________________
ડિસેંબર-ફેબરુઆરી. ] જર્મન ભાષામાં છનગામ સંબધે . વેબર. રર૭ છંદને જગ્યા આપવી જોઈએ, પરંતુ તેમ ન વધતી જશે તેમ તેમ આ વિષય પર થડે છેથતાં આજ છંદને બધે જગ્યા આપ ડે પ્રકાશ પડતા જશે. પ્રસ્તુત સવાલનો નિવામાં આવી છે. છતાં આ ઉ૫ર ર્ણય આપણે ફતેહથી ત્યારેજ કરી શકીએ ઉપર આપણે લક્ષ પહોંચાડવું જોઈએ છીએ કે જ્યારે આપણે મૂળ ગ્રંથને જ સરખાવવાની કે ધર્મ ગ્રંથમાંના પ્રાચીનતમ છંદબદ્ધ ભાગે સ્થિતિમાં આવીએ. ગાથામાં નહિ પણ માં ગુંથવામાં આવ્યા સિંદ્ધાંતમાં રહેલા અર્થની નીચલી તપાસ છે. દાખલા તરીકે બીજા અંગમાં છેદ સુત્રના પહેલાં મૂળ ગ્રંથ કે જે સિદ્ધાંતના ભાગ તરીકે અને પહેલા અને ત્રીજા મુલ સુના છંદબદ્ધ વર્તમાનકાળમાં ગણવામાં આવે છે તેનું ખરૂં ભાગો કામાં ગુંથવામાં આવ્યા છે (૨૩૯) બંધારણ શું છે તે આપણી પાસે રજુ કરે છે. અને તેજ ભુલ સુત્રોની નિજજુતિ અને ચુર્ણિ આ તપાસમાં બુહલરે રાખેલો કમ સ્વીકારગાથામાં કરવામાં આવેલી છે. બીજા અંગમાં
વામાં આવ્યો છે (જુઓ ઉપર પૃ૪ ૨૨૬) આપણે પવૈતાલીય ઈદ પણ જોઈએ છીએ.
બીજું, તેમાં આપેલ તારીખના નિર્ણય પરથી આ છંદનું તે નામ કે જે છંદસ વેદાંગમાં પણ
આ તપાસથી કેટલાક અતિશય અગત્યના માલૂમ પડે છે તે આ અંગના એક અધ્યા યના નામમાં નઅનુનાસિક તને ઉમેરાવાથી થ
સવાલો જેવા કે દરેક અકેક અંગના લેખન યેલ ગેર સમજુતિને લીધે પડેલું લાગે છે. આ કલિ અને જૈન ધર્મના સ્થાપકનું જીવન વૃત્ત.
સ્તુત અંગના પ્રસ્તુત અધ્યાયના નામનાં અન્ય પર ઘણું પ્રકાશ પડશે એવી રીતે મેં સ્તિત્વને આવી માન્યતાને લઈને કીંમતી પુરા જૈનેના ધર્મ સાહિત્યપર પ્રયાસ કર્યો છે. વો મળે છે કારણ કે તેના કાળને નિર્ણય કર- જેનોને ધમ સાહિત્ય વિસ્તારમાં અતાં તે ઘણુજ દૂર સમયમાં જાય છે. શ્લોક અને વૈતાલીય ઈદેમાં બધોને ધમ્મપદ પર
? પરિમિત છે એટલું જ નહિ પરંતુ તેની ગ્રંથ રચેલે છે. આ ગ્રંથની સાથે આ એ એકસમાનતા અને બુદ્ધિવિષયક શિથિ. ના તેમજ પહેલા અને ત્રીજા મલ સના કે. લતા માટે પ્રખ્યાત થયેલ છે, ટલાક ભાગે ઘણે ગાઢ સંબંધ ધરાવે છે આ સંબંધે વધારે ખાત્રીવાળી હકીકત
આટલું વિસ્તારથી કહ્યા પછી આપણે બી બર્લિનની રોયલ લાયબ્રેરીના સંસ્કૃત અને જા સવાલ વિષે જઈ શકીએ. આ સવાલ પ્રાકૃત હસ્ત લિખિત પ્રતેના મારા કેટલાંગ સંબંધી ટુંક વિવેચન કરીશું. તે સવાલ એ ના બીજા ભાગમાં માલુમ પડશે. આ કૅટલોગ છે કે જેનેના સિદ્ધાંત સાથે ઉત્તર તેમજ દક્ષિ અત્યારે પ્રેસમાં છપાય છે. ૧૮૭૬ માં પ્રસિદ્ધ બુ તરફના બોધોના પવિત્ર ગ્રંથને શું સંબ થએલ અંગો અને ઉપગેની કલકત્તા અને ધ રહેલો છે? જેમ જેમ આપણી તપાસ મુંબઇની આવૃત્તિઓમાં કમનસીબે ફકત ૧૦
૪૫ પ્રસ્તુત છંદ ધમ્મપદમાં વપરાય છે તે પરથી જણાય છે કે તે પ્રાચીન સમયમાં વપરાતું હતું.
૪૬. આ નવા કેટલોગનું પ્રથમ વોલ્યુમ નીચેના નામથી બહાર પડયું છે (Die Handschriften-Verzeichnisse ber Konigl Bibliothek 34 Berlin Vol 5 Part II. Vol. I) ૩૫ર પૂછમાં જુઓ પૃ. ૩૧૬. ૧૮૮૭) બીજું વોલ્યુમ (પૃ. ૩૫-૮૨૮) ખાસ કરીને પવિત્ર જૈનધર્મ સાહિત્ય માટે રોકવામાં આવ્યું છે ને તે લગભગ તૈયાર થવા આવ્યું છે. પ્રોફેસર યુમન,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com