________________
પ્રદેશબંધના ભાંગા પોતાના અબંધકના ગુણઠાણે બંધ વિચ્છેદ સ્થાન પામે ત્યારે અનુત્કૃષ્ટ અદ્ભવ, બંધવિચ્છેદસ્થાનમાંથી પડી નીચેના ગુણઠાણે આવે અથવા બંધના ગુણઠાણે મધ્યમ યોગવાળો થાય ત્યારે પણ અનુત્કૃષ્ટની સાદિ થાય છે. જે જીવ અનાદિ કાળથી મિથ્યાત્વે રહેલો છે તેને અનુત્કૃષ્ટ અનાદિ, અભવ્યને ધ્રુવ.
આ ત્રીશ પ્રકૃતિઓનો સૂક્ષ્મનિગોદ લબ્ધિ અપર્યાપ્ત ઉત્પત્તિના પ્રથમ સમયે જઘન્ય યોગવાળો હોય ત્યારે જઘન્ય પ્રદેશબંધ કરે તે વખતે જઘન્યની સાદિ, બીજા સમયે યોગ અસંખ્ય ગુણ વૃદ્ધિ પામવાથી જઘન્ય અધુવ અને અજાન્યની સાદિ.
વળી કાલાંતરે ફરી સૂક્ષ્મનિગોદ લબ્ધિ અપર્યાપ્તા ઉત્પત્તિના પ્રથમ સમયે જઘન્ય યોગવાળો થાય અને જઘન્ય પ્રદેશ બંધ કરે ત્યારે અજઘન્ય અધુવ અને જઘન્યની સાદિ. આ રીતે જઘન્ય અને અજઘન્ય બંધ સંસારમાં વારાફરતી અનેકવાર પ્રાપ્ત થતા હોવાથી બંને બંધ સાદિ અને અધુવ એમ બે પ્રકારે છે.
શેષ ૯૦ પ્રકૃતિના ચારે બંધ સાદિ અને અધ્રુવ છે. આ ૯૦ પ્રકૃતિમાંથી ધ્રુવબંધી બાકીની ૧૭ પ્રકૃતિના ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધ મિથ્યાત્વ ગુણઠાણે સવિધ બંધક સંજ્ઞી ઉત્કૃષ્ટ યોગવાળો થાય ત્યારે થાય છે.
ત્યારે ઉત્કૃષ્ટની સાદિ, ઉત્કૃષ્ટયોગ ૧ અથવા ૨ સમય રહે પછી ઉત્કૃષ્ટયોગથી પતિત થવાથી ઉત્કૃષ્ટ અધુવ અને અનુષ્કૃષ્ટની સાદિ.
વળી કાલાંતરે ઉત્કૃષ્ટયોગવાળો મિથ્યાત્વી ૫. સંશી હોય ત્યારે અનુત્કૃષ્ટ અધ્રુવ અને ઉત્કૃષ્ટની સાદિ આમ આ બંન્ને બંધ સંસારમાં વારાફરતી અનેકવાર આવે તેથી બંને બંધ સાદિ અને અધુવ છે. સૂક્ષ્મનિગોદ લબ્ધિ અપર્યાપ્તા ઉત્પત્તિના પ્રથમ સમયે જઘન્ય યોગવાળો જઘન્યપ્રદેશબંધ કરે ત્યારે જઘન્યની સાદિ, ૧ સમય પછી યોગવૃદ્ધિ અસંખ્યગુણી થવાથી જઘન્ય અધુવ અને અજઘન્યની સાદિ, વલી કાલાંતરે સૂક્ષ્મનિગોદ જ.
૧ થિણદ્વિત્રિક, મિથ્યાત્વ, અનંતાનુબંધિ કષાય, વર્ણચતુષ્ક, તેજસ, કાર્પણ, ઉપધાત, નિર્માણ અને અગુરુલઘુ કુલ શેષ ૧૭ યુવબંધી અહીં જાણવી.
19{
