________________
૩૫૪
સનાતન જૈન,
[ માચથી જુન. अमितगति रिवेदं स्वस्थ मासद्वयेन चतुर्वेद ध्वनि श्रुत्वा प्रथित विशद कीर्तिः काव्य मुध्धृत्त
દિનપુર | રોષ | ૨૦ ||
नृत्यन्ति केकिनो यत्र આ પરથી કવિની કાવ્યરચના શિલી કેટલી
नीरदारवशंकिनः ।। જબરી હતી તે સમજાય છે. આ ગ્રંથમાં
જો પતિ છત્રા કવિએ જેનાથી બીજા ધર્મને ઈતિહાસ અને
સંવત વિવાદ અન્ય ધર્મની સમજુતિ અનુમાન પ્રમાણુથી गृहीतपुस्तका यत्र । સત્યની કટીપર કેટલીબધી ઉતારી છે તે
भारती तनया इव ॥ દર્શાવ્યું છે. આ પરથી અન્ય ધર્મનું પણ सर्वतो यत्र दृश्यन्ते કેટલું બધું કવિનું ધાડું જ્ઞાન હતું તે વ્યક્ત
पंडिताः कलभाषिभिः । જણાય છે. આ ગ્રંથમાં રચેલી કથાનું સંવિ. शिष्यैरनुवृता हृद्या ધાનક ઘણું મનોવેધક છે. આ ગ્રંથ એક
पद्मखंडा इवालिभिः ॥ વખત વાંચવાને હાથમાં લીધો કે પછી તે રત્નાલંકારથી ભુષિત થયેલા પરંતુ મસ્તક પુરા કર્યા વગર નીચે મૂકાત નથી. આમ પર ભારે લઇને ચાલનાર મને વેગ, પવનવેગનું કેટલીક કથા એવી છે કે જિનધમાં મનવેગે વર્ણન – મિયાધમાં પવનવેગને ઉપદેશ કરવાનું કહ્યું અને પછી પોતે કથા કહી તેને વાર્તાના
भ्रमंती तो समंततः । રસમાં સાટ ઉતારી અન્યધર્મીય સિદ્ધાંત गुंडपुंजी महारावै મિશ્યા છે અને જૈનધર્મો સિદ્ધતિ ખરે છે
मक्षिका निवहैरिव ॥ એમ બરાબર સમજાવી તે પવનવેગને છેવટે આ સર્વાગ સુંદરને જોઇને નગરનારીએ મિથધર્મમાં શ્રુત કરી જૈનધમ બનાવ્યો કામવ્યથાથી મચાવેલી ધાંધલાછે અને તેની પાસે સમ્યકત્વ ગ્રહણ કરાવ્યું છે. વિસ્તાર ભયથી તે ગ્રંથની
मन्मथाकुलिता वादी
दन्यातजल्पकांक्षिणी । કથાઓ અહીં આપવી અશક્ય છે. વળી તે
वस्यसे काष्टिकावेतो કાવ્ય વર્ણન સારું છે. આ કાવ્યમાં નીતિ
क्षिप्रमाहूयतामिह ॥ વાક્ય દષ્ટાંત માટે ઘણું આપ્યાં છે, ઉપમા પણ આપેલી છે. તેમાંના થોડા નમૂના પ્રીત્યર્થે
આ કાવ્યોનું દિગ્દર્શન વિસ્તારભયથી અહી આપું છું -
આટલું જ બસ છે. હવે તેમાંના સામાન્ય નીતિપટ્ટનાનું વર્ણન.
વાક્યોને નમૂના લઈએ. भ्रमता भरतक्षेत्रे
१. साध्वी तथा स्थिता सापि __लन्धवान् तिलकोपमम् ।
स्वामिना गदिता यथा । अदर्शि पाटलीपुत्रं
शीलवन्त्यो न कुर्वति
भर्तृवाक्यव्यतिक्रमम् ॥ गगने प्रसरन्यत्र
२. युवती राजते नारी યજ્ઞધૂમ: જેને
न वृद्ध पुरुष रता। पंचरी ककुलश्यामः
किं विभाति (?) स्थिता जीणे केशपाश इया स्त्रियः ।
कम्बले नेत्र पट्टिकाम
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
