________________
માચથી જુન). ધર્મ શિક્ષણ માટે લેવે જોઇતા માર્ગ. લાગે છે, પરંતુ વિશે વિચારે આ વાત પણ આપી શકતી નથી, અને કાં તો તેણે બહુ મહત્વવાળી લાગતી નથી.
કબૂલ કરવું જોઈએ કે, તે પશ્ચિમભણીની આ વાતનો વિચાર કરવા માટે આણે કેળવણી ઉપર એક અયોગ્ય આરોપ મુકે છે. જરા ઉંડા ઉતરવું પડશે. ધમની કે વણી હિંદુઓ અથવા અન્નાહાર ધર્મો એક દલીલ સાંપ્રદાયિક રીતે આપી શકાય એમ નથી કરે છે કે પાશ્ચાત્ય કેળવણીના કારણે ઉંચામાં એ હું જાણી કેટલાક એમ કહે છે કે સર્વ ઉંચી જ્ઞાતિઓ અભયાદિ પદાર્થો લેતી થાય છે ધર્મોમાં જે સામાન્ય નીતિ, પ્રમાણિકપણું અદ અમારે કબૂલ કરવું જોઈએ કે, હિંદના હતા તત્વો છે તેનું શિક્ષણ આપવું. આ ઉપરથી
ભાગે આવું પરિણામ કેટલાક દાખલાઓમાં
આવેલું જોઈ શકાય છે; અને તેટલા માટે દી અમને એક મોટો ખેદ થાય છે. આ ખેદ
લગીર પણ છઈએ. તથાપિ આનું કારણ એ એ છે કે, શું આમ કહેનારા એમ માને છે
ગ્રેજી કેળવણીજ છે એમ કહેતાં અમને આંચ કે, અત્યારે પાશ્ચાત્ય કેળવણી આપવામાં આવે છે તે નીતિ, ન્યાય આદિ ત
કે લાગે છે. અંગ્રેજી કેળવણી હદમાં તે શીખવવાને
હજી ઘણુ થોડા પરિણામમાં અપાય છે, પરંતુ સમર્થ નથી? તેઓના અભિપ્રાયનું અમે જે
ઈસંવાદિ દેશો કે જે અંગ્રેજી કેળવણુમય છે અનુવાદ કરી શકીએ છીએ તે ઉપરથી તે
ત્યાં આગળ હિંદના કરતાં જુદું જ પરિણામ એમ લાગે છે કે કેમ જાણે તેઓના મન અને ધર્મોને પ્રચાર છે, આ ધર્મો એવા પ્રકાર ઉપર એવી અસર ન હોય કે, પાશ્ચાત્ય કેળ- ના છે કે જેમાં હિંદુ જેન આદિ ધર્મો કરતાં વણથી માણસે આવાં તો રહિત થઈ જાય
અહિંસાનું ઓછું પણ છે. આ કારણથી છે. જે તેઓનું આવું માનવું હોય તે અમને
તેમજ ત્યાં આગળ જડવાદ (Materialism) લાગે છે કે, પાશ્ચાત્ય કળવણી ઉપર આ એક . ના પ્રચાર વધતો જાય છે છતાં ત્યાં આગળ નહીં જતે ગંભીર આરોપ મુકવામાં આવે અનાકારનું તત્વ ( Vegetarianism ) છે. એવા માણસે હિંદુસ્થાનમાં જોવામાં વધત
વધતું જાય છે તેનું કારણ શું? આ કારણનો જે આવતાં નથી કે, જે ધર્મ ક્રિયાઓમાં રચ્યા ઉત્તર તે આ આહારના કારણે ધર્મ કેળવણીની મયા રહ્યા છતાં તેઓ નીતિ, ન્યાય આદિ હિમાયત કરનારાઓનું મન સમાધાન કર તોને વેગળાં મુકી ઘણી વાર કામ લે છે?
નાર થવો જોઈએ. જેને અંગ્રેજીમાં Science હિંદુસ્થાનમાં જ નહિ પણ પશ્ચિમના દેશે કે જ્યાં ક્રિથીઅન ધર્મની ક્રિયાઓમાં મશગુલ
( વિદ્યા ) કહેવામાં આવે છે તેની જૂદી જૂદી
અનેક શાખાઓ છે. આ શાખામાં એક વૈદક રહેનારા ઘણું જીવો પણ આજ રીતે વર્તતા જોવામાં આવે છે. આથી ઉલટું એવાં ઘણું
સંબંધીતી પણ છે. આ વૈદક સંબંધીની શાખા માણસો જોઈ શકાય તેવું છે કે, જેઓ એ એ કેટલીક આશ્ચર્ય પમાડે એવી શારીરિક પશ્ચિમની કેલવણી લીધેલી, પરંતુ ધર્મ ક્રિયાના શોધ કરી છે એટલે હમણના જીવોને એ સંસ્કારો પામેલા નહી છતાં ઉત્તમ નીતિ ન્યાય વિશ્વાસ બેસી ગયા છે કે કેમ જાણે તે શોધ. આદિપૂર્વક જીવન ગાળે છે. કાં તો આવી કો ઈશ્વર ન હોયકે આ મુખ્ય કર્મને સ્વભાવ નીતિ ન્યાયના સર્વ ધર્મોના તો એકત્ર કરી બદલાવી નાંખી મોત થતું અટકાવીદે. આવા તેને ધાર્મિક કેળવણીનું નામ આપી તે આપવા વિશ્વાસને કારણે એ વૈદકના અનુયાયીઓ જે માંગનારાઓએ એમ બતાવી આપવું જોઈએ જે વાત અથવા વિચારો બતાવે, તેમાં સર્વ કે, પશ્ચિમભણીની કેલવણી આ તત્વોનું શિક્ષણ સ્વસાય માની લઈ કેટલાક છો તે વૈદકના
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
