________________
३६६
સનાતન જેન.
[ કgવાદ.
કોર્ટમાંથી જામીન ઉપર ન છોડ્યા; એટલે એક જવાબ આપ્યા છે. મુંબઈ શિવાયની બાકીની વખત-દશ વર્ષ ઉપર શ્રીયુત તીલક સામે હાઈકે ના દાખલા છતાં છેલ્લા ભાષણને હક મંડાયેલા કેસમાં–શ્રીયુત તીલકના જે બારીસ્ટર શ્રીયુત તીલકને આપવાની ના પાડવામાં આવેલી. હતા, અને જેણે મરહુમ સ્વતંત્ર ન્યાયમૂર્તિ આ ઉપરાંત વિશેષ ધ્યાન ખેંચનારી બીના તે બદરૂદીન તૈયબજીનાં શુદ્ધ ન્યાયબુદ્ધિના કારણે એ બની છે કે, જસ્ટીટ દાવરે કહ્યા મુજબ શ્રીયુત તીલકને જામીન ઉપર છોડાવી કીર્તિ તેણે શ્રીયુત તીલકને પુરી ગુન્હેગાર ઠરાવે, તે મેળવી આજે હાઈકોર્ટના ન્યાયાસન ઉપર બેસવા શિક્ષા કેટલી કરવી તેને વિચાર પ્રથમથી કરી પામ્યા છે એ જસ્ટીસ દાવરની પાસે જામીન ઉપર રાખ્યો હતો. શ્રીયુત તીલકે પોતાને છેલ્લે જે છેડવાની માંગણી કરવામાં આવી. જટીસ દાવરે કહેવું હતું તે તો છેવટની વેળાએ કહ્યું ત્યારે સરકારી વકીલની માંગણી મુજબ ખાનગી કારણો શ્રીયુત્ તીલક છેવટને માટે જે બોલ્યા તે શું બહાર નહીં પાડવાનું કહી શ્રીયુત તીલકને જસ્ટીસ દાવરને પ્રથમથી જ કોઈ ભવિષ્યજ્ઞાનથી જામીન ઉપર છેડ્યા નહીં. ત્યાર બાદ ફરીયાદ જાણવામાં આવ્યું હતું કે, શ્રીયુત તીલક જે પક્ષ તરફથી ખાસ જ્યુરી'ની માંગણી કરવામાં કોઈ બોલશે તેથી તેનો બચાવ નહી થઈ શકે ? આવી. ઘણું કરી ખાસ પુરીમાં યુરોપનોનું આ બધી વાત ઉપરાંત શ્રીયુત તીલકને રાતના તવ વિશેષ હોય છે. તકરારી લખાણોની ભાષા દશ વાગ્યા સુમારે શિક્ષા ફરમાવવાની ઉતામરાઠી હોવાથી માન્ય યુરી” તેનો ન્યાય વળ કરવામાં આવી તેથી પ્રજાને વિશેષ યોગ્ય રીતે કરી શકે, તે છતાં જસ્ટીસ દાવરે
આશ્ચર્ય લાગ્યું છે. ખાસ જ્યુરી આપી. એમ કહેવામાં આવ્યું જસ્ટીસ દાવરે શ્રીયુત તીલકના કેસનું હતું કે જયુરીના બંધારણ કરતી વખતે આ
સમીંગ અપ કરી જ્યુરીને બાબત ઉપર ખાસ ધ્યાન રાખવામાં આવશે; જસ્ટીસ દાવર- ચાર્જ સોંપતી વખતે જે ભાષણ છતાં તે પર કઈ લક્ષ ન અપાતાં સાત યુરો
ને ફેંસલ કર્યું છે તે વાંચીને કોઇ પણ
તેઓની ટીકા. સામાન્ય બુદ્ધિવાળા માણસ પન અને બે દેશીઓની પુરી બનાવવામાં
પણ સમજી શકે કે, જસ્ટીસ આવી. સાત યુરોપનમાંથી એક પણ મરાઠી
દાવરના વચને યુરીને કયે રસ્તે લઈ જાય. ભાષા જાણનાર નહોતો. બે દેશીઓ પારસી
સમગ-અપની વાત પછી ફેંસલો આપતાં હતા. તેઓ પણ મરાઠી ભાષાના ખાસ અભ્યાસી,
તેઓએ જે ભયંકર શિક્ષા કરી તેને દયાવાળી તે નહાતા; પરંતુ ભાષાની મતલબ સમજી રાકે તેવા હતા. તીલક કેસની શરૂઆત થઈ. શરૂઆતમાં
શિક્ષા કહી છે, એ વિશેષ આશ્ચર્ય ઉપજાવે એમ બતાવવામાં આવ્યું કે, તકરારી લખાણના
છે. વ્યાજબી રીતે તે જસ્ટીસ દાવરે મરાઠી તરજુમા કરવામાં આવ્યા છે તેમાં ઘણો ફેર
ભાષાના થડે અંશે પણ જાણનાર એવા બે
દેશી જ્યુરોના શ્રીયુત તીલકેને નિર્દોષ ઠરાવછે, અને એવા ફેરના કારણે લખનારનો હેતુ અન્યથા આકારમાં દેખાય છે. આમ છતાં પણ
નારા અભિપ્રાયને મળતું થવું જોઇયે, કેમકે તક તે તરજુમા સાચા તરીકે ગણું તે માન્ય
રારી લખાણોના આશયને વધારે સમજી શકરાખ્યા છે. એટલું જ નહીં પણ જસ્ટીસ દાવર વાને તેઓ લાયક હતા, છતાં તેઓ મરાઠી કેમ જાણે મરાઠી ભાષાના સ્કૉલર હોય તેવી રીતે ભાષાના નહી જાણકાર એવા યુરોન જ્યુસાક્ષી તરીકે બોલાવવામાં આવેલા મીર જોશીને રરોને મળતા થયા. અને પોતે હજી તે દયા એક પ્રકારનું સર્ટિફિકેટ આપ્યું કે, તેઓએ ખાય છે એમ બતાવી છ વર્ષના દેશપાર અને એક વિદ્વાનને છાજતી રીતે ભાષાશાસ્ત્રના એક હજાર રૂપિઆના દંડની શિક્ષા ફરમાવી.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
