય, સ્થાવરનામ બાંધે નહિ. નારકી પણ એકેન્દ્રિય જાતિ બાંધે નહિ. એકેન્દ્રિય અને સ્થાવર એ અશુભ પ્રકૃતિ છે તેનો ઉત્કૃષ્ટ રસ સંક્લિષ્ટતાથી બંધાય છે. મનુષ્ય અને તિર્યંચ અતિ સંક્લિષ્ટ થાય તો નરકગતિ પ્રાયોગ્ય બંધ કરે અને થોડા સંક્લિષ્ટ હોય ત્યારે એકેન્દ્રિય પ્રાયોગ્ય બંધ કરે પરંતુ ઉત્કૃષ્ટ રસ ન બંધાય. માટે દેવતા જ્યારે અતિ સંક્લિષ્ટ થાય ત્યારે એકેન્દ્રિય અને સ્થાવરનો ઉત્કૃષ્ટ રસ બાંધે છે.
આપ નામ કર્મએ શુભ પ્રકૃતિ છે. તેનો ઉત્કૃષ્ટ રસ વિશુદ્ધિથી બંધાય છે. એકેન્દ્રિયની સાથે આત" નામ કર્મ બંધાય છે. તેથી નરક તો આ પ્રકૃતિ બાંધે નહિ. મનુષ્ય તિર્યંચ અને ઈશાન સુધીના દેવ આપને બાંધવા તદ્યોગ્ય વિશુદ્ધ પરિણામ વાળો થાય ત્યારે આ પ્રકૃતિ ઉત્કૃષ્ટ રસથી બાંધે.
