________________
વર્ગણાનું વર્ણન જાતના સ્કંધો ચૌદ રાજલોકમાં બધી જગ્યાએ રહેલા છે. દરેક અનંતા છે.
અભવ્યથી અનંતગુણા અથવા સિદ્ધના અનંતમા ભાગના પરમાણુની બનેલી વર્ગણા તે ઔદારિકને ગ્રહણયોગ્ય જઘન્ય વર્ગણા બને છે. આવી વર્ગણા પણ ચૌદ રાજલોકમાં બધી જગ્યાએ રહેલી છે. ઉદાર સ્થલ એટલે પરમાણુ થોડા અને જગ્યા વધારે રોકે માટે સ્થલ. જેમ પરમાણુ વધે તેમ જગ્યા ઓછી રોકે. માટે વૈક્રિય વિગેરે વર્ગણાઓ ઉત્તરોત્તર સૂક્ષ્મ છે. અને ઔદારિક વર્ગણા બધાથી સ્થલ ઉદાર છે. માટે ઉદારવર્ગણા વડે બનેલ શરીર તે ઔદારિક શરીર કહેવાય. ઉદાર સ્થલ પુગલોનો સમુહ તે ઔદારિક શરીર યોગ્ય વર્ગણા. આવા સમાન સજાતીય પરમાણુનો સમુહ તે દારિકની જઘન્ય વર્ગણા કહેવાય છે. તે પછી એક એક પરમાણુની વૃદ્ધિએ યાવત્ પોતાની જઘન્ય વર્ગણાનો અનંતમો ભાગ થાય ત્યાં સુધી ની ઔદારિક ગ્રહણ યોગ્ય વર્ગણાઓ થાય છે. છેલ્લી સર્વથી અધિક પરમાણુની વર્ગણાને ઔ. ઉત્કૃષ્ટ વર્ગણા.
અસત્ કલ્પનાએ ૧ પરમાણુથી ૧ લાખ પરમાણુ ઔદારિકને અગ્રહણ યોગ્ય વર્ગણા હોય અને ૧૦૦૦૦૧ થી ૧૦૧૦૦૦ ઔદારિક ગ્રહણયોગ્ય વર્ગણા બને છે. એટલે કે પોતાની ગ્રહણયોગ્ય પ્રથમવર્ગણાનો અનંતમો ભાગ વધે ત્યારે ઉત્કૃષ્ટ ગ્રહણયોગ્ય વર્ગણાઓ થાય છે.
ઔદારિકને ગ્રહણયોગ્ય ઉત્કૃષ્ટ વર્ગણામાં ૧ અધિક પરમાણુ વધે ત્યારે વૈક્રિયને અગ્રહણ યોગ્ય જઘન્યવર્ગણા બને છે. અહિ વૈક્રિય અગ્રહણ એટલે ઔદારિકને પણ અગ્રહણ જ છે. કેમકે ઔદારિકને જોઈએ તેના કરતા વધારે પરમાણુ છે. અને વૈક્રિયને જોઈએ તેના કરતા ઓછા પરમાણુની બનેલી છે. માટે બન્ને રીતે વર્ગણાઓ અગ્રહણ થાય છે. પરંતુ પરમાણુ આદિ શરૂઆતની ઔદારિકને અગ્રહણ કહી તેથી હવે વૈક્રિયને અગ્રહણ એવું નામ આપ્યું. વૈક્રિયને અગ્રહણ યોગ્ય જઘન્ય વર્ગણામાં એક અધિક પરમાણુ યાવત્ અભવ્યથી અનંતગુણ ન થાય ત્યાં સુધી બધી વૈક્રિયને અગ્રહણ યોગ્ય વર્ગણા હોય છે. એટલે કે અભવ્ય થી અનંતગુણા પરમાણુ અધિકવાળી ઉત્કૃષ્ટ વૈક્રિય અગ્રહણ વર્ગણા થાય.
134
