________________
જઘન્ય સ્થિતિબંધ છે અને તે એકે. ની અપેક્ષાએ જાણવો.
अयमुक्कोसोगिंदिसु पलियासंखं सहीण लहु बंधो । कमसो पणवीसाए पन्ना सय सहस्स संगुणिओ ||37॥ विगल असन्निसु जिट्ठो, कणिट्टओ पल्लसंखभागूणो । सुरनिरयाउ समा दस, सहस्स सेसाउ खुड्डभवं ॥38 ।।
- આ (પૂર્વોક્તરીતે ગણતા આવે તે) પન્ના – પચાસ ૩ોસો - ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધ
કુટુમવું - શુલ્લકભવ મસો – અનુક્રમે
સંગિગો - ગુણવાથી gવીસા - પચીશ વડે , સમા - વર્ષ અર્થ - એકેન્દ્રિયને વિષે એ પૂર્વોક્ત સ્થિતિબંધ ઉત્કૃષ્ટ જાણવો અને જઘન્ય સ્થિતિબંધ પલ્યોપમના અસંખ્યાતમા ભાગે ન્યૂન જાણવો. અનુક્રમે પચીશ, પચાસ, સો અને હજાર વડે ગુણતા ૩૭ વિકલેન્દ્રિય અને અસંજ્ઞી પંચે. ને વિષે ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધ અનુક્રમે હોય અને જઘન્યસ્થિતિબંધ પલ્યોપમનો સંખ્યામાં ભાગ ન્યૂન હોય છે. દેવાયુષ્ય અને નરકાળુની જઘન્ય સ્થિતિ દશહજાર વર્ષ અને બાકીના આયુષ્યની ક્ષુલ્લકભવ જઘન્યસ્થિતિ હોય છે. ૩૮. ' વિવરણ :- હવે એકેન્દ્રિય આદિ જીવો કઈ પ્રકૃતિનો કેટલો સ્થિતિબંધ કરે તે જણાવે છે. આ પૂર્વે કહેલી રીતે દરેક કર્મની ઉત્કૃષ્ટસ્થિતિને મિથ્યાત્વની સ્થિતિવડે ભાગવાથી એકેન્દ્રિયને વિષે ઉત્કૃષ્ટસ્થિતિ બંધ છે. એટલે એકેન્દ્રિય ૧૦૯ પ્રકૃતિ બાંધે તેમાં ૮૫ પ્રકૃતિનો પૂર્વે કહેલી ગાથા ૩૬ મી પ્રમાણેની રીતે જાણવો અને જ્ઞાના.૫, દર્શ.-૪, અંત.-૫, નો ૩/૭ સાગરોપમ શાતાવેદનીયનો ૩/૧૪ સાગ. યશનામ અને ઉચ્ચગોત્રનો ૧/૭ સાગરોપમ. પુરૂષવેદનો ૧૭ સાગરોપમ. ચાર સંજવલનનો ૪૭ સાગરોપમ અને મનુષ્ય અને તિર્યંચનું આયુષ્ય પૂર્વક્રોડ વર્ષનું બાંધે આ પ્રમાણે ૧૦૯ પ્રકૃતિઓનો ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધ એકેન્દ્રિયને વિષે જાણવો. શેષ પ્રકૃતિ એકેન્દ્રિય બાંધે નહિ. આ સ્થિતિબંધમાં પલ્યોપમન અસંખ્યાતમો ભાગ ન્યૂન એકેન્દ્રિય જઘન્યથી બાંધે છે. પરંતુ બે આયુષ્ય જઘન્યથી અંતર્મુહૂર્ત
